درباره توسعه کشت نیشکر

محمد فاضلی

استاندار خوزستان گفته بودند کشت نیشکر #صنعت_سبز است و ۲۵ هزار هکتار زمین جدید در اختیار شرکت توسعه نیشکر خوزستان گذاشته می‌شود تا این صنعت را توسعه دهند. توییتی نوشتم و آن‌را نادرست خواندم. برخی هم حتماً فکر می‌کنند فاضلی جامعه‌شناس است از آب و کشاورزی که چیزی نمی‌داند، یک چیزی گفته است و بدشان نمی‌آید توضیح بدهند و متقاعد کنند که اشتباه کرده‌ام. چند توضیح تکمیلی ارائه کنم که چنین تصوری نداشته باشند.

برخی هم فکر می‌کنند چون گفته فوق متعلق به استاندار منصوب دولت آقای پزشکیان است، چه دلیلی دارد که در نقدش بنویسم. پاسخ روشنی دارد: من از آقای پزشکیان دفاع کردم تا عقلانیت مدار انجام امور باشد و خود ایشان هم به صراحت در نقد تخریب‌های محیط‌زیستی گذشته سخن گفته‌اند. کار ضد محیط‌زیست غلط است، فرقی نمی‌کند چه کسی انجام دهد. البته از منصوبان دولت آقای پزشکیان قبیح‌تر است.

و اما چند نکته
یک. طبق «برنامه ملی سازگاری با کم‌آبی» (مصوب هیئت وزیران در اردیبهشت ۱۴۰۰) و مطابق مصوبه ۶۷مین کمیته تخصصی کارگروه ملی سازگاری با کم‌آبی؛ در استان خوزستان باید در فاز اول در افق ۱۴۰۵ به اندازه ۱۵۹۹ میلیون مترمکعب؛ و در فاز دوم (۱۴۱۰-۱۴۰۶) ۳۵۲۷ میلیون متر مکعب کاهش برداشت از آب سطحی در بخش کشاورزی محقق شود. (صفحات ۵۸ تا ۶۱ برنامه ملی سازگاری با کم‌آبی) بنابراین جریان کلی سیاست‌ها در استان خوزستان باید به سمت کاهش برداشت از منابع آب سطحی (و زیرزمینی باشد.)

دو. مجری طرح گیاهان قندی وزارت کشاورزی در ۳۰ دی ۱۴۰۲ درخصوص نیشکر گفته «سطح زیر کشت نیشکر در سال جاری ۹۰ هزار هکتار است و پیش‌بینی می‌کنیم از این سطح  ۶.۵ تا ۷ میلیون تن نیشکر تولید شود. ... سال گذشته ۵ میلیون و ۵۰۰ هزار تن نیشکر در کشور و در استان خوزستان برداشت شد، اظهار داشت: از این میزان برداشت نیشکر، ۵۴۶ هزار تن شکر به تولید رسید.» و تأکید کرده «وزارت جهاد کشاورزی برنامه‌ای برای توسعه کشت نیشکر ندارد و رویکرد ما افزایش بهره‌وری تولید و کاهش آب مصرفی در مزارع نیشکر است.»

سه. مدیر عامل شرکت توسعه نیشکر خوزستان در ۲۰ مهر ۱۴۰۳ تولید این شرکت را ۷۰۰ هزار تن از ۷۴ هزار هکتار کشت پیش‌بینی کرده است. یک محاسبه علمی در سال ۱۳۹۲ نشان می‌دهد مقدار آب مصرفی برای تولید ۶۱۶ تن شکر در کشور ۳.۸ میلیارد متر مکعب؛ و بنابراین تولید ۷۰۰ هزار تن شکر نیازمند ۴.۳ میلیارد مترمکعب آب است.

چهار. افزودن ۲۵ هزار هکتار اراضی جدید به ۷۴ هزار هکتار موجود معادل ۳۰ درصد افزایش و در نتیجه ۳۰ درصد افزایش مصرف آب و معادل ۱.۴ میلیارد مترمکعب مصرف آب بیشتر است.

پنج. تأثیر ورود زهاب‌ تصفیه‌نشده مجتمع‌های توسعه نیشکر به تالاب شادگان در محدوده ۶۰۰ میلیون مترمکعب، تأثیر بر شوری آب کارون، آلودگی ناشی از سوزاندن نیشکر، بوی الکل و ... هم تأثیرات محیط‌زیستی دیگری هستند که در این‌جا به آن‌ها نمی‌پردازم.

نتیجه‌گیری

سؤالات مهمی درخصوص کشت نیشکر در خوزستان وجود دارد. اما سخن گفتن از افزایش ۲۵ هزار هکتار به مزارع نیشکر خوزستان، علی‌رغم «برنامه ملی سازگاری با کم‌آبی» و سیاست رسمی اعلام‌شده وزارت کشاورزی درخصوص افزایش ندادن سطح زیر کشت نیشکر، ابهام‌ها را بیشتر می‌کند. استانداری خوزستان و حامیان توسعه نیشکر باید به این ابهامات پاسخ بدهند.

استاندار خوزستان هم که منصوب دولت محیط‌زیست‌گرای آقای دکتر پزشکیان است، بیش از آن‌که نیشکر در وضع فعلی را صنعت سبز بخوانند و دادن زمین‌های بیشتر به آن‌را اعلام کنند، باید در جمع اصحاب نیشکر اعلام می‌کردند که سیاست‌ها و اقدامات‌شان برای الزام به کاهش مصرف آب مطابق برنامه ملی سازگاری با کم‌آبی، کاهش آلودگی، تصفیه زهاب‌های نیشکر، کاهش آلودگی هوا و سایر آلودگی‌های ناشی از فراوری نیشکر و ... چیست.

