🟢 دين به مثابه سازوکار مشاوره ای (8)
گفته شد که حداقل دو رویکرد در تربیت وجود دارد. رویکرد رفتاری و رویکرد شناختی. در رویکردهای رفتاری، با ارایه محرک های کنترل کننده، می توان رفتار موجود زنده را کنترل کرد.
مثلا در دلفین ها، با ارایه تقویت مثبت می توان رفتار دلفین ها را شکل دهی کرد به گونه ای که با حرکت دست مربی ، دلفین ها از خود رفتار نمایشی بروز دهند و در ازای آن از مربی خود غذا دریافت کنند.
در انسانها نیز رویکردهای رفتاری کاربرد دارند، مثلا با تشویق و تنبیه کودک می توان رفتار غذا خوردن او را کنترل و تصحیح نمود، و یا مثلا اضطراب آزمون را در او کنترل کرد.
اما رویکردهای رفتاری در امور سطحی و ظاهری کاربرد دارند و در امور شناختی و معنوی کمتر می توان از این رویکرد استفاده کرد.
البته امروزه از رویکردهای ترکیبی که اصطلاحا به آنها رویکرد CBTگفته می شود نیز استفاده می شود.
مطالعات نشان می دهند که یک گرایش عمومی وجود دارد که افراد تمایل بیشتری به رویکردهای رفتاری دارند و آن را بر رویکردهای شناختی در تربیت ترجیح می دهند؛ احتمالا به این دلیل که رویکردهای رفتاری، به ظاهر سهل تر و زودبازده تر هستند.
به عنوان نمونه اگر نوجوانی درس نمی خواند، راحت ترین کار این است که اولیای او، تشویق و تنبیه هایی برای او درنظر بگیرند و رفتار درس خواندن را در او کنترل کنند. معمولا پدر و مادرها تمایلی ندارند که وقت بیشتری بگذارند و تلاش کنند که به فرزند خود بینش های لازم را برای درس خواندن ارایه کنند و در نهایت نیز به فرزند خود آزادی انتخاب بدهند. آزادی ای که ممکن است ریسک داشته باشد و فرزندشان در نهایت درسخوان نشود.
بنابراین، حتی اگر بتوان از رویکردهای رفتاری و شناختی به صورت همزمان برای تربیت استفاده کرد، گرایش افراد به این است که مساله را با رویکردهای رفتاری حل و فصل کنند.
در مورد عبادات شرعی همچون نماز و روزه نیز مساله به همین شکل است. نوعی تمایل وجود دارد که افراد یک رابطه معنوی با خدا را به یک رفتار و سپس کنترل آن از طریق تشویق و تنبیه تقلیل دهند. این که متولیان دین، بر روی جزا و مجازات نمازنخواندن تاکید کنند تا بدینوسیله افراد را به سمت نماز که از جنس یک رابطه معنوی با خداوند است، متمایل کنند نمونه بارزی از رویکردهای رفتاری تقلیل گراست.
همانطور که گفته شد، تمایل به تقلیل امور معنوی به رفتارها، یک تمایل عمومی است که در ادیان گذشته نیز سابقه داشته است. قرآن این رویکردها را تقبیح می کند و در قالب انتقاد از یهودیان زمان پیامبر، رویکردهای رفتاری تقلیل گرا را به چالش می کشد. در قرآن ویژگی اصلی یهودیان این گونه بیان شده که آنها حقایق دینی را از معنا تهی و در رفتار خلاصه کرده بودند. برای یهودیان زمان پیامبر، همین که افراد بتوانند رفتار خود را با خواست پروردگار تطبیق دهند، ولو به این که این رفتار از معنا تهی باشد، کافی بود.
به عبارت دیگر یهودیان صرفا دنبال این بودند که از چوب خدا خلاص شوند وسپس آن طور که خودشان دلشان می خواست زندگی کنند و بر همین اساس تبحر بسیاری (البته به زعم خود) در دور زدن خواست های پروردگار داشتند. اگر خداوند از یهودیان چیزی را می خواست، نگاه آنان این نبود که این خواسته پروردگار، دارای عمق و معناست، بلکه اینگونه تصور می کردند که خدا چیزی از آنها خواسته و برای این که از دست خدا خلاص شوند، باید با کمترین دردسر آن خواسته را انجام دهند تا مجازات نشوند.
ماجرای اصحاب سبت و نیز گاو بنی اسرائیل، سمبلی از نوع نگاه یهودیان به دین است: دین خدا، صرفا قوانینی است که تا می توان باید آنها را دور زد و دنبال کار خود بود و اگر نشد، برای رفع مجازات، با کمترین دردسر باید انها را انجام داد تا از دست خدا خلاص شد.
ملاحظه می شود که فهم رفتاری از دین، چقدر می تواند دین را از معنا تهی کند و من گمان می کنم این که در هیچ جای قرآن، درباره امور عبادی سخنی از مجازات نرفته است، برای آن بوده است که قرآن می دانسته است که نوعی تمایل به فهم رفتاری از خواسته های خداوند وجود داشته است و برای این که زمینه این فهم نادرست را از بین ببرد، صرفا همچون مشاوری دلسوز، دست به تبیین علل و مصالح و حکمت های نماز و سایر عبادات زده است.
با همه این ملاحظات، بازهم شاهد هستیم که در میان بسیاری مسلمانان، نماز به رفتار تقلیل داده می شود.
در شماره بعدی این مباحث، به گزارش یک تحقیق که اخیرا در میان مادران مذهبی در تعامل با فرزندانشان در زمینه نماز صورت گرفته است می پردازم.
https://www.tgoop.com/delshodeyevelshode
گفته شد که حداقل دو رویکرد در تربیت وجود دارد. رویکرد رفتاری و رویکرد شناختی. در رویکردهای رفتاری، با ارایه محرک های کنترل کننده، می توان رفتار موجود زنده را کنترل کرد.
مثلا در دلفین ها، با ارایه تقویت مثبت می توان رفتار دلفین ها را شکل دهی کرد به گونه ای که با حرکت دست مربی ، دلفین ها از خود رفتار نمایشی بروز دهند و در ازای آن از مربی خود غذا دریافت کنند.
در انسانها نیز رویکردهای رفتاری کاربرد دارند، مثلا با تشویق و تنبیه کودک می توان رفتار غذا خوردن او را کنترل و تصحیح نمود، و یا مثلا اضطراب آزمون را در او کنترل کرد.
اما رویکردهای رفتاری در امور سطحی و ظاهری کاربرد دارند و در امور شناختی و معنوی کمتر می توان از این رویکرد استفاده کرد.
البته امروزه از رویکردهای ترکیبی که اصطلاحا به آنها رویکرد CBTگفته می شود نیز استفاده می شود.
مطالعات نشان می دهند که یک گرایش عمومی وجود دارد که افراد تمایل بیشتری به رویکردهای رفتاری دارند و آن را بر رویکردهای شناختی در تربیت ترجیح می دهند؛ احتمالا به این دلیل که رویکردهای رفتاری، به ظاهر سهل تر و زودبازده تر هستند.
به عنوان نمونه اگر نوجوانی درس نمی خواند، راحت ترین کار این است که اولیای او، تشویق و تنبیه هایی برای او درنظر بگیرند و رفتار درس خواندن را در او کنترل کنند. معمولا پدر و مادرها تمایلی ندارند که وقت بیشتری بگذارند و تلاش کنند که به فرزند خود بینش های لازم را برای درس خواندن ارایه کنند و در نهایت نیز به فرزند خود آزادی انتخاب بدهند. آزادی ای که ممکن است ریسک داشته باشد و فرزندشان در نهایت درسخوان نشود.
بنابراین، حتی اگر بتوان از رویکردهای رفتاری و شناختی به صورت همزمان برای تربیت استفاده کرد، گرایش افراد به این است که مساله را با رویکردهای رفتاری حل و فصل کنند.
در مورد عبادات شرعی همچون نماز و روزه نیز مساله به همین شکل است. نوعی تمایل وجود دارد که افراد یک رابطه معنوی با خدا را به یک رفتار و سپس کنترل آن از طریق تشویق و تنبیه تقلیل دهند. این که متولیان دین، بر روی جزا و مجازات نمازنخواندن تاکید کنند تا بدینوسیله افراد را به سمت نماز که از جنس یک رابطه معنوی با خداوند است، متمایل کنند نمونه بارزی از رویکردهای رفتاری تقلیل گراست.
همانطور که گفته شد، تمایل به تقلیل امور معنوی به رفتارها، یک تمایل عمومی است که در ادیان گذشته نیز سابقه داشته است. قرآن این رویکردها را تقبیح می کند و در قالب انتقاد از یهودیان زمان پیامبر، رویکردهای رفتاری تقلیل گرا را به چالش می کشد. در قرآن ویژگی اصلی یهودیان این گونه بیان شده که آنها حقایق دینی را از معنا تهی و در رفتار خلاصه کرده بودند. برای یهودیان زمان پیامبر، همین که افراد بتوانند رفتار خود را با خواست پروردگار تطبیق دهند، ولو به این که این رفتار از معنا تهی باشد، کافی بود.
