مهدیِ امتها
🔹یکی از همراهان کانال در حال نگارش پایاننامهای است با موضوع مهدویت، که به نتایج بسیار ارزندهای رسیده. امیدوارم این توفیق را داشته باشم که نتیجهٔ کار را در کانال همرسانی کنم. بنابراین، اکنون به شواهدی که ایشان بدانها دست پیدا کرده اشارهای نمیکنم و بهجای آن به ذکر چند کد یا سرنخ اکتفا میکنم.
🔹از صدر اسلام تا به همین امروز، فرقهها و مذاهب مختلف اسلامی مصادیق متنوع و متفاوتی برای مهدی موعود در نظر گرفتهاند. درواقع، اینگونه به نظر میرسد که اصل آمدن منجی موعود در صدر اسلام از سوی پیامبر اسلام مطرح شده، اما بعدتر دربارهٔ مصداق آن اختلافنظرهایی پدید آمده است. چهبسا فرقههای اسلامی ترجیح میدادند مهدی موعود را به نفع مقاصد سیاسی و اجتماعی خود مصادره کنند. شاید هم امر بر آنان مشتبه میشده.
🔹در بعضی احادیث منتسب به پیامبر اسلام تصریح شده که مهدی موعود همان عیسی مسیح است. برای نمونه، «لا مهدی الّا عیسی بن مریم؛ مهدی همان عیسی بن مریم است» (سنن ابنماجه، ج۴، ص۶۳۹). این دسته احادیث نشان میدهند که موعودی که پیامبر اسلام از آمدنش سخن میگفته متفاوت و مغایر با ادیان سابق نیست.
🔹در زیارتنامهٔ امام زمان فرازی هست مؤید بر اینکه مهدی امت همان موعود ادیان پیشین است:
السَّلاَمُ عَلَى الْمَهْدِيِّ الَّذِي وَعَدَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ بِهِ الْأُمَمَ أَنْ يَجْمَعَ بِهِ الْكَلِمَ وَ يَلُمَّ بِهِ الشَّعَثَ وَ يَمْلَأَ بِهِ الْأَرْضَ قِسْطاً وَ عَدْلاً وَ يُمَكِّنَ لَهُ وَ يُنْجِزَ بِهِ وَعْدَ الْمُؤْمِنِينَ
سلام بر مهدى آن كسى كه خداى عزوجل به امتها وعده داده كه عقايد مختلف مردم را به وجود او جمع كند و خلق را از تفرقه برهاند و به وجود او خداى متعال زمين را پر از عدل و داد گرداند و همهٔ قواى عالم از او تمكين كنند و وعدهٔ خدا به عزت اهل ايمان به وقوع پيوندد.
🔹از این فراز میتوان چنین برداشت کرد که «مهدی امتها» بر «مهدیِ امت محمد» رجحان دارد. مهدی امتها هم به این معناست که او منجی یک قوم و ملت خاص نیست، بلکه همهٔ اقوام از حضور او بهرهمند میشوند، و هم به این معنا که او همان موعودی است که امتهای پیشین وعدهٔ آمدنش را داده بودند.
@elahiatik
🔹یکی از همراهان کانال در حال نگارش پایاننامهای است با موضوع مهدویت، که به نتایج بسیار ارزندهای رسیده. امیدوارم این توفیق را داشته باشم که نتیجهٔ کار را در کانال همرسانی کنم. بنابراین، اکنون به شواهدی که ایشان بدانها دست پیدا کرده اشارهای نمیکنم و بهجای آن به ذکر چند کد یا سرنخ اکتفا میکنم.
🔹از صدر اسلام تا به همین امروز، فرقهها و مذاهب مختلف اسلامی مصادیق متنوع و متفاوتی برای مهدی موعود در نظر گرفتهاند. درواقع، اینگونه به نظر میرسد که اصل آمدن منجی موعود در صدر اسلام از سوی پیامبر اسلام مطرح شده، اما بعدتر دربارهٔ مصداق آن اختلافنظرهایی پدید آمده است. چهبسا فرقههای اسلامی ترجیح میدادند مهدی موعود را به نفع مقاصد سیاسی و اجتماعی خود مصادره کنند. شاید هم امر بر آنان مشتبه میشده.
🔹در بعضی احادیث منتسب به پیامبر اسلام تصریح شده که مهدی موعود همان عیسی مسیح است. برای نمونه، «لا مهدی الّا عیسی بن مریم؛ مهدی همان عیسی بن مریم است» (سنن ابنماجه، ج۴، ص۶۳۹). این دسته احادیث نشان میدهند که موعودی که پیامبر اسلام از آمدنش سخن میگفته متفاوت و مغایر با ادیان سابق نیست.
🔹در زیارتنامهٔ امام زمان فرازی هست مؤید بر اینکه مهدی امت همان موعود ادیان پیشین است:
السَّلاَمُ عَلَى الْمَهْدِيِّ الَّذِي وَعَدَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ بِهِ الْأُمَمَ أَنْ يَجْمَعَ بِهِ الْكَلِمَ وَ يَلُمَّ بِهِ الشَّعَثَ وَ يَمْلَأَ بِهِ الْأَرْضَ قِسْطاً وَ عَدْلاً وَ يُمَكِّنَ لَهُ وَ يُنْجِزَ بِهِ وَعْدَ الْمُؤْمِنِينَ
سلام بر مهدى آن كسى كه خداى عزوجل به امتها وعده داده كه عقايد مختلف مردم را به وجود او جمع كند و خلق را از تفرقه برهاند و به وجود او خداى متعال زمين را پر از عدل و داد گرداند و همهٔ قواى عالم از او تمكين كنند و وعدهٔ خدا به عزت اهل ايمان به وقوع پيوندد.
🔹از این فراز میتوان چنین برداشت کرد که «مهدی امتها» بر «مهدیِ امت محمد» رجحان دارد. مهدی امتها هم به این معناست که او منجی یک قوم و ملت خاص نیست، بلکه همهٔ اقوام از حضور او بهرهمند میشوند، و هم به این معنا که او همان موعودی است که امتهای پیشین وعدهٔ آمدنش را داده بودند.
@elahiatik
رستاخیر مسیح
🔹بیشترِ مسیحیان بر این باورند که حضرت عیسی دوباره به این جهان بازخواهد گشت. در انجیل، بهویژه در بخش مکاشفات یوحنا، به رجعت او تصریح شده است. برای نمونه،
▪️آنگاه فرشتۀ هفتم شیپورش را به صدا درآورد؛ و ناگهان صداهایی بلند در آسمان پیچید که میگفت: «حکومت جهان از آنِ خداوند ما و مسیح او شده است. و او تا ابد حکم خواهد راند» (مکاشفه، ۱۱: ۱۵).
▪️آنگاه صدایی بلند در آسمان شنیدم که میگفت: «اکنون نجات و قدرت و پادشاهی خدای ما، و اقتدار مسیح او فرا رسیده است...» (همان، ۱۲: ۱۰).
🔹نکتهٔ ظریف و بسیار حائز اهمیتی که میخواهم به آن توجه بدهم این است که بازگشت مسیح لزوماً به معنای بازگشت شخص عیسی ابن مریم با همان مشخصات گذشته نیست. به بیان دقیقتر، مسیح یک عنوان، جایگاه و مرتبه است و آن کسی بازخواهد گشت که به مقام مسیحایی رسیده باشد، یا اینگونه بگوییم که عیسی ابن مریم در تجسد و اسم و رسمی دیگر رجعت خواهد کرد. چنانچه با مفهوم مسیح و خاستگاه آن بیشتر آشنا شویم، درک و هضم این موضوع آسانتر خواهد شد.
🔹اما مسیح چه ویژگیهایی دارد؟ و مفهوم آن از کجا آمده است؟
@elahiatik
🔹بیشترِ مسیحیان بر این باورند که حضرت عیسی دوباره به این جهان بازخواهد گشت. در انجیل، بهویژه در بخش مکاشفات یوحنا، به رجعت او تصریح شده است. برای نمونه،
▪️آنگاه فرشتۀ هفتم شیپورش را به صدا درآورد؛ و ناگهان صداهایی بلند در آسمان پیچید که میگفت: «حکومت جهان از آنِ خداوند ما و مسیح او شده است. و او تا ابد حکم خواهد راند» (مکاشفه، ۱۱: ۱۵).
