Bayyina.uz

Алишер Навоий ҳақида 20 маълумот

1. Алишер Навоий, асл исми Низомиддин Мир Алишер, 1441 йил 9 февралда Ҳирот шаҳрида, давлат хизматчиси Ғиёсиддин Баҳодир оиласида туғилган.


2. Тарихчи Мирхонднинг "Равзатус-сафо" асарида ёзилишича Навоийнинг бобоси Амир Темурнинг ўғли Умаршайх билан эмикдош бўлган.


3. Ижод ва илмга бўлган қизиқиши туфайли, Навоий 4 ёшида мактабга бора бошлаган.


4. У 7 ёшида Фаридиддин Атторнинг "Мантиқут-тайр" асарини тўлиқ ёд билган.


5. Шу ёшда буюк муҳаддис Имом Бухорийнинг 6000 дан ортиқ ҳадисини ёд олган.


6. 7-8 ёшларидаёқ ғазаллар ёза бошлаган.


7. Навоий "муқарраби ҳазрати султони" (султоннинг энг яқин кишиси) унвонига сазовор бўлган ва давлат ишларида фаол иштирок этган.


8. 15-16 ёшларида ҳам туркий, ҳам форсийда ижод қилгани учун “икки тилли” шоир сифатида танилган.


9. Навоий ўсмирлик даврида севган шоирларининг 50 000 дан ортиқ байтларини ёд олган.


10. У туркий тилда ёзган асарларида "Навоий", форсий тилда эса "Фоний" тахаллусидан фойдаланган.


11. Навоий ҳақидаги ривоятларда “Гули” исмли севгилиси ҳақида гапирилса-да, бу ҳақда ҳеч қандай расмий ёзма манба мавжуд эмас.


12. 18-19 ёшларида Абдураҳмон Жомий билан танишган. Жомий уни ҳам фарзанд, ҳам шогирд сифатида қадрлаган.


13. 1464 йилда Самарқандга келиб, мадрасада таҳсил олган ва илм-фан, адабиёт ҳамда санъат билан яқиндан танишган.


14. 1469 йилда дўсти Ҳусайн Бойқаронинг тахтга чиқиши муносабати билан "Ҳилолия" қасидасини ёзган.


15. Ўз шахсий маблағлари ҳисобига Ҳирот ва Хуросон ҳудудида 300 дан ортиқ бино ва иншоотлар қурдирган.


16. Навоий адабиётнинг 16 жанрида ижод қилган.


17. У туркий тилида илк бор “Хамса” ёзган. Бу асар 2 йил ичида яратилган бўлиб, 51 000 мисрадан иборат ва 64 тилга таржима қилинган.


18. Навоийнинг лирик мероси "Хазойинул-маоний" номли тўрт девонда (1491—1498) тўпланган. Унинг умумий ҳажми 50 000 мисрадан зиёд.


19. 1501 йил 3 январда вафот этган. Уни дафн этиш вақтида майин ёмғир ёғиб турган. Тарихчи Хондамир бу ҳолатни "Ҳатто табиат ҳам мотам тутди", деб таърифлаган.


20. Навоий туркий тилни адабий тил сифатида тиклашда беқиёс хизмат қилган. Заҳириддин Муҳаммад Бобур: "Навоий туркийда ҳеч кимдек кўп ва гўзал шеър ёза олмади", деб ёзган. Ҳусайн Бойқаро эса: "Мир Алишер турк тилининг ўлик жасадига Масиҳ нафаси билан жон ато этди", дея таъкидлаган.

Bayyina.uz | Taqviym.uz
Ижтимоий тармоқларда бизни кузатинг!
Telegram | Instagram | YouTube

www.tgoop.com/bayyinauz/16962

13.6K viewsFeb 9 at 15:37

Алишер Навоий ҳақида 20 маълумот

1. Алишер Навоий, асл исми Низомиддин Мир Алишер, 1441 йил 9 февралда Ҳирот шаҳрида, давлат хизматчиси Ғиёсиддин Баҳодир оиласида туғилган.


2. Тарихчи Мирхонднинг "Равзатус-сафо" асарида ёзилишича Навоийнинг бобоси Амир Темурнинг ўғли Умаршайх билан эмикдош бўлган.


3. Ижод ва илмга бўлган қизиқиши туфайли, Навоий 4 ёшида мактабга бора бошлаган.


4. У 7 ёшида Фаридиддин Атторнинг "Мантиқут-тайр" асарини тўлиқ ёд билган.


5. Шу ёшда буюк муҳаддис Имом Бухорийнинг 6000 дан ортиқ ҳадисини ёд олган.


6. 7-8 ёшларидаёқ ғазаллар ёза бошлаган.


7. Навоий "муқарраби ҳазрати султони" (султоннинг энг яқин кишиси) унвонига сазовор бўлган ва давлат ишларида фаол иштирок этган.


8. 15-16 ёшларида ҳам туркий, ҳам форсийда ижод қилгани учун “икки тилли” шоир сифатида танилган.


9. Навоий ўсмирлик даврида севган шоирларининг 50 000 дан ортиқ байтларини ёд олган.


10. У туркий тилда ёзган асарларида "Навоий", форсий тилда эса "Фоний" тахаллусидан фойдаланган.


11. Навоий ҳақидаги ривоятларда “Гули” исмли севгилиси ҳақида гапирилса-да, бу ҳақда ҳеч қандай расмий ёзма манба мавжуд эмас.


12. 18-19 ёшларида Абдураҳмон Жомий билан танишган. Жомий уни ҳам фарзанд, ҳам шогирд сифатида қадрлаган.


13. 1464 йилда Самарқандга келиб, мадрасада таҳсил олган ва илм-фан, адабиёт ҳамда санъат билан яқиндан танишган.


14. 1469 йилда дўсти Ҳусайн Бойқаронинг тахтга чиқиши муносабати билан "Ҳилолия" қасидасини ёзган.


15. Ўз шахсий маблағлари ҳисобига Ҳирот ва Хуросон ҳудудида 300 дан ортиқ бино ва иншоотлар қурдирган.


16. Навоий адабиётнинг 16 жанрида ижод қилган.


17. У туркий тилида илк бор “Хамса” ёзган. Бу асар 2 йил ичида яратилган бўлиб, 51 000 мисрадан иборат ва 64 тилга таржима қилинган.


18. Навоийнинг лирик мероси "Хазойинул-маоний" номли тўрт девонда (1491—1498) тўпланган. Унинг умумий ҳажми 50 000 мисрадан зиёд.


19. 1501 йил 3 январда вафот этган. Уни дафн этиш вақтида майин ёмғир ёғиб турган. Тарихчи Хондамир бу ҳолатни "Ҳатто табиат ҳам мотам тутди", деб таърифлаган.


20. Навоий туркий тилни адабий тил сифатида тиклашда беқиёс хизмат қилган. Заҳириддин Муҳаммад Бобур: "Навоий туркийда ҳеч кимдек кўп ва гўзал шеър ёза олмади", деб ёзган. Ҳусайн Бойқаро эса: "Мир Алишер турк тилининг ўлик жасадига Масиҳ нафаси билан жон ато этди", дея таъкидлаган.

Bayyina.uz | Taqviym.uz
Ижтимоий тармоқларда бизни кузатинг!
Telegram | Instagram | YouTube

BY Bayyina.uz