نگاهی به الگوی درآمدی نیروگاه خورشیدی

نیروگاه خورشیدی بنا به ماهیت فصلی تولیدش، مکمل خوبی برای شبکه تولید برق کشور است. همانطور که در نمودار نیز ملاحظه می شود، بخش عمده برق تولیدی این نیروگاه در فصول گرم سال و در اوج تقاضای مصرف برق است.

بررسی داده های بورس انرژی نیز نشان می دهد که قیمت برق فروخته شده نیز در فصول گرم سال تا دو برابر متوسط سالانه آن نیز می رسد. با ترکیب دو گزاره فوق می توان گفت که بخش قابل توجهی از درآمد نیروگاه خورشیدی در نیمه اول سال حاصل می گردد.

اما برای ایجاد ارزش افزوده بیشتر از برق تولیدی در فصول سرد سال چه می توان کرد؟ با توجه به مجاز بودن استخراج رمزارز از برق تجدیدپذیر، این روش را می توان مورد توجه قرار داد و برق تولیدی را به بیت کوین یا سایر ارزهای قابل استخراج تبدیل نمود که البته نیازمند سرمایه گذاری اضافه است. بررسی ها نشان می دهد که ترکیبی از تحویل برق در اوج مصرف به شبکه از طریق تابلوی برق سبز در بورس انرژی و تولید بیت کوین در الباقی سال می تواند راهبرد مناسبی برای سرمایه گذاران این حوزه باشد.

یادداشت های مالی
@finnota

تفکر طراحی محصول در بازار سرمایه- قسمت ششم

بعد از امواج محصولات «فیلترها»، «سامانه های رصد و پایش» و «سرمایه گذاری غیرمستقیم» و «اختیار معامله»، به نظر می رسد که اینبار نوبت به محصولات معاملات الگوریتمی و سامانه های دستیار معاملاتی و بازارگردانی رسیده باشد، یا حداقل محصولاتی که در یکسال اخیر جهت اضافه شدن به فهرست معرفی شدند، همگی از این جنس هستند. نام این موج جدید را بایستی «خودکارسازی» (اتوماسیون) گذاشت.

اما تناسب این محصولات با بازار از کجا ناشی می شود؟ نهادهای مالی، با هزینه ثابت بالایی ناشی از قواعد نظارتی سازمان بورس روبرو هستند. همچنین به لحاظ زمانی نیز، طولانی شدن فرایندهای تکراری در مراحل ثبت نام مشتری و مدیریت دارایی وی به این هزینه ها می افزاید. در یک بررسی موردی، دیده شد که هزینه ثابت سالانه به ازای هر مشتری اختصاصی عدد حدود 20 میلیون تومان (280 دلار) است. لذا هر راهکاری که بتواند هزینه های ثابت شرکت های مدیریت دارایی را سرشکن کند، می تواند با تکیه بر تناسب محصول خود با نیاز بازار برای جذب مشتری تلاش کند.

موج خودکارسازی، سابقا بیشتر بر مسئله مشتریان کارگزاران متمرکز بود، اما امروز به سمت خودکارسازی در سایر حوزه ها هم رفته است. برای مثال شرکت سورین دیجیتال (soorin.digital) با معرفی راهکارهای معاملاتی سبد و صندوق ها، یکی از حلقه های میانی زنجیره عملیات مدیریت دارایی در نهادهای مالی را مدیریت و تسهیل می کند.

پیشبینی می شود که در سال های آینده، رشد بیشتری را در موضوع خودکار سازی و البته حرکت به سمت یکپارچگی سامانه ها در بازار سرمایه شاهد باشیم. هرچند که با توجه به رقبای جایگزین بازار سرمایه به لحاظ جذب منابع و استعدادها و نظارت کمتر، مسیر آسانی نخواهد بود.

پی نوشت: فهرست محصولات مالی در بازار سرمایه (نسخه 4) به عدد 77 مورد رسید. آن را در پیوست ملاحظه کنید. ردیف های سبزرنگ نسبت به نسخه قبلی اضافه شده اند.

