دین عقلانی | جعفر نکونام

🔶 انتظار از یک کتاب موعظه‌ای بشری
✅ جعفر نکونام 7 تیر 1402

در یادداشت قبلی از مختصاتی که از یک کتاب الهی انتظار می‌رود، سخن گفته شد. اینک از مختصاتی که از یک کتاب موعظۀ بشری انتظار می‌رود، سخن گفته می‌شود.

1️⃣ مختصات یک کتاب موعظه‌ای بشری
چنان می‌نماید که اگر یک بشری بخواهد یک کتاب موعظه‌ای خطاب به قومش تولید کند، باید چنین مختصاتی داشته باشد:
🔸الف. تناسب فردی داشتن؛ یعنی کتابی که او تولید می‌کند، ناگزیر متکی بر علم و عقل و اخلاقی است که او دارد که ای بسا اشتباهاتی هم داشته باشد.
🔸ب. تناسب قومی داشتن؛ یعنی او در کتاب تولیدی‌اش سخنانی می‌گوید که با حاجات و مقتضیات قومش تناسب دارد.
🔸ج. تناسب عصری داشتن؛ یعنی او در کتاب تألیفی خودش سخنانی می‌گوید که با حاجات و مقتضیات زمان خودش تناسب داشته باشد.

2️⃣ مختصات کتاب موعظه‌ای عبری
🔸فرض کنید که حضرت موسی(ع) یک بشر عادی باشد و او خواسته باشد، یک متن موعظه‌ای برای قوم خودش تولید کند، او چه متنی را تولید می‌کرد؟
🔸باید در نظر داشته باشید که او در خانۀ فرعون بزرگ شد. منتها خبر داشت که به قوم بنی‌اسرائیل تعلق دارد که تحت ستم فرعون مصر زندگی می‌کردند و فرعون مردانشان را شکنجه می‌کرد و پسرانشان را می‌کشت؛ لذا او وقتی مشاهده می‌کند، یکی از فرعونیان به یکی از بنی‌اسرائیل ستم می‌کند، مشتی بر او می‌زند که به قتل او منجر می‌شود و او ناگزیر می‌گردد، از مصر به مدائن نزد شعیب بگریزد و دختر او را به همسری بگیرد و سالیانی برای او چوپانی کند تا این که تصمیم می‌گیرد، به مصر برگردد و قومش را از ستم فرعون نجات دهد؛ اما با مقاومت فرعون رو به رو می‌شود. مع الوصف، موسی(ع) موفق می‌شود، بنی‌اسرائیل را از مصر به کنعان ببرد و رهبری آنان را بر عهده بگیرد.
🔸حال اگر چنین کسی که هیچ دانشی ندارد، بخواهد یک متن موعظه‌ای خطاب به فرعون یا قومش تولید کند، در آن متن از چه چیزهایی سخن خواهد گفت؟
آیا جز این است که او با تکیه بر همان دانسته‌های عادی و میراث فرهنگی آباء و اجدادی‌اش که ای بسا در آن اشتباهاتی هم باشد، به فرعون خواهد گفت که از ستم کردن به بنی‌اسرائیل دست بردار و به قوم خودش هم بگوید که شما باید از حکومت فرعون فرار کنید و به سرزمین پدری خود یعنی کنعان باز گردید تا در آنجا زندگی آسوده‌ای داشته باشید؟

3️⃣ مختصات کتاب موعظه‌ای عربی
🔸همین طور فرض کنید که حضرت محمد(ص) یک بشر عادی بود و او می‌خواست یک متن موعظه‌ای خطاب به قومش تولید کند، او چگونه متنی را تولید می‌کرد؟
🔸دربارۀ او در نظر بگیرید که به قوم قریش تعلق داشت که بت‌پرست بودند و در عین حال با حنفاء یا اهل کتابی از قبیل ورقة بن نوفل عموی همسرش سروکار داشت که مخالف بت‌‌پرستی بودند. او جانب یگانه‌پرستی را گرفت و با بت‌پرستی قومش مخالفت کرد تا این که قومش زندگی را بر او و پیروانش سخت گرفت و او و پیروانش ناگزیر شدند، از مکه مهاجرت کنند و ابتدا برخی از آنان به حبشه بروند و بعد که او با مردم مدینه آشنا شد و مردم مدینه از او خواستند، به مدینه بیاید، او به همراه برخی از پیروانش به مدینه رفت و مبارزه با بت‌پرستی قومش را در خارج از وطنش پی گرفت تا سرانجام بعد از هشت سال، وطنش را فتح کرد و مناطق دیگر را هم به تصرف خود در درآورد.
🔸حال اگر چنین کسی که هیچ دانشی ندارد، بخواهد یک متن موعظه‌ای خطاب به قومش تولید کند، در آن متن از چه چیزهایی سخن خواهد گفت؟
آیا جز این است که او با تکیه بر دانسته‌های معمولی و میراث فرهنگی آباء و اجدادی‌اش که ای بسا در آنها اشتباهاتی هم باشد، به قومش خواهد گفت که از بت‌پرستی دست بردارید و به یگانه‌پرستی بگرایید؟

🔸چیستی شاخص دین الهی
🔸بررسی اعجاز کتاب آسمانی، به عنوان شاخص الهی بودن دین
🔸انتظار از یک کتاب یا دین الهی
🔸یادداشت‌های مرتبط با ماهیت دین
https://www.tgoop.com/dineaqlani

Telegram

دین عقلانی | جعفر نکونام

🔶 چیستی شاخص دین الهی
✅ جعفر نکونام 5 تیر 1402
▫️ص 1 از 2

یادداشت حاضر در پاسخ به این سؤال است که چه شاخصی وجود دارد که نشان دهد، یک دین الهی است یا بشری. من این سؤال را نیز نظیر سؤالات دیگر از دو نگاه درون‌دینی و برون‌دینی بررسی می‌کنم.

