▫️▫️پیش نشست همایش ملی وفاق با عنوان:

✅«وفاق ملی و دین؛ ظرفیت ها و موانع»

◽️اساتید:

🔹دکتر سید صادق حقیقت(استاد تمام پژوهشکده امام خمینی و انقلاب اسلامی)

🔹دکتر غلامرضا بهروزلک(استاد تمام دانشگاه باقرالعلوم)

🔹دکتر محسن مهاجرنیا(استادیار پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی)

🔹دبیر نشست : دکتر رضا تاران (استادیار پژوهشکده اندیشه دینی معاصر)

🔸زمان: شنبه (1 دی 1403) - ساعت 10 تا 12
🔸مکان: قم، پردیسان، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، تالار شهید حاج قاسم سلیمانی

تدبر در قرآن

#امربه_معروف  و #نهى_ازمنكر  از صفات مومنان 

يُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَ الْيَوْمِ الْآخِرِ وَ يَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَ يَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْكَرِ وَ يُسارِعُونَ فِي الْخَيْراتِ وَ أُولئِكَ مِنَ الصَّالِحِينَ‌.(114) ال عمران 
🔷آنان به خدا و روز قيامت ايمان دارند و امربه معروف  و نهى ازمنكر  مى‌كنند و در كارهاى خير شتاب مى‌ورزند و آنان از افراد صالح و شايسته هستند
    سوره #ال_عمران  صفحه_64

1⃣-" #معروف" و" #منكر" چيست؟

👈" #معروف" در لغت به معنى شناخته شده (از ماده عرف) و" #منكر" به معنى" ناشناس" (از ماده انكار) است. و به اين ترتيب كارهاى #نيك، امورى شناخته شده،

👈و كارهاى #زشت و ناپسند، امورى ناشناس معرفى شده ‏اند. چه اينكه فطرت پاك انسانى با دسته اول آشنا و با دوم ناآشنا است!


2⃣- آيا امر به معروف يك وظيفه عقلى است يا تعبدى؟

جمعى از دانشمندان اسلامى معتقدند كه وجوب اين دو وظيفه تنها با دليل نقلى ثابت شده، و عقل فرمان نمى‏ دهد كه انسان ديگرى را از كار بدى كه زيانش تنها متوجه خود او است باز دارد.
👈ولى با توجه به پيوندهاى اجتماعى و اينكه هيچ كار بدى در اجتماع انسانى در نقطه خاصى محدود نمى‏شود، بلكه هر چه باشد همانند آتشى ممكن است به نقاط ديگر سرايت كند، عقلى بودن اين دو وظيفه مشخص مى ‏شود.

به عبارت ديگر: در اجتماع چيزى به عنوان" ضرر فردى" وجود ندارد، و هر زيان فردى امكان اين را دارد كه به صورت يك" زيان اجتماعى" درآيد، و به- همين دليل منطق و عقل به افراد اجتماع اجازه مى‏دهد كه در پاك نگه داشتن محيط زيست خود از هر گونه تلاش و كوششى خود دارى نكنند.

⬅️اتفاقا در بعضى از احاديث به اين موضوع اشاره شده است. از پيغمبر اكرم ص چنين نقل شده كه فرمود:" يك فرد گنهكار، در ميان مردم همانند كسى است كه با جمعى سوار كشتى شود، و به هنگامى كه در وسط دريا قرار گيرد تبرى برداشته و به سوراخ كردن موضعى كه در آن نشسته است بپردازد، و هر گاه به او اعتراض كنند، در جواب بگويد من در سهم خود تصرف مى‏كنم!، اگر ديگران او را از اين #عمل_خطرناك باز ندارند، طولى نمى‏كشد كه آب دريا به داخل كشتى نفوذ كرده و يكباره همگى در دريا غرق مى‏شوند".

پيامبر ص با اين مثال جالب منطقى بودن وظيفه #امر_به_معروف_ونهى_ازمنكر را مجسم ساخته، و حق نظارت فرد بر اجتماع را يك حق طبيعى كه ناشى از پيوند سرنوشتهاست، مى‏داند.

3⃣-" امر به معروف و نهى از منكر" دو مرحله دارد:

↩️يكى" مرحله فردى" كه هر كس موظف است به تنهايى ناظر اعمال ديگران باشد،
↩️و ديگرى" مرحله دسته جمعى" كه امتى موظفند براى پايان دادن به نابسامانيهاى اجتماع دست به- دست هم بدهند و با يكديگر تشريك مساعى كنند.

https://www.tgoop.com/andishedinimoaser

آینده دین و مرجعیت دینی در ایران

مقصود فراستخواه، جامعه‌شناس: سی‌وچند سال پیش سیاه‌مشقی با عنوان سرآغاز نواندیشی معاصر با قلم بنده چاپ شد و در آن کتاب از متفکران بزرگ جهان اسلام از جمله علی عبدالرازق مصری بحث کردم و به تفصیل، دیدگاه‌های ایشان را توضیح دادم که تفکیک دین و دولت را مطرح کردند؛ معتقد است که حتی رسول‌الله به اقتضای شرایط حکومت ایجاد کرد. عبدالرازق در این مبحث توضیح می‌دهد که تفکیک دین و دولت، هم به نفع دموکراسی است و هم پاسخگویی دولت را بیشتر و کنترل دولت را راحت‌تر می‌کند و بعلاوه منجر به حفظ اصالت دین می‌شود و نفوذ معنوی و اجتماعی دین را افزایش داده و می‌تواند موثر شود.

