گفتمان

گفتمان

آکویناس و ظهور سکولاریسم حقوقی 🔺دکتر عطاءالله #بیگدلی @goftman_ir

📜آکویناس و اصل بنیادین الهیات مسیحی

با ارسطومآبی تماس آکویناس قدیس پایه‌های اندیشه آگوستین قدیس، که افلاطونی بود، دستخوش تزلزل جدی شد و به سیطره بلامنازع آن نیز خاتمه داده شد. اندیشه سیاسی تماس قدیس زمینه مناسبی برای تدوین مفهوم «دولت»، که به تدریج برخی از حقوق‌دانان با تفسیر نویی از منابع حقوق رُمی بر اهمیت آن به عنوان مفهوم بنیادین حقوق و سیاست تأکید کرده بودند، فراهم آورد. در اندیشه اگوستین قدیس، ضرورت وجود حکومت در جامعه ناشی از گناه اولیه و سرشت گناهکار انسان بود، در حالی که تماس قدیس به پیروی از اندیشه سیاسی ارسطویی و با توجه به قاعده الهيات مسیحی مبنی بر اینکه «لطف نظام طبیعت را نسخ نمی‌کند، بلکه آن را کامل می‌کند»، بر آن شد که اجتماع و حکومت امری طبیعی و از لوازم سرشت انسان است. تماس قدیس با تأکید بر این نکته که نزول وحی، به عنوان بیان لطف الهی، اجتماع انسانی و حکومت را به عنوان امور ناشی از طبیعت و حقوق رُمی نسخ نمی‌کند، گامی بزرگ در جهت نظريه عرفی فرمانروایی برداشت. بدیهی است که تماس قدیس آیه نخست از فصل سیزدهم نامه پولس حواری به رومیان را مبنی بر اینکه «هر قدرتی از خداوند ناشی شده است»، به عنوان اصل بنیادین الهیات سیاسی مسیحی قبول داشت، اما تفسير تماس از این اصل، که قدرت سیاسی شهریار را ناشی از خداوند، ولی به تفويض مردم می دانست، با تفسیر حکمای الهی پیش از او تفاوتی اساسی داشت. در اندیشه سیاسی تماس قدیس، سیاست، به عنوان حوزه تأمین مصالح مرسله، اگر به درستی فهمیده شده باشد، عین دیانت است، زیرا غایت دیانت رستگاری و سعادت اخروی است که به عنوان مصلحتی برتر بر تأمین مصالح عمومی دنیا اشراف دارد. اما اشراف سعادت اخروی بر تدبیر امور سیاسی در دنیا به معنای عدم استقلال امور دنیا نیست، بلکه به رغم این که سیاست تابعی از غایت سعادت اخروی است، دنیا مزرعه آخرت و پلی به سوی آن به شمار می رود که انسان به نیروی خرد می‌تواند به استقلال در تدبیر امور آن بکوشد. فرمانروای دنیا مانند قانون انسانی، که بهره‌ای از قانون ابدی و الهی دارد، جلوه ای از فرمانروای عالم را در خود دارد و غایت هر دو جز سعادت دنیا و آخرت نیست.

جهت تفصیل مباحث منابع ذیل معرفی می‌گردد:

📘کتاب "روح فلسفه قرون وسطی" اثر اتین ژیلسون ترجمه علیمراد داودی
📒 کتاب "درسنامه الهیات مسیحی" اثر الیستر مک‌گراث ترجمه بهروز حدادی
📕کتاب " اندیشه در دوره میانه" اثر دیوید لاسکم ترجمه میثم سفیدخوش

@goftman_ir

www.tgoop.com/goftman_ir/2459

2.7K viewsAug 28, 2022 at 03:50

📜آکویناس و اصل بنیادین الهیات مسیحی

با ارسطومآبی تماس آکویناس قدیس پایه‌های اندیشه آگوستین قدیس، که افلاطونی بود، دستخوش تزلزل جدی شد و به سیطره بلامنازع آن نیز خاتمه داده شد. اندیشه سیاسی تماس قدیس زمینه مناسبی برای تدوین مفهوم «دولت»، که به تدریج برخی از حقوق‌دانان با تفسیر نویی از منابع حقوق رُمی بر اهمیت آن به عنوان مفهوم بنیادین حقوق و سیاست تأکید کرده بودند، فراهم آورد. در اندیشه اگوستین قدیس، ضرورت وجود حکومت در جامعه ناشی از گناه اولیه و سرشت گناهکار انسان بود، در حالی که تماس قدیس به پیروی از اندیشه سیاسی ارسطویی و با توجه به قاعده الهيات مسیحی مبنی بر اینکه «لطف نظام طبیعت را نسخ نمی‌کند، بلکه آن را کامل می‌کند»، بر آن شد که اجتماع و حکومت امری طبیعی و از لوازم سرشت انسان است. تماس قدیس با تأکید بر این نکته که نزول وحی، به عنوان بیان لطف الهی، اجتماع انسانی و حکومت را به عنوان امور ناشی از طبیعت و حقوق رُمی نسخ نمی‌کند، گامی بزرگ در جهت نظريه عرفی فرمانروایی برداشت. بدیهی است که تماس قدیس آیه نخست از فصل سیزدهم نامه پولس حواری به رومیان را مبنی بر اینکه «هر قدرتی از خداوند ناشی شده است»، به عنوان اصل بنیادین الهیات سیاسی مسیحی قبول داشت، اما تفسير تماس از این اصل، که قدرت سیاسی شهریار را ناشی از خداوند، ولی به تفويض مردم می دانست، با تفسیر حکمای الهی پیش از او تفاوتی اساسی داشت. در اندیشه سیاسی تماس قدیس، سیاست، به عنوان حوزه تأمین مصالح مرسله، اگر به درستی فهمیده شده باشد، عین دیانت است، زیرا غایت دیانت رستگاری و سعادت اخروی است که به عنوان مصلحتی برتر بر تأمین مصالح عمومی دنیا اشراف دارد. اما اشراف سعادت اخروی بر تدبیر امور سیاسی در دنیا به معنای عدم استقلال امور دنیا نیست، بلکه به رغم این که سیاست تابعی از غایت سعادت اخروی است، دنیا مزرعه آخرت و پلی به سوی آن به شمار می رود که انسان به نیروی خرد می‌تواند به استقلال در تدبیر امور آن بکوشد. فرمانروای دنیا مانند قانون انسانی، که بهره‌ای از قانون ابدی و الهی دارد، جلوه ای از فرمانروای عالم را در خود دارد و غایت هر دو جز سعادت دنیا و آخرت نیست.

جهت تفصیل مباحث منابع ذیل معرفی می‌گردد:

📘کتاب "روح فلسفه قرون وسطی" اثر اتین ژیلسون ترجمه علیمراد داودی
📒 کتاب "درسنامه الهیات مسیحی" اثر الیستر مک‌گراث ترجمه بهروز حدادی
📕کتاب " اندیشه در دوره میانه" اثر دیوید لاسکم ترجمه میثم سفیدخوش

@goftman_ir

BY گفتمان