tgoop.com/jahatevents/196
Last Update:
📊چگونه اطلاعات درست راجع به هر زمینه تخصصی را جمع‌آوری کنیم؟
(بخش اول)
«آمار» بیش از آن چیزی که فکر می‌کنید با زندگی روزمره ما آمیخته شده است، بنابراین قدرت تحلیل آمارهایی که هر روز می‌شنویم نیاز هر فرد از اعضای جامعه است.
- زبان رمزآلود آمار به دلایل مختلف استفاده می‌شود: گاه برای روشن کردن حقایق و گاه برای پوشاندن آنهاست، گاه برای تنویر افکار عمومی و گاه برای فریب دادن آنها، گاه برای احساساتی کردن و گاه برای عقلانی فکر کردن، گاه برای ساده‌سازی و گاه برای پیچیده کردن حقایق است.
برای تحلیل آمارها حتما نیاز نیست متخصص آمار باشید، با چشم باز و چند تکنیک ساده می‌توانید حقیقت را از دل آمارها پیدا کنید.
برای همین کاربرد وسیع است که دستگاه‌های عظیم آمارگیری رسمی و غیررسمی در هر کشوری به راه افتاده‌اند. اهمیت و نقش مهم آمار در کسب و کارهایی مانند داروسازی، پزشکی، بازاریابی و حتی در اقتصاد و سیاست سبب شکل‌گیری شرکت‌های متعددی شده است که متخصص در آمار و نظرسنجی هستند.
❗️اما چگونه فریب آمار را نخوریم؟
با این پنج سوال ساده می‌توان بسیاری از اطلاعات آماری مغرضانه‌ای را که ممکن است برای هدایت افکار شما استفاده شود بی‌اثر کنید. این پنج سوال عبارتند از:
۱. چه کسی این حرف را می‌زند؟
۲. از کجا خبر دارد؟
۳. چه چیزی از قلم افتاده و پنهان شده است؟
۴. آیا کسی موضوع آمارگیری و یا نتیجه آن را عوض کرده است؟
۵. آیا با عقل جور در می‌آید؟
بررسی سوال اول: چه کسی این حرف را می‌زند؟
اولین عاملی که برای سنجش صحت هر عدد آماری باید جستجو کرد دلیلی برای مغرضانه و جهت‌دار بودن این آمار است و از مهمترین این دلایل نیز منافع شخصی اقتصادی یا سیاسی اشخاص یا سازمان‌هایی است که این آمار را برنامه‌ریزی، حمایت مالی-معنوی و تهیه و ارائه می‌کنند. در حقیقت افراد و سازمانهای مختلف می‌توانند منافع و دلایل شخصی فراوانی داشته باشند که بخواهند آمارها را در مراحل مختلف تهیه کنند و ارائه آنها را در جهت منافع خود قرار دهند. این فرد می‌تواند استاد دانشگاهی باشد که برای اثبات تئوری خود یا معروف شدن دست به عددسازی و دروغگویی با آمار بزند، می‌تواند مدیر روزنامه‌ای باشد که قصد فروش بیشتر روزنامه خود با تیترهای جنجالی را دارد یا ممکن است سیاستمداری باشد که برای رای آوردن قصد دارد کارهای مسئولین قبلی را سیاه و دوران خود را سفید جلوه دهد.
البته آنها که قصد تفسیربهرای آمارها را دارند سعی می‌کنند به کار خود جلوه علمی و بی‌طرفانه بدهند. رایج‌ترین شگرد انجام این کار نیز پنهان کردن خود و اغراض خود در پشت القاب، عناوین و نام سازمانهای مهم و مورد اعتماد عموم است. مثلا لقب «دکتر و لباس سفید آنها» برای خیلی‌ها اعتبار زیادی دارد و به همین دلیل ممکن است که حرف‌های آنها بدون هیچ دلیل و مدرکی توسط مردم عادی پذیرفته شود اما لزوما هرکسی که نام دکتر داشت و لباس پزشکی پوشید، نمی‌تواند منافع شخصی خود را در تبلیغ و توصیه یک دارو بوسیله آمار نادیده بگیرد.
«دانشگاه و آزمایشگاه» نیز از جمله نام‌هایی هستند که تحقیقات و آمارهای منتشرشده توسط آنها ممکن است که بدون سوال از جانب مردم پذیرفته شود، زیرا مردم فکر می‌کنند که مسلما در دانشگاه و آزمایشگاه کار تخصصی ویژه‌ای برای این آمارها باید انجام شده باشد. اما تاریخ پر از تحقیقاتی است که بعدها خلاف ادعای آنها ثابت شده و یا تحقیقات دیگری یافته‌های آنها را رد کرده‌اند اما حتی در صورت علمی بودن و بی‌غرض بودن تحقیق آن دانشگاه و آزمایشگاه، ممکن است که افراد سودجو از تحقیق آنها تفسیربهرای کرده یا با پنهان کردن بخش‌های مهمی از آن نتیجه آن را وارونه کنند. پس هم منافع تهیه‌کننده آمار و هم بازنشر‌دهنده و تفسیر‌کننده آن باید مورد توجه باشند.
بنابراین وقتی آماری از این نوع اسم‌های پشتوانه‌دار می‌شنوید، حتما از خود سوال کنید که چه کسی حامی این تحقیق و این موسسه است؟ آیا آنها با اطلاع از نتایج این تحقیق از آن پشتیبانی کرده‌اند یا بی‌اطلاع و بی‌غرض فقط به عنوان حامی در کنار آن ایستاده اند؟ آیا این حمایت قرار بوده منفعت خاصی برای آنها داشته باشد؟
یکی از روش‌های خنثی کردن اغراض شخصی در پشت آمارها، «راستی‌آزمایی آمار» توسط شخص ثالث و بی‌طرف است. مثلا استاد دانشگاهی که مقاله علمی منتشر کرده است باید مقاله او بدون نام و مشخصات نویسنده لااقل توسط دو پروفسور دیگر خوانده و تایید شود. یا رئیس دولتی که در مورد دستاوردهای اقتصادی و سیاسی خود حرف می‌زند باید اظهاراتش توسط موسسه‌ای بی‌طرف و غیردولتی اثبات شود.
ادامه دارد ...
📚برگرفته از بخش‌هایی از کتاب «چگونه با آمار دروغ بگوییم؟»
#جهت
#چهارمین_دوره
#پژوهشگری
🌐جهت را دنبال کنید!
BY جهت
Share with your friend now:
tgoop.com/jahatevents/196