در سی سال گذشته از نظر من این نظریه عبدالرازق در ایران نیز آزموده شد و پیمایش‌ها نشان داد که دین در ایران همچنان بخشی از فرهنگ و بخشی از جامعه است و در دل‌ها وجود دارد اما از آنجایی که تداعی سیاسی دارد (سیاست به معنای دولت) در نتیجه در ذهن و جان برخی از طیف‌های اجتماعی نفوذ خود را از دست داده و محل مناقشه شده است.

بیست‌وچند سال پیش بحثی در انجمن جامعه‌شناسی داشتم و در آنجا توضیح دادم که تفکیک دین و دولت به معنای خصوصی‌سازی اسلام و دین نیست بلکه آن دین اجتماعی با تفکیک دین و دولت خوب می‌تواند کار کند؛ دینی که با نهادهای اجتماعی، علمای دین، فرهنگ‌ها و حوزه‌ها معرفی شود، بهتر می‌شود از آن مراقبت کرد و غایات آن دنبال شود.

دین اهداف اجتماعی دارد که از طریق مسلمانان و علمای دینی می‌تواند دنبال شود. از نظر من آراء متأخر آیت‌الله منتظری نیز به همین سمت سوق پیدا کرد و این بسیار مهم است. ادراک‌های آیت‌الله منتظری کار کرد و شواهد و مظاهر را دید و تجربه‌ها را دید و یادگرفت. او به حقایق گشوده بود و تأمل کرد و حتی در دیدگاه‌های خود تأمل کرد و سیر الی‌الله خود را از دست نداد. او در پی حقیقت دویدن را از دست نداد و توانست از حقایق، آزادگی و عدالت دفاع کند.                                                                        
متن کامل در لینک زیر:                                                              https://telegra.ph/Farasatkhah-12-21


https://www.tgoop.com/andishedinimoaser

نقش اجتماعی فاطمه زهرا(س)
          در تاریخ اسلام

🎙محمد صحتی سرد رودی

https://www.tgoop.com/andishedinimoaser

آیا آینده دین متعلق به زنان است؟

⚡️برخی پژوهشگران قائل به وجود شکافی چشمگیر میان دینداری مردان و زنان هستند؛ به این صورت که زنان را معمولاً مذهبی‌تر از مردان می‌دانند. چنین شکافی می‌تواند عوامل مختلفی داشته باشد، از جمله اینکه:

1⃣زنان کمتر از مردان در عرصه عمومی حضور دارند و بالطبع کمتر از مردان در معرض واقعیات اجتماعی‌ای هستند که منجر به افول دینداری می‌شود.

2⃣نقش اجتماعی زنان آنان را بیش از مردان، در پیوند با دین قرار می‌دهد، مثلاً نقش‌آفرینی در عرصه‌هایی نظیر فرزندآوری، تربیت کودکان و مراقبت از سالمندان. افراد هر چه بیشتر در معرض مراقبت از سالمندان و حوادث ناگوار مربوط به آنان قرار بگیرند، بیشتر محتمل است که با مؤلفه‌های مذهبی احساس همدلی کنند. مثال دیگر این است که برخی مطالعات نشان می‌دهد زنان غیریهودی‌ای که با مردان یهودی ازدواج می‌کنند، گاهی مناسبت‌های یهودی مانند عید فصح (Passover) و شبات (Shabbat) را بیش از همسرانشان جدی می‌گیرند. طبق این مطالعات، در بسیاری اوقات زنان غیریهودی هستند که بعد از ازدواج با یک همسر یهودی، مسئولیت ساخت جوّ یهودی را در منزل به عهده می‌گیرند.

3⃣دلیل دیگری که می‌تواند توضیح‌دهنده تمایل بیشتر زنان به امور دینی باشد، در این حقیقت نهفته است که زنان معمولاً اجتماعی‌تر از مردان‌اند. لذا کلیساها و دیگر مکان‌های مقدس که مکانی برای گردهمایی هستند جذابیت زیادی برای زنان دارند.