یادداشت های مالی
@finnota

تفکر طراحی محصول در بازار سرمایه- قسمت ششم، پیوست

از متن: ...موج خودکارسازی، سابقا بیشتر بر مسئله مشتریان کارگزاران متمرکز بود، اما امروز به سمت خودکارسازی در سایر حوزه ها هم رفته است. پیشبینی می شود که در سال های آینده، رشد بیشتری را در موضوع خودکاری سازی و البته حرکت به سمت یکپارچگی سامانه ها در بازار سرمایه شاهد باشیم.

یادداشت های مالی
@finnota

چالش های بازاریابی و توسعه کسب و کار در بازار سرمایه

«افزایش دارایی تحت مدیریت» ستون صنعت مدیریت دارایی و غایت آرزوهای فعالان این حوزه است. اما علیرغم توصیه های عمومی که می توان برای رسیدن به این هدف داشت، هر شرکتی مسیر یکتای خود را با توجه به توانمندی های درونی و تحولات محیطی می تواند پی بگیرد.

ارایه حاضر مربوط به سخنرانی بنده در خصوص چالش های بازاریابی و توسعه کسب و کار در بازار سرمایه در دانشکده مدیریت دانشگاه خوارزمی به دعوت استاد گرامی و متخصص برندینگ، آقای دکتر فراز صادق وزیری است. در این ارایه ضمن مروری بر چالش های هفتگانه که پیش روی توسعه ی نهادهای مالی «مشتری محور» قرار دارد، در خصوص راهبردهای عمومی رقابت و برندسازی و همچنین مسیریابی توسعه در این صنعت و تدوین برنامه اقدام صحبت نمودم.

در نهایت خوب است اشاره کنم که تجربه یک سال و نیم اخیر به من آموخت که 10 درصد موفقیت در این صنعت، ناشی از برنامه ریزی پیشینی و 90 درصد آن مربوط به اجرا، بازخورد و تصحیح مسیر است.

یادداشت های مالی
@finnota

نگاهی به استخراج بیت کوین با برق خورشیدی

در مطلب پیشین اشاره شد که «استخراج رمزارز از نیروگاه خورشیدی» می تواند یک راهبرد مناسب سرمایه گذاری در صنعت تجدیدپذیر باشد. یک نمونه واقعی در استفاده از این راهبرد، مربوط به شرکت جوین است که با تبدیل قرارداد نیروگاه خورشیدی خود، دست به چنین کاری زده است.

یک نیروگاه ده مگاواتی با فرض فروش برق به بورس انرژی در تابستان و تولید بیتکوین در باقی فصول مجموعا حدود 9.3 میلیون کیلووات ساعت برق سبز و 24 عدد بیتکوین تولید می کند که درآمدی معادل با 200 الی 220 میلیارد تومان (با تسعیر به نرخ بازار توافقی 60 هزار تومان) با حاشیه سود تقریبی 85 درصد به همراه دارد. سرمایه گذاری مورد نیاز جهت دستیابی به درآمد فوق عددی حدود 350 الی 400 میلیارد تومان (شامل نیروگاه خورشیدی و مزرعه رمزارز) است.

یادداشت های مالی
@finnota

نگاهی دوباره به دلار (آذر 1403)

به بهانه پایان پروژه ی «تثبیت» از سوی بانک مرکزی، نگاهی دوباره به نمودار دلار بیاندازیم. اگر نرخ دلار آزاد شهریور 1396 تاکنون را با قیمت های انتهای آذر 1403 همتراز کنیم، طبق نمودار پایین ملاحظه می شود که نرخ دلار با حرکت از محدود 40 هزار تومان (از دید امروز)، تا محدوده 120 هزار تومان در شهریور 1397 حرکت نمود. پس از آن در سال 1399 و در میانه کرونا و همزمان با کاهش شدید درآمد نفتی تا 110 هزار تومان بالا رفت.

