دین عقلانی | جعفر نکونام

🔶 پایبندی به اصول اخلاقی، تنها شرط رستگاری
🔸در نقد یادداشت خانم دکتر سعیدی با عنوان «چرا اکثر آدمیان با هر دین و مسلکی رستگار خواهند شد؟»
✅ جعفر نکونام 25 اسفند 1401

1️⃣ مروری بر یادداشت خانم دکتر سعیدی
محورهای یادداشت فاضلۀ گرامی خانم دکتر زهره سعیدی از این قرار است:

🔸الف. شرط رستگاری، باور به خدا و پایبندی به اصول اخلاقی: وی نوشته است: «توافقی تا حدی عمومی میان بشریت بر وجود خداوند و ارزشمندیِ انسانیت و پایبندی به اصول اخلاقی در زندگی روزمره وجود دارد. ادیان توحیدی نیز مروج خداباوری و اخلاق‌محوری هستند و این دو مؤلفه را اساسی‌ترین دلیلِ منتهی به رستگاری می‌دانند. با این دو مقدمه می‌توان به این نتیجه رسید که خداباورانِ وفادار به انسانیت و پایبند به اصول اخلاقی که اکثر آدمیان را در بر می‌گیرد رستگار خواهند شد».

🔸ب. غیرضروری بودن پایبندی به فرائض دینی: وی نوشته است: «اگر اعمال عبادی خالصانه انجام شوند و عاری از دورویی و عجب باشند، از یک سو انسانیت و التزام به فضایل اخلاقی را در انسان ارتقا می‌بخشند و از سوی دیگر معنویتی فراتر از اخلاق را نصیب دارندگان خود می‌سازند. در نهایت هم رستگاری والاتری را برای مؤمنان واقعی و ملتزم به انسانیت و اصول اخلاقی به ارمغان خواهند آورد».

🔸ج. منافات انحصارگرایی دینی با عدل خداوند: او نوشته است: «اینکه فکر کنیم فقط باورمندان به دین و مذهب ما رستگار خواهند شد، ادعایی انحصارگرایانه و منافی با عدل خداوند است...؛ زیرا اینگونه نیست که افراد دین خود را انتخاب کرده باشند، بلکه غالب افراد با دین والدین خود به دنیا می‌آیند و با همان دین از دنیا می‌روند. به سادگی نیز نمی‌توان از تغییر دین سخن گفت؛ زیرا متولیان هر دینی آن دین را بهترین دین معرفی می‌کنند و پیروان خود را از تغییر دین نهی می‌کنند؛ از این رو تغییر دین امری خطیر محسوب می‌شود و به سادگی امکان‌پذیر نیست. امکان مطالعه و پژوهش برای گزینش دین بهتر نیز برای همه میسر نیست...».

2️⃣ نقدی بر یادداشت خانم دکتر سعیدی
خانم دکتر سعیدی گویا باور به خدا و پایبندی به اصول اخلاقی را عقلانی و فطری به شمار می‌آورد؛ اما پایبندی به عبادات و فرائض دینی را موروثی و اکتسابی می‌شمارد؛ لذا باور به خدا و پایبندی به اصول اخلاقی را برای نیل به رستگاری ضروری دانسته؛ اما پایبندی به عبادات و فرائض دینی را غیرضروری به شمار آورده است.
حال آن که هرگز باور به خدا عقلانی و فطری نیست که اگر چنین بود، باید همچنان که تمام انسان‌ها پایبندی به اصول اخلاقی را ضروری می‌شمارند، باور به خدا را هم ضروری بشمارند؛ اما هرگز چنین نیست.
انسان‌ها همچنان که عبادات و فرائض دینی را به طور موروثی از آباء و اجداد خود فرا می‌گیرند و پایبندی به آنها را به طور تقلیدی واجب می‌شمارند، عقاید دینی را هم به طور موروثی از آباء و اجداد خود فرا می‌گیرند و ایمان به آنها را واجب می‌یابند؛ لذا اگر فرض بر این است که پایبندی به عبادات و فرائض دینی به جهت موروثی بودن در نیل به رستگاری ضروری نباشد، ایمان به خدا و نیز ایمان به حیات پس از مرگ و بعثت انبیاء نیز نباید به جهت موروثی بودن در نیل به رستگاری ضروری باشد.
به سخن دیگر، اگر مشروط بودن رستگاری به پایبندی به عبادات و فرائض دین خاصی با عدل خداوند منافات داشته باشد، مشروط بودن رستگاری به ایمان به عقاید دین خاصی مثل ایمان به خدا نیز با عدل خداوند منافات دارد؛ چون وقتی کسی از پدر و مادر بی‌خدایی متولد شده باشد، از کجا بداند که باید به خدا باور داشته باشد؟
🌕 ادامه در صفحۀ بعد