📎پیوند به متن کامل

https://www.tgoop.com/andishedinimoaser

سیمای زن در اسلام نوگرایانه

     ✍محمد قطبی

زن در نگاه اسلام سنتی شهروندی درجه دوم است. همچنین زن در نگاه فقه سنتی جزوی از اموال مرد محسوب می‌شود‌. این تصویر از زن در جهان مدرن قابل پذیرش نیست و احکام زن و خانواده نیاز به اجتهاد ساختاری در اصول و مبانی دارد.

به مناسبت میلاد فاطمه زهرا، این مجموعه نوشتار که برگرفته از فصل سوم کتاب شریعت در الهیات دوبُنی ۳ بوده و در آن به زن در نگاه اسلام نوگرایانه پرداخته شده است، ارائه می‌شود. در این نوشتارها تلاش شده است که سیمای زن در اسلام مورد بازخوانی انتقادی قرار گیرد و الگویی از زن مسلمان مدرن ارائه شود.

سیمای زن در تاریخ؛ در اسارت ارتجاع سنت و ابتذال تجدد

شریعت و برابری جنسیتی در اجتماع

زنان خاندان پیامبر و اسطوره زن پرده‌نشین در اسلام

احکام ازدواج در اسلام، گزینش‌گری و اصلاح‌گری اخلاقی عرف مردم عربستان باستان

احکام ازدواج، برابری جنسیتی در زندگی مشترک

رویکرد فمینیستی الهیات دوبُنی برای زن خودسالارِ خودآگاهِ متعهد


https://www.tgoop.com/andishedinimoaser

⚡️ادله جواز تقلید از زن مجتهده

       ✍خدیجه هاشمی استاد جامعه الزهرا

🔹در رابطه با تقلید از بانوان دو نظریه وجود دارد که نظریه مشهور بیان می‌کند که یکی از شرایط مرجع تقلید «رجل بودن» است. این گروه با استناد به دو دلیل این نظریه را مطرح می‌کنند. دلیل اول آیات قرآنی مبنی بر برتری مرد به زن است. دلیل دوم روایاتی مانند عمر بن حنظله و ابی خدیجه است که وقتی به امام معصوم (ع) رجوع کردند امام از عبارت رجل منکم و منکم (مردانی از شما) استفاده کردند به همین خاطر استناد می‌کنند که مرد بودن موضوعیت دارد. برخی از متأخرین و متفکرین جامع‌العلوم مانند شهید مطهری و آیت‌الله جوادی آملی این نظریه را نپذیرفته‌اند که نشان می‌دهد مخالفت با نظریه مشهور اختصاص به رهبر معظم انقلاب ندارد و نظریه اجماعی است.

🔹برای تحقق مرجع تقلید سه مرحله اجتهاد، صدور فتوا و امکان رجوع به آن برای تقلید باید سپری شود؛ مرحله اول اجتهاد است که در این امر شبهه‌ای وجود ندارد و همه پذیرفته‌اند که زنان می‌توانند به مرحله اجتهاد برسند. مرحله دوم صدور فتوا و استخراج حکم است که این امر نتیجه اجتهاد است و در این نیز اختلاف نظری وجود ندارد و همه پذیرفته‌اند که زنان می‌توانند فتوا بدهند. مرحله سوم این است که آیا حکمی که بانوان استخراج کردند اثر عملی دارد و کسانی می‌توانند از حکم او استفاده کنند و به او به عنوان یک مرجع علمی، دینی و شرعی مراجعه کنند و شارع رجوع ما را به او جایز می‌داند یا خیر؟ که در این مرحله اختلاف نظر وجود دارد.

🔹یکی از ادله جواز تقلید سیره عقلا است. بنای عقلاً بیان می‌کند که تقلید از باب رجوع جاهل به عالم است یعنی عقل حکم می‌کند برای حل یک مسئله مجهول باید به عالم رجوع کنیم و شرع نیز بر این امر صحه گذاشته است. ادله در این جا مطلق هستند و قابلیت تطبیق بر هر عالمی دارد به همین خاطر تفاوتی بین زن و مرد نیست.

🔹امام حسن عسکری (ع) درباره علما فرمودند: «وَاَمّا مَنْ کانَ مِنَ الفُقَهاءِ صَائِنا لِنَفْسِهِ حافِظاً لِدینِهِ مُخالِفاً لِهَواهُ مُطیعاً لِاَمرِ مَولاهُ فَلِلْعَوامِ اَنْ یُقَلِّدُوهُ؛ هر یک از فقها که بر نفس خود مسلّط باشند و دین خود را حفظ کنند و با هوای نفس خود مخالفت ورزد و امر خدا را اطاعت کند، بر همگان واجب است که از او تقلید نمایند». این روایات قابلیت تطبیق بر هر عالمی اعم از زن و مرد را دارد.

🔹آیه «فسـلوا اهل الذکر ان کنتم لاتعلمون؛ اگر نمی‌دانید از اهل اطلاع سؤال کنید.» از این ادله می‌توان نظریه قائلین لزوم تقلید از مرد را رد کرد؛ زیرا اهل ذکر اطلاق دارد و شامل زن و مرد می‌شود و باید بررسی کرد که چه کسی این شرایطی را دارد.