اما می توان توجه نمود که محدوده 60 الی 80 هزار تومان ناحیه پایداری نرخ بوده است. یعنی در حالت معمول تحریمی و بدون شوک های اضافی، می توان انتظار داشت که دلار در حوالی این اعداد حرکت نماید. برای برآورد وضع آتی، کانال مذکور را می توان به صورت ماهانه، معادل با اختلاف تورم ایران و آمریکا به سمت بالا هل داد. مطابق همیشه یادآوری این نکته ضروری است که بررسی مذکور صرفا جنبه علمی داشته و نبایستی مبنای معامله قرار گیرد.

یادداشت های مالی
@finnota

تثبیت، تورم و ارز- قسمت دوم

در طول سه سال گذشته به کرّات اشاره شد که «تثبیت» و «بازتوزیع» دو محور اساسی سیاست اقتصادی دولت سیزدهم هستند. پروژه ی تثبیت با این منطق محور کار قرار گرفته بود که تیم اقتصادی دولت معتقد بودند با مهار شوک های ارزی می توان تا حدی آتش تورم را مهار نمود. بدین جهت سرکوب دلار نیما به عنوان اقدامی که تثبیت و بازتوزیع را همزمان به پیش می برد، جدی تر از قبل در دستور کار قرار گرفت.

با راه اندازی بازار توافقی که به نوعی عبور از سیاست مذکور محسوب می شود، خوب است نگاهی به تحولات شاخص تورم و ارز طی سومین دوره تثبیت از اسفند 1401 تا آذر 1403 انداخت: در حالیکه نرخ دلار آزاد طی دوره مذکور تنها 30 درصد رشد داشته، در همین بازه تورم انباشته به 60 درصد رسیده و در نهایتا تثبیت نیمایی نیز به سرنوشتی مشابه تثبیت های نفتی و برجامی دچار شد.

یادداشت های مالی
@finnota

رقابت در بازارهای موازی- قسمت پانزدهم

جرمی سیگل* در کتاب «سهام برای بلندمدت**» با بررسی داده های صد ساله بازار آمریکا، نشان داده که بازار سهام در کوتاه مدت پرریسک و در بلندمدت کم ریسک است. اما آیا این گزاره در بازار ایران نیز صادق است؟

با نگاهی به سه طبقه دارایی «شاخص کل بورس تهران»، «سکه طلا» و «دلار آزاد» این موضوع را بررسی می کنیم. همانطور که در تصویر مشخص است، نمودار پراکندگی ریسک (محور افقی) و بازده (عمودی) این سه دارایی به تفکیک مدت زمان سرمایه گذاری ترسیم شده است. نتیجتا می توان دید:

الف) ریسک سرمایه گذاری در افق های کوتاه مدت در هر سه دارایی بالاتر از افق طولانی است.

ب) بین ریسک و بازدهی ارتباط مستقیم برقرار است. یعنی سرمایه گذاری در کوتاه مدت اگرچه ریسک بیشتری دارد، ولی بازده مورد انتظار آن نیز می تواند بهتر باشد.

ج) در واقع، کسب بازدهی در کوتاه مدت بیشتر از جنس «زمانسنجی بازار» و در بلندمدت از جنس «تخصیص دارایی» است.

د) پروفایل ریسک و بازده دلار به وضوح در رده پایینتری نسبت به سکه و بورس قرار می گیرد.

* Jeremy Siegel
** Stocks for the Long Run

یادداشت های مالی
@finnota

بررسی رانت ارزی (آذر 1403)

به بهانه تشکیل بازار توافقی، مجددا نگاهی به شاخص رانت ارزی انداخته شد. ملاحظه می‌شود که این شاخص از سقف اخیر خود در اسفند 1401 که معادل 7.2 میلیارد دلار رانت ارزان فروشی ارز در هر فصل بود، به حدود 3 میلیارد دلار رسیده، به نحوی که نسبت رانت مذکور به کل واردات فصل مربوطه از 50 به 19 درصد کاهش یافته است.