به عبارت دیگر یهودیان صرفا دنبال این بودند که از چوب خدا خلاص شوند وسپس آن طور که خودشان دلشان می خواست زندگی کنند و بر همین اساس تبحر بسیاری (البته به زعم خود) در دور زدن خواست های پروردگار داشتند. اگر خداوند از یهودیان چیزی را می خواست، نگاه آنان این نبود که این خواسته پروردگار، دارای عمق و معناست، بلکه اینگونه تصور می کردند که خدا چیزی از آنها خواسته و برای این که از دست خدا خلاص شوند، باید با کمترین دردسر آن خواسته را انجام دهند تا مجازات نشوند.
ماجرای اصحاب سبت و نیز گاو بنی اسرائیل، سمبلی از نوع نگاه یهودیان به دین است: دین خدا، صرفا قوانینی است که تا می توان باید آنها را دور زد و دنبال کار خود بود و اگر نشد، برای رفع مجازات، با کمترین دردسر باید انها را انجام داد تا از دست خدا خلاص شد.
ملاحظه می شود که فهم رفتاری از دین، چقدر می تواند دین را از معنا تهی کند و من گمان می کنم این که در هیچ جای قرآن، درباره امور عبادی سخنی از مجازات نرفته است، برای آن بوده است که قرآن می دانسته است که نوعی تمایل به فهم رفتاری از خواسته های خداوند وجود داشته است و برای این که زمینه این فهم نادرست را از بین ببرد، صرفا همچون مشاوری دلسوز، دست به تبیین علل و مصالح و حکمت های نماز و سایر عبادات زده است.
با همه این ملاحظات، بازهم شاهد هستیم که در میان بسیاری مسلمانان، نماز به رفتار تقلیل داده می شود.
در شماره بعدی این مباحث، به گزارش یک تحقیق که اخیرا در میان مادران مذهبی در تعامل با فرزندانشان در زمینه نماز صورت گرفته است می پردازم.
https://www.tgoop.com/delshodeyevelshode
Telegram
دلشده‌ی ولشده (م.نساجی)
مدرس روانشناسی، دانشگاه شهيد بهشتى
ارتباط با نویسنده: @Delshodevelshode
ارتباط با نویسنده: @Delshodevelshode
🔴 دین به مثابه سازوکار مشاوره ای (9)
گفته شد رویکرد قرآن به واجبات شرعی، رویکرد مشاوره ای و شناختی است و نه رویکرد مولا و عبدی و رفتاری. بنابراین قرآن تلاش می کند به انسان ها در زمینه نماز و روزه، «بینش» و «شناخت» بدهد تا انسان ها به انتخاب خود به عبادات که از جنس رابطه معنوی است بپردازند.
البته کسی منکر این نیست که قرآن تلاش می کند که به انسان ها در مورد نماز، بینش و شناخت بدهد و در این مورد اختلاف نیست. نقطه اختلاف اینجاست که آیا قرآن علاوه بر بینش، رویکرد رفتاری را نیز پیش می گیرد و اگر کسی نماز نخواند، آیا برای او مجازات و تنبیه هم در نظر می گیرد؟
گفته شد در قرآن هیچ تنبیهی درباره نماز نخواندن درنظر گرفته نشده است.
برخی گمان می کنند، این که گفته شود قرآن برای نماز نخواندن، تنبیه در نظر نگرفته است، در حقیقت کم اهمیت جلوه دادن نماز است. گفته شد که برعکس، برای قرآن، نماز یک حقیقت والا و معنوی و امر لازمی برای رشد انسان است و قرآن نخواسته است نماز را به یک رفتار و سپس تشویق و تنبیه آن رفتار تقلیل دهد تا نماز، رنگ و بوی اجبار به خود بگیرد و از محتوا تهی شود.
قرآن رویکرد شناختی و بینش بخش خود را در سرتاسر این کتاب آسمانی حفظ کرده است و مرز روشنی میان رویکردهای شناختی و رفتاری در این زمینه ترسیم کرده است.
با اینحال همان طور که گفته شد، در میان انسان ها، نوعی تمایل به رویکردهای رفتاری و ظاهر گرایی وجود دارد و این مساله در افراد مذهبی هم مشاهده می شود.
در یک مطالعه که در آن 15 مادر مذهبی مشارکت داشته اند، رویکرد تربیتی آنها در مورد نماز، هنگام تعامل با دخترانشان بررسی شده است. بجز یک نفر از مادران، همگی روی «نمازخواندن» تاکید داشتند و نماز نخواندن فرزندشان، برایشان «خط قرمز» محسوب می شد. برای این مادران، نداشتن بینش در مورد عبادات، چندان نگران کننده نبود ولی رفتار نماز حتما باید اتفاق می افتاد و مادران از هر تشویق و تنبیه ممکنی برای رسیدن به این هدف استفاده می کردند. به عبارت دیگر برای این مادران اگر فرزندی بینش نداشته باشد، ولی نماز بخواند بهتر است از فرزندی که به نوعی بینش و لزوم ارتباط با خدا رسیده باشد ولی به هر دلیل موجه یا ناموجه به این نتیجه نرسیده باشد که این رابطه را در قالب نماز شرعی ایجاد کند.
هرچند نمی توان نتایج این مطالعه را که در حقیقت پایان نامه كارشناسى ارشد رشته روانشناسی دانشگاه شهید بهشتی است به کل جامعه تعمیم داد، این مطالعه نشان می دهد که میان رویکرد قرآن در مورد عباداتی همچون نماز که رویکردی مشاوره ای است و در آن سعی بر بینش بخشی و سپس آزادی عمل مخاطب است، با رویکرد مادران مذهبی که در آن سعی بر نمازخوان کردن فرزندان به هر طریق ممکن است، تفاوت بسیاری وجود دارد و حداقل در نمونه مورد تحقيق، براى مادران مذهبى، در عبادات، آزادى انتخاب معنا ندارد و فرزندان "بايد" نماز بخوانند.
https://www.tgoop.com/delshodeyevelshode
گفته شد رویکرد قرآن به واجبات شرعی، رویکرد مشاوره ای و شناختی است و نه رویکرد مولا و عبدی و رفتاری. بنابراین قرآن تلاش می کند به انسان ها در زمینه نماز و روزه، «بینش» و «شناخت» بدهد تا انسان ها به انتخاب خود به عبادات که از جنس رابطه معنوی است بپردازند.
البته کسی منکر این نیست که قرآن تلاش می کند که به انسان ها در مورد نماز، بینش و شناخت بدهد و در این مورد اختلاف نیست. نقطه اختلاف اینجاست که آیا قرآن علاوه بر بینش، رویکرد رفتاری را نیز پیش می گیرد و اگر کسی نماز نخواند، آیا برای او مجازات و تنبیه هم در نظر می گیرد؟
گفته شد در قرآن هیچ تنبیهی درباره نماز نخواندن درنظر گرفته نشده است.
برخی گمان می کنند، این که گفته شود قرآن برای نماز نخواندن، تنبیه در نظر نگرفته است، در حقیقت کم اهمیت جلوه دادن نماز است. گفته شد که برعکس، برای قرآن، نماز یک حقیقت والا و معنوی و امر لازمی برای رشد انسان است و قرآن نخواسته است نماز را به یک رفتار و سپس تشویق و تنبیه آن رفتار تقلیل دهد تا نماز، رنگ و بوی اجبار به خود بگیرد و از محتوا تهی شود.
قرآن رویکرد شناختی و بینش بخش خود را در سرتاسر این کتاب آسمانی حفظ کرده است و مرز روشنی میان رویکردهای شناختی و رفتاری در این زمینه ترسیم کرده است.
با اینحال همان طور که گفته شد، در میان انسان ها، نوعی تمایل به رویکردهای رفتاری و ظاهر گرایی وجود دارد و این مساله در افراد مذهبی هم مشاهده می شود.
در یک مطالعه که در آن 15 مادر مذهبی مشارکت داشته اند، رویکرد تربیتی آنها در مورد نماز، هنگام تعامل با دخترانشان بررسی شده است. بجز یک نفر از مادران، همگی روی «نمازخواندن» تاکید داشتند و نماز نخواندن فرزندشان، برایشان «خط قرمز» محسوب می شد. برای این مادران، نداشتن بینش در مورد عبادات، چندان نگران کننده نبود ولی رفتار نماز حتما باید اتفاق می افتاد و مادران از هر تشویق و تنبیه ممکنی برای رسیدن به این هدف استفاده می کردند. به عبارت دیگر برای این مادران اگر فرزندی بینش نداشته باشد، ولی نماز بخواند بهتر است از فرزندی که به نوعی بینش و لزوم ارتباط با خدا رسیده باشد ولی به هر دلیل موجه یا ناموجه به این نتیجه نرسیده باشد که این رابطه را در قالب نماز شرعی ایجاد کند.