🔹رهبر معظم انقلاب بر اساس این دیدگاه فرمودند وقتی زنی با تلاش به درجه علمی می‌رسد که اعلم‌تر از دیگر است هم به خاطر این که احاطه علمی دارد و برای او کشف حقیقت شده است و هم برای اینکه احاطه بر موضوع دارد و برای او به عنوان زن ملموس‌تر است امکان تطبیق قاعده علمی برای آن موضوع برای او دقیق‌تر انجام می‌گیرد به همین خاطر رهبر معظم انقلاب فرمودند در برخی از مسائل خانم‌ها می‌توانند مرجع تقلید شوند.

🔹این نظریه می‌تواند منشأ خیرات و برکات زیادی باشد از جمله اینکه بانوان اهتمام بیشتری به درس فقه داشته باشند، مرجعیت زنان در طول تاریخ سابقه دارد ازجمله اینکه وقتی گروهی برای سؤال نزد امام موسی کاظم (ع) آمدند و ایشان در خانه نبودند. حضرت معصومه (س) به جای ایشان پاسخ دادند و زمانی که امام موسی کاظم (ع) پاسخ سؤالات را دیدند فرمودند «فداها ابوها»

🔹همچنین روایاتی وجود دارد که امامان برخی از مراجعاتی که به آن‌ها برای سوال می‌شده است را به زنان عالمه (مانند مادر امام کاظم علیهم السلام) ارجاع می‌دادند. این روایات نشان می‌دهد که مانعی برای زنان در این زمینه وجود ندارد و می‌تواند به جایگاه علمی برسد که مرجع و منبع رجوع علمی و شرعی شود.

باید مراقبت کنیم برخی از این نظریه سو استفاده نکنند. این نظریه این گونه نیست که اجازه عامی داده شده باشد که هر کسی هر نظری را ابراز کرد مجتهده است و باید پیروی کرد. باید در این زمینه آسیب شناسی صورت بگیرد و متفکرین اعم از زن و مرد و مجامع علمی چارچوبی برای آن بیان کنند تا هر کسی درسی را در موضوعی تدریس می‌کند تصور نکند می‌تواند در آن اجتهاد کند/خبرگزاری حوزه/.

@namehayehawzavi
https://www.tgoop.com/andishedinimoaser

شیعه کیست؟

کسی که فروتنی و تقوای الهی داشته باشد ...

🎙عبدالرحیم سلیمانی اردستانی

https://www.tgoop.com/andishedinimoaser

◻️ضرورت جنبشی باورمندانه از نهادهای دینی
  
   ✍مرضیه حاجی هاشمی

🔵میدان مرکزی «دمشق» شاهد تظاهرات صدها نفر برای دموکراسی، حقوق زنان و یک دولت سکولار بود. آنها خواستار جدایی دین از دولت شدند و همچنین بر وحدت ملی سوریه تاکید کردند. آنها نگرانند که یک استبداد سکولار جای خود را به یک استبداد دینی بدهد که نه تنها حقوق و آزادی‌های سیاسی آنها به رسمیت شناخته نشود که حتی برخی از حقوق و آزادی‌های اجتماعی آنها اعم از حقوق زنان و آزادی پوشش و ... نیز از دست برود. تظاهر کنندگان فریاد می‌زدند: «ما دموکراسی می‌خواهیم نه یک نظام دینی».

⬅️ هیچ تفاوتی بین استبداد سکولار با استبداد دینی به لحاظ به رسمیت نشناختن انسان به عنوان موجودی آزاد و صاحب اختیار وجود ندارد؛ زیرا هر دو حق انتخاب انسان را محدود می‌بینند. آنها بنیادی‌ترین حق را که حق تعیین سرنوشت در حیات سیاسی- اجتماعی است، به رسمیت نمی‌شناسند و این آزادی اساسی را سلب می‌کنند؛ چرا که بنیان فکری هر دو بر ابتنای یک دوگانه «عبد - مولا» یا «فرمانروا - فرمانبر» استوار است؛ لذا در جوامعی که هنوز توسعه فکری- فرهنگی، رخ نداده است و ساختار اندیشه‌ای جامعه، دچار تحول نشده است، می‌توانند مدام بین این دو نوع استبداد، حرکتی رفت و برگشتی داشته باشند، از استبداد سکولار به استبداد دینی و بالعکس.

⬅️ جوامعی نیز که سیر تحولات اندیشه‌ای را طی کرده‌اند و به لحاظ فلسفی و انسان شناختی، حقوق و آزادی‌های انسان، بنیان فرهنگ سیاسی جامعه شده است، سکولاریسم همیشه در دل خویش با یک خطر روبروست، خطری که جدایی بزرگ (جدایی دین و سیاست) تنها با اتکا بر نهادهای پرقدرت سیاسی- اجتماعی و قوانین، توانسته از آن در امان بماند و اصول خود را نهادینه کند. این خطر همان «امیال مفرط دینی» و شکل سیاسی گرفتن آنهاست.