البته بررسی دوره ی مرداد 1397 تا خرداد 1400 که در آن دوره هم تلاش دولت بر همگرایی دلار بازار رسمی و غیررسمی بود نشان می دهد، حذف تفاوت مذکور و به صفر رساندن این تفاوت نیز کار آسانی نیست. می توان این حدس را می توان مطرح نمود که بخشی از این موضوع ناشی از ذات شرایط تحریمی و بخشی دیگر ناشی از وجود تقاضای خارج از بازار توافقی برای دلار است که هنوز به آن پاسخ داده نمی شود. لذا به نظر می رسد، توسعه دامنه شمول بازار مذکور برای پاسخ به کلیه نیازهای قانونی خرد و کلان اعم از نقد و حواله بایستی یکی از راهکارهای احتمالی در این خصوص باشد.

یادداشت های مالی
@finnota

اثر انتخاب سال پایه در برآورد نرخ دلار؟

اخیرا وزیر اقتصاد با مبنا قرار دادن سال 1401 و لحاظ نمودن اختلاف تورم ایران و آمریکا از آن زمان، نرخ خاصی را به عنوان نرخ تعادلی اعلام نمود. این رویکرد منحصر به ایشان نیست و حتی طرفداران قیمتگذاری دستوری نیز با در نظر گرفتن سال های دیگر، نرخ دلاری به مراتب پایین تر را به عنوان نرخ دلار تعادلی اعلام می کنند. اما ماجرا چیست؟

با توجه به اینکه نرخ تورم ایران و آمریکا به عنوان اعدادی ثابت وارد مدل می شوند، لذا حساسیت مدل به انتخاب سال پایه بسیار بالا است. اگر بخواهیم دقت کار را کمی بالا ببریم، می توان حتی به جای انتخاب سال پایه، دست به انتخاب ماه پایه زد.

برای مثال، همانطور که در نمودار قابل ملاحظه است، پس از برآورد نرخ دلار تعادلی آذر 1403 بر مبنای داده های سال 1325 تا 1403 (936 ماه پایه مختلف)، بسته به ماه انتخابی نرخ دلار تعادلی در پایان آذر 1403 عددی بین 14100 الی 116300 تومان خواهد بود. یعنی اگر کسی بخواهد صرفا با قضاوت شخصی خود دست به انتخاب سال پایه بزند، تخمین وی می تواند در این دامنه ی باز تغییر نماید و اعتبار نظر وی را زیر سوال برد.

یادداشت های مالی
@finnota

طی دو سال اخیر که برای نهادهای مختلف مالی، مشتقات رو تدریس می‌کردم، همیشه چالش نبود منبع یا جزوه‌ای که مطالب مهم و کاربردی را بتونه پوشش بده حس می‌شد.

به همین خاطر تلاش کردم تا جزوه‌ای تحت عنوان "آشنایی با مشتقات" که با جمع‌آوری مطالب آموزشی از منابع معتبر مختلف هست رو تهیه کنم تا هر فردی که تمایل داشته باشه در خصوص بازار مشتقه آموزش ببینه، بتونه دسترسی داشته باشه

سعی کردم در "آشنایی با مشتقات" نظمی وجود داشته باشه، بطوری که بتونه از ابتدایی‌ترین مفاهیم آپشن تا ارزشگذاری و استراتژی‌ها رو پوشش بده و در پایان هم به بازار آتی و حسابداری مشتقات پرداختم.

در چارچوبی که برای "آشنایی با مشتقات" در نظر گرفتم سعی شده کاربردی‌ترین مطالب حوزه مشتقات رو در جزوه داشته باشیم.

با توجه به ابعاد جزوه و اینکه اولین نسخه منتشر شده هست، طبیعی هست که با ایراداتی روبرو باشه و تقاضا دارم که در صورت استفاده، موارد اشتباه یا پیشنهاداتون را بهم اطلاع بدین تا بتونم اصلاح کنم.

با ارسال "آشنایی با مشتقات" برای دوستانی که می‌دونید براشون مفید هست، به توسعه هر چه بیشتر بازار مشتقه کمک کنیم.