@fazeli_mohammad

منتشر شد

اپیزود سیزدهم پادکست جور دیگر
 
تحلیل جامعه‌شناختی سلامت (بخش دوم)

سلامت فقط تحت تأثیر شرایط بدنی، ژنتیک و مراقبت‌های پزشکی نیست. وضعیت طبقاتی، شبکه‌های اجتماعی، نابرابری اجتماعی، و سیاست‌های اجتماعی بر سلامت افراد مؤثر هستند. اپیزود سیزدهم پادکست جور دیگر بخش دوم از تحلیل جامعه‌شناختی سلامت است. 

شنیدن در تلگرام

@fazeli_mohammad

سازمان حفاظت محیط‌زیست برای «تدوین آیین‌نامه ارزیابی اثرات محیط‌زیستی طرح‌ها» فراخوان دریافت نظرات کارشناسی داده است. اقدام درستی است. متخصصان محیط‌زیست، تشکل‌های محیط‌زیستی و دغدغه‌مندان محیط‌زیست لطفا کمک کنند.

فراخوان

@fazeli_mohammad

در رونمایی کتاب #توییتری_شدن_سیاست نوشته محمد رهبری، مواردی درباره محتوای کتاب، اهمیت آن و دلالت‌های آن برای فعالان فضای مجازی و سیاست‌گذار رسانه در ایران گفتم.

دکتر محمدجواد ظریف هم در این جلسه نکات مهمی درباره توییتر (ایکس فعلی) گفتند که بسیار قابل تأمل و مهم است و حتما منتشر خواهد شد.

#توییتر #محمد_فاضلی

@fazeli_mohammad

تا وقتی بودجه این نهادها کاهش پیدا نکنه نمیشه انتظار داشت مردم با کاهش یارانه‌ها یا افزایش مالیات همراهی کنند. #تحریم یا برای همه هست یا برای هیچکس.

@b_jafartash

وضع به همین منوال است تا وقتی که دنبال جمع کردن مسأله باشید نه حل کردنش. حل کردن مسأله هم از باز کردن و شکافتن آن آغاز می‌شود نه از جمع کردنش. فهمش برای برخی سخت است اما می‌شود درباره آن حرف زد.

@fazeli_mohammad

انجمن جامعه شناسی ایران با همکاری خانه اندیشمندان علوم انسانی در روز علوم اجتماعی برگزار می کند: 
گردهمایی خانواده بزرگ علوم اجتماعی همراه با میزگرد تخصصی:
نسبت علوم اجتماعی با دانشگاه، دولت و نهادهای مدنی
دوشنبه 12 آذرماه 1403
ساعت 16 تا 20
خیابان استاد نجات اللهی(ویلا)، بوستان ورشو، خانه اندیشمندان علوم انسانی

@iran_sociology
#انجمن_جامعه_شناسی_ایران

منتشر شد

قسمت صدوبیست‌وسوم پادکست دغدغه ایران
 
چین: تاریخ باستانی (بخش دوم)
 
این قسمت از مرور تاریخ باستانی چین، سال‌های ۲۴۶ تا ۱ قبل از میلاد مسیح را بررسی می‌کند. این دوران هم‌زمان با پیدایش خاندان چین، متحد شدن چین ذیل یک امپراتوری، و شکل‌گیری #امپراتوری_هان است که تأثیری ماندگار بر تاریخ چین گذاشته است.

لینک شنیدن
https://www.tgoop.com/dirancast_official/510

@fazeli_mohammad

قسمت صدوبیست‌وسوم پادکست دغدغه ایران (نسخه کم حجم)
 
چین: تاریخ باستانی (بخش دوم)
 
این قسمت از مرور تاریخ باستانی چین، سال‌های ۲۴۶ تا ۱ قبل از میلاد مسیح را بررسی می‌کند. این دوران هم‌زمان با پیدایش خاندان چین، متحد شدن چین ذیل یک امپراتوری، و شکل‌گیری #امپراتوری_هان است که تأثیری ماندگار بر تاریخ چین گذاشته است.
 
نقشه سیاسی چین
 
نقشه طبیعی چین
 
حمایت از پادکست دغدغه ایران
 
شناسه پیپال
[email protected]
 
موسیقی آغازین
قطعه سلام، اثر استاد حسن کسائی
 
Email: [email protected]
 
گوینده: محمد فاضلی
امور فنی و صوت: مرتضی مشیری‌خواه
گرافیک: استودیو آنسو (@onsoustudio)
                                
تاریخ انتشار
آذر هزار و چهارصد و سه
 
@dirancast_official

پزشکیان منتظر نمانَد!