⬅️ «مارک لیلا» می‌نویسد، «در توصیف این امیال مفرط دینی و اینکه چگونه شکل سیاسی به خود می‌گیرند، عنوان‌های زیادی وجود دارد: موعودباوری، اندیشه آخرالزمانی، هزاره‌گرایی و آخرت شناسی سیاسی». این امیال مفرط، هنگامی که شکل سیاسی می‌گیرند، مدام باورمندان را به مقایسه نشانه‌های آخرالزمان با رویدادهای سیاسی- اجتماعی جاری وا می‌دارد و از درک واقعیت‌های موجود محروم می‌کند. «آنها یا خود را با اضطراب، آماده آخرالزمان می‌کنند یا می‌کوشند، این آخرالزمان را از طریق فعالیت‌ خود تسریع بخشند»؛ لذا اگر در قدرت باشند، چنان دچار تصمیمات و سیاست ورزی‌های دور از واقعیت و پیامدهای آن می‌شوند که شاهدان را به تحیر وا می‌دارند.

⬅️ در هر کدام از ادیان، افراد و گروه‌هایی که گرفتار چنین شورهایی با الهامی الهیاتی می شوند، «به قدرت‌های موجود اعتبار می‌دهند» و صاحبان قدرت روحانی و سیاسی را «به مثابه واپسین حاکمی که انسان‌ها به آنان نیاز خواهند داشت، تجلیل می‌کنند». انتظار دارند آنان «نظم شیطانی موجود را ویران کنند» یا حتی با استقبال از برخی جنایات، جنگ‌ها و خونریزی‌ها «آخرالزمان را رقم بزنند».

⬅️ در مورد آنچه شرح آن رفت، می‌توان اذعان داشت:
نخست اینکه هر جامعه‌ای که راه را بر تعقل و اندیشه ورزی سد کند و یک بار برای همیشه به انقلابی فکری دست نزند، حتی اگر بارها و بارها دست به انقلاب سیاسی بزند، نمی‌تواند، آینده مطلوب خویش را تضمین کند. شورهای سیاسی، بدون پشتوانه فکری و نظری و ابتنای نهادهای سیاسی، اجتماعی و اقتصادی بر آن فقط با هدف ساقط کردن یک نظام سیاسی، منجر به سلسله رویدادها و برساخته‌هایی از آن رویدادهای ناخواسته می‌شود که به چرخه مداوم کنشگری‌های احساسی چه از سوی جامعه و چه از جانب صاحبان قدرت ختم می‌شود و به نتیجه مطلوب نخواهد رسید.

⬅️ دوم اینکه حتی در سکولارترین و لائیک‌ترین جوامع نیز دین و نمادهای دینی، هنوز امری پویا و بخشی از فرهنگ و تمدن جوامع محسوب می شود، همانگونه که دیدیم، حتی در جامعه‌ای چون «فرانسه» که نماد استقرار یک دموکراسی لائیسیته است، رئیس جمهور برای بازگشایی مجدد کلیسای معروف «نوتردام» پس از حادثه آتش‌سوزی با حضور مهمانان سیاسی زیادی شرکت می‌کند. یک قدرت سیاسی در زمینه دین باید، بازتابی از خواست و کشش مردم باشد، نه درصدد دهن کجی به باورهای دینی جامعه برآید و نه به زور مردم را به باورهای دینی و دین ورزی اجبار کند؛ چون هر دو موجب پرورش ضد خود به گونه‌ای افراطی می‌شود.

و در نهایت اینکه در جوامعی که قدرت به دست افراد و گروه‌هایی با باور به الهامات الهیاتی و شورهای آخرالزمانی است، قدم اول متوقف کردن حرکت ویرانگر آنها، بلند شدن صداهای اعتراض جدی و جنبشی باورمندانه از خود نهادهای دینی و روحانیان است، وگرنه بالاترین ویرانی سهم همین نهادها خواهد شد.

https://www.tgoop.com/andishedinimoaser

حدیثی از امام موسی کاظم (ع)


«قُلْ الْحَقِّ وَ إِنْ كَانَ فِيهِ هَلَاكُكَ، فَإِنَّ فِيْهِ نَجَاتَكَ.»

«حق را بگو، حتی اگر نابودی‌ات در آن باشد، زیرا در آن نجات توست.»