هرچند نمی توان نتایج این مطالعه را که در حقیقت پایان نامه كارشناسى ارشد رشته روانشناسی دانشگاه شهید بهشتی است به کل جامعه تعمیم داد، این مطالعه نشان می دهد که میان رویکرد قرآن در مورد عباداتی همچون نماز که رویکردی مشاوره ای است و در آن سعی بر بینش بخشی و سپس آزادی عمل مخاطب است، با رویکرد مادران مذهبی که در آن سعی بر نمازخوان کردن فرزندان به هر طریق ممکن است، تفاوت بسیاری وجود دارد و حداقل در نمونه مورد تحقيق، براى مادران مذهبى، در عبادات، آزادى انتخاب معنا ندارد و فرزندان "بايد" نماز بخوانند.
https://www.tgoop.com/delshodeyevelshode
Telegram
دلشده‌ی ولشده (م.نساجی)
مدرس روانشناسی، دانشگاه شهيد بهشتى
ارتباط با نویسنده: @Delshodevelshode
ارتباط با نویسنده: @Delshodevelshode
🟠 دین به مثابه سازوکار مشاوره ای (10)
جمع بندی و یک نکته پایانی
در نوشتارهای نه گانه، این ایده مطرح شد که خطاب های قرآن در زمینه عبادات را خطابهای مشاوره ای بدانیم و نه خطاب هایی از سوی مولا به عبد. می توان در جمع بندی مطالب مطرح شده گفت:
1- به نظر می رسد خطاب های قرآن در عباداتی همچون روزه و نماز، خطاب های مشاوره ای است، به این معنا که قرآن تلاش می کند توضیح دهد که این عبادات به سود افراد است و در نهایت انتخاب را به عهده مخاطبان قرار می دهد.
2- از دلایلی که به سود خوانش مشاور-مراجع از آیات قرآن است، مطرح نشدن هیچ گونه مجازاتی برای نماز نخواندن و سایر عبادات است.
3- این که افراد خوانش مولا-عبد از خطابات قرآن دارند، بیشتر ناشی از فرهنگ ارباب-رعیتی در زمان های گذشته است. البته فرهنگ ارباب رعیتی، فرهنگ مطلقا منحط و غیر اخلاقی نبوده و در زمان های گذشته کاربرد داشته و ارباب بودن، اگر ارباب منصف باشد، معنای منفی نداشته است. هرچند در زمانه حاضر، به دلیل رشد جوامع، مناسبات دیگری برقرار شده است که از مناسبات ارباب-رعیتی بهتر است و حال که جوامع پیشرفت کرده اند، وقتی دوباره به قرآن بازمیگردیم، احساس می کنیم که خوانش ارباب-رعیتی، متناسب با زمان های گذشته بوده و قرآن را می توان به شیوه های دیگر نیز خواند.
4- شواهد و قرائن موجود در قرآن نشان می دهد که خوانش مشاور-مراجع خوانش بهتری از متن است (در حوزه عبادات).
5- رویکرد مراجع مشاور، دینداری را آسان نمی کند، بلکه آن را سخت تر می کند.
6- قصد نویسنده از این مجموعه نوشتارها، جذب بیشتر افراد به دین نبوده و نیست. چه این که توضیح داده شد، که اولا رویکرد مشاوره ای، دینداری را نه تنها آسان تر نمی کند، بلکه سخت تر می کند. ضمن این گفته شد که مطالعات جامعه شناختی نشان داده اند که سهل کردن ادیان، نه تنها اقبال به دین را بیشتر نمی کند، بلکه در موارد متعددی منجر به کاهش تمایل به دین شده است. ضمنا توضیح داده شد که عدم اقبال به دین، یک روند جهانی است و با سهل کردن دین، نمی توان این روند را تغییر داد (البته وعده دادم که در این باره، در سلسله نوشتارهایی، توضیحات بیشتری تقدیم کنم که ان شاء الله در آینده نزدیک این وعده را محقق خواهم ساخت).
در پایان به یک نکته تکمیلی نیز اشاره می شود:
معنای کلمه «مشاور» در رویکرد مراجع-مشاور دقیقا همان معنای مشاور را که در کتب روانشناسی و مشاوره مطرح می شود، ندارد. تفاوت را شاید بتوان این گونه گفت که در مباحث مشاوره حرفه ای، شاید مشاور، حالتی «منفعل و خنثی» داشته باشد که نکات و دستورالعمل ها را برای مراجع مطرح می کند و سپس او را رها می کند تا جلسه بعد و البته برای هرجلسه مشاوره هم مبلغی دریافت می کند. طبیعی است که پیامبران، چنین مشاورانی نیستند، بلکه «مشاوران فعال» هستند که از سر شفقت و خیراندیشی تمام تلاش خود را برای هدایت افراد می کنند. از این نظر، مشاوره حرفه ای (در روانشناسی مطرح می شود)، با مشاوره پیامبران و کتب مقدس متفاوت است. اما از جهتی دیگر شباهت زیادی بین مشاوره حرفه ای و مشاوره پیامبران وجود دارد و آن این است که در هر دو نوع مشاوره، اختیار مراجع نادیده گرفته نمی شود و مشاور برای مراجع تنبیه و مجازات در نظر نمی گیرد بلکه تلاش می کند به او «بینش» و «شناخت» بدهد.
در مقام تشبیه می توان فرزندی را در نظر گرفت که نزد پدر می رود و پدر او را راهنمایی می کند و به او از سر دلسوزی مشاوره می دهد. واضح است که این پدر، نسبت به فرزند خنثی و بی تفاوت نیست و موفقیت او برای پدر بسیار مهم است. با اینحال پدر، پا را از مشورت دادن و تشویق او برای انجام کار درست فراتر نمی گذارد و اجبار نمی کند و برای او در صورت گوش نکردن به راهنمایی ها، مجازات و تنبیه در نظر نمی گیرد. در این صورت این پدر نقش مشاور دلسوز را دارد. در مقابل اگر پدری، به فرزندش تحکم کند و به او دستوراتی دهد و سپس در صورت سرپیچی، او را مجازات کند، این رویکرد همان رویکرد مولا-عبد است. گفته شد که رویکرد قرآن نسبت به عبادات، شبیه حالت اول است (پدر از سر دلسوزی مشاوره می دهد) نه رویکرد دوم (که پدر دستور می دهد و سپس تنبیه می کند)، و به همین دلیل، در این نوشته ها، عبارت «دین به مثابه سازوکار مشاوره ای» انتخاب شد.
عید فطر، عید بندگی از سر اختیار، بر همه کسانی که روزه گرفتند یا نگرفتند مبارک باد.
https://www.tgoop.com/delshodeyevelshode
جمع بندی و یک نکته پایانی
در نوشتارهای نه گانه، این ایده مطرح شد که خطاب های قرآن در زمینه عبادات را خطابهای مشاوره ای بدانیم و نه خطاب هایی از سوی مولا به عبد. می توان در جمع بندی مطالب مطرح شده گفت:
1- به نظر می رسد خطاب های قرآن در عباداتی همچون روزه و نماز، خطاب های مشاوره ای است، به این معنا که قرآن تلاش می کند توضیح دهد که این عبادات به سود افراد است و در نهایت انتخاب را به عهده مخاطبان قرار می دهد.
2- از دلایلی که به سود خوانش مشاور-مراجع از آیات قرآن است، مطرح نشدن هیچ گونه مجازاتی برای نماز نخواندن و سایر عبادات است.
3- این که افراد خوانش مولا-عبد از خطابات قرآن دارند، بیشتر ناشی از فرهنگ ارباب-رعیتی در زمان های گذشته است. البته فرهنگ ارباب رعیتی، فرهنگ مطلقا منحط و غیر اخلاقی نبوده و در زمان های گذشته کاربرد داشته و ارباب بودن، اگر ارباب منصف باشد، معنای منفی نداشته است. هرچند در زمانه حاضر، به دلیل رشد جوامع، مناسبات دیگری برقرار شده است که از مناسبات ارباب-رعیتی بهتر است و حال که جوامع پیشرفت کرده اند، وقتی دوباره به قرآن بازمیگردیم، احساس می کنیم که خوانش ارباب-رعیتی، متناسب با زمان های گذشته بوده و قرآن را می توان به شیوه های دیگر نیز خواند.
4- شواهد و قرائن موجود در قرآن نشان می دهد که خوانش مشاور-مراجع خوانش بهتری از متن است (در حوزه عبادات).
5- رویکرد مراجع مشاور، دینداری را آسان نمی کند، بلکه آن را سخت تر می کند.
6- قصد نویسنده از این مجموعه نوشتارها، جذب بیشتر افراد به دین نبوده و نیست. چه این که توضیح داده شد، که اولا رویکرد مشاوره ای، دینداری را نه تنها آسان تر نمی کند، بلکه سخت تر می کند. ضمن این گفته شد که مطالعات جامعه شناختی نشان داده اند که سهل کردن ادیان، نه تنها اقبال به دین را بیشتر نمی کند، بلکه در موارد متعددی منجر به کاهش تمایل به دین شده است. ضمنا توضیح داده شد که عدم اقبال به دین، یک روند جهانی است و با سهل کردن دین، نمی توان این روند را تغییر داد (البته وعده دادم که در این باره، در سلسله نوشتارهایی، توضیحات بیشتری تقدیم کنم که ان شاء الله در آینده نزدیک این وعده را محقق خواهم ساخت).
