دین عقلانی | جعفر نکونام

🔶 عشق مطلق، گوهر دین
🔸 قاعدۀ طلایی اخلاق
✅ جعفر نکونام

در یک یادداشت مختصری گفتم که عشق مطلق داشتن گوهر دین عقلانی است. اینک می خواهم این نکته را تفصیل بدهم.

1️⃣ پیش از تفصیل، بگویم که رویکرد من در اینجا برون دینی و بر پایه عقل مستقل است و لذا اگر پاره ای از آیات و روایات را در اینجا ذکر می کنم، فقط به این جهت است که عرض کنم، چنین مضمونی در متون دینی هم دیده می شود.
2️⃣ در برخی از روایات از پیامبر(ص) و ائمه(ع) آمده است که دین جز دوست داشتن نیست:
🔹الف. عائشه از پیامبر(ص) آورده است که فرمود: شرک، پنهان تر از راه رفتن مورچه روی سنگ در شب تاریک است و کمترین شرک این است که ظلم را برای برخی دوست داشته باشی و عدالت را برای برخی دشمن داشته باشی و آیا دین، جز دوست داشتن برای خدا و دشمن داشتن برای خداست.
🔸الشِّرْكُ أَخْفَى مِنْ دَبِيبِ النَّمْلِ عَلَى الصَّفَا فِي اللَّيْلَةِ الظَّلْمَاءِ ، وَأَدْنَاهُ أَنْ تُحِبَّ عَلَى شَيْءٍ مِنَ الْجَوْرِ وَتُبْغِضَ عَلَى شَيْءٍ مِنَ الْعَدْلِ ، وَهَلِ الدِّينُ إِلَّا الْحُبُّ فِي اللَّهِ وَالْبُغْضُ فِي اللَّهِ (حلیة الاولیاء، ح14213)
نظیر این مضمون از امام باقر و امام صادق هم نقل شده است.(نک: الکافی للکلینی 8/ 79؛ الخصال للصدوق، 21)
🔹ب. انس بن مالک از پیامبر(ص) آورده است که فرمود: هیچ یک از شما به خدا ایمان ندارد تا این که برای برادرش چیزی را دوست داشته باشد که برای خودش دوست دارد:
🔸لا يُؤْمِنُ أَحَدُكُمْ بِاللَّهِ حَتَّى يُحِبَّ لِأَخِيهِ مَا يُحِبُّ لِنَفْسِهِ (صحیح البخاری، ح13)
چنین مضمونی را هجده تن از صحابه از پیامبر(ص) و نیز سه تن از ائمه(ع) به نام های امام علی(ع) و امام باقر(ع) و امام صادق(ع) نقل کرده اند.
3️⃣ چنان که گفتم، نگاه من در اینجا به این روایات، برون دینی و بر پایه عقل مستقل است و لذا مضامینی مثل ایمان به خدا مورد توجه نیست؛ مگر این که خدا به معنای معقولی مثل هستی مطلق تعریف شود. در این صورت، می توان روایات مذکور را این گونه معنا کرد که دین جز عشق به هستی مطلق نیست. شرک را نیز می توان به تبعیض در عشق ورزی تأویل برد و اظهار داشت که عشق خالص آن است که عدالت را برای همه بخواهی و ظلم را برای هیچ کس نخواهی.
4️⃣ در این روایات قاعده طلایی اخلاق ذکر شده و آن این است که برای دیگران همان را دوست داشته باش که برای خود دوست می داری. این قاعده، عقلی و برون دینی است و از جملۀ ایمانیات دینی به شمار نمی رود.
5️⃣ وقتی که از نگاه برون دینی و بر پایه عقل مستقل به این سئوال پاسخ داده می شود که مبنای دوست داشتن باید چه چیزی باشد، خودخواهی یا دیگر خواهی، عقل حکم می کند که مبنای دوست داشتن باید دیگر خواهی باشد؛ چون خودخواهی منشأ تمام رذائل اخلاقی و دیگر خواهی منشأ تمام فضائل اخلاقی به شمار می رود.
6️⃣ به سخن دیگر، عقل حکم می کند که ما دائره عشق را چنان بگستریم که تمام موجودات را در بربگیرد؛ طوری که علاوه بر انسان ها، حیوانات و گیاهان و حتی جمادات را فرابگیرد. بی تردید، کسی که عشق به مطلق هستی داشته باشد، در مقام انسان‌آزاری و حیوان‌آزاری و تخریب طبیعت و محیط زیست بر نمی آید؛ چون موجودات را پاره های تن خود احساس می کند.
7️⃣ مطلق بودن عشق باعث می شود که هیچ نفرتی حتی از کسانی که به ما آسیب می زنند، نداشته باشیم و آنان را به مثابه فرزندان نادان خود تلقی کنیم که از روی نادانی مرتکب اشتباه شدند و به سخن دیگر، آنان را به مثابه بیمارانی بدانیم که باید تحت درمان قرار بگیرند و ما باید به آنان کمک کنیم که بیماری اشان درمان گردد. با چنین نگاهی، ما از دشمنان خود نیز نفرت نخواهیم داشت.
8️⃣ آنچه به تجربه ثابت شده، این است که ریشه تمام بیماری های روانی و جسمی انرژی منفی حاصل از نفرت و خشم و حسادت و تکبر و دیگر رذائل اخلاقی است. اگر دل آدمی سرشار از انرژی مثبت حاصل از عشق و رحمت و نصح و تواضع و دیگر فضائل اخلاقی گردد، هیچ گونه بیماری روانی و جسمی سراغ آدمی نمی آید و یا اگر آمد، مؤثر واقع نخواهد شد.
نفرت از هرکس و هر چیز باعث می شود، خودمان ناراحت شویم و آسیب ببینیم؛ لذا هیچ توجیهی ندارد که ما از هیچ کسی یا هیچ چیزی نفرت داشته باشیم؛ بلکه ضروری است، به همه کس و همه چیز عشق بورزیم. عشق مطلق داشتن باعث می شود که آرامش و لذت معنوی بی نظیری نصیب ما گردد.
9️⃣ با چنین نگرشی ریشۀ تمام خشونت ها و جنگ ها و تبعیض ها و خلاصه تمام جرائم اجتماعی و رذائل اخلاقی می خکشد. نیز با این نگرش، اختلافات دینی و نژادی و قومیتی و جنسیتی و مالی هرگز مبنای عشق ورزی و دوستی قرار نمی گیرد و عشق به مثابه بارانی می شود که بر سر همه به یکسان می بارد.
🔟 عشق ورزی به هستی مطلق و تمام موجودات با مدیتیشن و تلقین مثبت به سهولت، میسور می گردد. کافی است که هر روز به خود تلقین کنیم که همه خوبند و من برای همه خیر می طلبم.
https://www.tgoop.com/dineaqlani