دکتر محمدرضا عارف: «اگر حملات غیرمنصفانه ادامه یابد، به مردم اطلاع خواهیم داد چه تحویل گرفته‌ایم.»
اگر حمله‌ای هم در کار نباشد، دولت باید توضیح دهد که چه را تحویل گرفته است. هیچ حکمرانی، وضعیتی را از سطحِ صفر یا صد به ارث نمی‌برد که به توضیح شرایط تحویل گرفته شده نیاز نباشد. در واقع امر ناپسند، معرفی کارنامۀ دولت قبل بر خلاف داده‌ها و آمارهای واقعی است وگرنه تشریح کارنامۀ به ارث رسیده بر اساس داده‌ها و آمارهای واقعی، پسندیده‌ترین و واجب‌ترین کار است. اصلاً بدون اطلاع مردم از وضعیتِ دقیقِ نقطه‌ای که یک دولت کار خود را آغاز می‌کند، امکان هیچ نوع داوری منصفانه و واقع‌بینانه از عملکرد آن دولت را برای هیچ فردی فراهم نمی‌کند. از این رو، من نمی‌دانم چرا دکتر پزشکیان و همکارانش سرپوش گذاشتن بر وضعیتِ تحویل گرفته شده از دولت مرحوم آقای رئیسی را برای خود فضیلت به حساب آورده‌اند؟ این امر واجد کمترین فضیلتی نیست و به سادگی مفرط پهلو می‌زند!
در دوران تبلیغات انتخاباتی، شیخ مصطفی پورمحمدی تنها کاندیدایی بود که گفت اگر رئیس جمهور شود، نخستین کارش این خواهد بود که به مردم توضیح دهد دقیقاً چه چیزی را در حوره های مختلف ادارۀ کشور تحویل گرفته است؛ چون بدون آگاهی از این امر، اثبات شکست یا موفقیت دولتِ مستقر ،غیرقابل راستی‌آزمایی خواهد شد و راه را بر هر ادعای گزافی باز خواهد کرد. پس دولت منتظر ادامه یا قطع "حملات غیرمنصفانه" نماند و بدون درنگ دستور تشریح وضعیت به ارث برده را به نهادهای مختلف ابلاغ کند و گرنه هم به خودش و هم به کشور آسیب خواهد رسید.
#احمد_زیدآبادی
@ahmadzeidabad

آیا وزیر نفت، آقای رئیس‌جمهور، شما می‌دانید؟

محمد فاضلی

رئیس مجلس گفته است که روزانه بین ۲۵ تا ۳۰ میلیون لیتر در روز سوخت از کشور قاچاق می‌شود. اگر این مقدار سوخت در تانکرهای ۳۰ هزار لیتری هم حمل شود، باید هر روز ۱۰۰۰ کامیون تانکر از جاهایی سوخت‌گیری کنند و به جاهایی ببرند. این تانکرها حتماً از مرز خارج می‌شوند و در جایی سوخت‌شان را خالی می‌کنند. 

همان تانکرهایی که امروز بارگیری می‌کنند و به مقصد می‌روند، نمی‌توانند همان آن تانکرهایی باشند که فردا قرار است بارگیری کنند چون بالاخره رفت و برگشت آن ۱۰۰۰ تانکر اولی بیش از یک روز طول می‌کشد. این تانکرها خرابی و تعطیلی و ... هم دارند. بنابراین علی‌القاعده باید دو تا سه برابر آن هزار تانکر درگیر قاچاق سوخت باشند. 

توی کله هیچ ابلهی نمی‌رود و باور نمی‌کند که چنین کاری پنهانی، بدون قابلیت شناسایی تانکرها، شبکه قاچاق و مسیرهای تأمین مالی و نقل و انتقال پول این مقدار قاچاق عظیم صورت بگیرد. 

ممکن است کسی بگوید این مقدار یا مثلاً نصف این مقدار توسط چیزی شبیه نیسان وانت یا حتی خودروهای سواری قاچاق می‌شود. معنی این حرف قاچاق ۱۰ میلیون لیتر سوخت در روز توسط خودروهایی که متوسط ۲۰۰۰ لیتر سوخت جابه‌جا می‌کنند. این بدان معنی است که ۵۰۰۰ دستگاه خودرو برای حمل روزانه این مقدار سوخت نیاز است. با همان ضریب دو یا سه، باید تا ۱۵ هزار دستگاه خودرو درگیر قاچاق باشند. بدیهی است که این تعداد خودرو هم نمی‌توانند پنهانی عمل کنند. 

به نظرم دو فرضیه درخصوص این وضعیت قابل طرح است:

یک. این مقدار قاچاق واقعاً با این تعداد تانکر و خودرو انجام می‌شود، کاملاً سازمان‌یافته است، و کسی قادر به جلوگیری از آن نیست؛ یا اراده‌ای برای ممانعت وجود ندارد. 

دو. این مقدار قاچاق انجام می‌شود، بخش کوچکی از آن توسط تانکرها و خودروها حمل می‌شود، اما شیوه اصلی بخش بسیار بزرگ‌تر قاچاق از اساس چیز دیگری است که اصلاً مثل چند هزار تانکر و خودرو به چشم نمی‌آید. 

مردم عادی که پاسخ را نمی‌دانند. من در این چند سال متخصص و کارشناس انرژی و سوخت کم ندیدم، آن‌ها هم نمی‌دانستند دقیقاً شیوه انجام این میزان قاچاق چیست.

