دین عقلانی | جعفر نکونام

🔶 اصلاح دینی در چهار نگاه بنیادگرایانه، سنتی، نواندیشانه و روشنفکرانه
🔸 در حاشیه پیشنهاد دکتر محدثی مبنی بر مدت‌دار بودن ازدواج‌ها
✅ جعفر نکونام 21 بهمن 1401

1️⃣ مفاسد حق انحصاری مرد در زمینۀ طلاق
در شریعت اسلام مقرر است که حق طلاق با مرد است و به موجب آن، مادامی که مرد تمایلی به طلاق دادن همسرش نداشته باشد، همسرش نمی‌تواند از او طلاق بگیرد؛ اما بر چنین حقی مفاسدی بار است که برخی از مهم‌ترین آنها از این قرار است:
🔸الف. برخی از زنان برای اجبار شوهرانشان به طلاق، مهر خود را به اجرا می‌گذارند تا از این طریق شوهرانشان را ناگزیر کنند، به طلاق توافقی تن بدهند
🔸ب. یا برخی از زنان چون هیچ راهی برای طلاق گرفتن از شوهر خود ندارند، ناگزیر می‌شوند، در عین حفظ شوهر به طور مخفیانه با مردان دیگر رابطۀ جنسی برقرار کنند.
🔸ج. برخی از زنان ترجیح می‌دهند از خانۀ شوهر فرار کنند و جایی بروند که دیگر ریخت شوهر خود را نبییند.
🔸د. برخی هم راه حل را در این می‌بینند که شوهر خود را بکشند و از سر راه بر دارند.
🔸هـ. برخی هم به انحاء مختلف به تهدید شوهر خود روی می‌آورند تا از حق طلاق خود درگذرند و به طلاق تن دهند.
🔸و. برخی از زنان هم بر خلاف میل طبیعی خود چنان رفتار می‌کنند که از چشم شوهرشان بیافتند و شوهرشان تن به طلاق بدهند؛ مثل این که آشکارا با مردان دیگر رابطه برقرار می‌کنند.
🔸ز. نقل است که زنان پاکستانی برای این که از حق طلاق مرد بگریزند، اعلان ارتداد می‌کنند و این اعلان ارتداد به منزلۀ طلاق قلمداد می‌شود؛ چون ازدواج یک مرد مسلمان با یک زن کافر در شریعت اسلام حرام است. ارتداد زن هم در شریعت اسلام بر خلاف ارتداد مرد کیفر مرگ ندارد.

2️⃣ پیشنهاد مدت‌دار بودن ازدواج‌ها از سوی دکتر محدثی
جامعه‌شناس ارجمند جناب آقای دکتر حسن محدثی ناظر به مشکل خشونت‌ورزی‌های مربوط به رابطۀ همسری زنان و مردان دو اظهار نظر و یک پیشنهاد به شرح ذیل مطرح کرده است:
🔸الف. حق طلاق برای زنان، باعث کاهش شوهرکشی می شود.
🔸ب. تقدس بکارت، فکری ضدانسانی و ضداخلاقی است.
🔸ج. من مدل جدیدی از خانواده و ازدواج‌های مدت‌دار دو یا سه ساله را توصیه می‌‌کنم. اگر توانستند همدیگر را خوشنود کنند، ازدواجشان را تمدید کنند.
🔹گفتنی است که آقای مصطفی ملکیان نیز پیش‌تر چنین پیشنهادی را مطرح کرده بود. ایشان نیز پیشنهاد کرده بود که ازدواج ها هر سه ساله تمدید شود و تمدید ازدواج‌ها منوط به رضایت طرفین از همدیگر باشد.

2️⃣ اصلاح دینی در نگاه بنیادگرایان دینی
بنیادگرایان دینی قایل‌اند که کامل‌ترین و بی‌نقص‌ترین نسخه برای زندگی بشر در چهارده قرن پیش در قرآن یا سنت نبوی عرضه شده است و وظیفه دینی مسلمانان این است که مادامی که قدرت دارند، بر همین نسخه مداومت کنند. نسخه‌ای که اسلام دربارۀ حق طلاق عرضه کرده، این است که حق طلاق به مرد تعلق دارد و مادامی که مرد همسرش را طلاق ندهد، زن حق جدایی از همسرش را ندارد.
بنیادگرایان بر این نظرند که این حکم را خداوندی جعل کرده است که به خفیات امور و مصالح خفیۀ بشر آگاه است و لذا انسان‌ها را نرسد که در حقانیت و درستی آن چون و چرا کنند. حق طلاق جزو ضروریات اسلام است و هرکه آن را انکار کند، مرتد و واجب القتل است؛ لذا مسلمانان وظیفه دارند، بر اجرای این حق مرد پایداری کنند، مگر آن که قدرت اجرای آن وجود نداشته باشد و مثلاً مسلمانان در یک حکومت غیر اسلامی زندگی بکنند و طبق قوانین آن حکومت حق طلاق را به زنان داده باشند.
پیشنهاد دکتر محدثی در چنین نگاهی در صورتی که زن تمایل به طلاق داشته باشد، قابلیت اجرا ندارد و آن فقط زمانی قابلیت اجرا پیدا می‌کند که مرد از حق طلاق خود بگذرد.