این سخن امام کاظم (ع) از عمیق‌ترین توصیه‌ها درباره حق‌طلبی است. ایشان تاکید می‌کنند که انسان باید همواره به دنبال حقیقت باشد و آن را بیان کند، حتی اگر شرایط سختی در پیش داشته باشد. ایستادگی در برابر حق، نهایتا به نجات و آرامش حقیقی منجر می‌شود.
این احادیث شریف بر ارزش عقل، تفکر آزاد و حق‌طلبی تاکید دارند و راهنمایی برای دوری از تعصبات، تقلید کورکورانه و تسلیم در برابر جهل هستند. در روایات اهل بیت، آزادی فکر همواره در چارچوب حقیقت و عقلانیت تعریف شده است.

https://www.tgoop.com/andishedinimoaser

◻️قرآن و فیزیک کوانتوم

     ✍مهراب صادق‌نیا

به تازه‌گی یکی از استادان حوزه و دانشگاه گفته‌اند که "فیزیک کوانتوم دقیقا منطبق بر آیات قرآن است." فرض می‌کنیم که ایشان فیزیک کوانتوم را می‌شناسند و نیز آیات قرآن را هم می‌فهمند و نتیجه‌ی درستی گرفته‌اند. خُب الان چه بکنیم؟ برای فیزیک کوانتوم کف بزنیم یا برای قرآن؟ اگر چندی بعد این فیزیک زیر سوال رفت چه بکنیم؟ آن‌وقت قرآن با فیزیک جدید سازگار نخواهد بود و با یک فیزیک زیر سوال‌رفته سازگار است. اساسا چه نیازی هست که زور بزنیم و قرآن را با فیزیک و شیمی و نجوم هم‌نوا بکنیم؟ چه تاثیری در دین‌داری مردم دارد؟
مروری بر تاریخ سکولاریزم نشان می‌دهد که هر چند در آغاز دوران مدرن، ساینتیست‌ها (اندیشمندان علوم تجربی) پیش‌ران‌های سکولاریزم بودند و روحانی‌ها مخالفان جدی آن؛ ولی کم کم روحانی‌ها با ادبیات علوم تجربی آشناتر و خویش‌تر شدند. رفته رفته، آن‌ها نه تنها مانعی برای سکولاریزم به حساب نمی‌آمدند، بلکه جای ساینتیست‌ها را گرفته و پیش‌برندگان سکولاریزم شدند. حکایت هاروی کاکس، گوگارتن، بولتمان، بون‌هافر، و دیگر الاهیات‌دان‌های مسیحی در این زمینه خواندنی است. در دنیای اسلام نیز ماجرا تا اندازه‌ای چنین است. از سِر سید احمدخان هندی بگیرید تا بازرگان و نوپاهایی که این طرف و آن طرف، شعار تفسیر علمی قرآن را سر می‌دهند. این‌ها ممکن است به سکولاریزم فحش بدهند و حتی رقیبان خود را با این لقب گرفتار خشونت نمادین کرده و از میدان به در کنند؛ ولی کارشان ترویج سکولاریزم است حتی اگر تسبیح‌ به‌دست باشند و در مراکز حوزوی تدریس کنند. کاری که این افراد به نام تفسیر علمی قرآن انجام می‌دهند، به زبان ساده، عبارت است از تبدیل تبیین‌های وحیانی به تبیین‌های تجربی. آن‌ها اگر در کارشان موفق شوند و پرت و پلا نگویند،  معرفت دینی را به معرفت تجربی تبدیل کرده‌اند. یعنی معرفت را سکولار کرده‌اند. من اگر مسیولیتی می‌داشتم و به جای کسانی بودم که وقتی اسم سکولاریزم می‌آید اوقاتشان تلخ می‌شود؛ حتما به جای دعوا با دانشگاهیان و ساینتیست‌ها، با کسانی دست به یقه می‌شدم که جسته و گریخته چیزی در باره‌ی علم شنیده‌اند و حالا دارند معرفت دینی را با معرفت‌های تجربی رنگ و لعاب می‌دهند. مارادونا را ول کنید، غضنفرها را بچسبید!

https://www.tgoop.com/andishedinimoaser

#اطلاع‌رسانی
#رویداد

🔰جلسه رونمایی از کتاب:

         "تحول مفهوم دولت در ایران معاصر"

  نویسنده: #دکتر_دواد_بیات

◻️با حضور استاد: #دکتر_یوسف_خانمحمدی
(عضو هیات علمی دانشگاه شهید بهشتی)

🗓زمان :    چهارشنبه _  12 دی ۱۴۰۳

⏱️ ساعت:    10:30 صبح



◽️شرکت برای عموم آزاد است
(قم- خیابان معلم شرقی-خیابان شهیدان عابدی-کوچه ۴- پلاک ۱۶- پژوهشکده اندیشه دینی معاصر)

📍پخش زنده از صفحه اینستاگرام پژوهشکده اندیشه دینی معاصر


📮https://instagram.com/andishedinimoaser

@andishedinimoaser

♦️هادی سروش از فهم‌های ناصواب درباره علایم ظهور سخن می‌گوید.