در پایان به یک نکته تکمیلی نیز اشاره می شود:
معنای کلمه «مشاور» در رویکرد مراجع-مشاور دقیقا همان معنای مشاور را که در کتب روانشناسی و مشاوره مطرح می شود، ندارد. تفاوت را شاید بتوان این گونه گفت که در مباحث مشاوره حرفه ای، شاید مشاور، حالتی «منفعل و خنثی» داشته باشد که نکات و دستورالعمل ها را برای مراجع مطرح می کند و سپس او را رها می کند تا جلسه بعد و البته برای هرجلسه مشاوره هم مبلغی دریافت می کند. طبیعی است که پیامبران، چنین مشاورانی نیستند، بلکه «مشاوران فعال» هستند که از سر شفقت و خیراندیشی تمام تلاش خود را برای هدایت افراد می کنند. از این نظر، مشاوره حرفه ای (در روانشناسی مطرح می شود)، با مشاوره پیامبران و کتب مقدس متفاوت است. اما از جهتی دیگر شباهت زیادی بین مشاوره حرفه ای و مشاوره پیامبران وجود دارد و آن این است که در هر دو نوع مشاوره، اختیار مراجع نادیده گرفته نمی شود و مشاور برای مراجع تنبیه و مجازات در نظر نمی گیرد بلکه تلاش می کند به او «بینش» و «شناخت» بدهد.
در مقام تشبیه می توان فرزندی را در نظر گرفت که نزد پدر می رود و پدر او را راهنمایی می کند و به او از سر دلسوزی مشاوره می دهد. واضح است که این پدر، نسبت به فرزند خنثی و بی تفاوت نیست و موفقیت او برای پدر بسیار مهم است. با اینحال پدر، پا را از مشورت دادن و تشویق او برای انجام کار درست فراتر نمی گذارد و اجبار نمی کند و برای او در صورت گوش نکردن به راهنمایی ها، مجازات و تنبیه در نظر نمی گیرد. در این صورت این پدر نقش مشاور دلسوز را دارد. در مقابل اگر پدری، به فرزندش تحکم کند و به او دستوراتی دهد و سپس در صورت سرپیچی، او را مجازات کند، این رویکرد همان رویکرد مولا-عبد است. گفته شد که رویکرد قرآن نسبت به عبادات، شبیه حالت اول است (پدر از سر دلسوزی مشاوره می دهد) نه رویکرد دوم (که پدر دستور می دهد و سپس تنبیه می کند)، و به همین دلیل، در این نوشته ها، عبارت «دین به مثابه سازوکار مشاوره ای» انتخاب شد.
عید فطر، عید بندگی از سر اختیار، بر همه کسانی که روزه گرفتند یا نگرفتند مبارک باد.
https://www.tgoop.com/delshodeyevelshode
Telegram
دلشده‌ی ولشده (م.نساجی)
مدرس روانشناسی، دانشگاه شهيد بهشتى
ارتباط با نویسنده: @Delshodevelshode
ارتباط با نویسنده: @Delshodevelshode
براى مخاطبان عزيزى كه به تازگى عضو اين كانال شده اند و با اين كتاب آشنايى ندارند، شايد اين كتاب، كه چارچوب فكرى اش هماهنگ با نوشتارهاى دهگانه اخير است ، البته از زاويه اى ديگر، مفيد باشد.
براى تهيه كتاب ميتوانيد به لينك زير مراجعه كنيد.
https://www.naqdefarhang.com/product/%DA%AF%D8%B0%D8%B1-%D8%A7%D8%B2-%D8%AE%D8%AF%D8%A7%DB%8C-%D8%B1%D8%AE%D9%86%D9%87-%D9%BE%D9%88%D8%B4%D8%9B-%D8%AA%D8%A3%D9%85%D9%84%D8%A7%D8%AA%DB%8C-%D8%A8%D8%B1-%DA%86%D8%A7%D9%84%D8%B4-%D9%87%D8%A7/
براى تهيه كتاب ميتوانيد به لينك زير مراجعه كنيد.
https://www.naqdefarhang.com/product/%DA%AF%D8%B0%D8%B1-%D8%A7%D8%B2-%D8%AE%D8%AF%D8%A7%DB%8C-%D8%B1%D8%AE%D9%86%D9%87-%D9%BE%D9%88%D8%B4%D8%9B-%D8%AA%D8%A3%D9%85%D9%84%D8%A7%D8%AA%DB%8C-%D8%A8%D8%B1-%DA%86%D8%A7%D9%84%D8%B4-%D9%87%D8%A7/
Forwarded from Ali Sodagar
با سلام
📣 کانون تعالی دانشگاه شریف برگزار میکند:
💠 دین و روانشناسی: قهر یا آشتی؟
با سخنرانی دکتر مهدی نساجی
🕟 زمان: یکشنبه ۱۷ اردیبهشت، ساعت ۱۶:۳۰
📍مکان: دانشگاه شریف، دانشکده شیمی، سالن جابر بن حیان(ضلع شمال غرب دانشگاه)
‼️ لطفا اگر تمایل به حضور در جلسه دارید تا پایان روز جمعه ۱۵ اردیبهشت به آیدی زیر پیام دهید:
@AliSodagarPsychology
📣 کانون تعالی دانشگاه شریف برگزار میکند:
💠 دین و روانشناسی: قهر یا آشتی؟
با سخنرانی دکتر مهدی نساجی
🕟 زمان: یکشنبه ۱۷ اردیبهشت، ساعت ۱۶:۳۰
📍مکان: دانشگاه شریف، دانشکده شیمی، سالن جابر بن حیان(ضلع شمال غرب دانشگاه)
‼️ لطفا اگر تمایل به حضور در جلسه دارید تا پایان روز جمعه ۱۵ اردیبهشت به آیدی زیر پیام دهید:
@AliSodagarPsychology
Forwarded from Ali Sodagar
با سلام
📣 مرکز تحقیقات روانشناسی و دین دانشگاه شهید بهشتی برگزار میکند:
💠 همایش رونمایی از کتاب پژوهشگران غرب و روانشناسی اسلامی
⏰ زمان: دوشنبه ۱ خرداد، ساعت ۹:۴۵
📍مکان: سالن سیمرغ دانشکده روانشناسی دانشگاه شهیدبهشتی
‼️ ثبت‌نام ضرورى نيست، اما اگر تمايل به حضور در جلسه داريد (براى داشتن تخمين از تعداد شركت‌كنندگان در جلسه) به آيدى زير پيام دهيد:
@AliSodagarPsychology
✅ حضور برای عموم آزاد است.
❇️ برای شرکت‌کنندگانِ همایش امکان ثبت‌نام به‌طور رایگان در دوره یک هفته‌ای علم و دین دانشگاه کمبریج فراهم شده است.
📣 مرکز تحقیقات روانشناسی و دین دانشگاه شهید بهشتی برگزار میکند:
💠 همایش رونمایی از کتاب پژوهشگران غرب و روانشناسی اسلامی
⏰ زمان: دوشنبه ۱ خرداد، ساعت ۹:۴۵
📍مکان: سالن سیمرغ دانشکده روانشناسی دانشگاه شهیدبهشتی
‼️ ثبت‌نام ضرورى نيست، اما اگر تمايل به حضور در جلسه داريد (براى داشتن تخمين از تعداد شركت‌كنندگان در جلسه) به آيدى زير پيام دهيد:
@AliSodagarPsychology
✅ حضور برای عموم آزاد است.
❇️ برای شرکت‌کنندگانِ همایش امکان ثبت‌نام به‌طور رایگان در دوره یک هفته‌ای علم و دین دانشگاه کمبریج فراهم شده است.
Forwarded from مدرسه درمانگری هما
📣دانشگاه شهید بهشتی برگزار میکند:
🛑اولین دوره اصول و مبانی مداخلات دینی در اتاق درمان
💥 ضروری برای تمام درمانگران جهت کار در فرهنگ ایران
👨🏼🏫 با تدریس دکتر مهدی نساجی
- عضو هیئت علمی دانشگاه کانتربری انگلستان
- مدرس مدعو دانشگاه شهید بهشتی
- پژوهشگر علم و دین
⏰ مدت : 15 ساعت
💡برخی سرفصل ها :
📍دین و همترازی مراجع و درمانگر
_مراجع مذهبی و درمانگر غیرمذهبی
_مراجع غیر مذهبی و درمانگر مذهبی
📍برخی چالش های روانشناسی و دین
📍دین،روانشناسی و اضطراب ناشی از گناه
📍دین،روانشناسی و وسواس مذهبی
📍دین،روانشناسی و مسئله همجنسگرایی
📍دین،روانشناسی و روابط خارج از ازدواج
📍روح و جایگاه آن در روانشناسی مدرن
و.......