یک سؤال دارم: آقای وزیر نفت، آقای رئیس‌جمهور و رئیس شورای عالی امنیت ملی، شما می‌دانید؟

@fazeli_mohammad

🔴تکرار خودزنی سیاسی

🔺سرمقاله هم‌میهن ۸ آذر ۱۴۰۳

🔘در میان سیاسیون ایرانی آقای قالیباف عجیب‏ترین است.‏ هیچ‏گاه نتوانسته است نوعی ثبات و پایداری که لازمه سیاست‏ورزی موثر است را از خود نشان دهد. عجیب‏تر اینکه این کار را نه یک بار که چند بار انجام داده است. گویی باید از یک سوراخ چند بار گزیده شود. افق بلندمدتی ندارد؛ لذا درگیر مسائل جزیی و تاکتیکی می‏شود. کافی است نگاهی به سیاستمداران دیگر بیندازد تا ثبات رفتاری را بیاموزد و این‏همه سرمایه سیاسی خود را تلف نکند. شاید دلیل اصلی آن نداشتن مشاورانی امین و خیرخواه است. به‏جایش مشاورانی هستند که منافع خود را بر مصالح ایشان ترجیح می‏دهند.

🔘این اشتباه‏ها از انتخابات سال۱۳۸۴ که تا حالا ۲۰سال گذشته همواره تکرار شده است. در سال‌های 1384، 1392، 1396، 1402، و حتی 1403 تکرار شده است. در همه موارد نتوانست دوست و دشمن سیاسی خود را بشناسد و در دام افتاد و مکرر شکست خورد؛ درحالی‌که در همه موارد شانس‏های قابل‏توجهی داشت.

🔘او همیشه از خودش شکست خورد و اکنون دوباره در حال تکرار این اشتباه است. او که رقبای درون‌گروهی‏اش در انتخابات سال گذشته و در غیاب اصلاح‏طلبان چنان رفتاری با او کردند که آرای او در تهران و در سال۱۴۰۲ نسبت به ۱۳۹۸ حدود ۷۰درصد کاهش داشت و از رتبه اول به چهارم سقوط کرد، نه‏تنها درس نگرفت که در انتخابات ریاست‏جمهوری امسال آمد و شعار جبهه انقلاب را داد، ولی در هفته آخر انتخابات رفقای انقلابی او چنان کاری با او کردند که احتمالاً از نامزدی پشیمان شد.

🔘او که بهترین و آخرین فرصت را برای ریاست‏جمهور شدن داشت، با حدود ۱۴درصد رای سوم و حذف شد. درحالی‌که همه ستادهای او به‏سوی پزشکیان آمدند، خودش را مجبور به حمایت از جلیلی کردند. کوشش‏هایی که حتی پیش از این برای انداختن او از ریاست مجلس شد بر کسی پوشیده نبود. واقعاً نوبر است که با ادعای سیاستمداری، کسی بتواند با این رفتار متحد پابه‏کاری در جامعه و مردم پیدا کند.

🔘اکنون مواضع وی درباره ظریف و اینکه انتصاب او قانونی نیست؛ روی دیگر این بی‏ثباتی را نشان می‏دهد. اول اینکه نیاز نبود سه‏ماه بگذرد که چنین صحنه‏ای را رقم بزنند. ایشان جلسات زیادی با آقای پزشکیان داشته‏اند. می‏توانستند و می‏بایست همان‏جا و با حضور رئیس قوه‏قضاییه مسئله را حل‏وفصل می‏کردند. واقعاً باید به حال سیاست‏ورزی در ایران گریه کرد که در چنین شرایط بحرانی کشور که در تاریخ بی‏سابقه است؛ مسئله‏ای را که یا نباید به‌وجود آید یا با چند جمله درون‏ساختاری حل‏وفصل می‏شود، از جانب قدرت‏طلبان بی‏مسئولیت فقط به دلیل کینه‏ورزی و نفرت‏پراکنی این جماعت تبدیل به مسئله اصلی کشور شود و رئیس مجلس را هم به دنبال خود بکشاند.

🔘دوم اینکه از کی تا حالا آقایان مدافع حاکمیت قانون شده‏اند که این دومین مورد آن باشد؟ جناب آقای قالیباف! دو سال است که برخی رفتارهای غیرقانونی با زنان شده که حقوقدانان و حتی دادگاه‏ها آنها را نپذیرفته‏اند؛ ولی تاکنون حتی یک جمله انتقادی یا اقدام عملی از سوی شما و مجلس با این رفتارها دیده نشده است؛ حالا چرا باید خود را دوباره در تور و بازی این جماعت گرفتار کنید؟ اگر انواع تخلفات از بودجه مصوب در گذشته را رسیدگی می‏کردید؛ شاید این مورد را هم به‏عنوان مصداق قانونگرایی شما باور می‏کردیم.

🔘عقل متعارف پاسخی برای این رفتار آقای رئیس‏مجلس ندارد مگر ارجاع به تغییر یا عزل رئیس صندوق بازنشستگی کشوری شود. صندوقی که باید به وضع بغرنج بازنشستگان برسد و نه اینکه حیاط خلوت این و آن باشد. شما خیلی خوب می‏دانید که اگر متحد شما در جبهه انقلاب، رئیس‏جمهور شده بود، تا حالا همه دوستان‌تان از کار برکنار شده بودند. همان کاری که در شهرداری با دوستان‌تان کردند. ولی دولت پزشکیان نه‏تنها چنین نمی‏کند، بلکه کوشیده است افراد شایسته حتی منسوب به شما را به کار گیرد.

🔘ولی قرار نیست هر فرد بی‏صلاحیتی به دلیل حمایت شما یا وابستگی به شما همچنان در مصدر کار بماند. بهتر است خودزنی سیاسی را پایان دهید و از مشاورانی امین و دارای صلاحیت استفاده کنید.

اجرای قانون #حجاب_و_عفاف را نباید در رده حماقت یا نادانی طبقه‌بندی کرد. کاملا عمدی است.

