▪︎نمودهای تحریف لفظی قرآن

سوره یس/آیه 41: وَآيَةٌ لَهُمْ أَنَّا حَمَلْنَا ذُرِّيَّتَهُمْ فِي الْفُلْكِ الْمَشْحُونِ
ترجمه الهی قمشه ای: و برهان دیگر برای آنان آن که ما فرزندان آنان (یعنی بشر) را در کشتی پربار سوار گردانیدیم.
در قرآن امام ورش رایج در بعضی کشور های آفریقایی، واژه ذرّیات آمده است که جمع است و به معنای نسل ها یا اجداد یا نوادگان می باشد و در قرآن امام حفص ذرّیّة آمده است که به معنای نسل، یا جد یا نواده می باشد.
واژه ذریة از ذرأ می آید که بر طبق نظر جوهری، لغت شناس معروف بر وزن فُعِّیلَة می باشد و غیر از جوهری ریشه این واژه را ذرّورة می دانند که پس از تغییرات بسیار در دستور زبان عربی به این صورت درآمده است، ذریة به معنای نسلی است که از انسان ها به وجود می آید و بر همین مبنا می توان آن را به صورت نواده یا همان نسل ترجمه نمود(ابن منظور، 2000، ج 6، ص 22).
این واژه اسمی است که مربوط به فرزند انسان ها است خواه پسر باشد خواه دختر، گاهی اوقات به معنای پدر و مادر نیز به کار رفته است و در احادیث به معنای زن نیز به کار برده شده است(زبیدی، 1373، ج 6، ص 436).
با توجه به اینکه خود واژه محل ابهام است و در بافت آیه مشخص نیست که معنای آن، اجداد است یا نوادگان است یا جد است یا نواده، اگر مراد جد باشد به معنای این است که خداوند منت گذاشته است و جد ما را که منجر به تولید ما شده اند در کشتی پربار قرار داده است که بنابر نظر عده ای از مفسرین، مراد کشتی نوح است(طبری، 2000، آیه 40 تا 43 سوره یس).
اگر مراد اجداد باشد با توجه به اینکه خود واژه در شکل مفرد آن با معانی جمع به کار رفته است، به کارگیری آن در حالت جمع متضمن اجداد یا نوادگان بسیاری است و در برگیرنده کشتی نوح نخواهد بود زیرا تمامی اجداد در کشتی نوح نبوده اند بلکه فقط نیکوکاران در آن قرار داشته اند، چه بسا با این تعبیر بتوان اینطور از آیه برداشت کرد که اجداد انسانی پس از مرگشان داخل در یک کشتی می شوند تا به اعمالشان رسیدگی شود.

مضاف بر این، برخی مفسران معتقد اند که ذریات جمع به کار برده شده است چون هر کسی نسلی خواهد داشت  و ذریه مفرد به کار رفته است چون اسم جنسی است که بر کم و زیاد دلالت می کند(طوسی، بی تا، ج 8، ص 460).
با این تبیین اگر ذریات را طبق قرائت امام ورش لحاظ کنیم، به این معنا است که تمامی نوادگان در کشتی پرباری از نعمت وجود قرار می گیرند و اگر مفرد لحاظ کنیم به این معنا است که نواده بشر خواه برخی به صورت کم و برخی به صورت بسیار از نعمت های خداوند برخوردار می شوند.
با توجه به نظرات مفسرین و واژه شناسی به دست آمده، اگر به صورت جمع برداشت شود همانطور که امام ورش آن را قرائت نموده،  مفهوم آیه قرآن، به معنای ایجاد نعمت برای تمامی انسان ها خواهد بود و اگر مفرد برداشت شود همانطور که امام حفص آن را قرائت نموده، مضمون آیه به معنای تعداد اندکی از نوادگان یا اجداد بشری خواهند بود که از کشتی پربار نعمت های خداوند بهره برده اند در نتیجه مشخص نیست که خداوند در اینجا مرادش این بوده است که نعمت خود را بر مومنان گوشزد نماید یا اینکه نعمت خود را برتمام انسان ها یادآور شود که بیانگر تحریف و تغییر در لفظ قرآن است به صورت وجود دو واژه با دو معنا و مضمون متفاوت.

منابع:
1.ابن منظور، محمد بن مکرم(2000م)، لسان العرب، بیروت: انتشارات دارصادر.
2.زبیدی، محمد بن محمد(1373ه.ش)، تاج العروس من جواهر القاموس، بیروت: انتشارات دارالفکر.
3.طبری، محمد بن جریر(2000م)، جامع البیان في تأویل آیات القرآن، بیروت: انتشارات مؤسسة الرسالة.
4.طوسی، محمد بن الحسن(بی تا)، التبیان في تفسیر القرآن، بیروت: انتشارات دار إحیاء التراث العربي.
5.قرآن، کتاب مقدس مسلمانان.

#نمود_های_تحریف_لفظی_قرآن