▪️آنگاه صدایی بلند در آسمان شنیدم که میگفت: «اکنون نجات و قدرت و پادشاهی خدای ما، و اقتدار مسیح او فرا رسیده است...» (همان، ۱۲: ۱۰).
🔹نکتهٔ ظریف و بسیار حائز اهمیتی که میخواهم به آن توجه بدهم این است که بازگشت مسیح لزوماً به معنای بازگشت شخص عیسی ابن مریم با همان مشخصات گذشته نیست. به بیان دقیقتر، مسیح یک عنوان، جایگاه و مرتبه است و آن کسی بازخواهد گشت که به مقام مسیحایی رسیده باشد، یا اینگونه بگوییم که عیسی ابن مریم در تجسد و اسم و رسمی دیگر رجعت خواهد کرد. چنانچه با مفهوم مسیح و خاستگاه آن بیشتر آشنا شویم، درک و هضم این موضوع آسانتر خواهد شد.
🔹اما مسیح چه ویژگیهایی دارد؟ و مفهوم آن از کجا آمده است؟
@elahiatik
ماشیح
🔹«من، با ايمان كامل، به آمدن ماشيح اعتقاد دارم و اگرچه او تأخير كند، بااينحال هر روز در انتظار او هستم كه بيايد». جملهای که خواندید اصل دوازدهم از اصول سیزدهگانهٔ ایمان یهود است. اعتقاد به آمدن ماشیح در یهودیت به همین اندازه مهم است و اگر کسی به ماشيح اعتقاد نداشته باشد يا چشمبهراه آمدنش نباشد، بهمنزلهٔ این است که سخنان حضرت موسی و ديگر انبيای بنیاسرائيل را منکر شده است.
🔹«ماشیَخ» מָשִׁיחַ در زبان عبری از مادهٔ «مشخ/ماشخ» מָשַׁח و به معنای روغنمالیشده یا تدهینشده است. ماشیح چیزی یا کسی است که بهصورت نمادین با روغن مقدس تدهین شود (یا، بهطور عام، لمس شدن از سوی نیروی کیهانی). در تَنَخ (کتاب مقدس یهودیان) این واژه برای پیامبران، پادشاهان، کاهنان، معبد اورشلیم و... به کار رفته. چهبسا بتوان اینگونه تعبیر کرد: ماشیح کسی است که از جانب خداوند مأموریت ویژهای پیدا کند و در مباحث آخرالزمانی، بهطور خاص، به کسی اطلاق میشود که نجاتدهندهٔ جهان، و خاصه قوم یهود، است.
🔹اوصاف دوران ظهور ماشیح در یهودیت بسیار شبیه به دوران مهدی در اسلام است، پس به آن نمیپردازم و به موضوع اساسیتری اشاره میکنم: ماشیح انسانی است خاکی از اولاد بشر که بهصورت عادی متولد میشود. بر این اساس، قرار نیست با شخصی مواجه شویم که از آسمان با اوصاف اسطورهای میآید یا با فردی عجیبالخلقه با توانمندیهای فوق بشری روبهرو شویم. ماشیح انسان صادق و پارسایی است که با اعمال و فضیلتهای اخلاقی خود به والاترین درجات معنوی دست پیدا کرده. ماشیح یکی از میان مردم است که شاید خودش هم تا پیش از ابلاغ رسالت الهی نداند که چنین مأموریتی دارد. یکی از علمای یهودی این موضوع را چنین توضیح داده:
«مشه (حضرت موسی)، ناجی اول بنیاسرائیل، به هشتاد سالگی رسید و هنوز از اینکه بنیاسرائیل را نجات خواهد داد اطلاعی نداشت و آن را احساس نمیکرد. حتی هنگامیکه خداوند به او گفت: 'بیا و من تو را به نزد فرعون میفرستم'، او در ابتدا از این امر سرباز زد و حاضر به قبول این مأموریت نشد. دربارهٔ شائول (اولین حاکم بنیاسرائیل) نیز مشاهده شد که آن روح قدسی که آن را قبلاً در وجود خود اصلاً احساس نکرده بود، بعد از اینکه بهعنوان پادشاه مسح شد، بر او واقع شد».
@elahiatik
🔹«من، با ايمان كامل، به آمدن ماشيح اعتقاد دارم و اگرچه او تأخير كند، بااينحال هر روز در انتظار او هستم كه بيايد». جملهای که خواندید اصل دوازدهم از اصول سیزدهگانهٔ ایمان یهود است. اعتقاد به آمدن ماشیح در یهودیت به همین اندازه مهم است و اگر کسی به ماشيح اعتقاد نداشته باشد يا چشمبهراه آمدنش نباشد، بهمنزلهٔ این است که سخنان حضرت موسی و ديگر انبيای بنیاسرائيل را منکر شده است.
🔹«ماشیَخ» מָשִׁיחַ در زبان عبری از مادهٔ «مشخ/ماشخ» מָשַׁח و به معنای روغنمالیشده یا تدهینشده است. ماشیح چیزی یا کسی است که بهصورت نمادین با روغن مقدس تدهین شود (یا، بهطور عام، لمس شدن از سوی نیروی کیهانی). در تَنَخ (کتاب مقدس یهودیان) این واژه برای پیامبران، پادشاهان، کاهنان، معبد اورشلیم و... به کار رفته. چهبسا بتوان اینگونه تعبیر کرد: ماشیح کسی است که از جانب خداوند مأموریت ویژهای پیدا کند و در مباحث آخرالزمانی، بهطور خاص، به کسی اطلاق میشود که نجاتدهندهٔ جهان، و خاصه قوم یهود، است.
🔹اوصاف دوران ظهور ماشیح در یهودیت بسیار شبیه به دوران مهدی در اسلام است، پس به آن نمیپردازم و به موضوع اساسیتری اشاره میکنم: ماشیح انسانی است خاکی از اولاد بشر که بهصورت عادی متولد میشود. بر این اساس، قرار نیست با شخصی مواجه شویم که از آسمان با اوصاف اسطورهای میآید یا با فردی عجیبالخلقه با توانمندیهای فوق بشری روبهرو شویم. ماشیح انسان صادق و پارسایی است که با اعمال و فضیلتهای اخلاقی خود به والاترین درجات معنوی دست پیدا کرده. ماشیح یکی از میان مردم است که شاید خودش هم تا پیش از ابلاغ رسالت الهی نداند که چنین مأموریتی دارد. یکی از علمای یهودی این موضوع را چنین توضیح داده:
«مشه (حضرت موسی)، ناجی اول بنیاسرائیل، به هشتاد سالگی رسید و هنوز از اینکه بنیاسرائیل را نجات خواهد داد اطلاعی نداشت و آن را احساس نمیکرد. حتی هنگامیکه خداوند به او گفت: 'بیا و من تو را به نزد فرعون میفرستم'، او در ابتدا از این امر سرباز زد و حاضر به قبول این مأموریت نشد. دربارهٔ شائول (اولین حاکم بنیاسرائیل) نیز مشاهده شد که آن روح قدسی که آن را قبلاً در وجود خود اصلاً احساس نکرده بود، بعد از اینکه بهعنوان پادشاه مسح شد، بر او واقع شد».
@elahiatik
ماشیح از نسل کیست؟
🔹فرض میگیریم که پذیرفتیم کالکی، سوشیانت، ماشیح، مسیح و مهدی همگی اوصاف یک نفر است. در ادامهٔ راه، ممکن است به تعارضاتی بربخوریم. برای نمونه، در منابع زرتشتی، آمده که سوشیانت از نسل زرتشت است؛ در منابع یهودی بهصراحت آمده که ماشیح از نسل داود است؛ و در منابع اسلامی روایت شده که مهدی از خاندان پیامبر است. چگونه میشود که یک نفر، بهفرض، هم ایرانیِ از نسل زرتشت باشد هم یهودیِ از نسل داود باشد و هم از سلالهٔ پیامبر اسلام باشد؟
🔹پاسخی که به ذهن من میرسد این است که مسئلهٔ نسل مسئلهای مربوط به شجرهنامه نیست، بلکه ماشیح باید از تبار زرتشت و داود و محمد باشد، صاحب حکمت خسروانی زرتشت، دارای فرّ کیانی داود، و دارندهٔ صولت و مهابت محمد باشد.
