مجلهٔ فیلم نگار

مجلهٔ فیلم نگار

Photo

نگاهی به زیبایی شناسی یوتوپیا و دیستوپیا در فیلمنامه "مگالوپولیس"

محمدجواد فراهانی: فیلمنامه متروپولیس 1927 ساخته فریتز لانگ که حدود 100 سال از ساخته شدنش می گذرد، به لحاظ مضمون پردازی و شکل دادن به تقابل ها به مراتب بهتر از #مگالوپولیس محصول سال 2024 میلادی است. متروپلیس که داستان آن در سال 2000 میلادی می گذرد، با نمایش مکانیکی و صنعتی ابزارآلات کارخانه ای غول پیکر آغاز می شود و بعد به یک نمای باز از ساختمانی کات می خورد که درونش آن سازوکار را جمع کرده. گویی این ساختمان سربه فلک کشیده قرار است بی رحمی چرخ دنده های صنعتی را لای زرورق بپوشاند و تنها یک زیبایی تصنعی را به نمایش بگذارد.
صحنه بعدی نیز که مربوط به تعویض شیفتهای کارگران است، در ارتباط با صحنه ابتدایی قرار است زیربنای غیرانسانی یک روبنای شکیل را نمایش دهد. کارگران با لباسهایی شبیه به زندانیان جایشان را با هم عوض می کنند و به جایی فرسنگ ها زیر زمین منتقل می شوند. آنها باید تمام همت شان را بگذارند پای ادامه حیات چرخ دنده های این شهر؛ چرخ دنده هایی در حکم قلب تپنده فرِدرسون. روایت با همین سه صحنه ابتدایی زمینه چینی اش را بر مدار دیدگاهی انتقادی نسبت به سازوکار یوتوپیا بنیان می نهد. در مواجهه با فیلم، روشن است که قرار نیست از تکنولوژی و مصایب پنهان آن تقدیر به عمل آید، بلکه برعکس با توجه نشان دادن به آنچه کمتر دیدنی است، ظهور دیستوپیا را هشدار می دهد.
در طرف مقابل، مگالوپولیس درست در نقطه مقابل همدست با نگره سلطه حاکم قرار است صرفا ستایشگر جهانی باشد که ثروتمندان به هر قیمتی میل به ساخت آن را دارند. البته فیلم توانایی بازگوکردن داستان منسجمی را ندارد که بتوان به واسطه آن ارتباطات میان کاراکترها را فهمید و بعد به این نتیجه رسید که چقدر نقش تکنولوژی مثبت است.
در میانه فیلم زمانی که مجری از ساخته شدن مگالوپولیس سزار ابراز نگرانی می کند، سزار در پاسخ جواب روشنی به اینکه "آیا این تنها امکان زندگی آینده ماست؟" نمی دهد و همین مسئله تبیین کننده تمام اعمال فیلمنامه است که در آن صحنه ها بدون اینکه ارتباط چندان دقیقی با هم داشته باشند، یکی پس از دیگری می آیند، تا جایی که به سختی می توان ترکیب این لحظات با هم را فیلمی واحد به شمار آورد.
فیلمنامه هر لحظه پرونده یک کنش جدید را باز می کند و هنوز زمینه چینی کنش فعلی را به پایان نرسانده، وارد کنش بعدی می شود.

🔹 متن کامل را در صفحه 56 شماره 263 #مجله_فیلم_نگار در www.filmnegar.ir بخوانید.

www.tgoop.com/filmnegarmag/2242

341 viewsJan 5 at 13:50

نگاهی به زیبایی شناسی یوتوپیا و دیستوپیا در فیلمنامه "مگالوپولیس"

محمدجواد فراهانی: فیلمنامه متروپولیس 1927 ساخته فریتز لانگ که حدود 100 سال از ساخته شدنش می گذرد، به لحاظ مضمون پردازی و شکل دادن به تقابل ها به مراتب بهتر از #مگالوپولیس محصول سال 2024 میلادی است. متروپلیس که داستان آن در سال 2000 میلادی می گذرد، با نمایش مکانیکی و صنعتی ابزارآلات کارخانه ای غول پیکر آغاز می شود و بعد به یک نمای باز از ساختمانی کات می خورد که درونش آن سازوکار را جمع کرده. گویی این ساختمان سربه فلک کشیده قرار است بی رحمی چرخ دنده های صنعتی را لای زرورق بپوشاند و تنها یک زیبایی تصنعی را به نمایش بگذارد.
صحنه بعدی نیز که مربوط به تعویض شیفتهای کارگران است، در ارتباط با صحنه ابتدایی قرار است زیربنای غیرانسانی یک روبنای شکیل را نمایش دهد. کارگران با لباسهایی شبیه به زندانیان جایشان را با هم عوض می کنند و به جایی فرسنگ ها زیر زمین منتقل می شوند. آنها باید تمام همت شان را بگذارند پای ادامه حیات چرخ دنده های این شهر؛ چرخ دنده هایی در حکم قلب تپنده فرِدرسون. روایت با همین سه صحنه ابتدایی زمینه چینی اش را بر مدار دیدگاهی انتقادی نسبت به سازوکار یوتوپیا بنیان می نهد. در مواجهه با فیلم، روشن است که قرار نیست از تکنولوژی و مصایب پنهان آن تقدیر به عمل آید، بلکه برعکس با توجه نشان دادن به آنچه کمتر دیدنی است، ظهور دیستوپیا را هشدار می دهد.
در طرف مقابل، مگالوپولیس درست در نقطه مقابل همدست با نگره سلطه حاکم قرار است صرفا ستایشگر جهانی باشد که ثروتمندان به هر قیمتی میل به ساخت آن را دارند. البته فیلم توانایی بازگوکردن داستان منسجمی را ندارد که بتوان به واسطه آن ارتباطات میان کاراکترها را فهمید و بعد به این نتیجه رسید که چقدر نقش تکنولوژی مثبت است.
در میانه فیلم زمانی که مجری از ساخته شدن مگالوپولیس سزار ابراز نگرانی می کند، سزار در پاسخ جواب روشنی به اینکه "آیا این تنها امکان زندگی آینده ماست؟" نمی دهد و همین مسئله تبیین کننده تمام اعمال فیلمنامه است که در آن صحنه ها بدون اینکه ارتباط چندان دقیقی با هم داشته باشند، یکی پس از دیگری می آیند، تا جایی که به سختی می توان ترکیب این لحظات با هم را فیلمی واحد به شمار آورد.
فیلمنامه هر لحظه پرونده یک کنش جدید را باز می کند و هنوز زمینه چینی کنش فعلی را به پایان نرسانده، وارد کنش بعدی می شود.

🔹 متن کامل را در صفحه 56 شماره 263 #مجله_فیلم_نگار در www.filmnegar.ir بخوانید.

BY مجلهٔ فیلم نگار