عرفان و تصوف

عرفان یعنی معرفت
معرفت=آگاهی

آگاهی انسان نسبت به اشیاء از طرق مختلفی حاصل می شود. گاهی اوقات از طریق شنیدن یا خواندن و گاهی از طریق تعقل نسبت به موضوعات؛
اما سطح ژرف تری از آگاهی وجود دارد که در جان و نهاد انسان محقق می شود و قابل بیان و انتقال نمی باشد. این آگاهی، محدود به لسان نیست بلکه در سطوح عمیق و درونی انسان نهادینه شده است به طوری که به اعمال و افعال او جهت می بخشد.

معمولا مباحث روان شناختی را از دایره معرفت شناسی خارج می کنند حال آنکه مطابق روایات اهل بیت علیهم السلام، احساسات و احوالات درونی انسان نیز سطحی از آگاهی است و ارزش بسیاری دارد. (در کمتر مکتب و مذهبی است که همچون تشیع امامیه، این اندازه برای احوالات درونی انسان ارزش قائل شده باشد به طوری که یک تالم درونی و احساس و تقلب باطنی نسبت به سید الشهدا علیه السلام را سبب محو شدن تمام گناهان می داند یا ...)
عشقی که مادر به فرزند دارد، یا گرایشی که انسان به زیبایی ها دارد، سطوحی از آگاهی است. آگاهی صرفا به معنای معلومات قابل انتقال یا گزارش نیست.
محور عرفان شیعه بحث آگاهی و معرفت است اما باید به این نکته مهم عنایت داشت که معرفت را صرفا به علوم معهود مثل فقه و کلام و غیره محدود نکنیم. سطحی از آگاهی بشری است که درجات عالی آن در حوزه احساسات و عواطف بشری تعریف می شود. (احساس نیاز، مهربانی، تسلیم بودن، در برابر حق، احساس تعلق، عشق و شوق، یقین و ...)
اینکه در روایات گفته اند ایمان درجاتی دارد و بالاترین درجه ایمان، رضا، یا محبت یا شوق است؛ اشاره به همین مسئله دارد.

راه رسیدن به این آگاهی چیست؟ تقوا در پرتو معرفت به امام. تقوا به معنای خداترسی نیست. تقوا، قوه و ملکه ای در نفس است که انسان را در مدار فرامین و اراده خداوند قرار می دهد.
تقوای وقتی ارزش دارد که بر محور معرفت به امام باشد.

در اینجا مسیر عرفان شیعه از تصوف جدا شود؛ صوفیان این آگاهی را در غیب بینی و سلوک آفاقی تعریف می کنند اما در عرفان شیعه، نگاهی انفسی غلبه دارد و آگاهی را غیب بینی نمی دانند لذا مسیر ریاضت و ذکر و فکر را هم برای آن توصیه نمی کند.
متعلق این آگاهی چیست؟ و تفاوت آن با مکاشفه صوفیه چیست؟ در ادامه بیشتر خواهیم گفت.
#عرفان_شیعه

www.tgoop.com/erfanvatasavof/2919

3.6K viewsedited  Oct 21, 2024 at 09:03

عرفان یعنی معرفت
معرفت=آگاهی

آگاهی انسان نسبت به اشیاء از طرق مختلفی حاصل می شود. گاهی اوقات از طریق شنیدن یا خواندن و گاهی از طریق تعقل نسبت به موضوعات؛
اما سطح ژرف تری از آگاهی وجود دارد که در جان و نهاد انسان محقق می شود و قابل بیان و انتقال نمی باشد. این آگاهی، محدود به لسان نیست بلکه در سطوح عمیق و درونی انسان نهادینه شده است به طوری که به اعمال و افعال او جهت می بخشد.

معمولا مباحث روان شناختی را از دایره معرفت شناسی خارج می کنند حال آنکه مطابق روایات اهل بیت علیهم السلام، احساسات و احوالات درونی انسان نیز سطحی از آگاهی است و ارزش بسیاری دارد. (در کمتر مکتب و مذهبی است که همچون تشیع امامیه، این اندازه برای احوالات درونی انسان ارزش قائل شده باشد به طوری که یک تالم درونی و احساس و تقلب باطنی نسبت به سید الشهدا علیه السلام را سبب محو شدن تمام گناهان می داند یا ...)
عشقی که مادر به فرزند دارد، یا گرایشی که انسان به زیبایی ها دارد، سطوحی از آگاهی است. آگاهی صرفا به معنای معلومات قابل انتقال یا گزارش نیست.
محور عرفان شیعه بحث آگاهی و معرفت است اما باید به این نکته مهم عنایت داشت که معرفت را صرفا به علوم معهود مثل فقه و کلام و غیره محدود نکنیم. سطحی از آگاهی بشری است که درجات عالی آن در حوزه احساسات و عواطف بشری تعریف می شود. (احساس نیاز، مهربانی، تسلیم بودن، در برابر حق، احساس تعلق، عشق و شوق، یقین و ...)
اینکه در روایات گفته اند ایمان درجاتی دارد و بالاترین درجه ایمان، رضا، یا محبت یا شوق است؛ اشاره به همین مسئله دارد.

راه رسیدن به این آگاهی چیست؟ تقوا در پرتو معرفت به امام. تقوا به معنای خداترسی نیست. تقوا، قوه و ملکه ای در نفس است که انسان را در مدار فرامین و اراده خداوند قرار می دهد.
تقوای وقتی ارزش دارد که بر محور معرفت به امام باشد.

در اینجا مسیر عرفان شیعه از تصوف جدا شود؛ صوفیان این آگاهی را در غیب بینی و سلوک آفاقی تعریف می کنند اما در عرفان شیعه، نگاهی انفسی غلبه دارد و آگاهی را غیب بینی نمی دانند لذا مسیر ریاضت و ذکر و فکر را هم برای آن توصیه نمی کند.
متعلق این آگاهی چیست؟ و تفاوت آن با مکاشفه صوفیه چیست؟ در ادامه بیشتر خواهیم گفت.
#عرفان_شیعه

BY عرفان و تصوف