🔹شاید برایتان سؤال شود که مگر یهودیان این تفسیر را میپذیرند که ماشیح از نسل شجرهنامهای داود نباشد؟ اصلاً از این فراتر، آیا میشود ماشیح غیریهودی باشد؟ پاسخی که دستکم این بنده از منابع یهودی برداشت میکنم بدین قرار است که آنچه برای یهودیان اهمیت دارد این است که ماشیح باید آگاه و آشنا به تعالیم و دستورات تورات باشد، بتواند یهودیان را گرد هم آورد و در زمین (ارض موعود) صلح برقرار کند و از همه مهمتر اینکه معبد اورشلیم را از نو بسازد و «تکمیل کند». صِرف دستور دادن به ساخت معبد کفایت نمیکند؛ تکمیل کردن و به انجام رساندن پروژه اهمیت دارد، زیرا یهودیان از ۷۰ میلادی تا کنون بارها تلاش و اقدام به ساخت معبد کردهاند ولی موفق نشدهاند.
🔹کوروش هخامنشی با اینکه یهودی نیست، در تَنَخ به مقام مسیحایی دست مییابد و از او با عنوان ماشیح یاد میشود، زیرا، جدای از اینکه یهودیان را از اسارت بابل آزاد میکند و به سرزمین خودشان روانه میکند، فرمان ساخت معبد اورشلیم را صادر میکند. به آیات زیر بنگرید:
▪️۱. در نخستین سال کوروش، شاه پارس، برای اینکه کلام خداوند که به زبان اِرمیا گفته شده بود به انجام رسد، خداوند روح کوروش، شاه پارس، را برانگیخت و او بیانیهای در سرتاسر قلمرو خود صادر کرد و آن را بدین مضمون بنگاشت:
۲. «کوروش، شاه پارس، چنین میفرماید: یهوه خدای آسمانها، تمامی حکومتهای زمین را به من بخشیده و مرا برگماشته است تا در اورشلیم، که در یهوداست، خانهای برای وی بنا کنم.
۳. هر کس از تمامی قوم او که در میان شماست –خدایش با وی باشد– میتواند به اورشلیم که در یهوداست برود و خانۀ یهوه خدای اسرائیل، همان خدا را که در اورشلیم است، بنا کند. (عِزرا، ۱: ۱ تا ۳)
▪️۱. این است آنچه خداوند به مرد مسحشدۀ [ماشیح] خود، به کوروش، که دست راستش را گرفتم تا قومها را در برابرش به زانو درآورم، و توان ایستادگی را از آنان سلب کنم، تا درها را در برابرش بگشایم و دروازهها دیگر بسته نشوند:
۲. «من پیش روی تو خواهم خرامید، و بلندیها را هموار خواهم کرد؛ دروازههای برنجین را در هم خواهم شکست و پشتبندهای آهنین را خواهم بُرید.
۳. گنجهای نهان در تاریکی را به تو خواهم بخشید، و خزائن پنهان در جایهای مخفی را از آنِ تو خواهم ساخت. تا بدانی که من یهوه، خدای اسرائیل، هستم، که تو را به نام میخوانم.
۴. بهخاطر خدمتگزارم یعقوب، و برگزیدهام اسرائیل است که تو را به نام میخوانم و لقبی پرافتخار به تو میبخشم، اگرچه مرا نمیشناسی.
۱۳. من کوروش را برای اجرای عدالتم برانگیختهام، و راههایش را جملگی راست خواهم گردانید. او شهر مرا بنا خواهد کرد، و اسیرانم را آزاد خواهد ساخت، اما نه برای دستمزد یا پاداش». این را خداوند لشکرها میگوید. (اشعیا، ۴۵: ۱ تا ۴ و ۱۳)
🔹ممکن است در ذهنتان این اشکال ایجاد شود که این ماشیح با ماشیحِ آخرالزمان فرق میکند. در پاسخ میگویم که هر کس که معبد اورشلیم را بنا کند، به نزد یهودیان، بیشک ماشیح خواهد بود، خواه از نسل حضرت زرتشت باشد، خواه از نسل حضرت داود باشد، خواه از نسل حضرت محمد.
📎اکنون میتوانید بار دیگر به مطالبی که دربارهٔ معبد اورشلیم نگاشتهام مراجعه فرمایید:
۱. کدام مسجدالاقصی؟ (اینجا)
۲. معبد اورشلیم (اینجا)
۳. معبد اورشلیم در قرآن (اینجا)
۴. چند پرسش دربارهٔ معبد سوم (اینجا)
۵. بکّه همان مکّه است یا معبد اورشلیم؟ (اینجا)
۶. کعبه به دست حضرت ابراهیم ساخته شده؟ (اینجا)
۷. بیت المعمور (اینجا)
۸. بیت العتیق (اینجا)
@elahiatik
🔹فرض میگیریم که پذیرفتیم کالکی، سوشیانت، ماشیح، مسیح و مهدی همگی اوصاف یک نفر است. در ادامهٔ راه، ممکن است به تعارضاتی بربخوریم. برای نمونه، در منابع زرتشتی، آمده که سوشیانت از نسل زرتشت است؛ در منابع یهودی بهصراحت آمده که ماشیح از نسل داود است؛ و در منابع اسلامی روایت شده که مهدی از خاندان پیامبر است. چگونه میشود که یک نفر، بهفرض، هم ایرانیِ از نسل زرتشت باشد هم یهودیِ از نسل داود باشد و هم از سلالهٔ پیامبر اسلام باشد؟
🔹پاسخی که به ذهن من میرسد این است که مسئلهٔ نسل مسئلهای مربوط به شجرهنامه نیست، بلکه ماشیح باید از تبار زرتشت و داود و محمد باشد، صاحب حکمت خسروانی زرتشت، دارای فرّ کیانی داود، و دارندهٔ صولت و مهابت محمد باشد.
🔹شاید برایتان سؤال شود که مگر یهودیان این تفسیر را میپذیرند که ماشیح از نسل شجرهنامهای داود نباشد؟ اصلاً از این فراتر، آیا میشود ماشیح غیریهودی باشد؟ پاسخی که دستکم این بنده از منابع یهودی برداشت میکنم بدین قرار است که آنچه برای یهودیان اهمیت دارد این است که ماشیح باید آگاه و آشنا به تعالیم و دستورات تورات باشد، بتواند یهودیان را گرد هم آورد و در زمین (ارض موعود) صلح برقرار کند و از همه مهمتر اینکه معبد اورشلیم را از نو بسازد و «تکمیل کند». صِرف دستور دادن به ساخت معبد کفایت نمیکند؛ تکمیل کردن و به انجام رساندن پروژه اهمیت دارد، زیرا یهودیان از ۷۰ میلادی تا کنون بارها تلاش و اقدام به ساخت معبد کردهاند ولی موفق نشدهاند.
🔹کوروش هخامنشی با اینکه یهودی نیست، در تَنَخ به مقام مسیحایی دست مییابد و از او با عنوان ماشیح یاد میشود، زیرا، جدای از اینکه یهودیان را از اسارت بابل آزاد میکند و به سرزمین خودشان روانه میکند، فرمان ساخت معبد اورشلیم را صادر میکند. به آیات زیر بنگرید:
▪️۱. در نخستین سال کوروش، شاه پارس، برای اینکه کلام خداوند که به زبان اِرمیا گفته شده بود به انجام رسد، خداوند روح کوروش، شاه پارس، را برانگیخت و او بیانیهای در سرتاسر قلمرو خود صادر کرد و آن را بدین مضمون بنگاشت:
۲. «کوروش، شاه پارس، چنین میفرماید: یهوه خدای آسمانها، تمامی حکومتهای زمین را به من بخشیده و مرا برگماشته است تا در اورشلیم، که در یهوداست، خانهای برای وی بنا کنم.
