عرفان و تصوف

متقین و زاهدین، بهترین غذاها را خورده و بهترین مسکن ها را دارند
تفاوت زهد عیسوی با زهد علوی

در خطبه موسوم به همام، اصطلاحات و تعابیری وجود دارد (مانند: أَجْسَادُهُمْ نَحِيفَةٌ وَ حَاجَتُهُمْ خَفِيفَة) که برخی را به این گمان سوق داده است که تقوی و زهد، به معنای ترک دنیا و نعمت های دنیوی است. حال آنکه با نگاه به مجموع روایات اهل بیت علیهم السلام درباره مفهوم زهد درخواهیم یافت که زهد، یک حالت انفسی و ویژگی درونی است و بیشتر به نیت و انگیزه و خُلق انسان باز می گردد. به این معنا که انسان به مرحله ای رسیده باشد که نسبت به دنیا و مافیها، تعلق خاطر و دلبستگی نداشته باشد و در تمام امور، متوجه اراده پروردگار متعال و دستورات الهی باشد. این مضمون، هیچ تنافی با بهره بردن از دنیا ندارد و با توجه به اینکه در روایات متعدد، از رهبانیت و ترک دنیا نهی صورت گرفته است، می توان گفت ترک دنیا نوعی مخالفت با دستور خداست و با خود مفهوم تقوی و زهد هم منافات دارد! لذا تارکین دنیا را نتوان زاهد و متقی نامید.


در نامه امیرالمومنین علی علیه السلام به محمد بن ابی بکر پیرامون «متقین» توضیحاتی بیشتری نسبت به استفاده از بهره های دنیوی ذکر شده است که می تواند در تفسیر کلمات مبهم خطبه همام کارساز باشد.

ایشان می فرمایند:
«بدانيد اى بندگان خدا که متقین هم از دنياى زودگذر بهره گرفتند و هم از سراى آخرت، با اهل دنيا در دنيايشان شرکت جستند در حالى که با اهل دنيا در آخرت (تاريک) آنها شرکت نکردند. آنها در دنيا بهترين مسکن را برگزيدند و بهترين خوراک ها را تناول کردند و همان لذتى را که متنعمان از دنيا بردند، نصيبشان شد و آنچه را جباران مستکبر از آن بهره گرفتند، بهره آنان گشت، سپس آنها متقین از اين جهان با زاد و توشه کافى و با تجارتى پرسود، به سوى سفر آخرت رفتند. از لذت زهد در دنيا بهره مند شدند و يقين کردند که در آخرت همسايگان خدايند، در سرايى که هرچه تقاضا کنند اجابت مى شود و هيچ گونه لذتى از آنها دريغ نخواهد شد.»

متن عربی:
وَ اعْلَمُوا عِبَادَ اللَّهِ أَنَّ الْمُتَّقِينَ ذَهَبُوا بِعَاجِلِ الدُّنْيَا وَ آجِلِ الْآخِرَةِ، فَشَارَكُوا أَهْلَ الدُّنْيَا فِي دُنْيَاهُمْ، وَ لَمْ [يُشَارِكْهُمْ أَهْلُ] يُشَارِكُوا أَهْلَ الدُّنْيَا فِي آخِرَتِهِمْ؛ سَكَنُوا الدُّنْيَا بِأَفْضَلِ مَا سُكِنَتْ وَ أَكَلُوهَا بِأَفْضَلِ مَا أُكِلَتْ، فَحَظُوا مِنَ الدُّنْيَا بِمَا حَظِيَ بِهِ الْمُتْرَفُونَ وَ أَخَذُوا مِنْهَا مَا أَخَذَهُ الْجَبَابِرَةُ الْمُتَكَبِّرُونَ؛ ثُمَّ انْقَلَبُوا عَنْهَا بِالزَّادِ الْمُبَلِّغِ وَ الْمَتْجَرِ الرَّابِحِ، أَصَابُوا لَذَّةَ زُهْدِ الدُّنْيَا فِي دُنْيَاهُمْ وَ تَيَقَّنُوا أَنَّهُمْ جِيرَانُ اللَّهِ غَداً فِي آخِرَتِهِمْ، لَا تُرَدُّ لَهُمْ دَعْوَةٌ وَ لَا [يَنْقُفُ] يَنْقُصُ لَهُمْ نَصِيبٌ مِنْ لَذَّةٍ.