Telegram

دین عقلانی

#گوهر_دین_عقلانی
#عشق_مطلق
✅ جعفر نکونام
1. باز می خواهم گوهر دین عقلانی را به گونه دیگری تعریف کنم. این تعریف با تعاریف قبلی به لحاظ کارکردی یکسان است.
2. گوهر دین عقلانی به تعریف دیگر عبارت از عشق مطلق داشتن است؛ یعنی این که به همه کس و هم چیز عشق ورزیده…

www.tgoop.com/dineaqlani/35

2.5K viewsedited  May 4, 2022 at 14:56

🔶 عشق مطلق، گوهر دین
🔸 قاعدۀ طلایی اخلاق
✅ جعفر نکونام

در یک یادداشت مختصری گفتم که عشق مطلق داشتن گوهر دین عقلانی است. اینک می خواهم این نکته را تفصیل بدهم.

1️⃣ پیش از تفصیل، بگویم که رویکرد من در اینجا برون دینی و بر پایه عقل مستقل است و لذا اگر پاره ای از آیات و روایات را در اینجا ذکر می کنم، فقط به این جهت است که عرض کنم، چنین مضمونی در متون دینی هم دیده می شود.
2️⃣ در برخی از روایات از پیامبر(ص) و ائمه(ع) آمده است که دین جز دوست داشتن نیست:
🔹الف. عائشه از پیامبر(ص) آورده است که فرمود: شرک، پنهان تر از راه رفتن مورچه روی سنگ در شب تاریک است و کمترین شرک این است که ظلم را برای برخی دوست داشته باشی و عدالت را برای برخی دشمن داشته باشی و آیا دین، جز دوست داشتن برای خدا و دشمن داشتن برای خداست.
🔸الشِّرْكُ أَخْفَى مِنْ دَبِيبِ النَّمْلِ عَلَى الصَّفَا فِي اللَّيْلَةِ الظَّلْمَاءِ ، وَأَدْنَاهُ أَنْ تُحِبَّ عَلَى شَيْءٍ مِنَ الْجَوْرِ وَتُبْغِضَ عَلَى شَيْءٍ مِنَ الْعَدْلِ ، وَهَلِ الدِّينُ إِلَّا الْحُبُّ فِي اللَّهِ وَالْبُغْضُ فِي اللَّهِ (حلیة الاولیاء، ح14213)
نظیر این مضمون از امام باقر و امام صادق هم نقل شده است.(نک: الکافی للکلینی 8/ 79؛ الخصال للصدوق، 21)
🔹ب. انس بن مالک از پیامبر(ص) آورده است که فرمود: هیچ یک از شما به خدا ایمان ندارد تا این که برای برادرش چیزی را دوست داشته باشد که برای خودش دوست دارد:
🔸لا يُؤْمِنُ أَحَدُكُمْ بِاللَّهِ حَتَّى يُحِبَّ لِأَخِيهِ مَا يُحِبُّ لِنَفْسِهِ (صحیح البخاری، ح13)
چنین مضمونی را هجده تن از صحابه از پیامبر(ص) و نیز سه تن از ائمه(ع) به نام های امام علی(ع) و امام باقر(ع) و امام صادق(ع) نقل کرده اند.
3️⃣ چنان که گفتم، نگاه من در اینجا به این روایات، برون دینی و بر پایه عقل مستقل است و لذا مضامینی مثل ایمان به خدا مورد توجه نیست؛ مگر این که خدا به معنای معقولی مثل هستی مطلق تعریف شود. در این صورت، می توان روایات مذکور را این گونه معنا کرد که دین جز عشق به هستی مطلق نیست. شرک را نیز می توان به تبعیض در عشق ورزی تأویل برد و اظهار داشت که عشق خالص آن است که عدالت را برای همه بخواهی و ظلم را برای هیچ کس نخواهی.