۳. هر کس از تمامی قوم او که در میان شماست –خدایش با وی باشد– میتواند به اورشلیم که در یهوداست برود و خانۀ یهوه خدای اسرائیل، همان خدا را که در اورشلیم است، بنا کند. (عِزرا، ۱: ۱ تا ۳)
▪️۱. این است آنچه خداوند به مرد مسحشدۀ [ماشیح] خود، به کوروش، که دست راستش را گرفتم تا قومها را در برابرش به زانو درآورم، و توان ایستادگی را از آنان سلب کنم، تا درها را در برابرش بگشایم و دروازهها دیگر بسته نشوند:
۲. «من پیش روی تو خواهم خرامید، و بلندیها را هموار خواهم کرد؛ دروازههای برنجین را در هم خواهم شکست و پشتبندهای آهنین را خواهم بُرید.
۳. گنجهای نهان در تاریکی را به تو خواهم بخشید، و خزائن پنهان در جایهای مخفی را از آنِ تو خواهم ساخت. تا بدانی که من یهوه، خدای اسرائیل، هستم، که تو را به نام میخوانم.
۴. بهخاطر خدمتگزارم یعقوب، و برگزیدهام اسرائیل است که تو را به نام میخوانم و لقبی پرافتخار به تو میبخشم، اگرچه مرا نمیشناسی.
۱۳. من کوروش را برای اجرای عدالتم برانگیختهام، و راههایش را جملگی راست خواهم گردانید. او شهر مرا بنا خواهد کرد، و اسیرانم را آزاد خواهد ساخت، اما نه برای دستمزد یا پاداش». این را خداوند لشکرها میگوید. (اشعیا، ۴۵: ۱ تا ۴ و ۱۳)
🔹ممکن است در ذهنتان این اشکال ایجاد شود که این ماشیح با ماشیحِ آخرالزمان فرق میکند. در پاسخ میگویم که هر کس که معبد اورشلیم را بنا کند، به نزد یهودیان، بیشک ماشیح خواهد بود، خواه از نسل حضرت زرتشت باشد، خواه از نسل حضرت داود باشد، خواه از نسل حضرت محمد.
📎اکنون میتوانید بار دیگر به مطالبی که دربارهٔ معبد اورشلیم نگاشتهام مراجعه فرمایید:
۱. کدام مسجدالاقصی؟ (اینجا)
۲. معبد اورشلیم (اینجا)
۳. معبد اورشلیم در قرآن (اینجا)
۴. چند پرسش دربارهٔ معبد سوم (اینجا)
۵. بکّه همان مکّه است یا معبد اورشلیم؟ (اینجا)
۶. کعبه به دست حضرت ابراهیم ساخته شده؟ (اینجا)
۷. بیت المعمور (اینجا)
۸. بیت العتیق (اینجا)
@elahiatik
سلام به مخاطبان و همراهان عزیز کانال الهیاتیک
بعضی از شما عزیزان در این چند سال یادداشتهای این بنده را مطالعه کردهاید و بعضی دیگر تازهتر به جمع ما پیوستهاید. برای ادامهٔ راه نیازمند دیدگاههای شما هستم. چنانچه هر نظر، پیشنهاد و انتقادی داشتید، چه از نگاه متخصصانه به جزئیات مباحث چه از نگاه غیرمتخصصانه به کلیت مباحث، خوشحال میشوم از طریق حساب کاربری زیر با من در میان بگذارید. اگر مبحثی بوده که توجهتان را بیشتر به خود جلب کرده، یا چنانچه جای خالی موضوعی را بیشتر احساس میکنید، حتماً بفرمایید.
@z_e_admin
سپاسگزار همراهی یکایک شما هستم.
سجاد سرگلی
@elahiatik
بعضی از شما عزیزان در این چند سال یادداشتهای این بنده را مطالعه کردهاید و بعضی دیگر تازهتر به جمع ما پیوستهاید. برای ادامهٔ راه نیازمند دیدگاههای شما هستم. چنانچه هر نظر، پیشنهاد و انتقادی داشتید، چه از نگاه متخصصانه به جزئیات مباحث چه از نگاه غیرمتخصصانه به کلیت مباحث، خوشحال میشوم از طریق حساب کاربری زیر با من در میان بگذارید. اگر مبحثی بوده که توجهتان را بیشتر به خود جلب کرده، یا چنانچه جای خالی موضوعی را بیشتر احساس میکنید، حتماً بفرمایید.
@z_e_admin
سپاسگزار همراهی یکایک شما هستم.
سجاد سرگلی
@elahiatik
پرسش
سلام
ممنون از چنل خوبتون که مطالعات و یافتههاتون رو در اختیار علاقهمندان هم قرار میدهید. یک سؤال داشتم اگر صلاح دونستید در چنلتون بهش بپردازید. بالاخره ابراهیم از قوم بنیاسرائیل بوده، یا مسیحی یا مسلمان؟ ممنونم
پاسخ
سلام و عرض ادب
خواهش میکنم
ممنون از همراهی شما و طرح این پرسش
در زمان ابراهیم، از یکسو، قوم بنیاسرائیل هنوز شکل نگرفته بود، چون یعقوب (نام دیگر: اسرائیل) نوهٔ ابراهیم است. از سوی دیگر، مسیحیت و اسلام کنونی هم وجود نداشته. بنابراین ابراهیم نه یهودی بوده و نه مسیحی و نه مسلمان.
مَا كَانَ إِبْرَاهِيمُ يَهُودِيًّا وَلَا نَصْرَانِيًّا وَلَٰكِنْ كَانَ حَنِيفًا مُسْلِمًا وَمَا كَانَ مِنَ الْمُشْرِكِينَ (آلعمران: ۶۷)
ابراهيم نه يهودى بود و نه نصرانى، بلكه حقگرايى فرمانبردار بود، و از مشركان نبود. {فولادوند}
از سوی دیگر، دین موسی و عیسی و محمد همان دین ابراهیم است (دین حنیف/دین اسلام) و همهٔ انبیا دنبالهرو یک دیناند.
#بازخوردها #پرسشوپاسخ
@elahiatik
سلام
ممنون از چنل خوبتون که مطالعات و یافتههاتون رو در اختیار علاقهمندان هم قرار میدهید. یک سؤال داشتم اگر صلاح دونستید در چنلتون بهش بپردازید. بالاخره ابراهیم از قوم بنیاسرائیل بوده، یا مسیحی یا مسلمان؟ ممنونم
پاسخ
سلام و عرض ادب
خواهش میکنم
ممنون از همراهی شما و طرح این پرسش
در زمان ابراهیم، از یکسو، قوم بنیاسرائیل هنوز شکل نگرفته بود، چون یعقوب (نام دیگر: اسرائیل) نوهٔ ابراهیم است. از سوی دیگر، مسیحیت و اسلام کنونی هم وجود نداشته. بنابراین ابراهیم نه یهودی بوده و نه مسیحی و نه مسلمان.
مَا كَانَ إِبْرَاهِيمُ يَهُودِيًّا وَلَا نَصْرَانِيًّا وَلَٰكِنْ كَانَ حَنِيفًا مُسْلِمًا وَمَا كَانَ مِنَ الْمُشْرِكِينَ (آلعمران: ۶۷)
ابراهيم نه يهودى بود و نه نصرانى، بلكه حقگرايى فرمانبردار بود، و از مشركان نبود. {فولادوند}
از سوی دیگر، دین موسی و عیسی و محمد همان دین ابراهیم است (دین حنیف/دین اسلام) و همهٔ انبیا دنبالهرو یک دیناند.
