tgoop.com/dineaqlani/716
Last Update:
🔶 مراحل اثبات لزوم عمل به دین الهی
✅ جعفر نکونام 9 تیر 1402
یادداشت حاضر در پاسخ به این سؤال است که از نگاه برون‌دینی چه اموری باید ثابت شود تا از رهگذر آن الزام عمل به دین الهی ثابت گردد. به سخن دیگر، برای این که ثابت شود، ما وظیفه داریم، به سخن خدا عمل کنیم، چه اموری باید ثابت گردد.
به نظر می رسد، مهم‌ترین اموری که باید به طور مترتب بر هم ثابت گردد تا سرانجام به اثبات برسد که ما وظیفه داریم، به سخن خدا عمل کنیم، از این قرار می‌تواند باشد.
1️⃣ اثبات وجود خدا
در اولین مرحله باید با ادلۀ برون‌دینی ثابت شود که اساساً خدایی هست؛ اما اگر اثبات وجود خدا با ادلۀ برون‌دینی امکان نداشته باشد، اثبات این که یک سخنی عبارت از سخن خداست، ناممکن می‌گردد.
2️⃣ اثبات سخنگو بودن خدا
اگر نهایت دلالت ادلۀ برون‌دینی، فقط در اثبات وجود علة العلل باشد و نتوان ثابت کرد که او سخن هم می‌گوید، باز نمی‌توان ثابت کرد که یک سخنی عبارت از سخن خداست.
3️⃣ اثبات متوهم نبودن پیامبران
به فرض که ثابت شود، خدا سخن می‌گوید، اما باید ثابت شود که درک پیامبران مبنی بر این که خدا با آنان سخن می‌گوید، وهمی نیست؛ یعنی این طور نباشد که خودشان خیال کنند، خدا با آنان سخن می‌گوید، اما به واقع، حدیث نفس خودشان را سخن خدا پنداشتند.
4️⃣ اثبات صداقت پیامبران
اگر به فرض ثابت شود که پیامبران دچار توهم نشدند، باید ثابت شود که آنان سخن خود را به دروغ به خدا نسبت نداده باشند.
5️⃣ اثبات صحت انتساب نقل پیامبران
یعنی باید ثابت شود، آنچه که از سخن خدا از طریق پیامبران نقل شده، همان است که پیامبران از خدا نقل کردند و جعل و تحریفی در نقل پیامبران رخ نداده است.
6️⃣ اثبات صحت دلالت سخن خدا بر مراد او
یعنی باید ثابت شود، آنچه که ما از سخن خدا می‌فهمیم، همان است که خدا اراده کرده است و ما در فهم مراد خدا اشتباه نمی‌کنیم.
7️⃣ اثبات نظارت سخن خدا بر ما
یعنی باید ثابت شود که خدا ناظر به ما سخن گفته است؛ اما اگر ثابت شود که خدا ناظر به مردمان گذشته سخن گفته است، ما هیچ وظیفه‌ای نخواهیم داشت که بدان عمل کنیم.
8️⃣ تناقض درونی نداشتن سخن منسوب به خدا
یعنی هم در نفی و هم در اثبات یک کاری، سخنانی به خدا نسبت داده نشده باشد؛ طوری که جمع کردن میان آنها ممکن نباشد.
9️⃣ اثبات خارج از درک عقل بودن سخن خدا
اگر فرض بر این باشد که سخن منسوب به خدا عبارت از معنایی باشد که عقل خود بشر بدان واقف می‌گردد، نسبت دادن آن سخن به خدا بی‌معنا می‌گردد. برای مثال، اگر گفته شود که خدا می‌فرماید، راستگو باشید. این هیچ حاجتی ندارد که آن را خدا به بشر بگوید، عقل خود بشر درک می‌کند که باید راستگو باشد.
🔟 مخالف عقل نبودن سخن منسوب خدا
سخن خلاف عقل به هرکسی که نسبت داده شده باشد، هرگز برای آدمی الزام نمی‌آورد که بدان عمل کند. برای مثال، اگر گفته شود که خدا می‌فرماید، مردان حق طلاق دارند؛ اما زنان حق طلاق ندارند، این خلاف عقل مدرن است؛ چون عقل مدرن حکم می‌کند، هریک از زن یا مرد که به هر دلیل نخواهند با همدیگر زندگی کنند، حق دارند، از همدیگر جدا شوند.
🔸چیستی شاخص دین الهی
🔸بررسی اعجاز کتاب آسمانی، به عنوان شاخص الهی بودن دین
🔸انتظار از یک کتاب یا دین الهی
🔸 انتظار از یک کتاب موعظه‌ای بشری
🔸ابهامات مربوط به خاستگاه دین الهی
🔸یادداشت‌های مرتبط با ماهیت دین
https://www.tgoop.com/dineaqlani
BY دین عقلانی | جعفر نکونام
Share with your friend now:
tgoop.com/dineaqlani/716