@fazeli_mohammad

ایران را از درون می‌پوسانید

محمد فاضلی

اصرار بر اجرای قانون #حجاب_و_عفاف، آگاهانه یا ناآگاهانه، اقدامی برای فرسودن و پوسانیدن ایران است. توضیح می‌دهم که چرا اجرای این قانون ایران را از درون فرسوده می‌کند. 

یک. محتوای این قانون، مردم ایران را رو در روی هم قرار می‌دهد. از راننده اسنپ تا صاحب مغازه و کسب‌وکار، مکلف شده‌اند با انتخاب‌کنندگان پوشش اختیاری درگیر شوند، فیلم و عکس آن‌ها را در اختیار فراجا قرار دهند، یا تن به جریمه شدن بدهند. 

شهروندان در چارچوب این قانون رو در روی هم می‌ایستند و برای نان‌شان مجبور به آدم‌فروشی می‌شوند.

تعجب نکنید! آدم‌فروشی واژه‌ای است که به سرعت با اجرای این طرح رایج می‌شود و آدم‌ها را درگیر عذاب وجدان می‌کند و از این‌که برای نان‌شان پنجه به صورت هم‌وطن خود می‌کشند، از درون حس بی‌اخلاقی خواهند کرد. 

دو. بزرگ‌ترین سرمایه هر جامعه‌ای، ظرفیت زندگی مسالمت‌آمیز شهروندانش در کنار یکدیگر است. مسائل را می‌توان با زندگی مسالمت‌آمیز  حل کرد، همکاری را توسعه داد و در کنار هم برای زندگی بهتر تلاش کرد. این قانون مردم را رو در روی هم، و همگان را رو در روی نظام سیاسی قرار می‌دهد. 

این قانون به جای محبت، مولد نفرت است. نفرت همه آن چیزی است که برای به تخریب ظرفیت زندگی مسالمت‌آمیز نیاز است. 

سه. میلیون‌ها انسان برگزیده‌اند که گونه دیگری زندگی کنند. شمشیر قانون و چماق جریمه را بالای سر این میلیون‌ها انسان – عمدتاً از نسل جوان و آینده‌سازان این کشور – چرخاندن و لاف قدرت زدن، جز ناامید کردن، متنفر ساختن و پیام نشنیدن صدای جوانان دادن هیچ معنایی ندارد. این کار به معنای تشویق ایشان به مهاجرت است. نه فقط مهاجرت، بلکه فرار توأم با تنفر است. 

چهار. آن‌ همه جریمه که در قانون برای کسب‌وکارها در نظر گرفته شده تا آن‌ها را به همکاری در آدم‌فروشی وادار کند، دادن پیام بی‌ثباتی و ضدیت با توسعه کسب‌وکارهاست. سیاست‌گذار آشکارا به کسب‌وکارها پیام بی‌ثباتی و درافتادن با توسعه اقتصادی می‌دهد. 

پنج. وقتی جامعه‌ای با انواع مشکلات از خاورمیانه درگیر خون و آتش و تهدید، تا رکود و تورم، تا بحران ارزی، بانکی، محیط‌زیستی، ناترازی انرژی، خاموشی، مهاجرت و ... درگیر است؛ و سیاست‌گذار کلاً و فقط به ذهنش رسیده بر اجرای قانونی برای درگیر کردن مردم با یکدیگر متمرکز شود، پیام خیلی روشنش به نسل جوان، به مردم و به هر ایرانی این است که این سیاست‌گذار اصلاً و ابداً نگران وضعیت ایران نیست؛ دنبال منافع خودش است و شاید تشدید این وضعیت و زوال بیشتر را می‌طلبد. 

شش. اجرای این قانون، سرمایه اجتماعی دولت را می‌سوزاند و اندک امیدها برای شکل دادن به عزمی ملی برای همراهی در انجام اصلاحات ضروری اقتصادی را نابود می‌کند. 

نتیجه
ایرانی که آدم‌هایش رو در روی هم قرار بگیرند، کسب‌وکارهایش احساس بی‌ثباتی و ناامنی کنند، جوانانش با تنفر به دنبال مهاجرت باشند، و دولتش در فقدان اعتماد و سرمایه اجتماعی قادر به اجرای اصلاحات اساسی نباشد؛ ایرانی که در آن ظرفیت زندگی مسالمت‌آمیز کاهش یابد؛ از درون می‌پوسد. 

آن‌ها که این گونه ایده‌ها را مطرح و پیگیری می‌کنند، عاقبت ممنوعیت ویدئو، ماهواره، اینترنت و ... را دیده‌اند. می‌دانند چنین قوانینی اجرا نمی‌شوند. لذا با صراحت باید گفت این کار، هر چه هست، نادانی و از سر نادانی نیست.