Telegram

تفكر انتقادي

🟢 چرا اکثر آدمیان با هر دین و مسلکی رستگار خواهند شد؟

✍️ زهره سعیدی

🔘 اکثر آدمیان زندگی‌ای معمولی و شبیه به هم دارند. با دین والدین خود متولد می‌شوند. با فرهنگ سرزمینی که در آن به دنیا آمده‌اند بزرگ می‌شوند. مطابق عرف جامعه خود زندگی می‌کنند. تحصیل می‌کنند.…

www.tgoop.com/dineaqlani/481

3.9K viewsedited  Mar 16, 2023 at 19:47

🔶 پایبندی به اصول اخلاقی، تنها شرط رستگاری
🔸در نقد یادداشت خانم دکتر سعیدی با عنوان «چرا اکثر آدمیان با هر دین و مسلکی رستگار خواهند شد؟»
✅ جعفر نکونام 25 اسفند 1401

1️⃣ مروری بر یادداشت خانم دکتر سعیدی
محورهای یادداشت فاضلۀ گرامی خانم دکتر زهره سعیدی از این قرار است:

🔸الف. شرط رستگاری، باور به خدا و پایبندی به اصول اخلاقی: وی نوشته است: «توافقی تا حدی عمومی میان بشریت بر وجود خداوند و ارزشمندیِ انسانیت و پایبندی به اصول اخلاقی در زندگی روزمره وجود دارد. ادیان توحیدی نیز مروج خداباوری و اخلاق‌محوری هستند و این دو مؤلفه را اساسی‌ترین دلیلِ منتهی به رستگاری می‌دانند. با این دو مقدمه می‌توان به این نتیجه رسید که خداباورانِ وفادار به انسانیت و پایبند به اصول اخلاقی که اکثر آدمیان را در بر می‌گیرد رستگار خواهند شد».

🔸ب. غیرضروری بودن پایبندی به فرائض دینی: وی نوشته است: «اگر اعمال عبادی خالصانه انجام شوند و عاری از دورویی و عجب باشند، از یک سو انسانیت و التزام به فضایل اخلاقی را در انسان ارتقا می‌بخشند و از سوی دیگر معنویتی فراتر از اخلاق را نصیب دارندگان خود می‌سازند. در نهایت هم رستگاری والاتری را برای مؤمنان واقعی و ملتزم به انسانیت و اصول اخلاقی به ارمغان خواهند آورد».

🔸ج. منافات انحصارگرایی دینی با عدل خداوند: او نوشته است: «اینکه فکر کنیم فقط باورمندان به دین و مذهب ما رستگار خواهند شد، ادعایی انحصارگرایانه و منافی با عدل خداوند است...؛ زیرا اینگونه نیست که افراد دین خود را انتخاب کرده باشند، بلکه غالب افراد با دین والدین خود به دنیا می‌آیند و با همان دین از دنیا می‌روند. به سادگی نیز نمی‌توان از تغییر دین سخن گفت؛ زیرا متولیان هر دینی آن دین را بهترین دین معرفی می‌کنند و پیروان خود را از تغییر دین نهی می‌کنند؛ از این رو تغییر دین امری خطیر محسوب می‌شود و به سادگی امکان‌پذیر نیست. امکان مطالعه و پژوهش برای گزینش دین بهتر نیز برای همه میسر نیست...».

2️⃣ نقدی بر یادداشت خانم دکتر سعیدی
خانم دکتر سعیدی گویا باور به خدا و پایبندی به اصول اخلاقی را عقلانی و فطری به شمار می‌آورد؛ اما پایبندی به عبادات و فرائض دینی را موروثی و اکتسابی می‌شمارد؛ لذا باور به خدا و پایبندی به اصول اخلاقی را برای نیل به رستگاری ضروری دانسته؛ اما پایبندی به عبادات و فرائض دینی را غیرضروری به شمار آورده است.
حال آن که هرگز باور به خدا عقلانی و فطری نیست که اگر چنین بود، باید همچنان که تمام انسان‌ها پایبندی به اصول اخلاقی را ضروری می‌شمارند، باور به خدا را هم ضروری بشمارند؛ اما هرگز چنین نیست.
انسان‌ها همچنان که عبادات و فرائض دینی را به طور موروثی از آباء و اجداد خود فرا می‌گیرند و پایبندی به آنها را به طور تقلیدی واجب می‌شمارند، عقاید دینی را هم به طور موروثی از آباء و اجداد خود فرا می‌گیرند و ایمان به آنها را واجب می‌یابند؛ لذا اگر فرض بر این است که پایبندی به عبادات و فرائض دینی به جهت موروثی بودن در نیل به رستگاری ضروری نباشد، ایمان به خدا و نیز ایمان به حیات پس از مرگ و بعثت انبیاء نیز نباید به جهت موروثی بودن در نیل به رستگاری ضروری باشد.
به سخن دیگر، اگر مشروط بودن رستگاری به پایبندی به عبادات و فرائض دین خاصی با عدل خداوند منافات داشته باشد، مشروط بودن رستگاری به ایمان به عقاید دین خاصی مثل ایمان به خدا نیز با عدل خداوند منافات دارد؛ چون وقتی کسی از پدر و مادر بی‌خدایی متولد شده باشد، از کجا بداند که باید به خدا باور داشته باشد؟
🌕 ادامه در صفحۀ بعد

BY دین عقلانی | جعفر نکونام