💎مزایای دوره #دین_دراتاق_درمان:
📍مدرک معتبر و۲ زبانه از دانشکده روانشناسی #دانشگاه_شهیدبهشتی
📍امکان بازبینی آفلاین پس از دوره
📍دریافت ویس جلسات دوره
📍دوره ای #ضروری برای درمان در ایران
---------------------
جهت مشاوره رایگان و دریافت سرفصل ها:
📱http://wa.me/989367941657
🆔@homa_veladat
📞 02122407090 - 09367941657
🆔تلگرام :
@homa_center1
🆔اینستاگرام :
instagram.com/homa.center
🛑اولین دوره اصول و مبانی مداخلات دینی در اتاق درمان
💥 ضروری برای تمام درمانگران جهت کار در فرهنگ ایران
👨🏼🏫 با تدریس دکتر مهدی نساجی
- عضو هیئت علمی دانشگاه کانتربری انگلستان
- مدرس مدعو دانشگاه شهید بهشتی
- پژوهشگر علم و دین
⏰ مدت : 15 ساعت
💡برخی سرفصل ها :
📍دین و همترازی مراجع و درمانگر
_مراجع مذهبی و درمانگر غیرمذهبی
_مراجع غیر مذهبی و درمانگر مذهبی
📍برخی چالش های روانشناسی و دین
📍دین،روانشناسی و اضطراب ناشی از گناه
📍دین،روانشناسی و وسواس مذهبی
📍دین،روانشناسی و مسئله همجنسگرایی
📍دین،روانشناسی و روابط خارج از ازدواج
📍روح و جایگاه آن در روانشناسی مدرن
و.......
💎مزایای دوره #دین_دراتاق_درمان:
📍مدرک معتبر و۲ زبانه از دانشکده روانشناسی #دانشگاه_شهیدبهشتی
📍امکان بازبینی آفلاین پس از دوره
📍دریافت ویس جلسات دوره
📍دوره ای #ضروری برای درمان در ایران
---------------------
جهت مشاوره رایگان و دریافت سرفصل ها:
📱http://wa.me/989367941657
🆔@homa_veladat
📞 02122407090 - 09367941657
🆔تلگرام :
@homa_center1
🆔اینستاگرام :
instagram.com/homa.center
Forwarded from 🕌 کانون توحید
رونمایی از کتاب " آفرینش انسان و نظریه تکامل" شهید بهشتی
زمان: سه‌شنبه ۶ تیر ماه ساعت ۱۷ الی ۱۹
پخش زنده از اسکای‌روم:
https://b2n.ir/m93817
🔴🕌@Kanontohid
زمان: سه‌شنبه ۶ تیر ماه ساعت ۱۷ الی ۱۹
پخش زنده از اسکای‌روم:
https://b2n.ir/m93817
🔴🕌@Kanontohid
Forwarded from Mahdiyeh Zamani
از يكسال پيش قرار بود به دعوت جناب دكتر عبدالكريمى، ميهمان گروه تلگرامى ايشان باشم. به دليل مشغله‌هاى بسيار، اين قرار، بارها و بارها به تاخير افتاد. ان‌شاالله از همين سه‌شنبه، اين قرار، برقرار خواهد بود. از جناب آقاى دكتر عبدالكريمى بسيار ممنونم.
شيوه‌ی ارايه به اين شكل است كه سه‌شنبه شب‌ها از ساعت ۹ شب، به مدت يک‌ساعت، بحث دين و داروين را به صورت وويس هاى كوتاه در گروه تلگرامى ايشان قرار خواهم داد و از نظرات حاضرين هم استفاده خواهم كرد.
لينك گروه دكتر عبدالكريمى هم به قرار زير است:
https://www.tgoop.com/+gK7iRgDRTIg0MTE0
شيوه‌ی ارايه به اين شكل است كه سه‌شنبه شب‌ها از ساعت ۹ شب، به مدت يک‌ساعت، بحث دين و داروين را به صورت وويس هاى كوتاه در گروه تلگرامى ايشان قرار خواهم داد و از نظرات حاضرين هم استفاده خواهم كرد.
لينك گروه دكتر عبدالكريمى هم به قرار زير است:
https://www.tgoop.com/+gK7iRgDRTIg0MTE0
Forwarded from DinOnline دین‌آنلاین
🔻دین‌آنلاین و رواداری دینی و فرهنگی
✍مهدی نساجی
✔️دین آنلاین ده ساله می‌شود و این واقعه مبارکی است. دین آنلاین در این ده سالی که گذشت، به دنبال گفت و گوی مداراجویانه میان دینداران بایکدیگر و نیز دین و دستاوردهای دنیای جدید بوده است.
📎 پيوند به متن کامل این یادداشت در سایت دین‌آنلاین
https://www.dinonline.com/41468/
🆔 @dinonline
✍مهدی نساجی
✔️دین آنلاین ده ساله می‌شود و این واقعه مبارکی است. دین آنلاین در این ده سالی که گذشت، به دنبال گفت و گوی مداراجویانه میان دینداران بایکدیگر و نیز دین و دستاوردهای دنیای جدید بوده است.
📎 پيوند به متن کامل این یادداشت در سایت دین‌آنلاین
https://www.dinonline.com/41468/
🆔 @dinonline
دین‌آنلاین
دین‌آنلاین و رواداری دینی و فرهنگی
مهدی نساجی: دین آنلاین ده ساله می‌شود و این واقعه مبارکی است. دین آنلاین در این ده سالی که گذشت، به دنبال گفت و گوی مداراجویانه میان دینداران بایکدیگر و نیز دین و دستاوردهای دنیای جدید بوده است.
Forwarded from *دکتر خسرو باقری*
زور کی زیور اندیشه تواند بود
خبر تلخ اقدام شهرداری برای تصرف و تخلیه خانه اندیشمندان جای تأمل بسیار دارد. این کار با این داعیه به انجام رسیده که خانه اندیشمندان نباید در انحصار گروهی خاص قرار گیرد.
این داعیه حق است و ای کاش در تمامی عرصه‌های اجتماعی اعمال شود. اما در این مورد خاص، پرسش این است: آیا می‌توان با تصرف و به انحصار در آوردن از انحصارگرایی جلوگیری کرد؟ آیا با بستن درب خانه اندیشمندان می‌توان دربی برای اندیشه ورزی گشود؟
خانه اندیشمندان هر تقاضایی برای ایراد سخن را پاسخ مثبت داده و می‌دهد. چرا می‌کوشند زور را زیور اندیشه کنند؟ آیا این بر شاخ نشستن و بن بریدن نیست؟ اندکی بیاندیشیم و اندیشیده عمل کنیم.
@KhosrowBagheri
خبر تلخ اقدام شهرداری برای تصرف و تخلیه خانه اندیشمندان جای تأمل بسیار دارد. این کار با این داعیه به انجام رسیده که خانه اندیشمندان نباید در انحصار گروهی خاص قرار گیرد.
این داعیه حق است و ای کاش در تمامی عرصه‌های اجتماعی اعمال شود. اما در این مورد خاص، پرسش این است: آیا می‌توان با تصرف و به انحصار در آوردن از انحصارگرایی جلوگیری کرد؟ آیا با بستن درب خانه اندیشمندان می‌توان دربی برای اندیشه ورزی گشود؟
خانه اندیشمندان هر تقاضایی برای ایراد سخن را پاسخ مثبت داده و می‌دهد. چرا می‌کوشند زور را زیور اندیشه کنند؟ آیا این بر شاخ نشستن و بن بریدن نیست؟ اندکی بیاندیشیم و اندیشیده عمل کنیم.
@KhosrowBagheri
Forwarded from نهج‌‌البلاغه؛ افق‌‌ها و آرمان‌‌ها
مُد روز است دیگر... همه انتظار دارند هر روز از محرم و حسین و عاشورا بنویسم،
اما هر روز که تیتر خبرها در چشمم فرو می رود، انگار خودم در شهرها و روستاهای سیستان و بلوچستان گرفتار بی آبی شده ام، انگار فرزندان خودم در طوفان شن گُم شده اند، انگار جنگل های دهات خودمان گرفتار آتش اند، انگار همین بی آبی تالاب گاوخونی، باغ اجدادی ما را خشک کرده است، انگار تک تک این خیل جوان و زن و پیر و کودک دردمند و مصیبت زده، اهل و عائله و ایل و تبار و قوم و خویش خودم اند که با هر تک نگاهشان؛ آتش به جانم می ریزد و با هر ناله و اندوهشان؛ دلم خون و قلبم مشتعل و جانم جریحه دار می شود!
نمی توانم! دیگر نمی توانم اول محرم، کتاب «اسطوره آن، ترانه این» م را به کتابفروشی ها بدهم، دیگر نمی توانم، نمی توانم زیارت عاشورا بخوانم...
نه اینکه نمی خواهم... کشش ندارم! کم می آورم! موقع خواندن فرازهای آن، فکر می کنم حسین اصلا نگاهم نمی کند... حتی جواب سلامم را هم نمی دهد، فکر می کنم مرا به حرم و حریم و خیمه گاهش راه نمی دهد!
می گوید: برو دنبال همان زندگی ات، دنبال همان جنس بدلی و بدگوهری که به آن چسبیده ای! می گوید: این نگینه ی گرانبها به کار تو نمی آید! می گوید: تو مرد این راه پر خطر نیستی! تو برو همان قیمه ات را بچسب! در همان وادی حیرت و سرگردانی ات بمان! در همان دنیای سراسر درد و حسرتت سال ها و قرن ها بزی و در همان خواب سنگین و ترسناک این باتلاق عفن و خفه، گم شو!