https://www.tgoop.com/andishedinimoaser

🔺معرفی کتاب شریعت‌شهر اثر رضا تاران توسط محسن فیض‌بخش در شماره‌ی اخیر مجله‌ی «Shii Studies Review»

@bashgahandishe
@namehayehawzavi

#اطلاع‌رسانی
#رویداد

🔰جلسه رونمایی از کتاب:

         "تحول مفهوم دولت در ایران معاصر"

  نویسنده: #دکتر_دواد_بیات

◻️با حضور استاد: #دکتر_یوسف_خانمحمدی
(عضو هیات علمی دانشگاه شهید بهشتی)

🗓زمان :    چهارشنبه _  12 دی ۱۴۰۳

⏱️ ساعت:    10:30 صبح



◽️شرکت برای عموم آزاد است
(قم- خیابان معلم شرقی-خیابان شهیدان عابدی-کوچه ۴- پلاک ۱۶- پژوهشکده اندیشه دینی معاصر)

📍پخش زنده از صفحه اینستاگرام پژوهشکده اندیشه دینی معاصر


📮https://instagram.com/andishedinimoaser

@andishedinimoaser

ایمان و شکوه انسان

🎙ناصر مهدوی

🔸مشکلات موجود فقط ریشه در سیاست و حاکمیت ندارد بلکه ریشه در فرهنگ و اندیشه جامعه دارد.


🔸الهیاتی که بزرگی و اراده انسان ها را نابود می‌کند و ریشه در یک خدای خودکامه دارد و  آثار زیان بار آن در مدعیان این دین داری است که به خود اجازه هر ظلم و جنایتی در حق دیگران را می‌دهند.  

🔸بیرون بودن اخلاق از دین در اندیشه اراسموس، دین انگیزه اخلاقی می‌دهد و انسان‌ها خود اخلاق را می‌فهمند

🔸نقش دین اخلاق بسیار ویژه است و حضور  خداوند قدرتمند حکیم که به انسان قدرت فهم و تشخیص داده است را تصویر می‌کند.

🔸خدایی که بین من  و همسایه ایستاده، خدایی که انسان ها را از هم دور نمی‌کند.

🔸 به نام دین نمی‌توان خلاف عدالت و عقل رفتار کرد.

🔸خطبه ۹۰ نهج البلاغه م معرفی خداوند و ترسیم مولوی از عشق خداوند در سایه استفاده از نهج البلاغه

https://www.tgoop.com/andishedinimoaser

📚#برشی_از_کتاب


⚡️قاعده کرامت می تواند در مقام "اصل حاکم"، همه احکام مغایر با آن را ملغی کند

🟣صورت بندی قاعده کرامت
از آنچه تاکنون به دست آمد می‌توان قاعده کرامت را به شکل زیر صورت بندی کرد:

🏷۱_کرامت ضد دنائت و پستی، به معنای شرافت، پاکیزگی و پسندیدگی می آید و "کریم" اسم جامع برای انواع خیر، شرف و فضائل و نیز اسم جامع، برای تمامی آن چیزی است که مورد ستایش واقع میشود. از این رو میتوان آن را  به صورت کلی "دور بودن از هر پستی و فرومایگی و نائل آمدن به شرافت وبزرگواری"، تعریف کرد.

🏷۲_کرامت به دو گونه قابل تقسیم است: کرامت ذاتی و کرامت عرضی یا اکتسابی. هر چیزی که از درون و ذات خود، دارای منزلت و شرافت باشد، کریم ذاتی خوانده میشود و هر شرافت و منزلتی که به سبب داشتن صفت اختیاری به دست آید کرامت عرضی نامیده میشود لذا مقصود از کرامت ذاتی انسان آن است که انسان دارای ویژگیهایی است که در مقایسه با موجودات دیگر از لحاظ ساختمان وجودی امکانات و مزایای بیشتری دارد و از ویژگیهای زیر برخوردار است:

✔️الف)_از ضمیر و ذات شیء بر می خیزد.
✔️ب)_ از زمان آفرینش با آفریده همراه است و از آن جدانشدنی است.
✔️ج)_ غیر اختیاری و غیر اکتسابی است و استثناء پذیر نیست.

🏷۳_با فرض اثبات کرامت ذاتی انسان هر "استعداد طبیعی" مبنای يك  "حق طبیعی" است و لذا حقوق طبیعی انسان در حوزه کرامت نیز اثبات میشود.

🏷۴_چگونگی آفرینش انسان نفخه روح الهی در او خلیفه خدا بودن مسجود فرشتگان بودن تسخیر موجودات امانت داری الهی، علم ویژه الهی، عقل اراده و اختیار عواطف و احساسات و نیز قابلیت هدایت پذیری انسان؛ از مبانی دینی کرامت ذاتی انسان است و ادله عقلی، قرآنی و روایی فراوانی نیز مؤید این است که همه انسانها با هر قوم، نژاد، رنگ و اعتقادی، دارای کرامت ذاتی هستند.