#بازخوردها #پرسشوپاسخ
@elahiatik
متافیزیک ایران
🔹الهیات، به نزد من، شاخهای تجملاتی یا منسوخ نیست، بلکه با متن زندگی، زیرمتن، فرامتن، حواشی متن، و لایههای معنایی متن آن هم در ارتباط است. تغییراتی که در متافیزیک ملتها و افراد رخ میدهد بر روی مسائل الهیاتیشان نیز اثر میگذارد.
🔹در این ایام، بخشهایی از متافیزیکِ پیشینِ ایران، و چند کشور دیگر، در حال فروریختن و زوال است. آثار این زوال را میتوان در تغییراتی که در ایدئولوژیها، فرهنگها، قدرتها، حاکمان، قوانین ملی، تمامیتهای ارضی و خیلی موضوعات دیگر رخ میدهد مشاهده کرد.
🔹دلیل اینکه گاهی دربارهٔ موضوعات اجتماعی و سیاسی مینویسم همین است، چون تغییرات متافیزیکی را در موضوعات ملموس سیاسی و اجتماعی بهتر میتوان نشان داد. برای مثال، بعضی منجمان ایرانی دو شاکلهٔ ویرانکننده برای سقوط امپراتوری ساسانی دیدهاند، یکی در ۵۷۱ میلادی و دیگری در ۶۱۰ میلادی، و معتقدند این دو شاکله منجر به سقوط شاهنشاهی پارس شده است. اولین تاریخ نزدیک به تولد پیامبر اسلام و دومی در حدود مبعوث شدن ایشان است. با اینگونه مثالها، شاید بهتر بتوان رابطهٔ میان تغییرات متافیزیکی و وقایع زمینی را درک کرد.
🔹منظور من از تحولات متافیزیکی در ایران این نیست که ایرانیان، همچون زمان ساسانیان، دین قبلی خود را کنار خواهند گذاشت و دین جدیدی را برخواهندگزید، اما این هست که تغییرات بنیادینی در باورها و ساختارهای گذشتهٔ آنان رخ میدهد. دو نمونهٔ آماده و حاضرش مسئلهٔ «حضور بانوان» و «حجاب» است. زنان در عرصههای مختلف اجتماعی حضور پررنگ و فعالی خواهند داشت، از حضور در ورزشگاه گرفته تا سیاست؛ در سیاست، از جنبشهای اعتراضی گرفته تا تصدی پستهای مدیریتی. مسئلهٔ حجاب اجباری نیز به پایان رسید و اعمال فشارهای فرهنگی و حاکمیتی اثری بر روی نتیجهٔ آن نگذاشت. این دو صرفاً نمونههای کوچکی از این تحولات هستند.
🔹مسئله فقط مربوط به تغییر در باورها نمیشود. ساختارهای قبلی فرومیریزد و جای خود را به تازهترها میدهد. امیدوارم در وضعیت تازهٔ پیش رو فضا برای طرح مباحثی که تاکنون به آنها نپرداختهام فراهم شود.
📎در این یادداشت کدهایی است که به یاری خدا بعدتر دربارهشان خواهم نوشت.
#الهیات #متافیزیک
@elahiatik
🔹الهیات، به نزد من، شاخهای تجملاتی یا منسوخ نیست، بلکه با متن زندگی، زیرمتن، فرامتن، حواشی متن، و لایههای معنایی متن آن هم در ارتباط است. تغییراتی که در متافیزیک ملتها و افراد رخ میدهد بر روی مسائل الهیاتیشان نیز اثر میگذارد.
🔹در این ایام، بخشهایی از متافیزیکِ پیشینِ ایران، و چند کشور دیگر، در حال فروریختن و زوال است. آثار این زوال را میتوان در تغییراتی که در ایدئولوژیها، فرهنگها، قدرتها، حاکمان، قوانین ملی، تمامیتهای ارضی و خیلی موضوعات دیگر رخ میدهد مشاهده کرد.
🔹دلیل اینکه گاهی دربارهٔ موضوعات اجتماعی و سیاسی مینویسم همین است، چون تغییرات متافیزیکی را در موضوعات ملموس سیاسی و اجتماعی بهتر میتوان نشان داد. برای مثال، بعضی منجمان ایرانی دو شاکلهٔ ویرانکننده برای سقوط امپراتوری ساسانی دیدهاند، یکی در ۵۷۱ میلادی و دیگری در ۶۱۰ میلادی، و معتقدند این دو شاکله منجر به سقوط شاهنشاهی پارس شده است. اولین تاریخ نزدیک به تولد پیامبر اسلام و دومی در حدود مبعوث شدن ایشان است. با اینگونه مثالها، شاید بهتر بتوان رابطهٔ میان تغییرات متافیزیکی و وقایع زمینی را درک کرد.
🔹منظور من از تحولات متافیزیکی در ایران این نیست که ایرانیان، همچون زمان ساسانیان، دین قبلی خود را کنار خواهند گذاشت و دین جدیدی را برخواهندگزید، اما این هست که تغییرات بنیادینی در باورها و ساختارهای گذشتهٔ آنان رخ میدهد. دو نمونهٔ آماده و حاضرش مسئلهٔ «حضور بانوان» و «حجاب» است. زنان در عرصههای مختلف اجتماعی حضور پررنگ و فعالی خواهند داشت، از حضور در ورزشگاه گرفته تا سیاست؛ در سیاست، از جنبشهای اعتراضی گرفته تا تصدی پستهای مدیریتی. مسئلهٔ حجاب اجباری نیز به پایان رسید و اعمال فشارهای فرهنگی و حاکمیتی اثری بر روی نتیجهٔ آن نگذاشت. این دو صرفاً نمونههای کوچکی از این تحولات هستند.
🔹مسئله فقط مربوط به تغییر در باورها نمیشود. ساختارهای قبلی فرومیریزد و جای خود را به تازهترها میدهد. امیدوارم در وضعیت تازهٔ پیش رو فضا برای طرح مباحثی که تاکنون به آنها نپرداختهام فراهم شود.
📎در این یادداشت کدهایی است که به یاری خدا بعدتر دربارهشان خواهم نوشت.
#الهیات #متافیزیک
@elahiatik
الهیاتیک | سجاد سرگلی
عبادت ده جزء است. نه جزء گریختن از خلق، و یک جزء خاموشی. 📚 تذکرة الاولیاء، عطار نیشابوری، ذکر شقیق بلخی. @elahiatik
سؤال ۵۵۵: آیا عزلت موجب معرفت میشود؟
جواب: گوشهنشینی ملازم با معرفت نیست، ولی کسی که میخواهد اهل معرفت شود، باید معاشرتش را مخصوصاً با اهل غفلت و اهل دنیا کم کند و فرش هر مجلسی نباشد و کار شبانهروزی او در مجالس بیهوده صرف نشود، و از معاشرتهای بیفایده و بیمغز تا میتواند اجتناب نماید، و طوری نشود که با همه و در هر مجلسی حاضر شود. همچنین برای کسی که میخواهد اهل معرفت شود لازم است در خوردن حتی حلال میانهرو باشد و افراط نکند. شکمو و پرخور نباشد؛ بلکه تا گرسنه نشده سر سفره حاضر نشود، و تا اشتها دارد دست از غذا خوردن بردارد. از لحاظ خواب و سخن گفتن نیز باید حد اعتدال را مراعات نماید.
📚در محضر علامه طباطبایی، ص ۳۶۵.
@elahiatik
جواب: گوشهنشینی ملازم با معرفت نیست، ولی کسی که میخواهد اهل معرفت شود، باید معاشرتش را مخصوصاً با اهل غفلت و اهل دنیا کم کند و فرش هر مجلسی نباشد و کار شبانهروزی او در مجالس بیهوده صرف نشود، و از معاشرتهای بیفایده و بیمغز تا میتواند اجتناب نماید، و طوری نشود که با همه و در هر مجلسی حاضر شود. همچنین برای کسی که میخواهد اهل معرفت شود لازم است در خوردن حتی حلال میانهرو باشد و افراط نکند. شکمو و پرخور نباشد؛ بلکه تا گرسنه نشده سر سفره حاضر نشود، و تا اشتها دارد دست از غذا خوردن بردارد. از لحاظ خواب و سخن گفتن نیز باید حد اعتدال را مراعات نماید.