«محمدرضا دین پرور»
https://www.tgoop.com/nahjolbalaghe_cloop
اما هر روز که تیتر خبرها در چشمم فرو می رود، انگار خودم در شهرها و روستاهای سیستان و بلوچستان گرفتار بی آبی شده ام، انگار فرزندان خودم در طوفان شن گُم شده اند، انگار جنگل های دهات خودمان گرفتار آتش اند، انگار همین بی آبی تالاب گاوخونی، باغ اجدادی ما را خشک کرده است، انگار تک تک این خیل جوان و زن و پیر و کودک دردمند و مصیبت زده، اهل و عائله و ایل و تبار و قوم و خویش خودم اند که با هر تک نگاهشان؛ آتش به جانم می ریزد و با هر ناله و اندوهشان؛ دلم خون و قلبم مشتعل و جانم جریحه دار می شود!
نمی توانم! دیگر نمی توانم اول محرم، کتاب «اسطوره آن، ترانه این» م را به کتابفروشی ها بدهم، دیگر نمی توانم، نمی توانم زیارت عاشورا بخوانم...
نه اینکه نمی خواهم... کشش ندارم! کم می آورم! موقع خواندن فرازهای آن، فکر می کنم حسین اصلا نگاهم نمی کند... حتی جواب سلامم را هم نمی دهد، فکر می کنم مرا به حرم و حریم و خیمه گاهش راه نمی دهد!
می گوید: برو دنبال همان زندگی ات، دنبال همان جنس بدلی و بدگوهری که به آن چسبیده ای! می گوید: این نگینه ی گرانبها به کار تو نمی آید! می گوید: تو مرد این راه پر خطر نیستی! تو برو همان قیمه ات را بچسب! در همان وادی حیرت و سرگردانی ات بمان! در همان دنیای سراسر درد و حسرتت سال ها و قرن ها بزی و در همان خواب سنگین و ترسناک این باتلاق عفن و خفه، گم شو!
«محمدرضا دین پرور»
https://www.tgoop.com/nahjolbalaghe_cloop
Telegram
نهج‌‌البلاغه؛ افق‌‌ها و آرمان‌‌ها
درنگاه‌علی(ع)جامعه؛بدون‌اندیشه‌وتدبیرومشارکت،بی‌مهر ومداراومیانه‌روی،بدون‌قسط‌وعدالت‌وآزادی،بی‌رفاه‌ورحمت‌وآرامش،بدون‌رعایت‌حقوق‌وحرمت وکرامت‌انسانهاوبی‌نفی‌‌جهل‌و‌تعصب‌وخشونت،قابل‌تصورنیست.
ارتباط‌بامن: @ersale_nazarat
نوشته-دغدغه‌های محمدرضادین‌پرور
ارتباط‌بامن: @ersale_nazarat
نوشته-دغدغه‌های محمدرضادین‌پرور
Forwarded from دلشده‌ی ولشده (م.نساجی) (Mehdi Nassaji)
🌙« و اما آن شب...»
◾️شب عاشورا حسین(ع)، یاران را جمع کرد و گفت: عهدی میان من و شما نیست. آنان به دنبال من اند و کاری به شما ندارند. این هم تاریکی شب، هرکدام سر خویش گیرید و به دیار خود بروید...
◾️آنچه امام گفت، یک نمایش و یا تعارف نبود. او یک تعهد اخلاقی به یاران داشت. یاران با حسین به عنوان رهبر و حاکم بیعت کرده بودند، نه بیعتی برای کشته شدن در جنگی نابرابر. حالا دیگر از آن جلالت ها و شوکت ها خبری نبود و فردا، فردای خون بود و خون. حسین نگران بود مبادا کسی در محذور مانده باشد.
◾️یاران در جواب گفتند، حسین جان! با ما چه می کنی؟ ما همه چیز را می دانیم! گرچه شب است، ولی صحنه کاملا روشن است. ما با تو در تاریکی معامله نکرده ایم. ما جان می دهیم و جانان می خریم. تو خیالت راحت باشد. پیش از این نیز در میانه راه بارها گفته ای که دیگر میان تو و ما بیعتی نیست، خیلی ها هم رها کردند و رفتند. ما به میل خود مانده ایم. می دانیم آل امیه به دنبال تو اند و با تو کار دارند. اما بدان! اتفاقا ما هم به دنبال تو ایم و با تو کار داریم. می خواهیم دنیا نباشد اگر تو نباشی!....
◾️حسین دعایشان کرد...
◾️امام به فرزندان عقیل گفت، شما مسلم داده اید، مسلم شما را بس است. شما بروید. آنها نپذیرفتند... به ابن بشیر گفت، فرزندت توسط دیلمیان اسیر شده، تو برو! این هم پول برای آزاد کردنش. بشیر نپذیرفت، گفت راه دیگری برای آزادی اش می شناسم. او را به دیگران می سپارم و خودم با تو می مانم.
◾️امام گفت هر کس حق الناسی دارد، برود. ابن مشرقی و ابن نضر آمدند و گفتند ما بدهی داریم. عیالوار هم هستیم. ما برویم؟ امام فرمود، بروید. شما با من عهدی ندارید. به خدا می سپارمتان. آنها هم رفتند....
◾️نگرانی حسین آن بود که مبادا کسی، ناخواسته، درگیر آن جنگ نابرابر شود. حسین از روز اول هم همین دغدغه را داشت. اگر حسین می خواست، شاید می توانست با برخی طرح ها و تحریک ها و تهییج ها و تبلیغ ها، جریان را به سمتی ببرد که کارزار میان او و یزید، تبدیل به یک جنگ شهری شود که در این صورت احتمال موفقیت امام بسیار بیشتر می شد. این کاری بود که عبدالله بن زبیر از مخالفان یزید کرد. چندی پس از عاشورا، به مکه پناه برد و به تحریک آنان علیه یزید پرداخت، که در نتیجه، جنگی شهری در گرفت و شد آنچه که شد، حتی کعبه ویران شد. در مدینه نیز در سال شصت و سه هجری، به دلیل تحرکات آل زبیر و کشاندن درگیری ها به درون شهر، پس از شکست مخالفان، قتل و غارت مردم شهر توسط عاملان یزید تا جایی پیش رفت که ناموس شهر به مدت سه روز بر سپاهیان بنی امیه حلال اعلام شد و جنین از شکم مادران بیرون کشیدند.
◾️حسین اهل این کارها نبود. حسین، مردم را ابزار رسیدن به اهدافش نکرد. اهدافی که اتفاقا مقدس بودند. گرچه حقایق را گفت، ولی انتخاب را به عهده خودشان گذاشت. آنان که پای آمدن با حسین نداشتند، باید جوابگوی خدای خودشان باشند. حسین کاری با آنان ندارد. حسین بار دینداری خود را به دوش دیگرانی که نمی خواهند نمی نهد. حسین خود در وسط میدان است.
◾️آن شب به نیمه که رسید، حسین آرام بود. آخرین رفتنی ها هم رفته بودند و صحنه عاشورا خالی از اغیار بود. حالا حسین مانده و هفتاد و چند یار بی قرار، در میانه یک بیابان. خوش به حال حسین! خوش به حال یاران! خوش به حال عاشقی! که رقصی چنین میانه میدانم آرزوست... .
https://www.tgoop.com/delshodeyevelshode
◾️شب عاشورا حسین(ع)، یاران را جمع کرد و گفت: عهدی میان من و شما نیست. آنان به دنبال من اند و کاری به شما ندارند. این هم تاریکی شب، هرکدام سر خویش گیرید و به دیار خود بروید...
◾️آنچه امام گفت، یک نمایش و یا تعارف نبود. او یک تعهد اخلاقی به یاران داشت. یاران با حسین به عنوان رهبر و حاکم بیعت کرده بودند، نه بیعتی برای کشته شدن در جنگی نابرابر. حالا دیگر از آن جلالت ها و شوکت ها خبری نبود و فردا، فردای خون بود و خون. حسین نگران بود مبادا کسی در محذور مانده باشد.
◾️یاران در جواب گفتند، حسین جان! با ما چه می کنی؟ ما همه چیز را می دانیم! گرچه شب است، ولی صحنه کاملا روشن است. ما با تو در تاریکی معامله نکرده ایم. ما جان می دهیم و جانان می خریم. تو خیالت راحت باشد. پیش از این نیز در میانه راه بارها گفته ای که دیگر میان تو و ما بیعتی نیست، خیلی ها هم رها کردند و رفتند. ما به میل خود مانده ایم. می دانیم آل امیه به دنبال تو اند و با تو کار دارند. اما بدان! اتفاقا ما هم به دنبال تو ایم و با تو کار داریم. می خواهیم دنیا نباشد اگر تو نباشی!....
◾️حسین دعایشان کرد...
◾️امام به فرزندان عقیل گفت، شما مسلم داده اید، مسلم شما را بس است. شما بروید. آنها نپذیرفتند... به ابن بشیر گفت، فرزندت توسط دیلمیان اسیر شده، تو برو! این هم پول برای آزاد کردنش. بشیر نپذیرفت، گفت راه دیگری برای آزادی اش می شناسم. او را به دیگران می سپارم و خودم با تو می مانم.
