tgoop.com/irevidence/695
Last Update:
▫️مجلات غارتگر (Predatory journals): چه کنیم تا از قربانیان آنها محافظت کنیم؟
Predatory journals: what can we do to protect their prey?
سردبیران تعدادی از مجلات معتبر پزشکی مثل لنست، BMJ، نیچر مدیسین، New England Journal of Medicine و Annals of Internal Medicine مطالبی را در خصوص مجلات غارتگر در قالب یک Editorial منتشر کرده‌اند که در اینجا ترجمه آن آمده است. این مقاله همزمان در 9 مجله علوم پزشکی منتشر شده است.
نویسندگان، مؤسسات، حامیان مالی و ویراستاران (سردبیران) باید نسبت به این خطرات هوشیار باشند.
تعداد رو به رشدی از مجلات، با هدف سود مالی، خود را در نقش مجلات علمی جا می‌زنند، در حالی که استانداردهای نشر علمی را رعایت نمی‌کنند. ما، به‌عنوان سردبیران و اعضای "کمیته بین‌المللی سردبیران مجلات پزشکی" (ICMJE)، سوالاتی درباره این مجلات «غارتگر» یا «شبه‌علمی» دریافت می‌کنیم و هنگامی که آنها، نویسندگان و داوران ما را هدف می‌گیرند، خودمان هم در معرض فریب‌شان قرار می‌گیریم.
تعیین دقیق تعداد مجلات غارتگر دشوار است، اما در سال ۲۰۲۱، تعداد آنها بیش از ۱۵ هزار مورد تخمین زده شده است. با این‌که توصیه‌های ICMJE هشدارهایی درباره انتشار غارتگرانه دارد، کمیته بر این باور است که تعداد زیاد و روزافزون مجلات غارتگر، ایجاب می‌کند تا توجه ویژه‌ای به آنها شود و اقدامات احتمالیِ ذینفعان برای مقابله با این تلاش‌های فریبکارانه بررسی گردد.
شیوه‌های این مجلات شامل درخواست‌های مصرانه از نویسندگان برای ارسال مقاله، وعده بررسی بسیار سریع و نبود شفافیت درباره هزینه‌های ارسال، پردازش، و حتی انصراف از چاپ (withdrawal) است. مجلات غارتگر ممکن است ادعا کنند از رویه‌های معتبر ادیتوریال و نشر پیروی می‌کنند، اما در عمل هیچ داوری همتایی انجام نمی‌دهند و کارهایی مانند آرشیو محتوای مجله، رسیدگی به تعارض منافع احتمالی، امکان اصلاحات و پاسخگویی به سؤالات نویسندگان در زمان مناسب را هم انجام نمی‌دهند. در بدترین حالت، حتی پس از پرداخت هزینه توسط نویسندگان، مقالاتی که این مجلات مدعی انتشارشان هستند هرگز واقعاً منتشر نمی‌شوند.
مجلات غارتگر اغلب از نام‌ها و برندهایی استفاده می‌کنند که تقلیدی از مجلات معتبر است. ممکن است به دروغ ادعا کنند عضو سازمان‌های معتبری مانند کمیته اخلاق نشر، شورای ویراستاران علمی، ICMJE و دیگر نهادها هستند یا از توصیه‌هایشان پیروی می‌کنند. مجلات غارتگر ممکن است شاخص‌های نمایه‌سازی و استنادی را جعل کنند یا حتی در فرآیند بررسی، از دید ارزیابان پنهان بمانند و در دیتابیس‌های معتبر، نمایه شوند.
برای ایجاد ظاهری قابل قبول، این مجلات از افراد می‌خواهند در هیئت تحریریه (editorial board) یا به‌عنوان ویراستار مهمان (guest editor) فعالیت کنند و گاه حتی بدون رضایت آنها، نامشان را در این سمت‌ها درج می‌کنند. مجلات غارتگر عمداً با این ترفندها نویسندگان را فریب می‌دهند تا مقالاتشان را ارسال کنند و هزینه‌های مربوطه را بپردازند. هرچه مجلات غارتگر نویسندگان بیشتری را جذب کنند، سودشان هم افزایش می‌یابد.
این روش‌های فریبکارانه، نویسندگان، مؤسسات دانشگاهی، مجلات و ناشران معتبر، کل فرایند نشر علمی، علم و در نهایت عموم جامعه را به خطر می‌اندازد. به‌خصوص نویسندگانی که در آغاز مسیر حرفه‌ای‌اند و تجربه کافی ندارد یا از منتورشیپ مناسبی برخوردار نیستند و زیر فشار برای انتشار مقاله قرار دارند، بسیار آسیب‌پذیرند. انتشار در مجله‌ای غارتگر می‌تواند عواقب مالی و حرفه‌ای در پی داشته باشد و روند چاپ آثار در مجلات معتبر را برای نویسنده دشوارتر کند. اگر اعضای هیئت علمی و گیرندگانِ گرنت پژوهشی در یک مؤسسه، قربانی این مجلات شوند، اعتبار آن مؤسسه هم به خطر می‌افتد.
مجلات و ناشران معتبری که این مجلات غارتگر از آنها تقلید می‌کنند، ممکن است با اتهامات بی‌پایه در مورد رفتار نادرست مواجه شوند. حضور مجلات غارتگرِ حیله‌گر سبب شده است برخی دانشگاهیان و مؤسساتشان در مواجهه با مجلات معتبر دسترسی آزاد (که هزینه از نویسنده می‌گیرند) محتاط شوند. از همه مهم‌تر، مجلات غارتگر می‌توانند زمینه را برای اشاعه اطلاعات بهداشتیِ تأییدنشده، ضعیف یا حتی جعلی فراهم کنند.
نویسندگان چه اقداماتی می‌توانند انجام دهند؟
نویسندگان باید بدانند که مجلات غارتگر وجود دارند و با ارزیابی اعتبار مجله‌ای که قصد دارند در آن منتشر کنند، از ارسال آثارشان به این مجلات خودداری کنند. کمک گرفتن از منتورها، همکاران و کتابداران با تجربه می‌تواند بسیار سودمند باشد. متأسفانه در حال حاضر هیچ فهرست جامع و دقیقی از مجلات غارتگر وجود ندارد. تهیه چنین فهرستی عملاً ممکن نیست، چون این مجلات و ناشران، بطور مداوم تأسیس می‌شوند و سپس ناپدید می‌شوند./ادامه در پست بعدی
#predatory_journals
#predatory_publishing
🆔 @irevidence
BY Evidence.ir
Share with your friend now:
tgoop.com/irevidence/695