@fazeli_mohammad

🔴ضد قانون؛ قانون چیست؟

🔺 اعتماد ۱۲ آذر ۱۴۰۳

✍️عباس عبدی

▪️اصرار تندروها برای اجرا و ابلاغ این مصوبه و در این شرایط عمومی، بیش از اینکه بازتابی از تعهدات اخلاقی و اسلامی باشد، نشان‌دهنده ماجرای سیاسی مهمی در پشت آن است

▪️اگر قانون بر مبنای عدالت تنظیم و تصویب نشود، قانون نیست، بلکه ظلمی است که به نام قانون انجام می‌شود

▪️قانونی که اجرای آن جز با خبرچینی مردم و حتی به کارگیری اتباع خارجی علیه مردم خود ممکن نشود، به معنای واقعی ضد قانون است

▪️شاید قانون‌گذاران با کوچک‌ترین رفتاری و گفتاری تحریک شهوانی شوند، به مردم چه ربطی دارد؟

▪️مسأله تصویب‌کنندگان دیگر حجاب شرعی نیست فقط یک شال روی سر است. پس اگر نیست، باید پوشش عرفی را ملاک قرار دهید

▪️تصویب‌کنندگان با هیچ یک از مبانی قانون‌نویسی آشنایی ندارند. کار را بجایی رسانده‌اند که دوربین‌های نهادهای امنیتی را هم به خدمت کنترل و مهار پوشش زنان در آورده‌اند!!

▪️این مصوبه به گونه‌ای است که میلیون‌ها زن و حتی مرد را مصداق رفتار مجرمانه خواهد دانست و باید روزانه هزاران پرونده جدید در این باره باز کرد.

▪️اشتباه مصوب‌کنندگان این است که اصلاً توجهی به نتایج مطالعات و نظرسنجی‌ها ندارند

▪️وجه اعتقادی حجاب ده برابر مهمتر از وجه رفتاری آن است و این قانون نه تنها موفق به تغییر رفتار نمی‌شود بلکه وجه اعتقادی حجاب را تضعیف کرده و نفرت انگیز خواهد نمود.

▪️ضعف اصلی و مهم این مصوبه فلسفه آن است. این قانون نه از فلسفه شرع تبعیت می‌کند و نه از فلسفه حقوق طبیعی، و نه از فلسفه اجتماعی حقوق، شکلی سطحی شده و غیر عقلایی از فلسفه پوزیتیویستی است که قانون را اراده حاکم می‌داند

▪️این مصوبه مبتنی بر فلسفه زور و نهی و مجازات است

▪️بر اساس قاعده فقهی «حرمت تنفیر» انجام هر عملی که مستوجب بیزاری و نفرت مردم از دین شود حرام است

▪️برای یک دستمال قدرت می‌خواهند قیصریه ایران را به آتش بکشند.

▪️مشکل مهم این مصوبه، در فهم نادرست از کارکرد آموزش است. گمان می‌کنند که مردم به این علت حجاب ندارند که نمی‌دانند این امر چقدر زیان‌بار است

▪️قانونی که مورد قبول مردم نباشد، کلیت حکومت و اقتدار آن را با چالش مواجه می‌کند.

▪️قانون برای رشد و حفظ حیات اجتماعی است و نه قدرت مسلط. قانونی که علیه مردم باشد، عادلانه نیست

▪️قانونی که مواد آن کشدار و غیر متعین باشد، بیش از هر چیز برای تحقیر و تخریب مردم یا اجرا نکردن است

▪️از قضات نظرخواهی کنید تا ببینید قضاتی که باید حکم دهند چه تعداد موافق آن هستند.

https://telegra.ph/ضد-قانون-قانون-چیست-12-01

🔴لایحه حجاب مصوب تندرو در کمیسیون ۸۵ است که حتی جرات نکردند آن را به صحن علنی بیاورند.

▪️ماموریت پزشکیان برای ایجاد وفاق با جامعه را با اجرای چنین مصوبه‌ای پایان یافته تلقی کنید.

🔺خبر فوری ۱۲ آذر ۱۴۰۳

✍️عباس عبدی

🔹عباس عبدی، فعال سیاسی اصلاح‌طلب در‌خصوص لایحه حجاب به مطهره حیدری، خبرنگار گروه رسانه‌ای خبرهای فوری مهم گفت:

🔘لایحه فعلی حجاب آن چیزی که دولت و دستگاه قضایی نوشتند نیست، آنقدر آب در آن کردند که تغییر ماهیت داده و به طرح تندروها در کمیسیون ۸۵ تبدیل شده است که حتی جرات نکردند آن را در صحن علنی بیاورند. چون بیشتر از یک سال و نیم است که این لایحه در‌حال رسیدگی است و باید در صحن علنی مطرح می‌شد اما به خاطر اینکه نگران شفافیت و آبروی خود بودند آن را به کمیسیون ۸۵ بردند.

🔘عبدی در پاسخ به این سوال که آیا این لایحه با چنین مصوباتی قابل اجراست یا خیر، تاکید کرد: تندروها خواستار اجرای لایحه حجاب نیستند اگر بودند در دولت رییسی نهایی و اجرا می‌کردند. بلکه به دنبال منتفی کردن ماموریت و هدف پزشکیان در ایجاد وفاق ملی هستند چون یک سال در زمان دولت رئیسی وقت تصویب و اجرای آن را داشتند اما معطل کردند تا آن دولت را زمین نزنند. ولی می‌خواهند در این دولت اجرا شود، البته اگر همچنان خودشان دولت را در دست داشتند اجرا نمی‌کردند.

🔘این تحلیلگر مسائل سیاسی نسبت به شکل‌گیری دوباره اعتراضات با اجرای لایحه حجاب افزود: شکل‌گیری دوباره اعتراضات ربطی به این مصوبه ندارد، چون ظرفیت آن وجود دارد و اگر به هر دلیلی رخ دهد این‌بار بخش اعظمی از حامیان پزشکیان هم از سیاست‌های موجود فاصله خواهند گرفت.

