tgoop.com/elahiatik/163
Last Update:
گروه پرندگان یا آبله‌مرغان؟
🔹ماجرای سپاه ابرهه را شنیده‌اید. ابرهه پادشاه یمن و فرمانده اصحاب فیل بود. او به مکه لشکرکشی کرده بود و می‌خواست کعبه را خراب کند، اما، بنابر ترجمهٔ مشهور از آیات قرآن، پرندگانی گروه‌گروه به سپاه ابرهه حمله کردند و بر سر آن‌ها سنگ‌هایی ریختند و اصحاب فیل را شکست دادند. می‌گویند شخصِ ابرهه نیز، بر اثر زخمی که در این جنگ برداشت، بعدها در یمن درگذشت. به بخشی از ماجرا از زبان قرآن بنگریم:
وَأَرْسَلَ عَلَيْهِمْ طَيْرًا أَبَابِيلَ (۳)
تَرْمِيهِمْ بِحِجَارَةٍ مِنْ سِجِّيلٍ (۴)
فَجَعَلَهُمْ كَعَصْفٍ مَأْكُولٍ (۵)
➖بر سر آن‌ها پرندگانی را گروه‌گروه فرستاد (۳)
➖که با سنگ‌های کوچکی آنان را هدف قرار می‌دادند (۴)
➖سرانجام آن‌ها را همچون کاه خورده‌شده (و متلاشی) قرار داد (۵)
🔹قرآن از واژهٔ «طیراً ابابیل» استفاده می‌کند. بعضی مفسران «ابابیل» را نام پرنده‌ای دانسته‌اند که شبیه پرستوست، اما اغلب مفسران معنای ابابیل را «گروه‌گروه» و «دسته‌دسته» و «جمعیت» و مانند این‌ها گرفته‌اند. بعضی لغت‌شناسان ابابیل را واژهٔ جمع دانسته‌اند که مفرد ندارد. بعضی دیگر برایش مفردی در نظر گرفته‌اند.
🔹نظر مفسران و لغت‌شناسان طول و تفصیل فراوان دارد و دربارهٔ واژهٔ ابابیل با طیف وسیعی از آرا مواجهیم که متنوع و متکثرند، اما اکثر کارشناسان در اینکه «طیر» همان پرندگان یا مرغانی هستند که در آسمان پرواز می‌کنند متفق‌القول‌اند. در این میان، زنده‌یاد محمد مقدم، عضو پیوستهٔ فرهنگستان زبان ایران (فرهنگستان دوم)، معتقد است ابابیل با «آبله» در زبان فارسی میانه هم‌ریشه است و «طیراً ابابیل» یعنی «آبله‌مرغان». طبق این نظر، این واژه در قرآن نوعی گرده‌برداری است (برای مطالعهٔ بیشتر به فرستهٔ «آبِ رو/ماء الوجه» بنگرید).
🔹اگر این ریشه‌شناسی را بپذیریم، در این صورت ماجرای سپاه ابرهه و سورهٔ فیل کاملاً متفاوت فهمیده می‌شود. دیگر در این داستان خبری از پرندگانی که بر سر لشکریان ظاهر شوند و سنگ‌ریزه‌هایی بر سر آنان پرتاب کنند نیست، بلکه سپاه ابرهه گرفتار بلای آبله‌مرغان می‌شوند، گو اینکه سنگ‌هایی کوچک و گِلی به آن‌ها اصابت کرده باشد (تَرْمِيهِمْ بِحِجَارَةٍ مِنْ سِجِّيلٍ) و خداوند آنان را همچون برگِ کرم‌خورده و آفت‌زده کرد (فَجَعَلَهُمْ كَعَصْفٍ مَأْكُولٍ)، که این توصیفاتْ نشانه‌های بیماری آبله‌مرغان است. در تفاسیر نقل شده که اندازهٔ این سنگ‌ریزه‌ها بزرگ‌تر از عدس و کوچک‌تر از نخود بوده و وقتی به بدنشان اصابت می‌کرده خارش پیدا می‌کرده‌اند.
🔹بر این اساس، ترجمهٔ سورهٔ فیل این‌چنین می‌شود:
➖ندیدی (نشنیدی) که پروردگارت با فیل‌سواران چه کرد؟ (۱)
➖آیا نیرنگشان را بر باد نداد؟ (۲)
➖و برای هلاکت آنان آبله‌مرغان فرستاد (آنان را به آبله‌مرغان مبتلا کرد) (۳)
➖تا سنگ‌ریزه‌هایی گِلی به آنان اصابت کند (۴)
➖پس خداوند آنان را همچون برگ‌های کرم‌خورده کرد (۵)
📎ترجمهٔ آیات قرآن در میانهٔ نوشته از آیت‌الله مکارم شیرازی است و ترجمهٔ آیات در پایان متن از من است.
#قرآن #ترجمه #تفسیر
@elahiatik
BY الهیاتیک | سجاد سرگلی
Share with your friend now:
tgoop.com/elahiatik/163