🏷۵_با توجه به اثبات کرامت ذاتی انسان در دین، فقه که متکفل استنباط احکام و قوانین الهی برای زندگی فردی و اجتماعی مردمان، از منابع دینی است. باید کرامت ذاتی را به عنوان یک داشته طبیعی مبنای اصلی استنباط های خود قرار دهد.

🏷۶_استفاده از طبع اولی اشیاء به عنوان اصل اولیه در استنباط، یک امر رایج در میان فقیهان است که "اصل اولی اباحه" و جواز در همه امور، «اصل برائت» و اصل عدم ولایت احدی بر احد نمونه بارز آن است و «کرامت ذاتی» نیز می تواند یکی از آن باشد در این صورت فقیه در استنباط های فقهی خود اصل اولیه را کرامت ذاتی انسان قرار میدهد و آن را در اجتهاد خود به کار می گیرد مگر در صورتی که دلیل متقن ،شرعی حکمی را بر خلاف کرامت عرفی به اثبات برساند.

🏷۷_ذاتی و غیر قابل تغییر بودن کرامت برای انسان و نیز عقلی بودن آن نشان از آن دارد که این ویژگی برای انسان استثناء پذیر نیست و باید در همه احکام جاری باشد. این ویژگی قاعده کرامت را در مقام "اصل حاکم" در احکام می نشاند و همه احکام مغایر با آن را ملغی اعلام میکند.

🏷۸_صورت دیگر از به کارگیری کرامت انسان در فقه در مقام حل تعارض ادله و یا تزاحم در مقام عمل است. در این صورت "کرامت انسان" که یک اصل طبیعی در انسان است میتواند تعارض ادله یا تزاحم دو حق یا دو حکم واجب و یا حرام را به نفع کرامت انسانی حل کند و حکم شرعی موافق با کرامت انسان را بر موارد مغایر با کرامت انسان در مقام تعارض و تزاحم ترجیح دهد.

🏷۹_اصل کرامت میتواند به عنوان مقید عموم و اطلاق ادله در فقه هم عمل کند. بدین معنا که اگر عرف عقلا برخی از فروض و افراد مستفاد از عموم و اطلاق حکم را غیر کریمانه بدانند فقیه از آن موارد صرف نظر کرده، به مصادیق کرامت آمیز فتوا دهد.


🏷۱۰_حداقل کاربست کرامت در فقه آن است که فقیه «کرامت انسانی» را در حد یک گفتمان عام بپذیرد بدین معنا که که رویکرد کلی وی در ورود به فتوی دادن در حوزه مسائل فقهی کرامت انسان باشد، نه عدم کرامت که این امر هم در برداشت وی از ادله شرعی مؤثر است و هم در فتاوای فقهی.

🏷۱۱_ از آن جا که کرامت انسانی تا کنون مبنای استنباط فقهی نبوده، دو دسته احکام اثباتی و سلبی درباره کرامت در فقه به چشم می خورد، دسته ای از احکام بر اساس ادله متقن دینی و ارتکاز فقیهان مطابق با کرامت انسان و دسته ای دیگر بر اساس ظاهر عموم و اطلاق برخی ادله مغایر با کرامت انسان است که به نظر میرسد با مبنا قرار گرفتن کرامت انسان در استنباط بسیاری از احکام مغایر قابل تغییر و تبدیل باشد.

🔸کتاب درآمدی بر قاعده کرامت درفقه/  نویسنده: مهدی پورحسین

https://www.tgoop.com/andishedinimoaser

#گزارش_صوتی
#رویداد

🔰جلسه رونمایی از کتاب:

         "تحول مفهوم دولت در ایران معاصر"

  نویسنده: #دکتر_دواد_بیات

◻️با حضور استاد: #دکتر_یوسف_خانمحمدی
(عضو هیات علمی دانشگاه شهید بهشتی)


@andishedinimoaser

امام علی(ع)

فَبَعَثَ فيهِمْ رُسُلَهُ وَ واتَرَ اَلَيْهِم اَنْبيائَهُ لِيَستَادُوهُمْ ليَستَادُوهُمْ ميثاقَ فِطْرَتِهِ وِ يُذَکِّرُوهُمْ مَنْسِىَّ نِعْمَتِهِ وَ يَحْتَجُّوا عَلَيْهِمْ بِالتَّبْليغِ وَ يُثيرُوا لَهُمْ دَفائِنَ العُقُولِ

«پس خداوند رسولان خود را در میان آنان برانگیخت و پیامبران خویش را پیاپی به سویشان فرستاد، تا پیمان فطرت را از ایشان باز ستانند، و نعمت‌های فراموش‌شده الهی را به یادشان آورند، و با تبلیغ، حجت را بر آنان تمام کنند، و گنجینه‌های عقل‌ها را برایشان برانگیزند.»


https://www.tgoop.com/andishedinimoaser