@MarketReviewer

اثر سرکوب نرخ ارز آزاد بر حساب سرمایه

ناگفته پیداست که عرضه ارز با قیمت پایین موجب ایجاد تقاضای مازاد برای آن خواهد شد. اما در عمل چه چیزی در اقتصاد ایران اتفاق افتاده است؟

بررسی ها نشان می دهد چهار دوره در اقتصاد ایران وجود داشته است:

1) 1352 تا 1360: سرکوب نرخ ارز توام با خروج سرمایه
2) 1361 تا 1383: عدم سرکوب نرخ ارز توام با عدم خروج سرمایه
3) 1384 تا 1396: سرکوب نرخ ارز توام با خروج سرمایه
4) 1397 تا 1403: عدم سرکوب نرخ ارز توام با خروج سرمایه

می توان گفت که دوره اول و سوم به دلیل دسترسی بالای کشور به منابع ارز نفتی، سرکوب نرخ ارز همراه با خروج سرمایه بوده است. دوره سوم نیز در مجموع یک تعادل نسبی در حساب سرمایه همراه با عدم سرکوب نرخ ارز است.

اما قسمت معماگونه ی ماجرا مربوط به آخرین دوره (از 1397) است که علیرغم عدم سرکوب نرخ ارز، شاهد خروج سرمایه ایم. مسئله ای که نیاز به بررسی دقیق تر دارد، اما در نگاه اول این حدس قابل طرح است: ترکیبی از وجود نظام چند نرخی ارز و افزایش ریسک های سیستماتیک، توام با توسعه فناوری های انتقال ارز بر بستر دیجیتال، این مسئله را رقم زده اند.

یادداشت های مالی
@finnota

شفافیت بیشتر برای منابع عمومی- قسمت چهارم

در حالیکه نظام بانکی با محدودیت جدی در اعطای تسهیلات روبرو بوده، در سال ۱۴۰۳ نیز شرکت های دانشبنیان دسترسی ویژه ای به تسهیلات بانکی داشته اند. تا انتهای آبان تعداد ۲۲۹۲ شرکت، مجموعا ۲۲۵ همت تسهیلات دریافت کرده اند که ۴۶ درصد بیشتر از مدت مشابه پارسال بوده و سهم این شرکت ها از کل تسهیلات اعطایی کشور به ۵.۲۵ درصد رسیده و هر شرکت به طور متوسط ۹۸ میلیارد تومان دریافتی داشته است.

انتشار فهرست شرکت های مذکور توسط بانک مرکزی، اهمیتی معادل با انتشار فهرست دریافت کنندگان ارز ترجیحی دارد، هرچند تاکنون این آرزو محقق نشده است.

یادداشت های مالی
@finnota

بازدهی نیروگاه خورشیدی چقدر است؟

ایجاد تابلوی سبز در بورس انرژی و الزام بخشی از مصرف کنندگان به تامین بخشی از برق خود از این مسیر، موجب بهبود اقتصاد طرح های تجدیدپذیر شده است. برای مثال، یک نیروگاه خورشیدی 10 مگاوات قادر به ایجاد بازدهی 51.4 درصد در سال برای سهامداران خود است. اما بازدهی طرح مذکور با حساب سوخت صرفه جویی شده (16.5 درصد بازدهی) و مالیات پرداختی (4 درصد بازدهی)، از دید سیاستگذار معادل 71.9 درصد است و با لحاظ هزینه های مرتبط با آلایندگی یا عدم النفع قطعی برق به مقادیر بالاتری نیز خواهد رسید.

یادداشت های مالی
@finnota

فراخوان: بسته های پایتون در بورس ایران

به منظور معرفی بسته های گردآوری و تحلیل داده های بورس، در حال جمع آوری بسته های نرم افزاری مبتنی بر پایتون هستم. اگر مدیر محصول یا کاربر هستید، لطفا لینک گیتهاب آن را برای بنده ارسال کنید. در صورت تمایل نظر خود را هم در خصوص آن بنویسید.