📚در محضر علامه طباطبایی، ص ۳۶۵.
@elahiatik
مرتد
🔹اگر تمایل داشتید فیلمی چالشبرانگیز در حوزهٔ الهیات ببینید، چهبسا فیلم مرتد (Heretic؛ ۲۰۲۴) گزینهٔ مناسبی باشد. اگر تصمیم به تماشای آن گرفتید، پیشنهاد میکنم: ۱. حتماً بدون سانسور ببینید تا سیر داستان را از دست ندهید؛ ۲. از زیرنویس با ترجمهٔ خوب استفاده کنید. اکثر زیرنویسها بسیار بد ترجمه کردهاند. اگر گمان کردید دیالوگها برایتان مبهم یا نارساست، زیرنویس را تغییر دهید؛ ۳. با گوشی تماشا نکنید. نمایشگرتان هر چه بزرگتر باشد بهتر است.
📎من از اینجا بارگیری و تماشا کردم، که هم بدون سانسور است و هم زیرنویسش در مقایسه با زیرنویسهای دیگری که دیدم بهتر است. از دوست اندیشمند و عزیزم، ایمان، بابت معرفی این فیلم با محتوای بیایمانی سپاسگزارم.
📎📎عید حنوکا بر یهودیان، عید کریسمس بر مسیحیان، و سالروز گرامیداشت زرتشت بر زرتشتیان مبارک باد. جالب اینکه من این فیلم را در ۲۵ دسامبر تماشا کردم. هنگام تماشای فیلم متوجه خواهید شد این تاریخ از چه رو مهم است.
#معرفی_فیلم
@elahiatik
🔹اگر تمایل داشتید فیلمی چالشبرانگیز در حوزهٔ الهیات ببینید، چهبسا فیلم مرتد (Heretic؛ ۲۰۲۴) گزینهٔ مناسبی باشد. اگر تصمیم به تماشای آن گرفتید، پیشنهاد میکنم: ۱. حتماً بدون سانسور ببینید تا سیر داستان را از دست ندهید؛ ۲. از زیرنویس با ترجمهٔ خوب استفاده کنید. اکثر زیرنویسها بسیار بد ترجمه کردهاند. اگر گمان کردید دیالوگها برایتان مبهم یا نارساست، زیرنویس را تغییر دهید؛ ۳. با گوشی تماشا نکنید. نمایشگرتان هر چه بزرگتر باشد بهتر است.
📎من از اینجا بارگیری و تماشا کردم، که هم بدون سانسور است و هم زیرنویسش در مقایسه با زیرنویسهای دیگری که دیدم بهتر است. از دوست اندیشمند و عزیزم، ایمان، بابت معرفی این فیلم با محتوای بیایمانی سپاسگزارم.
📎📎عید حنوکا بر یهودیان، عید کریسمس بر مسیحیان، و سالروز گرامیداشت زرتشت بر زرتشتیان مبارک باد. جالب اینکه من این فیلم را در ۲۵ دسامبر تماشا کردم. هنگام تماشای فیلم متوجه خواهید شد این تاریخ از چه رو مهم است.
#معرفی_فیلم
@elahiatik
سورههای آخرالزمان
🔹اگر اوصاف آخرالزمان را در تَنَخ (تورات) مطالعه کنید، شباهتهای بسیار زیادی با بعضی توصیفات قرآن خواهید یافت. شباهتهای بافتی آنها با یکدیگر به قدری زیاد است که به نظر میرسد قرآن در حال توصیف همان چیزی است که پیشتر در تنخ آمده (برای نمونه، دو تطبیقِ ۱ و ۲ را بنگرید).
🔹چهبسا بعضی آیات و سورههایی که گمان میرود مربوط به اوصاف قیامتاند (برای نمونه، سورههای تکویر، انفطار، طارق، زلزله، قارعه) توصیفگر وقایع آخرالزمان باشند.
🔹همچنین، به نظر میآید مفسران مسلمان در بسیاری از مواقع میان «آخرالزمان» و «قیامت» خلط کردهاند و این دو را یکسان در نظر گرفتهاند.
🔹جدای از محتوای آیات آخرالزمانی، شاید برایتان جالب باشد اگر بدانید بخشهایی از تنخ، خصوصاً هرچه به انتها نزدیک میشود، آهنگین است. بخشهای آخرالزمانی آن نیز، مانند کتاب اشعیا، دارای آهنگ و وزن خاصی است، همچنانکه سورههای انتهایی قرآن چنین است. این شباهتها میتواند مؤیدی باشد بر اینکه قرآن میخواهد آیات تنخ را به سبک و زبانی دیگر به مخاطبان خود ابلاغ یا یادآوری کند.
#قرآن #تفسیر_قرآن_به_تورات
@elahiatik
🔹اگر اوصاف آخرالزمان را در تَنَخ (تورات) مطالعه کنید، شباهتهای بسیار زیادی با بعضی توصیفات قرآن خواهید یافت. شباهتهای بافتی آنها با یکدیگر به قدری زیاد است که به نظر میرسد قرآن در حال توصیف همان چیزی است که پیشتر در تنخ آمده (برای نمونه، دو تطبیقِ ۱ و ۲ را بنگرید).
🔹چهبسا بعضی آیات و سورههایی که گمان میرود مربوط به اوصاف قیامتاند (برای نمونه، سورههای تکویر، انفطار، طارق، زلزله، قارعه) توصیفگر وقایع آخرالزمان باشند.
🔹همچنین، به نظر میآید مفسران مسلمان در بسیاری از مواقع میان «آخرالزمان» و «قیامت» خلط کردهاند و این دو را یکسان در نظر گرفتهاند.
🔹جدای از محتوای آیات آخرالزمانی، شاید برایتان جالب باشد اگر بدانید بخشهایی از تنخ، خصوصاً هرچه به انتها نزدیک میشود، آهنگین است. بخشهای آخرالزمانی آن نیز، مانند کتاب اشعیا، دارای آهنگ و وزن خاصی است، همچنانکه سورههای انتهایی قرآن چنین است. این شباهتها میتواند مؤیدی باشد بر اینکه قرآن میخواهد آیات تنخ را به سبک و زبانی دیگر به مخاطبان خود ابلاغ یا یادآوری کند.
#قرآن #تفسیر_قرآن_به_تورات
@elahiatik
سکونتگاه آدم و حوا
🔹آیا حضرات آدم و حوا، پیش از رانده شدن و هبوط، در بهشت سکونت داشتهاند؟ یا در باغی بر روی زمین؟ منابع اصلی چه گفتهاند؟ مسلمانان چه تصوری دارند؟
🔹تصور بسیاری از مسلمانان این است که آدم و حوا در باغی در بهشت زندگی میکردهاند و پس از نافرمانی از دستورات الهی، از بهشت رانده میشوند و به زمین هبوط میکنند.
🔹تورات، بهعنوان منبع اصلی و مادر، باغ عِدِن (גַּן־עֵדֶן) را جایی بر روی زمین میداند:
▪️۵. هیچ نهالِ کشتزار هنوز بر زمین نبود و هیچ گیاهِ کشتزار هنوز نروییده بود، زیرا یهوه خدا هنوز باران بر زمین نبارانیده بود و انسانی نبود تا بر آن کِشت کند،
۶. بلکه مه از زمین برمیآمد و تمام روی زمین را سیراب میکرد.
۷. آنگاه یهوه خدا آدم را از خاک زمین بسرشت و در بینی او نَفَسِ حیات دمید و آدم موجودی زنده شد.
۸. و یهوه خدا باغی بهسمت شرق، در عدن، غَرْس کرد، و آدم را که سرشته بود در آنجا نهاد (پیدایش، ۲: ۵ تا ۸).
🔹موقعیت مکانی این باغ در تورات مشخص شده (پیدایش، ۲: ۱۰ تا ۱۴). اگر از ذکر احتمالات و فرضیات مختلف گذر کنیم و قویترین احتمال را برگزینیم، باید بگوییم باغ عدن جایی در حوالی مصب و محل تلاقی رودهای دجله و فرات و کارون، حوالی محدودهٔ شهرهای قُرنه و بصره و فاو، حوالی محدودهٔ اروندرود، بوده است.