3️⃣ اصلاح دینی در نگاه سنت‌گرایان دینی
سنت‌گرایان دینی اصل را بر اجرای احکام اسلامی می‌گذارند، مگر آن که اجرای احکام اسلامی از جمله حق طلاق مرد مفسده داشته باشد. در این صورت، حکومت دینی دخالت می‌کند و حق طلاق را از مرد سلب می‌کند و زن امکان طلاق از مرد را پیدا می‌کند. آنچه در دادگاه‌های ایران در زمینۀ حق طلاق اجرا می‌شود، ذیل همین نگاه طبقه‌بندی می‌شود. منتها به جهت اطاله‌ای که در دادگاه‌ها صورت می‌گیرد و این اطاله زنان را خسته می‌کند، برخی از زنان به راه‌های فاسدی که مذکور افتاد، کشیده می‌شوند.
در این نگاه نیز حق طلاق از ضروریات اسلام است و انکار آن موجب ارتداد می گردد؛ منتها مادامی که منجر به مفاسدی شود، دادگاه‌ها به خود حق می‌دهند دخالت کنند و این حق را از مرد سلب کنند و زن را طلاق دهند.
پیشنهاد آقای دکتر محدثی در این نگاه هم چندان جایگاهی ندارد؛ چون باید دادگاه‌های خانواده چنین پیشنهادی را قبول کنند و این دادگاه‌ها هم زیر بار این پیشنهاد نخواهند رفت.
🟡 ادامه در صفحۀ بعد

Telegram

دین عقلانی

🟡 ادامۀ صفحۀ قبل
4️⃣ اصلاح دینی در نگاه نواندیشان دینی
نواندیشان دینی با تقسیم‌های دوگانۀ ایدئولوژیک احکام شریعت به تأسیسی و امضایی یا طبیعی و تاریخی یا ذاتی و عرضی و مانند آنها می‌کوشند، آن احکامی را که با عقل و تجربه امروزی بشر در تعارض است، حذف کنند و…

www.tgoop.com/dineaqlani/422

3.5K viewsedited  Feb 10, 2023 at 04:43

🔶 اصلاح دینی در چهار نگاه بنیادگرایانه، سنتی، نواندیشانه و روشنفکرانه
🔸 در حاشیه پیشنهاد دکتر محدثی مبنی بر مدت‌دار بودن ازدواج‌ها
✅ جعفر نکونام 21 بهمن 1401

1️⃣ مفاسد حق انحصاری مرد در زمینۀ طلاق
در شریعت اسلام مقرر است که حق طلاق با مرد است و به موجب آن، مادامی که مرد تمایلی به طلاق دادن همسرش نداشته باشد، همسرش نمی‌تواند از او طلاق بگیرد؛ اما بر چنین حقی مفاسدی بار است که برخی از مهم‌ترین آنها از این قرار است:
🔸الف. برخی از زنان برای اجبار شوهرانشان به طلاق، مهر خود را به اجرا می‌گذارند تا از این طریق شوهرانشان را ناگزیر کنند، به طلاق توافقی تن بدهند
🔸ب. یا برخی از زنان چون هیچ راهی برای طلاق گرفتن از شوهر خود ندارند، ناگزیر می‌شوند، در عین حفظ شوهر به طور مخفیانه با مردان دیگر رابطۀ جنسی برقرار کنند.
🔸ج. برخی از زنان ترجیح می‌دهند از خانۀ شوهر فرار کنند و جایی بروند که دیگر ریخت شوهر خود را نبییند.
🔸د. برخی هم راه حل را در این می‌بینند که شوهر خود را بکشند و از سر راه بر دارند.
🔸هـ. برخی هم به انحاء مختلف به تهدید شوهر خود روی می‌آورند تا از حق طلاق خود درگذرند و به طلاق تن دهند.
🔸و. برخی از زنان هم بر خلاف میل طبیعی خود چنان رفتار می‌کنند که از چشم شوهرشان بیافتند و شوهرشان تن به طلاق بدهند؛ مثل این که آشکارا با مردان دیگر رابطه برقرار می‌کنند.
🔸ز. نقل است که زنان پاکستانی برای این که از حق طلاق مرد بگریزند، اعلان ارتداد می‌کنند و این اعلان ارتداد به منزلۀ طلاق قلمداد می‌شود؛ چون ازدواج یک مرد مسلمان با یک زن کافر در شریعت اسلام حرام است. ارتداد زن هم در شریعت اسلام بر خلاف ارتداد مرد کیفر مرگ ندارد.