4️⃣ در این روایات قاعده طلایی اخلاق ذکر شده و آن این است که برای دیگران همان را دوست داشته باش که برای خود دوست می داری. این قاعده، عقلی و برون دینی است و از جملۀ ایمانیات دینی به شمار نمی رود.
5️⃣ وقتی که از نگاه برون دینی و بر پایه عقل مستقل به این سئوال پاسخ داده می شود که مبنای دوست داشتن باید چه چیزی باشد، خودخواهی یا دیگر خواهی، عقل حکم می کند که مبنای دوست داشتن باید دیگر خواهی باشد؛ چون خودخواهی منشأ تمام رذائل اخلاقی و دیگر خواهی منشأ تمام فضائل اخلاقی به شمار می رود.
6️⃣ به سخن دیگر، عقل حکم می کند که ما دائره عشق را چنان بگستریم که تمام موجودات را در بربگیرد؛ طوری که علاوه بر انسان ها، حیوانات و گیاهان و حتی جمادات را فرابگیرد. بی تردید، کسی که عشق به مطلق هستی داشته باشد، در مقام انسان‌آزاری و حیوان‌آزاری و تخریب طبیعت و محیط زیست بر نمی آید؛ چون موجودات را پاره های تن خود احساس می کند.
7️⃣ مطلق بودن عشق باعث می شود که هیچ نفرتی حتی از کسانی که به ما آسیب می زنند، نداشته باشیم و آنان را به مثابه فرزندان نادان خود تلقی کنیم که از روی نادانی مرتکب اشتباه شدند و به سخن دیگر، آنان را به مثابه بیمارانی بدانیم که باید تحت درمان قرار بگیرند و ما باید به آنان کمک کنیم که بیماری اشان درمان گردد. با چنین نگاهی، ما از دشمنان خود نیز نفرت نخواهیم داشت.
8️⃣ آنچه به تجربه ثابت شده، این است که ریشه تمام بیماری های روانی و جسمی انرژی منفی حاصل از نفرت و خشم و حسادت و تکبر و دیگر رذائل اخلاقی است. اگر دل آدمی سرشار از انرژی مثبت حاصل از عشق و رحمت و نصح و تواضع و دیگر فضائل اخلاقی گردد، هیچ گونه بیماری روانی و جسمی سراغ آدمی نمی آید و یا اگر آمد، مؤثر واقع نخواهد شد.
نفرت از هرکس و هر چیز باعث می شود، خودمان ناراحت شویم و آسیب ببینیم؛ لذا هیچ توجیهی ندارد که ما از هیچ کسی یا هیچ چیزی نفرت داشته باشیم؛ بلکه ضروری است، به همه کس و همه چیز عشق بورزیم. عشق مطلق داشتن باعث می شود که آرامش و لذت معنوی بی نظیری نصیب ما گردد.
9️⃣ با چنین نگرشی ریشۀ تمام خشونت ها و جنگ ها و تبعیض ها و خلاصه تمام جرائم اجتماعی و رذائل اخلاقی می خکشد. نیز با این نگرش، اختلافات دینی و نژادی و قومیتی و جنسیتی و مالی هرگز مبنای عشق ورزی و دوستی قرار نمی گیرد و عشق به مثابه بارانی می شود که بر سر همه به یکسان می بارد.
🔟 عشق ورزی به هستی مطلق و تمام موجودات با مدیتیشن و تلقین مثبت به سهولت، میسور می گردد. کافی است که هر روز به خود تلقین کنیم که همه خوبند و من برای همه خیر می طلبم.
https://www.tgoop.com/dineaqlani

BY دین عقلانی | جعفر نکونام