🔹آدم و حوا، پس از نافرمانی، رانده میشوند بهسمت شرق باغ عدن، یعنی محدودهٔ جنوب غربی ایران.
▪️پس آدم را بیرون راند، و در جانب شرقی باغ عدن کروبیان را قرار داد و شمشیری آتشبار را که به هر سو میگشت، تا راه درخت حیات را نگاهبانی کند (پیدایش، ۳: ۲۴).
🔹این داستان در قرآن، در آیات ۲۹ تا ۳۸ سورهٔ بقره، بهصورت بسیار فشرده و با حذف جزئیات، مرور و بازگویی شده. استفاده از فعل «اهبطوا»، از مادهٔ هبط، به معنای فرود آمدن، این تصور را برای بعضی مسلمانان ایجاد کرده که آدم و حوا در آسمان بودهاند، حالآنکه قرآن، بهعنوان مثال، در آیهٔ ۶۱ همین سوره به بنیاسرائیل میگوید: «ٱهۡبِطُواْ مِصۡرࣰا؛ در شهری فرود آیید». درست است که «تنزل مرتبه» در معنای هبوط گنجانده شده، اما تنها با واژهٔ هبوط نمیتوان چنین برداشت کرد که آدم و حوا از آسمان به زمین آمدهاند. همچنین «جنة» در «وَقُلْنَا يَا آدَمُ اسْكُنْ أَنْتَ وَزَوْجُكَ الْجَنَّةَ» به معنای باغ است، نه بهشت. نهایتاً یادآوری میکنم که خداوند در همان آغاز ماجرا گفت: «إِنِّي جَاعِلٌ فِي الْأَرْضِ خَلِيفَةً». با مجموع این قرائن، به نظر میرسد این داستان در قرآن نیز همچون تورات بر روی زمین در حال رخ دادن است؛ آدم از همان ابتدا (بهعنوان جانشین) وارد زمین شد و سپس اسما را تعلیم گرفت و همراه با همسرش در باغ زمینی سکونت کرد و فریب شیطان را خورد و از آن باغ رانده شد.
#قرآن #تفسیر_قرآن_به_تورات
@elahiatik
🔹آیا حضرات آدم و حوا، پیش از رانده شدن و هبوط، در بهشت سکونت داشتهاند؟ یا در باغی بر روی زمین؟ منابع اصلی چه گفتهاند؟ مسلمانان چه تصوری دارند؟
🔹تصور بسیاری از مسلمانان این است که آدم و حوا در باغی در بهشت زندگی میکردهاند و پس از نافرمانی از دستورات الهی، از بهشت رانده میشوند و به زمین هبوط میکنند.
🔹تورات، بهعنوان منبع اصلی و مادر، باغ عِدِن (גַּן־עֵדֶן) را جایی بر روی زمین میداند:
▪️۵. هیچ نهالِ کشتزار هنوز بر زمین نبود و هیچ گیاهِ کشتزار هنوز نروییده بود، زیرا یهوه خدا هنوز باران بر زمین نبارانیده بود و انسانی نبود تا بر آن کِشت کند،
۶. بلکه مه از زمین برمیآمد و تمام روی زمین را سیراب میکرد.
۷. آنگاه یهوه خدا آدم را از خاک زمین بسرشت و در بینی او نَفَسِ حیات دمید و آدم موجودی زنده شد.
۸. و یهوه خدا باغی بهسمت شرق، در عدن، غَرْس کرد، و آدم را که سرشته بود در آنجا نهاد (پیدایش، ۲: ۵ تا ۸).
🔹موقعیت مکانی این باغ در تورات مشخص شده (پیدایش، ۲: ۱۰ تا ۱۴). اگر از ذکر احتمالات و فرضیات مختلف گذر کنیم و قویترین احتمال را برگزینیم، باید بگوییم باغ عدن جایی در حوالی مصب و محل تلاقی رودهای دجله و فرات و کارون، حوالی محدودهٔ شهرهای قُرنه و بصره و فاو، حوالی محدودهٔ اروندرود، بوده است.
🔹آدم و حوا، پس از نافرمانی، رانده میشوند بهسمت شرق باغ عدن، یعنی محدودهٔ جنوب غربی ایران.
▪️پس آدم را بیرون راند، و در جانب شرقی باغ عدن کروبیان را قرار داد و شمشیری آتشبار را که به هر سو میگشت، تا راه درخت حیات را نگاهبانی کند (پیدایش، ۳: ۲۴).
🔹این داستان در قرآن، در آیات ۲۹ تا ۳۸ سورهٔ بقره، بهصورت بسیار فشرده و با حذف جزئیات، مرور و بازگویی شده. استفاده از فعل «اهبطوا»، از مادهٔ هبط، به معنای فرود آمدن، این تصور را برای بعضی مسلمانان ایجاد کرده که آدم و حوا در آسمان بودهاند، حالآنکه قرآن، بهعنوان مثال، در آیهٔ ۶۱ همین سوره به بنیاسرائیل میگوید: «ٱهۡبِطُواْ مِصۡرࣰا؛ در شهری فرود آیید». درست است که «تنزل مرتبه» در معنای هبوط گنجانده شده، اما تنها با واژهٔ هبوط نمیتوان چنین برداشت کرد که آدم و حوا از آسمان به زمین آمدهاند. همچنین «جنة» در «وَقُلْنَا يَا آدَمُ اسْكُنْ أَنْتَ وَزَوْجُكَ الْجَنَّةَ» به معنای باغ است، نه بهشت. نهایتاً یادآوری میکنم که خداوند در همان آغاز ماجرا گفت: «إِنِّي جَاعِلٌ فِي الْأَرْضِ خَلِيفَةً». با مجموع این قرائن، به نظر میرسد این داستان در قرآن نیز همچون تورات بر روی زمین در حال رخ دادن است؛ آدم از همان ابتدا (بهعنوان جانشین) وارد زمین شد و سپس اسما را تعلیم گرفت و همراه با همسرش در باغ زمینی سکونت کرد و فریب شیطان را خورد و از آن باغ رانده شد.
#قرآن #تفسیر_قرآن_به_تورات
@elahiatik
🔹منطقهٔ آبیرنگ در مجاورت خلیج فارس، به قویترین احتمال، محدودهٔ باغ عدن است و شرق آن، یعنی محدودهٔ ایلام باستان، حدود منطقهای است که آدم و حوا به آنجا رانده میشوند.
📎پینوشت: دلایل و شواهد را بیان نکردم و فقط نتیجه را آوردم، چون هم از حوصلهٔ کانال خارج است، و هم در ادامه مباحث مهمتری وجود دارد که ذکر این مطالب درک روشنتری از آنها فراهم خواهد کرد.
@elahiatik
📎پینوشت: دلایل و شواهد را بیان نکردم و فقط نتیجه را آوردم، چون هم از حوصلهٔ کانال خارج است، و هم در ادامه مباحث مهمتری وجود دارد که ذکر این مطالب درک روشنتری از آنها فراهم خواهد کرد.
@elahiatik
خواندن قرآن ممنوع!
🔹کاش قانونی هم وضع میشد که خواندن آیات قرآن را برای مسئولان اجرایی ایران ممنوع میکرد. شاید بهتر باشد مسئولان، تا زمانی که در جایگاه مسئول قرار دارند، به وظایفی که مردم از آنان میخواهند عمل کنند.
@elahiatik
🔹کاش قانونی هم وضع میشد که خواندن آیات قرآن را برای مسئولان اجرایی ایران ممنوع میکرد. شاید بهتر باشد مسئولان، تا زمانی که در جایگاه مسئول قرار دارند، به وظایفی که مردم از آنان میخواهند عمل کنند.
