tgoop.com/essporos/223
Last Update:
نشانه‌شناسی ارزش در صورت‌بندی مارکس از شکل‌گیری ارزش مبادله‌ای
متن پایانی
حال می‌خواهم کمی درباره نشانه‌شناسی شکل هم‌ارز صحبت کنم. محصولی که شکل هم‌ارز ارزش را دارد، چیزی جز خودش نیست. اما خودش نمی‌تواند ارزش مبادله‌ای خود را نشان دهد. مانند دالی که نمی‌تواند به خود دلالت دهد.
فرقی هم نمی‌کند چه محصولی باشد؛ از شیر مرغ تا جان آدمیزاد می‌تواند شکل هم‌ارز قرار گیرد. اما به مروز زمان حجم کم، ماندگاری و دلالت بر تمایز طبقاتی موجب شد طلا به عنوان شکل هم‌ارز عام برای همه محصولات، انتخاب شود و در نهایت پول فلزی یا کاغذی به عنوان نماد انتزاعی طلا این وظیفه را بر عهده گرفتند. امروزه هم که پول اعتباری این انتزاع را به اوج خود رساند.
از همین رو پول چیزی درباره ارزش مبادله‌ای خود نمی‌گوید. پول انتزاع ارزش مفید طلاست تا ارزش مبادله‌ای همه کالاها را نشان دهد. تبعا روشن است که چون همه کالاها ارزش مفید دارند پول آن‌ها را نمایندگی می‌کند و پول نیز با ارزش مفید خود این کار را انجام می‌دهد نه با ارزش مبادله‌ای.
چنین رابطه‌ای وقتی پول با پول مبادله می‌شود، جنبه‌های ظریف خود را نشان می‌دهد.
یک دلار با پنجاه هزار تومان مبادله می‌شود.
تنها به این دلیل که یک دلار ارزش مفید دارد، در جایگاه شکل نسبی قرار گرفته است. حالا ارزش مفید دلار چیست؟ اینکه می‌تواند در مبادله‌های دیگر، هم‌ارز برای نشان دادن ارزش مبادله‌ای کالاها باشد.
هم‌ارز بودن، ارزش مصرفی و مفید پول است. پول بر مبنای همین ارزش در جایگاه شکل نسبی قرار می‌گیرد تا ارزش مبادله‌ای بیابد.
پنجاه هزار تومان در این مبادله چه ارزشی دارد؟ آن هم ارزش مفید یا مصرفی دارد. اما تومان در جایگاه هم‌ارز قرار می‌گیرد تا ارزش مفید خود یعنی هم‌ارز بودن را با نشان دادن ارزش مبادله‌ای دلار، عملی سازد.
دلاری که همیشه ارزش مصرفی (هم‌ارز بودن) داشت در اینجا ارزش مبادله‌ای می‌یابد. یعنی پنجاه هزار تومن می‌ارزد.
بنابراین ارزش مفید یا مصرفی همیشه بنیاد ارزش مبادله‌ای است. همچنین همیشه ارزش مصرفی هم‌ارز قرار می‌گیرد حتی اگر ارزش مصرفی شکل هم‌ارز، خودش هم‌ارز بودن باشد نه مانند ارزش مصرفی گوسفند در جایگاه هم‌ارز، خوردنی و پوشیدنی.
این پیچیدگی عجیب در پس پیش‌پاافتاده‌ترین فعالیت روزمره ما یعنی خرید و فروش پنهان است.
هیچ مبادله‌ای بدون ارزش مصرفی شکل نمی‌گیرد. همچنین ایجاد ارزش مصرفی، هیچ ربطی به سلیقه خریدار ندارد بلکه ازپیش درپولی که هم‌ارز است و خریدار می‌پردازد گنجانده شده است و عنصر ضروری مبادله است.
اگر اندکی در نبوغ مارکس شک داشتید تجدیدنظر کنید.
✍ سروش شعبانی
@essporos
BY اسپروس | بذرهای فلسفه
Share with your friend now:
tgoop.com/essporos/223