2️⃣ پیشنهاد مدت‌دار بودن ازدواج‌ها از سوی دکتر محدثی
جامعه‌شناس ارجمند جناب آقای دکتر حسن محدثی ناظر به مشکل خشونت‌ورزی‌های مربوط به رابطۀ همسری زنان و مردان دو اظهار نظر و یک پیشنهاد به شرح ذیل مطرح کرده است:
🔸الف. حق طلاق برای زنان، باعث کاهش شوهرکشی می شود.
🔸ب. تقدس بکارت، فکری ضدانسانی و ضداخلاقی است.
🔸ج. من مدل جدیدی از خانواده و ازدواج‌های مدت‌دار دو یا سه ساله را توصیه می‌‌کنم. اگر توانستند همدیگر را خوشنود کنند، ازدواجشان را تمدید کنند.
🔹گفتنی است که آقای مصطفی ملکیان نیز پیش‌تر چنین پیشنهادی را مطرح کرده بود. ایشان نیز پیشنهاد کرده بود که ازدواج ها هر سه ساله تمدید شود و تمدید ازدواج‌ها منوط به رضایت طرفین از همدیگر باشد.

2️⃣ اصلاح دینی در نگاه بنیادگرایان دینی
بنیادگرایان دینی قایل‌اند که کامل‌ترین و بی‌نقص‌ترین نسخه برای زندگی بشر در چهارده قرن پیش در قرآن یا سنت نبوی عرضه شده است و وظیفه دینی مسلمانان این است که مادامی که قدرت دارند، بر همین نسخه مداومت کنند. نسخه‌ای که اسلام دربارۀ حق طلاق عرضه کرده، این است که حق طلاق به مرد تعلق دارد و مادامی که مرد همسرش را طلاق ندهد، زن حق جدایی از همسرش را ندارد.
بنیادگرایان بر این نظرند که این حکم را خداوندی جعل کرده است که به خفیات امور و مصالح خفیۀ بشر آگاه است و لذا انسان‌ها را نرسد که در حقانیت و درستی آن چون و چرا کنند. حق طلاق جزو ضروریات اسلام است و هرکه آن را انکار کند، مرتد و واجب القتل است؛ لذا مسلمانان وظیفه دارند، بر اجرای این حق مرد پایداری کنند، مگر آن که قدرت اجرای آن وجود نداشته باشد و مثلاً مسلمانان در یک حکومت غیر اسلامی زندگی بکنند و طبق قوانین آن حکومت حق طلاق را به زنان داده باشند.
پیشنهاد دکتر محدثی در چنین نگاهی در صورتی که زن تمایل به طلاق داشته باشد، قابلیت اجرا ندارد و آن فقط زمانی قابلیت اجرا پیدا می‌کند که مرد از حق طلاق خود بگذرد.

3️⃣ اصلاح دینی در نگاه سنت‌گرایان دینی
سنت‌گرایان دینی اصل را بر اجرای احکام اسلامی می‌گذارند، مگر آن که اجرای احکام اسلامی از جمله حق طلاق مرد مفسده داشته باشد. در این صورت، حکومت دینی دخالت می‌کند و حق طلاق را از مرد سلب می‌کند و زن امکان طلاق از مرد را پیدا می‌کند. آنچه در دادگاه‌های ایران در زمینۀ حق طلاق اجرا می‌شود، ذیل همین نگاه طبقه‌بندی می‌شود. منتها به جهت اطاله‌ای که در دادگاه‌ها صورت می‌گیرد و این اطاله زنان را خسته می‌کند، برخی از زنان به راه‌های فاسدی که مذکور افتاد، کشیده می‌شوند.
در این نگاه نیز حق طلاق از ضروریات اسلام است و انکار آن موجب ارتداد می گردد؛ منتها مادامی که منجر به مفاسدی شود، دادگاه‌ها به خود حق می‌دهند دخالت کنند و این حق را از مرد سلب کنند و زن را طلاق دهند.
پیشنهاد آقای دکتر محدثی در این نگاه هم چندان جایگاهی ندارد؛ چون باید دادگاه‌های خانواده چنین پیشنهادی را قبول کنند و این دادگاه‌ها هم زیر بار این پیشنهاد نخواهند رفت.
🟡 ادامه در صفحۀ بعد

BY دین عقلانی | جعفر نکونام