🔘عباس عبدی، فعال سیاسی اصلاح طلب در پایان تاکید کرد: اساسا پزشکیان نمی‌تواند این لایحه را اجرا کند البته اگر هم ابلاغ نشود و رییس مجلس مستقیما ابلاغ کند باز هم فایده‌ای ندارد چون مردم اساسا تمایزی بین اجزای حکومت قائل نمی‌شوند و آن را یکدست می‌بینند. بنابراین ماموریت ایجاد وفاق پزشکیان با ابلاغ چنین مصوبه‌ای تمام است.

🔘کوتاه شدن دست تندروها نیز مقداری زمان می‌برد و حکومت هم می‌داند که مردم با چنین لوایح و سیاست‌هایی مخالف هستند و حتی اگر یک رفراندوم هم برای آن برگزار شود، خیلی واضح و آشکار خواهد شد که مخالفان چنین سیاست‌هایی چندین برابر موافقان آن است و این برای کشور و حکومت به هیچ وجه مناسب نیست.

🔴 این قانون برای ایران ننگ است

✍️ دکتر امین تویسرکانی، قاضی دادگستری:

💢 قانون #حجاب و عفاف را خواندم و در بهت فرو رفتم از این حجم نادانی و قانون‌نویسی دم‌دستی و لجاجت و هزار کلمه دیگر که از بیان معذورم. از میان صدها انتقادی که به اساس و جزئیات این قانون وارد است، فقط می‌خواهم از یک نکته بگویم که بیش‌تر از همه غمگین، یا بهتر بگویم، خشمگینم کرد. در این قانون دوازده مرتبه «ممنوعیت خروج از کشور» به عنوان مجازات تعیین شده است. «مجازات» ممنوعیت از خروج از کشور؟! درست می‌خوانم؟

📌 در قوانین ایران بی‌سابقه است که ممنوعیت خروج از کشور یک «#کیفر» باشد. تا کنون در قوانین، ممنوعیت خروج از کشور یک اقدام مقدماتی برای دستیابی به متهم برای محاکمه یا جلوگیری از فرار متهم بوده که امری قابل‌پذیرش و در دنیا نیز رایج است، اما مگر می‌شود ممنوعیت خروج از کشور را یک مجازات بدانیم؟ متأسفانه آری؛ براساس این به اصطلاح قانون، شما مرتکب جرمی می‌شوید که مجازات آن ممنوعیت خروج از کشور است یا به عبارتی شما مجرمید پس مستحق زندگی اجباری در ایران هستید!

📌 آقا و خانم نماینده، آیا زندگی در ایران مجازات است؟ زندگی در ایران، سرزمین مادری‌مان، هم‌ردیف زندان و جزای نقدی و شلاق و تبعید و اعدام است؟ آیا شما این‌قدر از ایران بی‌زارید که زندگی بین خلیج فارس تا دریای خزر را یک نوع کیفر می‌دانید؟

📌 من از آن وطن‌پرستانی نیستم که بگویم ایران بهشت است و غیر آن جهنم، ولی من #ایران را دوست دارم، دوست‌داشتنی از جنس خاطره، از جنس چغازنبیل و گنبد سلطانیه، با طعم گز و قطاب و نان‌برنجی، با رنگ عکس‌های سیاه‌وسفید خرمشهر و آبی فیروزه‌ای میدان نقش‌جهان؛ ولی حالا شما اسم این دوست‌داشتن را گذاشته‌اید مجازات؟ مرا و هم‌وطنانم را به وطن خودمان #تبعید می‌کنید؟

📌 امیدوارم و از خدا می‌خواهم که به عنوان قاضی هیچ‌گاه مجبور به صدور حکم به استناد این قانون فاجعه‌آور نباشم، اما به فرض محال و خدایی‌ناکرده اگر چنین شد، منِ قاضی باید به متهم چنین بگویم: شما را به لحاظ ارتکاب فلان جرم به دو سال زندگی اجباری در ایران، بزرگ‌ترین میراث مشترک‌مان، مهد زبان قند و شکر پارسی، محکوم می‌کنم!

📌 آقایان و خانم‌های نماینده که مسئولیت تصویب چنین قانون تأسف‌آوری بر عهده شماست، شاید شما زندگی در ایران برای‌تان مجازات است، ولی من و خیل بزرگی از ایرانی‌ها زندگی داخل این مرزها را دوست داریم و با اراده زیستن در این خاک را انتخاب کرده‌ایم. به ما بسیار برمی‌خورد و برای‌مان خفت‌آور است که زندگی در ایران را که حق و آرزوی ماست، به عنوان مجازات در نظر گرفته‌اید. کاش بفهمید که این قانون برای ایران ننگ است...

www.abdimedia.net
@kherad_Jensi

خطر «نقشِ ایوان» و «بَند تُنبان»

محمد فاضلی

داستان را از این سؤال شروع می‌کنم که «وقتی مملکت ده‌ها مسأله مهم مثل تورم، تحریم، ناترازی انرژی، مسأله بانک‌ها، بحران محیط‌زیست و ... دارد، چرا مجلس قانون حجاب و عفاف تصویب می‌کند و دنبال اجرای آن است؟»

برای جواب دادن به این سؤال باید به یک موضوع نظری در مطالعات سیاست و قدرت هم اشاره کنم. استیون لوکس در کتاب «قدرت: نگرشی رادیکال» (ترجمه مرحوم عماد افروغ) از اشکال قدرت حرف می‌زند، و شکل دوم قدرت را تعیین‌کننده دستور کار معرفی می‌کند. توضیح ساده‌اش این است.