◾️امام گفت هر کس حق الناسی دارد، برود. ابن مشرقی و ابن نضر آمدند و گفتند ما بدهی داریم. عیالوار هم هستیم. ما برویم؟ امام فرمود، بروید. شما با من عهدی ندارید. به خدا می سپارمتان. آنها هم رفتند....
◾️نگرانی حسین آن بود که مبادا کسی، ناخواسته، درگیر آن جنگ نابرابر شود. حسین از روز اول هم همین دغدغه را داشت. اگر حسین می خواست، شاید می توانست با برخی طرح ها و تحریک ها و تهییج ها و تبلیغ ها، جریان را به سمتی ببرد که کارزار میان او و یزید، تبدیل به یک جنگ شهری شود که در این صورت احتمال موفقیت امام بسیار بیشتر می شد. این کاری بود که عبدالله بن زبیر از مخالفان یزید کرد. چندی پس از عاشورا، به مکه پناه برد و به تحریک آنان علیه یزید پرداخت، که در نتیجه، جنگی شهری در گرفت و شد آنچه که شد، حتی کعبه ویران شد. در مدینه نیز در سال شصت و سه هجری، به دلیل تحرکات آل زبیر و کشاندن درگیری ها به درون شهر، پس از شکست مخالفان، قتل و غارت مردم شهر توسط عاملان یزید تا جایی پیش رفت که ناموس شهر به مدت سه روز بر سپاهیان بنی امیه حلال اعلام شد و جنین از شکم مادران بیرون کشیدند.
◾️حسین اهل این کارها نبود. حسین، مردم را ابزار رسیدن به اهدافش نکرد. اهدافی که اتفاقا مقدس بودند. گرچه حقایق را گفت، ولی انتخاب را به عهده خودشان گذاشت. آنان که پای آمدن با حسین نداشتند، باید جوابگوی خدای خودشان باشند. حسین کاری با آنان ندارد. حسین بار دینداری خود را به دوش دیگرانی که نمی خواهند نمی نهد. حسین خود در وسط میدان است.
◾️آن شب به نیمه که رسید، حسین آرام بود. آخرین رفتنی ها هم رفته بودند و صحنه عاشورا خالی از اغیار بود. حالا حسین مانده و هفتاد و چند یار بی قرار، در میانه یک بیابان. خوش به حال حسین! خوش به حال یاران! خوش به حال عاشقی! که رقصی چنین میانه میدانم آرزوست... .
https://www.tgoop.com/delshodeyevelshode
Telegram
دلشده‌ی ولشده (م.نساجی)
مدرس روانشناسی، دانشگاه شهيد بهشتى
ارتباط با نویسنده: @Delshodevelshode
ارتباط با نویسنده: @Delshodevelshode
سلام بر همراهان عزيز.
پس از چندين ماه تلاش، كانال تلگرامى "روا" به پيشنهاد اينجانب و با همكارى دانش آموختگان و دانشجويان دانشكده روانشناسى دانشگاه شهيد بهشتى و با سردبيرى دوست خوبم دكتر سعيد گرمارودى ، پژوهشگر روانشناسى دين، در دانشگاه كلمسون آمريكا، آغاز به كار كرد.
در ايران، به مباحث روانشناسى دين كمتر توجه شده است. "روا" تلاش مى كند اين مباحث را وارد حوزه تخصصى و عمومى كند. مباحث روانشناسى دين داراى اهميت و كاربردهاى بسيارى در سطح فردى و اجتماعى است و فهم ما را از دين غنى تر و بهتر ميكند.
موضوعات روانشناسى دين در عين جذابيت گه گاه چالش برانگيز هستند، اما "روا" تلاش مى كند با رويكردى روادارانه به اين مباحث بپردازد.
ويديوى زير معرفى كانال است، اگر شخص، كانال و يا گروهى را ميشناسيد كه اين مباحث برايشان مفيد است، اين ويديو را براى آنها هم به اشتراك بگذاريد. در خود كانال روا هم توضيحات بيشترى در مورد چيستى روانشناسى دين آمده است.
ممنون از همه عزيزان كه در اين كانال با من همراه هستيد.
و اينك با ما در "روا" نيز همراه باشيد .
پس از چندين ماه تلاش، كانال تلگرامى "روا" به پيشنهاد اينجانب و با همكارى دانش آموختگان و دانشجويان دانشكده روانشناسى دانشگاه شهيد بهشتى و با سردبيرى دوست خوبم دكتر سعيد گرمارودى ، پژوهشگر روانشناسى دين، در دانشگاه كلمسون آمريكا، آغاز به كار كرد.
در ايران، به مباحث روانشناسى دين كمتر توجه شده است. "روا" تلاش مى كند اين مباحث را وارد حوزه تخصصى و عمومى كند. مباحث روانشناسى دين داراى اهميت و كاربردهاى بسيارى در سطح فردى و اجتماعى است و فهم ما را از دين غنى تر و بهتر ميكند.
موضوعات روانشناسى دين در عين جذابيت گه گاه چالش برانگيز هستند، اما "روا" تلاش مى كند با رويكردى روادارانه به اين مباحث بپردازد.
ويديوى زير معرفى كانال است، اگر شخص، كانال و يا گروهى را ميشناسيد كه اين مباحث برايشان مفيد است، اين ويديو را براى آنها هم به اشتراك بگذاريد. در خود كانال روا هم توضيحات بيشترى در مورد چيستى روانشناسى دين آمده است.
ممنون از همه عزيزان كه در اين كانال با من همراه هستيد.
و اينك با ما در "روا" نيز همراه باشيد .
Forwarded from رَوا | روانشناسی دین
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
آغاز کار رَوا
رَوا، شما را به اندیشه‌ها و مطالعات روانشناسی دین و معنویت پیوند می‌دهد.
📎رَوا را در تلگرام و کست‌باکس دنبال کنید تا جدیدترین مطالب ما را بخوانید و بشنوید.
از طریق لینک زیر عضو کانال ما شوید:
https://www.tgoop.com/Ravaschool
رَوا | روایتی روادارانه از روانشناسی دین
رَوا، شما را به اندیشه‌ها و مطالعات روانشناسی دین و معنویت پیوند می‌دهد.
📎رَوا را در تلگرام و کست‌باکس دنبال کنید تا جدیدترین مطالب ما را بخوانید و بشنوید.
از طریق لینک زیر عضو کانال ما شوید:
https://www.tgoop.com/Ravaschool
رَوا | روایتی روادارانه از روانشناسی دین
Forwarded from رَوا | روانشناسی دین
Media is too big
VIEW IN TELEGRAM
فروید و دین؛ مقدمه
فروید در جايگاه يك روانشناس درباره دین بسیار نوشته است: دست کم چهار کتاب و چند مقاله. در مجموعه رَوا قصد داریم به تدريج به طرح و بررسى ديدگاههاى او درباره دين بپردازيم.
این ویدیو، یک مقدمه تصویری کوتاه است.
با ما در روا همراه باشید.
https://www.tgoop.com/Ravaschool
فروید در جايگاه يك روانشناس درباره دین بسیار نوشته است: دست کم چهار کتاب و چند مقاله. در مجموعه رَوا قصد داریم به تدريج به طرح و بررسى ديدگاههاى او درباره دين بپردازيم.
این ویدیو، یک مقدمه تصویری کوتاه است.
با ما در روا همراه باشید.
https://www.tgoop.com/Ravaschool
Forwarded from بیژن عبدالکریمی
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
🔻گروه تلگرامی بیژن عبدالکریمی برگزار میکند🔻
✍️🏻 سلسله جلسات دین و داروین، جلسه هفتم✔️
با حضور :
#دکتر_مهدی_نساجی
میزبان :
#دکتر_بیژن_عبدالکریمی
🔴 گفتگو در ویس چت به صورت زنده برگزار می شود.
۲۱ شهریور ۱۴۰۲
سه شنبه شب
ساعت ۲۱ تا ۲۲
به وقت ایران
لینک شرکت در جلسه :
https://www.tgoop.com/+0AnM40HPMBpmNmU0
لینک کانال تلگرام :
@bijanabdolkarimi
✍️🏻 سلسله جلسات دین و داروین، جلسه هفتم✔️
با حضور :
#دکتر_مهدی_نساجی
میزبان :
#دکتر_بیژن_عبدالکریمی
🔴 گفتگو در ویس چت به صورت زنده برگزار می شود.
۲۱ شهریور ۱۴۰۲
سه شنبه شب
ساعت ۲۱ تا ۲۲
به وقت ایران
لینک شرکت در جلسه :
https://www.tgoop.com/+0AnM40HPMBpmNmU0
لینک کانال تلگرام :
@bijanabdolkarimi
🟢و یکسال گذشت...
▫️بیست و پنچم شهریور، سالروز درگذشت مهسا امینی، نسبتا آرام سپری شد و مردم تصمیم چندانی برای حضور خیابانی مجدد نگرفتند. باید هم این گونه باشد و قرار نبود و نیست که دستاوردهای یکسال گذشته با یک تقابل خيابانى پر خطر در مقابل نيروهاى نظامى و شبه نظامى انبوه و كاملا مسلح از دست برود.