1️⃣ بیان مسئله…

www.tgoop.com/dineaqlani/709

1.9K viewsedited  Jun 28, 2023 at 01:39

🔶 انتظار از یک کتاب موعظه‌ای بشری
✅ جعفر نکونام 7 تیر 1402

در یادداشت قبلی از مختصاتی که از یک کتاب الهی انتظار می‌رود، سخن گفته شد. اینک از مختصاتی که از یک کتاب موعظۀ بشری انتظار می‌رود، سخن گفته می‌شود.

1️⃣ مختصات یک کتاب موعظه‌ای بشری
چنان می‌نماید که اگر یک بشری بخواهد یک کتاب موعظه‌ای خطاب به قومش تولید کند، باید چنین مختصاتی داشته باشد:
🔸الف. تناسب فردی داشتن؛ یعنی کتابی که او تولید می‌کند، ناگزیر متکی بر علم و عقل و اخلاقی است که او دارد که ای بسا اشتباهاتی هم داشته باشد.
🔸ب. تناسب قومی داشتن؛ یعنی او در کتاب تولیدی‌اش سخنانی می‌گوید که با حاجات و مقتضیات قومش تناسب دارد.
🔸ج. تناسب عصری داشتن؛ یعنی او در کتاب تألیفی خودش سخنانی می‌گوید که با حاجات و مقتضیات زمان خودش تناسب داشته باشد.

2️⃣ مختصات کتاب موعظه‌ای عبری
🔸فرض کنید که حضرت موسی(ع) یک بشر عادی باشد و او خواسته باشد، یک متن موعظه‌ای برای قوم خودش تولید کند، او چه متنی را تولید می‌کرد؟
🔸باید در نظر داشته باشید که او در خانۀ فرعون بزرگ شد. منتها خبر داشت که به قوم بنی‌اسرائیل تعلق دارد که تحت ستم فرعون مصر زندگی می‌کردند و فرعون مردانشان را شکنجه می‌کرد و پسرانشان را می‌کشت؛ لذا او وقتی مشاهده می‌کند، یکی از فرعونیان به یکی از بنی‌اسرائیل ستم می‌کند، مشتی بر او می‌زند که به قتل او منجر می‌شود و او ناگزیر می‌گردد، از مصر به مدائن نزد شعیب بگریزد و دختر او را به همسری بگیرد و سالیانی برای او چوپانی کند تا این که تصمیم می‌گیرد، به مصر برگردد و قومش را از ستم فرعون نجات دهد؛ اما با مقاومت فرعون رو به رو می‌شود. مع الوصف، موسی(ع) موفق می‌شود، بنی‌اسرائیل را از مصر به کنعان ببرد و رهبری آنان را بر عهده بگیرد.
🔸حال اگر چنین کسی که هیچ دانشی ندارد، بخواهد یک متن موعظه‌ای خطاب به فرعون یا قومش تولید کند، در آن متن از چه چیزهایی سخن خواهد گفت؟
آیا جز این است که او با تکیه بر همان دانسته‌های عادی و میراث فرهنگی آباء و اجدادی‌اش که ای بسا در آن اشتباهاتی هم باشد، به فرعون خواهد گفت که از ستم کردن به بنی‌اسرائیل دست بردار و به قوم خودش هم بگوید که شما باید از حکومت فرعون فرار کنید و به سرزمین پدری خود یعنی کنعان باز گردید تا در آنجا زندگی آسوده‌ای داشته باشید؟

3️⃣ مختصات کتاب موعظه‌ای عربی
🔸همین طور فرض کنید که حضرت محمد(ص) یک بشر عادی بود و او می‌خواست یک متن موعظه‌ای خطاب به قومش تولید کند، او چگونه متنی را تولید می‌کرد؟
🔸دربارۀ او در نظر بگیرید که به قوم قریش تعلق داشت که بت‌پرست بودند و در عین حال با حنفاء یا اهل کتابی از قبیل ورقة بن نوفل عموی همسرش سروکار داشت که مخالف بت‌‌پرستی بودند. او جانب یگانه‌پرستی را گرفت و با بت‌پرستی قومش مخالفت کرد تا این که قومش زندگی را بر او و پیروانش سخت گرفت و او و پیروانش ناگزیر شدند، از مکه مهاجرت کنند و ابتدا برخی از آنان به حبشه بروند و بعد که او با مردم مدینه آشنا شد و مردم مدینه از او خواستند، به مدینه بیاید، او به همراه برخی از پیروانش به مدینه رفت و مبارزه با بت‌پرستی قومش را در خارج از وطنش پی گرفت تا سرانجام بعد از هشت سال، وطنش را فتح کرد و مناطق دیگر را هم به تصرف خود در درآورد.
🔸حال اگر چنین کسی که هیچ دانشی ندارد، بخواهد یک متن موعظه‌ای خطاب به قومش تولید کند، در آن متن از چه چیزهایی سخن خواهد گفت؟
آیا جز این است که او با تکیه بر دانسته‌های معمولی و میراث فرهنگی آباء و اجدادی‌اش که ای بسا در آنها اشتباهاتی هم باشد، به قومش خواهد گفت که از بت‌پرستی دست بردارید و به یگانه‌پرستی بگرایید؟

🔸چیستی شاخص دین الهی
🔸بررسی اعجاز کتاب آسمانی، به عنوان شاخص الهی بودن دین
🔸انتظار از یک کتاب یا دین الهی
🔸یادداشت‌های مرتبط با ماهیت دین
https://www.tgoop.com/dineaqlani

BY دین عقلانی | جعفر نکونام