یادداشت های مالی
@finnota

ابزار کاربردی برای تحلیل صورت های مالی

نقطه شروع بررسی شرکت ها را بایستی بررسی عملکرد مالی تاریخی آن دانست. این بررسی می تواند بر مبنای ارزیابی روندهای تاریخی، تحلیل سبد محصولات، شناخت ساختار بهای تمام شده و ارزیابی سیاست های شرکت در حوزه عملیات، سرمایه گذاری و تامین مالی صورت پذیرد.

ابزار حاضر، نسخه مقدماتی و توسعه پذیری جهت تجزیه و تحلیل صورت های مالی شرکت های تولیدی است که می تواند مورد استفاده مدیران و کارشناسان شرکت ها جهت رسیدن به یک تصویر کلی و حتی مقایسه با رقبا (در صورت دسترسی به اطلاعات) باشد. به منظور رعایت سادگی، برخی از جزییات مدل حذف شده است، اما در صورت تمایل قادر به افزودن جزییات بیشتر با آن هستید.

یادداشت های مالی
@finnota

نگاهی به حباب انواع سکه

حباب سکه تمام، نیم و ربع در 8 بهمن 1403 به ترتیب 10، 20 و 33 درصد بوده است و از ابتدای آبان تاکنون روند کاهش حباب تداوم داشته است.

یکسال پیش در چنین روزی، حباب سکه های مذکور به ترتیب 20، 35 و 68 درصد بود.

یادداشت های مالی
@finnota

تفکر توسعه در بازار سرمایه

در خبرها آمده است که بزرگترین صرافی رمزارز ایران که در سال 2017 تاسیس شده، طی هشت سال به بیش از 10 میلیون کاربر رسیده است. همچنین بنا به خبری از معاون بهبود محیط کسب و کار وزارت اقتصاد تعداد سکوهای فروش آنلاین طلا به 261 عدد رسیده است. در همین زمان، صندوق های طلای موجود در بازار سرمایه علیرغم قدمت، شفافیت و نظارت بیشتر، به 15 عدد نرسیده اند. اما دلیل این امر چیست؟

اگر بخواهیم موانع توسعه بازار سرمایه را در یک جمله خلاصه کنیم بایستی گفت: توسعه در بازار سرمایه نه از تحقیقات بازار، بلکه از مطالعه دستورالعمل ها و مقررات آغاز می شود. در کسب و کارهای متداول می توان با نیازسنجی مشتریان به یک محصول متناسب با سلیقه بازار رسید. اما در اینجا، تحلیل و بررسی که اتفاقا رکن دائمی نهادهای مالی است، همواره با موانع خارج از کنترل خود روبرو خواهد بود. برای مثال تاسیس صندوق های کالایی نظیر صندوق طلا، مشروط به مواردی است که در ابتدای امر 90 درصد نهادهای مالی را از شمول نهادهای مجاز به تاسیس آن خارج می نماید.

نتیجه اینکه جریان سرمایه ی عموم مردم، دائما به سمت حوزه های غیرشفاف هدایت می شود و رقبای جایگزین، با محدودیت و نظارت کمتر، بیشترین سرمایه ها را به خود جذب می کنند. در این حالت، دغدغه ی متولیان بازار که بنا به قانون بازار اوراق بهادار، «ساماندهی، حفظ و توسعه بازار شفاف، منصفانه و کارای اوراق بهادار» است در عمل تبدیل به چیزی علیه آن تبدیل می شود: در برابر صندوق های درآمد ثابت، امتیاز سپرده های قرض الحسنه حضور دارند. در برابر صندوق های طلا، پلتفرم های آنلاین. و معادلی برای حوزه رمزارز در بازار وجود ندارد.

در همین رابطه بخوانید:
«نگاهی به بازار سرمایه در ایران: مسیر توسعه از گذشته تا آینده»
https://www.tgoop.com/finnota/110

یادداشت های مالی
@finnota