فرض کنید در دنیای واقعی و برای تصمیم‌گیری، گزینه‌های الف، ب، ج و د وجود دارند و اگر قدرتی اعمال نشود، این چهار گزینه روی میز بررسی و تصمیم‌گیری قرار می‌گیرند. اما قدرت، گزینه‌ای را که دوست ندارد اصلاً درباره آن بحث و تصمیم‌گیری شود، به نحوی حذف کرده و اجازه نمی‌دهد روی میز تصمیم‌گیری قرار بگیرد.

در این مثال، قدرت گزینه «د» را اصلاً نمی‌پسندد و به نحوی آن‌را حذف کرده و به سه گزینه الف، ب و ج اجازه می‌دهد روی میز قرار بگیرد. تصمیم‌گیران و ذینفعان هم با شدت درباره این سه گزینه بحث می‌کنند و نهایتاً تصمیم می‌گیرند. این‌جا انگار قدرتی نیست و همه دارند آزادانه بین سه گزینه الف، ب و ج تصمیم می‌گیرند، اما در واقع قدرت با حذف کردن «د» از روی میز تصمیم‌گیری، کار خودش را کرده است.

اما این چه ارتباطی به دنیای مسائل ایران امروز و قانون #حجاب_و_عفاف دارد؟ در دنیای واقعی و در جعبه رنج‌ها و بدبختی‌های ملت ایران، مسائلی مثل قطعی برق، ناترازی انرژی، عقب‌ماندگی فناورانه نسبت به دنیا و حتی برخی کشورهای همسایه، تورم، فقر سی درصد جامعه، توسعه آسیب‌های اجتماعی، فرونشست زمین، بحران آب، حذف شدن از زنجیره‌های ارزش جهانی و ... حضوری پررنگ دارند.

علی‌القاعده و در دنیای عقلانی؛ در دنیایی که وطن‌دوستی اصل؛ در دنیایی که خِرَد راهبر سیاست عمومی، و کاستن از درد و رنج‌های توده‌های مردم دستور کار اصلی سیاست باشد، آن‌چه روی میز سیاست‌گذاری قرار می‌گیرد، همین مسائل مولد درد و رنج، و گزینه‌های تصمیم درباره همین مسائل بغرنجی است که نام بردم؛ همین مسائلی که مولد درد و رنج، زوال ظرفیت زیست‌پذیری سرزمین، و تضعیف‌کننده اقتدار و امنیت ملی هستند.

اما گروه‌هایی در سپهر سیاست ایران امروز، به جای گزینه‌های درستی که باید روی میز سیاست‌گذاری و تصمیم قرار گیرند، دائم ذهن و میز حکمران و سیاست‌گذار را با پارازیت‌هایی مثل قانون حجاب و عفاف پر می‌کنند.

کارکرد قانون عفاف و حجاب و امثال آن، پر کردن میز سیاست‌گذاری با گزینه نادرست و به انحراف بردن مسیر سیاست عمومی است. طراحان و تصویب‌کنندگان و اصرارکنندگان بر اجرای چنین قوانینی، ذهن و انرژی سیاست‌گذار اصلاح‌جو، مردمان جان به لب‌ رسیده از تورم و بیماری‌های مزمن اقتصاد، خِرَد و توان سیاسی، و هر آن چیزی را که ممکن است به کار بهبود عرصه سیاست عمومی بیاید، منحرف می‌کنند.

در حالی که همه شاخص‌ها نشان می‌دهند وضعیت کشور از انرژی گرفته تا ناترازی بانک‌ و بودجه؛ تا مسائل آب و خاک؛ تا بحران در سطح منطقه و تهدیدات آن برای امنیت؛ تا فساد انبوه؛ باید دستورکارهای مهم و حیاتی روی میز سیاست‌گذاری و حکمرانی باشند، و ذهن سیاست‌گذار و مردم باید درگیر مسائل مهم‌تری باشد، قانون حجاب_و_عفاف، فیلترینگ و مسائلی از این دست، همه منابع و انرژی کشور را به مقولاتی معطوف می‌کنند که کارکردشان ممانعت از پرداختن از به مسائل اساسی است.

این دستورکارهای انحرافی، نظیر قانون حجاب و عفاف، فیلترینگ، و قانونی یا غیرقانونی بودن فعالیت محمدجواد ظریف؛ خواجه‌گان را از پرداختن به «پای‌بستِ خانه» که در حال ویران شدن است بازمی‌دارند و آن‌ها را گاه به «نقش ایوان» و اغلب به «بند تُنبان» مشغول می‌دارند.

خطر دستورکارهایی درباره نقش ایوان و بند تُنبان برای ملت و دولت و دیوان را جدی بگیرید.

@fazeli_mohammad

انواع جامعه‌شناسان، دانشگاه و دولت

محمد فاضلی

روز ۱۲ آذر - سالروز تولد دکتر غلامحسین صدیقی - به عنوان #روز_علوم_اجتماعی گرامی داشته می‌شود. امسال به دعوت انجمن جامعه‌شناسی ایران یکی از سخنرانان این روز بودم.

در این گفتار، انواع رویکرد جامعه‌شناسی به جامعه، دردها، آسیب‌شناسی، و مشارکت در سطح دولت و جامعه مدنی را توضیح دادم. ابزارهای جامعه‌شناسی برای این مشارکت را نیز برشمردم.

@fazeli_mohammad