منبع: سید رضی، نهج البلاغة صبحی صالح، نامه ها، ص383
زهد و تقوی در #عرفان_شیعه

www.tgoop.com/erfanvatasavof/2917

4.1K viewsedited  Sep 15, 2024 at 13:04

متقین و زاهدین، بهترین غذاها را خورده و بهترین مسکن ها را دارند
تفاوت زهد عیسوی با زهد علوی

در خطبه موسوم به همام، اصطلاحات و تعابیری وجود دارد (مانند: أَجْسَادُهُمْ نَحِيفَةٌ وَ حَاجَتُهُمْ خَفِيفَة) که برخی را به این گمان سوق داده است که تقوی و زهد، به معنای ترک دنیا و نعمت های دنیوی است. حال آنکه با نگاه به مجموع روایات اهل بیت علیهم السلام درباره مفهوم زهد درخواهیم یافت که زهد، یک حالت انفسی و ویژگی درونی است و بیشتر به نیت و انگیزه و خُلق انسان باز می گردد. به این معنا که انسان به مرحله ای رسیده باشد که نسبت به دنیا و مافیها، تعلق خاطر و دلبستگی نداشته باشد و در تمام امور، متوجه اراده پروردگار متعال و دستورات الهی باشد. این مضمون، هیچ تنافی با بهره بردن از دنیا ندارد و با توجه به اینکه در روایات متعدد، از رهبانیت و ترک دنیا نهی صورت گرفته است، می توان گفت ترک دنیا نوعی مخالفت با دستور خداست و با خود مفهوم تقوی و زهد هم منافات دارد! لذا تارکین دنیا را نتوان زاهد و متقی نامید.


در نامه امیرالمومنین علی علیه السلام به محمد بن ابی بکر پیرامون «متقین» توضیحاتی بیشتری نسبت به استفاده از بهره های دنیوی ذکر شده است که می تواند در تفسیر کلمات مبهم خطبه همام کارساز باشد.

ایشان می فرمایند:
«بدانيد اى بندگان خدا که متقین هم از دنياى زودگذر بهره گرفتند و هم از سراى آخرت، با اهل دنيا در دنيايشان شرکت جستند در حالى که با اهل دنيا در آخرت (تاريک) آنها شرکت نکردند. آنها در دنيا بهترين مسکن را برگزيدند و بهترين خوراک ها را تناول کردند و همان لذتى را که متنعمان از دنيا بردند، نصيبشان شد و آنچه را جباران مستکبر از آن بهره گرفتند، بهره آنان گشت، سپس آنها متقین از اين جهان با زاد و توشه کافى و با تجارتى پرسود، به سوى سفر آخرت رفتند. از لذت زهد در دنيا بهره مند شدند و يقين کردند که در آخرت همسايگان خدايند، در سرايى که هرچه تقاضا کنند اجابت مى شود و هيچ گونه لذتى از آنها دريغ نخواهد شد.»

متن عربی:
وَ اعْلَمُوا عِبَادَ اللَّهِ أَنَّ الْمُتَّقِينَ ذَهَبُوا بِعَاجِلِ الدُّنْيَا وَ آجِلِ الْآخِرَةِ، فَشَارَكُوا أَهْلَ الدُّنْيَا فِي دُنْيَاهُمْ، وَ لَمْ [يُشَارِكْهُمْ أَهْلُ] يُشَارِكُوا أَهْلَ الدُّنْيَا فِي آخِرَتِهِمْ؛ سَكَنُوا الدُّنْيَا بِأَفْضَلِ مَا سُكِنَتْ وَ أَكَلُوهَا بِأَفْضَلِ مَا أُكِلَتْ، فَحَظُوا مِنَ الدُّنْيَا بِمَا حَظِيَ بِهِ الْمُتْرَفُونَ وَ أَخَذُوا مِنْهَا مَا أَخَذَهُ الْجَبَابِرَةُ الْمُتَكَبِّرُونَ؛ ثُمَّ انْقَلَبُوا عَنْهَا بِالزَّادِ الْمُبَلِّغِ وَ الْمَتْجَرِ الرَّابِحِ، أَصَابُوا لَذَّةَ زُهْدِ الدُّنْيَا فِي دُنْيَاهُمْ وَ تَيَقَّنُوا أَنَّهُمْ جِيرَانُ اللَّهِ غَداً فِي آخِرَتِهِمْ، لَا تُرَدُّ لَهُمْ دَعْوَةٌ وَ لَا [يَنْقُفُ] يَنْقُصُ لَهُمْ نَصِيبٌ مِنْ لَذَّةٍ.

منبع: سید رضی، نهج البلاغة صبحی صالح، نامه ها، ص383
زهد و تقوی در #عرفان_شیعه

BY عرفان و تصوف