@elahiatik
Audio
🎙چرا و به چه معنا میتوان دیندار بود؟
🕰۲۰ اسفند ۱۴۰۲
💬میزبان: سرکار خانم دکتر مرضیه اسرافیلی
💭میهمانان: جناب آقایان پژمان قاسمی و سجاد سرگلی
#الهیات #دین
@elahiatik
🕰۲۰ اسفند ۱۴۰۲
💬میزبان: سرکار خانم دکتر مرضیه اسرافیلی
💭میهمانان: جناب آقایان پژمان قاسمی و سجاد سرگلی
#الهیات #دین
@elahiatik
Audio
🎙نقش بافت و بافتار در ترجمه و تفسیر آیات قرآن (جلسهٔ اول)
👨🏻🏫 ارائهدهنده: سجاد سرگلی
🕰 ۲۴ اسفند ۱۴۰۲ (۳ رمضان ۱۴۴۵)
🏠 خانهٔ فرهنگی غدیر
📖 در این سه شب دربارهٔ نقش بافت غیرزبانی (context) و بافت زبانی یا بافتار (co-text) در ترجمهٔ آیات قرآن از منظر زبانشناسی صحبت کردهام و با نمونههایی از آیات قرآن نشان دادهام که چگونه توجه و التزام به بافت غیرزبانی و خاصه زبانی فهم ما را از آیات قرآن دگرگون میکند.
#قرآن #ترجمه #تفسیر
@elahiatik
👨🏻🏫 ارائهدهنده: سجاد سرگلی
🕰 ۲۴ اسفند ۱۴۰۲ (۳ رمضان ۱۴۴۵)
🏠 خانهٔ فرهنگی غدیر
📖 در این سه شب دربارهٔ نقش بافت غیرزبانی (context) و بافت زبانی یا بافتار (co-text) در ترجمهٔ آیات قرآن از منظر زبانشناسی صحبت کردهام و با نمونههایی از آیات قرآن نشان دادهام که چگونه توجه و التزام به بافت غیرزبانی و خاصه زبانی فهم ما را از آیات قرآن دگرگون میکند.
#قرآن #ترجمه #تفسیر
@elahiatik
Audio
🎙نقش بافت و بافتار در ترجمه و تفسیر آیات قرآن (جلسهٔ دوم)
👨🏻🏫 ارائهدهنده: سجاد سرگلی
🕰 ۲۶ اسفند ۱۴۰۲ (۵ رمضان ۱۴۴۵)
🏠 خانهٔ فرهنگی غدیر
📖 در این سه شب دربارهٔ نقش بافت غیرزبانی (context) و بافت زبانی یا بافتار (co-text) در ترجمهٔ آیات قرآن از منظر زبانشناسی صحبت کردهام و با نمونههایی از آیات قرآن نشان دادهام که چگونه توجه و التزام به بافت غیرزبانی و خاصه زبانی فهم ما را از آیات قرآن دگرگون میکند.
📎متأسفانه حدود پانزده دقیقه از پرسشوپاسخهای انتهای جلسه ضبط نشده است.
#قرآن #ترجمه #تفسیر
@elahiatik
👨🏻🏫 ارائهدهنده: سجاد سرگلی
🕰 ۲۶ اسفند ۱۴۰۲ (۵ رمضان ۱۴۴۵)
🏠 خانهٔ فرهنگی غدیر
📖 در این سه شب دربارهٔ نقش بافت غیرزبانی (context) و بافت زبانی یا بافتار (co-text) در ترجمهٔ آیات قرآن از منظر زبانشناسی صحبت کردهام و با نمونههایی از آیات قرآن نشان دادهام که چگونه توجه و التزام به بافت غیرزبانی و خاصه زبانی فهم ما را از آیات قرآن دگرگون میکند.
📎متأسفانه حدود پانزده دقیقه از پرسشوپاسخهای انتهای جلسه ضبط نشده است.
#قرآن #ترجمه #تفسیر
@elahiatik
Audio
🎙نقش بافت و بافتار در ترجمه و تفسیر آیات قرآن (جلسهٔ سوم)
👨🏻🏫 ارائهدهنده: سجاد سرگلی
🕰 ۲۸ اسفند ۱۴۰۲ (۷ رمضان ۱۴۴۵)
🏠 خانهٔ فرهنگی غدیر
📖 در این سه شب دربارهٔ نقش بافت غیرزبانی (context) و بافت زبانی یا بافتار (co-text) در ترجمهٔ آیات قرآن از منظر زبانشناسی صحبت کردهام و با نمونههایی از آیات قرآن نشان دادهام که چگونه توجه و التزام به بافت غیرزبانی و خاصه زبانی فهم ما را از آیات قرآن دگرگون میکند.
#قرآن #ترجمه #تفسیر
@elahiatik
👨🏻🏫 ارائهدهنده: سجاد سرگلی
🕰 ۲۸ اسفند ۱۴۰۲ (۷ رمضان ۱۴۴۵)
🏠 خانهٔ فرهنگی غدیر
📖 در این سه شب دربارهٔ نقش بافت غیرزبانی (context) و بافت زبانی یا بافتار (co-text) در ترجمهٔ آیات قرآن از منظر زبانشناسی صحبت کردهام و با نمونههایی از آیات قرآن نشان دادهام که چگونه توجه و التزام به بافت غیرزبانی و خاصه زبانی فهم ما را از آیات قرآن دگرگون میکند.
#قرآن #ترجمه #تفسیر
@elahiatik
الهیاتیک | سجاد سرگلی
متافیزیک ایران 🔹الهیات، به نزد من، شاخهای تجملاتی یا منسوخ نیست، بلکه با متن زندگی، زیرمتن، فرامتن، حواشی متن، و لایههای معنایی متن آن هم در ارتباط است. تغییراتی که در متافیزیک ملتها و افراد رخ میدهد بر روی مسائل الهیاتیشان نیز اثر میگذارد. 🔹در این…
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
الهیاتیک | سجاد سرگلی
لیس کمثله شیء ✡مرا به کِه مانند میکنید و با که برابر میسازید؟ مرا با کِه قیاس میکنید تا همانند باشیم؟ (کتاب اشعیا، ۴۶: ۵) 🔹فعل תמשלוני (ṯamšilūnî/تمشیلونی) که با «مثل» و فعل תשוו (ṯaš·wū/تشوو) که با «سوی» همریشه است در این آیه به کار رفته. امور پیشین…
✡۲۶. اگر کسی به چشم غلام یا کنیز خود ضربه زند و آن چشم کور شود، باید او را به عوض چشمش آزاد کند.
۲۷. و اگر به دندان غلام یا کنیزش ضربه زند که از جای کنده شود، باید به عوض دندانش وی را آزاد کند. (سفر خروج، ۲۱: ۲۶ و ۲۷)
☪سَمِعْتُ رَسولَ اللهِ صَلَّى اللَّهُ عليه وَسَلَّمَ يقولُ: «مَن لَطَمَ مَمْلُوكَهُ، أَوْ ضَرَبَهُ، فَكَفَّارَتُهُ أَنْ يُعْتِقَهُ».
از رسول خدا شنیدم که میفرمود: «کسی که به بردهٔ خود آسیبی برساند یا او را بزند کفارهاش این است که او را آزاد کند». (صحیح مسلم، ح ۱۶۵۷)
#تورات #روایت #فقه_تطبیقی
@elahiatik
۲۷. و اگر به دندان غلام یا کنیزش ضربه زند که از جای کنده شود، باید به عوض دندانش وی را آزاد کند. (سفر خروج، ۲۱: ۲۶ و ۲۷)
☪سَمِعْتُ رَسولَ اللهِ صَلَّى اللَّهُ عليه وَسَلَّمَ يقولُ: «مَن لَطَمَ مَمْلُوكَهُ، أَوْ ضَرَبَهُ، فَكَفَّارَتُهُ أَنْ يُعْتِقَهُ».
از رسول خدا شنیدم که میفرمود: «کسی که به بردهٔ خود آسیبی برساند یا او را بزند کفارهاش این است که او را آزاد کند». (صحیح مسلم، ح ۱۶۵۷)
#تورات #روایت #فقه_تطبیقی
@elahiatik