tgoop.com/hayatsk_AMN/10
Last Update:
Պատերազմ
Ուկրաինայի պատերազմը Ադրբեջանին ավելի կարևոր է դարձրել և՛ Եվրոպայի, և՛ Ռուսաստանի համար և Պուտինին ստիպել է այլընտրանքային գործընկերներ փնտրել։ Նրանք հարավում են, ոչ թե արևմուտքում: Հարավ հասնելու համար Մոսկվայի համար առանցքային նախագիծը Հյուսիս-Հարավ միջազգային տարանցիկ միջանցքն է (INSTC), երկաթուղային, ծովային և ավտոմոբիլային երթուղիների մի շարք, որոնք կապում են Ռուսաստանը Իրանի և Պարսից ծոցի նավահանգիստների հետ: Ադրբեջանով խոստումնալից երթուղի է անցնում:
Ալիևը հասկանում էր, որ Ադրբեջանի աշխարհագրության (Ռուսաստանի համար) և նրա էներգետիկ պաշարների (Արևմուտքի համար) կարևորության պատճառով Ադրբեջանն իր քաղաքականության համար շատ սակարկությունների առարկաներ կունենա։
Բայց մենք պետք է հասկանանք, որ տարածաշրջանում ոչ մի երկիր չի կարող ինքնուրույն քաղաքականություն վարել։ Տարածաշրջանում երկու խաղացող կա՝ ԱՄՆ-ը և Ռուսաստանը։ Տարածաշրջանն այժմ գտնվում է մի կետում, որտեղ Ադրբեջանը պետք է կողմ գրավի: Կարծում եմ՝ Ալիևը չի ցանկանում դա անել, նրա համար ստատուս քվոն լավագույնն է: Ասադի ռեժիմի (ԿՀՎ-ի, ՄՈՍՍԱԴ-ի և Էրդողանի կողմից կազմակերպված) փլուզումից և «Ռուսաստանի և Իրանի դաշնագրից» հետո Ալիևն այժմ այլ ելք չունի՝ կա՛մ միանում է Ռուսաստան-Իրան առանցքին, կա՛մ ԱՄՆ-Իսրայել-Թուրքիա առանցքին։
Ալիևը չի կարող միանալ առաջինին, դա կնշանակի նրա վերջը Ադրբեջանի ղեկին (Իրանը թույլ չի տա Ալիևին մնալ իշխանության ղեկին, նրանք կցանկանային տեսնել մեկ ուրիշին, ավելի հավատարիմ Իրանին ու Ռուսաստանին)։ Նայելով Սիրիայում տեղի ունեցածին՝ Ալիևը հաշվարկեց, որ Ռուսաստան-Իրան առանցքը թույլ է, ուստի որոշեց դիմել ԱՄՆ-Իսրայել-Թուրքիա առանցքին։ Եվ դա կարող է բացատրել այս օրերին Բաքվի հակառուսական հռետորաբանությունը։
Հիմա մեծ հարց է՝ ինչպե՞ս կվարվի Ռուսաստանը։ Դա ամբողջությամբ կախված կլինի Ալիևից։ Արդյո՞ք նրան կստիպեն ավելի հեռուն գնալ Ռուսաստանի դեմ իր ծրագրերում։ Եթե այո, ապա ի՞նչ ծրագրեր են դրանք... Ինչպես գրել էի իմ նախորդ հոդվածում, կա մեկ ծրագիր, որը պետք է ստիպի Ռուսաստանին ու Իրանին միջամտել ու Ադրբեջանին դնել իր տեղը։ Սա այսպես կոչված «Զանգեզուրի միջանցքն» է։ Ալիևի համար ԱՄՆ-Իսրայել-Թուրքիա առանցքում որևէ դեր խաղալու միակ ճանապարհը Թուրքիային Ադրբեջանին միացնելն է «Զանգեզուրի միջանցքով» (Բաքվում ռուսական տան փակումը, կամ նմանատիպ հակառուսական պահվածքը Ռուսաստանի կողմից լուրջ պատասխան քայլերի չեն հանգեցնի):
Օրեր առաջ տեղեկություններ կային, որ Ադրբեջանն իր ուժերը կենտրոնացնում է Արցախում և Նախիջևանում՝ Հայաստանի սահմաններին։ Կարելի է մտածել, որ Ալիևը պատրաստվում է հարձակվել Հայաստանի վրա և գրավել Սյունիքը։ Դա կարող է տեղի ունենալ ՄԻԱՅՆ, եթե ԱՄՆ-Իսրայել-Թուրքիա առանցքը կանաչ լույս վառի։ Այս պահին Թուրքիան և Իսրայելը տվել են այս լույսը, և բոլոր հայացքները Թրամփի վրա են...
Ինչ վերաբերում է Իրանին, ապա Թրամփը ստորագրել է «Իրանի վրա առավելագույն ճնշման հուշագիրը»: Սա նշանակում է, որ նա հասկանում է, որ ԱՄՆ-ը չի կարող պատերազմ սկսել Իրանի դեմ։ Ինչ վերաբերում է Ռուսաստանին, «Դադարեցրեք պատերազմը 24 ժամում» չստացվեց, «Քելոգգի պլանը» Ռուսաստանի համար ելակետ չէ, և երեկվա հայտարարությունը, որ Քելոգը ելույթ չի ունենա Մյունխենի անվտանգության համաժողովում և այն կթողնի Թրամփին, նշանակում է, որ Թրամփը հիմա պլաններ չունի ուկրաինա-ռուսական հակամարտության համար։ Նա կփորձի ներգրավել Պուտինին այլ հարցերում, նա կհրամայի իր անվտանգության ղեկավարներին բանակցություններ սկսել ռուս գործընկերների հետ և առաջ շարժվել՝ տեսնելու, թե ինչ լուծում կարող է ընդունելի Թրամփի համար։
Այսպիսով, վերը նշվածը նշանակում է, որ Թրամփը կարող է պարզապես աչք փակել Հարավային Կովկասի վրա (ինչպես արեց 2020 թվականին) և թույլ տալ թուրքական հարձակմանը Հայաստանի վրա։ Բայց այս անգամ Ռուսաստանն ու Իրանը չեն կարող ձեռքերը ծալած կանգնել, նրանք են լինելու հաջորդ խոշոր պարտվողները Հայաստանը քարտեզից ջնջելուց հետո։
Трезвый взгляд из США
Garen Hart
BY Հայացք ԱՄՆ-ից
Share with your friend now:
tgoop.com/hayatsk_AMN/10