▫️سال گذشته گرچه پر درد و رنج بود، ولی دستاوردهای بسیار مهمی داشت و شاید بتوان گفت تلاش بانوان این سرزمین در سالی که گذشت، تغییراتی را در زیربناهای فرهنگی کشور و نیز روبناها ایجاد کرد که مانند آن را از زمان مشروطه ندیده ایم.
▫️روبناها را که همه شاهد هستیم. در زیربناها نیز جایگاه زنان در مدت کوتاه یکساله به میزان قابل ملاحظه تغییر کرده است و نگاه مردسالار که در بنیادهای فرهنگ و خانواده و سایرنهادهای اجتماعی کشور رسوخ چند قرنه داشته است، در همین مدت کوتاه دچار ریزشهای اساسی شده است.
▫️زنان و به تبع آن دیگر اجزاء جامعه در این یکسال گذشته از خود عقلانیت ویژه ای نشان داند. بانوان این کشور نشان دادند که می توانند خواسته هایشان را مطالبه و بر سر آن بایستند و حتی بخشهای مهمی از آن را به دست آورند بدون آن که کشور را به سمت آشوب ببرند، این هنر زنان ایران در یکسال گذشته بود که هم زندگی کردند و هم از مطالبتاتشان کوتاه نیامدند. آنها همچنین نشان دادند که ترس عده ای بیهوده است و مخالفت با حجاب اجباری و برداشتن روسری، به بی بندوباری نمی انجامد و صرفا یک مطالبه مدنی بر اساس فلسفه آزادی است. یک مطالبه مدنی از سوی جامعه ای با فرهنگ دیرینه که مردم آن می خواهند اسلام در آن یک انتخاب باشد و نه یک اجبار.
▫️مردم ایران یکدست نیستند ولی در سال گذشته نشان دادند که می توانند در کنار هم زندگی کنند و کشور را بر اساس اصول مشترک پیش ببرند و این نشان از عمق فرهنگی این جامعه دارد.
▫️درگذشت مهسا امینی و اتفاقات تلخ پس از آن، گرچه دردآور بود ولی نقطه عطفی برای ایران شد و فرصت های بزرگی خلق شد که شاید بتوان گفت ایران یکساله ره صد سال گذشته را رفت و این تبریک و افتخار دارد.
▫️ای کاش مسوولین کشور نیز اتفاقات یکسال گذشته را به دیده فرصت بنگرند و نه تهدید. مسوولین کشور باید بدانند که همراهی با مردم می تواند بسیاری از ابر چالشهای آنها را حل کند. اگر اصحاب قدرت در این کشور به جای مقابله با خواست مردم با آنها همراه شوند، می توانند براحتی بر مشکلات اقتصادی و محیط زیستی و روابط خارجی و غیره فایق آیند.
▫️حاکمان از خواسته های بانوان این سرزمین نهراسند، آنها چیزی نمی خواهند که در تضاد با یک حاکمیت خوب و حتی در تضاد با یک اسلام مبتنی بر آزادی باشد. یکسال گذشته این را به خوبی نشان داده است.
▫️در آخر توصیه مشخصم به دولتمردان و مجلسیان این است که به بانوان این سرزمین اعتماد کنند و اجازه دهند که خود جامعه درباره نحوه پوشش خود تصمیم بگیرد. مطمئن باشندکه جامعه تصمیم معقولی خواهد گرفت و نگران بی بند و باری و غیره هم نباشند. بنابراین اگر می خواهند تنشها به حداقل برسد و نیروهای حکومت و ملت در برابر هم خنثی نشوند بلکه در کنار هم برای حل مشکلات هم افزایی داشته باشند، اولین قدم این باشد که لایحه حجاب را منتفی کنند، لایحه ای که از همین الان مشخص است که شکست خورده است. مسوولین کشور اجازه دهند عرف مردم ایران که ریشه های فرهنگی و حتی اسلامی عمیق دارد، در این باره تصمیم بگیرد. اساسا در این موارد احتیاجی به تصمیم از بالا نیست. عرف خودش راه میانه را خواهد یافت.
▫️حال که فضا آرام است و سالگرد مهسا هم گذشت، مسوولین کشور تا دیر نشده اولین قدم را بردارند و مساله حجاب را به مردم بسپارند و مطمئن باشند که از تصمیمشان راضی خواهند بود و البته اگر بخواهند بر روشهای پیشین پای بفشارند، آن وقت ممکن است خیلی دیر شود .... مردم ایران تصمیمشان را گرفته اند...
▫️بیست و پنچم شهریور، سالروز درگذشت مهسا امینی، نسبتا آرام سپری شد و مردم تصمیم چندانی برای حضور خیابانی مجدد نگرفتند. باید هم این گونه باشد و قرار نبود و نیست که دستاوردهای یکسال گذشته با یک تقابل خيابانى پر خطر در مقابل نيروهاى نظامى و شبه نظامى انبوه و كاملا مسلح از دست برود.
▫️سال گذشته گرچه پر درد و رنج بود، ولی دستاوردهای بسیار مهمی داشت و شاید بتوان گفت تلاش بانوان این سرزمین در سالی که گذشت، تغییراتی را در زیربناهای فرهنگی کشور و نیز روبناها ایجاد کرد که مانند آن را از زمان مشروطه ندیده ایم.
▫️روبناها را که همه شاهد هستیم. در زیربناها نیز جایگاه زنان در مدت کوتاه یکساله به میزان قابل ملاحظه تغییر کرده است و نگاه مردسالار که در بنیادهای فرهنگ و خانواده و سایرنهادهای اجتماعی کشور رسوخ چند قرنه داشته است، در همین مدت کوتاه دچار ریزشهای اساسی شده است.
▫️زنان و به تبع آن دیگر اجزاء جامعه در این یکسال گذشته از خود عقلانیت ویژه ای نشان داند. بانوان این کشور نشان دادند که می توانند خواسته هایشان را مطالبه و بر سر آن بایستند و حتی بخشهای مهمی از آن را به دست آورند بدون آن که کشور را به سمت آشوب ببرند، این هنر زنان ایران در یکسال گذشته بود که هم زندگی کردند و هم از مطالبتاتشان کوتاه نیامدند. آنها همچنین نشان دادند که ترس عده ای بیهوده است و مخالفت با حجاب اجباری و برداشتن روسری، به بی بندوباری نمی انجامد و صرفا یک مطالبه مدنی بر اساس فلسفه آزادی است. یک مطالبه مدنی از سوی جامعه ای با فرهنگ دیرینه که مردم آن می خواهند اسلام در آن یک انتخاب باشد و نه یک اجبار.
▫️مردم ایران یکدست نیستند ولی در سال گذشته نشان دادند که می توانند در کنار هم زندگی کنند و کشور را بر اساس اصول مشترک پیش ببرند و این نشان از عمق فرهنگی این جامعه دارد.
▫️درگذشت مهسا امینی و اتفاقات تلخ پس از آن، گرچه دردآور بود ولی نقطه عطفی برای ایران شد و فرصت های بزرگی خلق شد که شاید بتوان گفت ایران یکساله ره صد سال گذشته را رفت و این تبریک و افتخار دارد.
▫️ای کاش مسوولین کشور نیز اتفاقات یکسال گذشته را به دیده فرصت بنگرند و نه تهدید. مسوولین کشور باید بدانند که همراهی با مردم می تواند بسیاری از ابر چالشهای آنها را حل کند. اگر اصحاب قدرت در این کشور به جای مقابله با خواست مردم با آنها همراه شوند، می توانند براحتی بر مشکلات اقتصادی و محیط زیستی و روابط خارجی و غیره فایق آیند.
▫️حاکمان از خواسته های بانوان این سرزمین نهراسند، آنها چیزی نمی خواهند که در تضاد با یک حاکمیت خوب و حتی در تضاد با یک اسلام مبتنی بر آزادی باشد. یکسال گذشته این را به خوبی نشان داده است.
▫️در آخر توصیه مشخصم به دولتمردان و مجلسیان این است که به بانوان این سرزمین اعتماد کنند و اجازه دهند که خود جامعه درباره نحوه پوشش خود تصمیم بگیرد. مطمئن باشندکه جامعه تصمیم معقولی خواهد گرفت و نگران بی بند و باری و غیره هم نباشند. بنابراین اگر می خواهند تنشها به حداقل برسد و نیروهای حکومت و ملت در برابر هم خنثی نشوند بلکه در کنار هم برای حل مشکلات هم افزایی داشته باشند، اولین قدم این باشد که لایحه حجاب را منتفی کنند، لایحه ای که از همین الان مشخص است که شکست خورده است. مسوولین کشور اجازه دهند عرف مردم ایران که ریشه های فرهنگی و حتی اسلامی عمیق دارد، در این باره تصمیم بگیرد. اساسا در این موارد احتیاجی به تصمیم از بالا نیست. عرف خودش راه میانه را خواهد یافت.
▫️حال که فضا آرام است و سالگرد مهسا هم گذشت، مسوولین کشور تا دیر نشده اولین قدم را بردارند و مساله حجاب را به مردم بسپارند و مطمئن باشند که از تصمیمشان راضی خواهند بود و البته اگر بخواهند بر روشهای پیشین پای بفشارند، آن وقت ممکن است خیلی دیر شود .... مردم ایران تصمیمشان را گرفته اند...