Киноконо

​Убийство (Forbrydelsen) – скандинавча услубда, оддий одамлар ва улар томонидан содир этилган дахшатли жиноятлар ҳақида ҳикоя қилувчи нуар детектив.

17 ёшли қизнинг шавқатсизларча ўлими ортидан Даниядаги шаҳарда анчагина шов-шув кўтарилди. Сўнгги иш кунини ўтказиб Даниядан Швецияга оиласи билан кўчиб кетмоқчи бўлган детектив Сара Лунд бу ишни тугатишга мажбур. Чунки бу қотилликнинг илдизлари ҳаттоки шаҳар мэрига асосий номзод бўлиб турган сиёсатчига ҳам бориб тақалади. Бутун шаҳарнинг диққат марказида бўлиб турган ушбу қотиллик ишини тажрибали Сарадан олиб янги келган детективга беришни раҳбарият умуман истамаяпти.

Кўпчилик сериални рэмейки орқали таниган. Аввалига рэмейки яъни Американча вариантини кўриб кейин оригиналини кўрганлар аксинча ҳолатдагиларга нисбатан кўпроқ. 2007 йилда Даниялик ижодкорлар томонидан суратга олинган 20 қисмли биринчи мавсум ҳақида жудаям кўплаб мақтовларни ўқишингиз мумкин. Ўша вақтларда тилларга достон бўлишга улгурган бу скандинавияликларнинг ижоди ҳақида ёзмасам бўлмас эди.

Биринчи мавсум сўнггигача ҳар куни актёрлар кунлик сценарийни эрталаб қўлига олишган. Яъни актёр фақат бугун қанақа рол ўйнашини билган. Сериалнинг охири қандай тугашию, аслида ким қотил эканлигини ҳатто актёрларни ўзлари ҳам сўнгги қисмгача билишмаган. Фақатгина бош рол ижрочиси, детектив Сара Лунд образида гавдаланган акртриса Софи Гробёл ўзининг қотил эмаслигини билган. Эътибор беринг, фақатгина “қотил эмаслигини” билган. Бўлди. Зўр-а?
Энди тасаввур қилинг, сериал сўнггигача қотиллигини билмасдан ижро этган актёрларни ижроси нақадар табиий чиқишини.

Сериал уч томонлама қараш билан томошабинга етказилади. Қотилни излаётган детективлар назаридаги воқеалар ривожи, қизини йўқотган оилани кечинмалари ҳақидаги иккинчи томон қараши ва шаҳар мэрлиги учун кетаётган сайлов компанияси ҳақида ҳикоя қилувчи учинчи томон. Уччала сюжет чизиғи ҳам ўзига яраша бўлиши билан биргаликда бир-бирига чамбарчас боғлиқ. Барчасини умумлаштирувчи ягона қотиллик мавзуси бор. Ижодкорларнинг ютуғларидан бири сифатида уччала сюжет чизиғини ҳам зерикарли бўлмаслигини таминлай олишганлигидир. Масалан қизини йўқотган оила сериал сўнггигача йиғламсираб, бир-бирини овутиши билан эсда қолмайди. Қизнинг ўлими остида уларнинг қанчалар айби борлиги, қаерда ким хато қилгани, ким-кимни алдагани ва бу ёлғонларни нарҳи қанчага тушгани ҳақида жудаям оригинал йўналишда томошабинга уқтирилган. Яна бир оригинал ёндашув сифатида сериалнинг ҳар бир қисми бир кунни ҳикоя қилади. 20 қисм давомида қотилликдан кейинги 20 кунлик интригага бой жараённи гувоҳига айланасиз. Деярли ҳар қисмда гумонланувчи борасида томошабинни фикри ўзгариб туради. Сериал сўнггигача интрига бир дақиқага бўлса ҳам томошабинни тарк этмайди. Бу борада ижодкорларни ишини фақатгина олқишлаш мумкин. Ҳар бир детал, ҳар бир ёлғон остида қанақадир манфаат, қанақадир сир ётади. Уларни йиғиб, ребусни ечиш икки детектив билан биргаликда томошабинни ҳам севимли машғулотига айланади. Ажаб эмас, сериални кўриш давомида ҳар бир томошабин ўзининг детективлик қобилиятини ишга солса.

Шахсан ўзим детектив сериалларнинг “эталон” даражаси сифатида кўрадиганим ушбу шедевр-нуарни кўпчилик кўздан қочирган бўлиши мумкин. Чунки уни Американча версияси маркетинг ва замонавийроқ бўлгани учун ҳам уни туманда қолдирди. Лекин, аксарият, сериални мухлислари қаторида менга ҳам оригинал варианти нисбатан қизиқроқдек туюлади. Агар савия жихатидан ҳам бир хил бўлганида албатта оригиналини танлаш виждонан тўғри йўл бўларди. Айтиш мумкинки, сизни олдинда камида 20 соатлик (сериални 2 ва 3 мавсумлари бор, уларни хали кўрмаганман) қотиллик бахонасида рангсиз инсонлар ва уларнинг ёлғонлари оқибатлари ҳақида ҳикоя қилувчи ўткир сюжетли, сериал кутиб турибди.

П.С: сериални субтитрларинии ўзбекчага таржима қилмасам ўзимни кечира олмас эдим. Таржимани анча олдин бошлаб қўйган эдим, айрим сабабларга кўра чала қолиб кетган эди. Тугатганимдан кейин каналга жойланади.

www.tgoop.com/kinokono/22

2.4K viewsJan 11, 2021 at 14:00

​Убийство (Forbrydelsen) – скандинавча услубда, оддий одамлар ва улар томонидан содир этилган дахшатли жиноятлар ҳақида ҳикоя қилувчи нуар детектив.

17 ёшли қизнинг шавқатсизларча ўлими ортидан Даниядаги шаҳарда анчагина шов-шув кўтарилди. Сўнгги иш кунини ўтказиб Даниядан Швецияга оиласи билан кўчиб кетмоқчи бўлган детектив Сара Лунд бу ишни тугатишга мажбур. Чунки бу қотилликнинг илдизлари ҳаттоки шаҳар мэрига асосий номзод бўлиб турган сиёсатчига ҳам бориб тақалади. Бутун шаҳарнинг диққат марказида бўлиб турган ушбу қотиллик ишини тажрибали Сарадан олиб янги келган детективга беришни раҳбарият умуман истамаяпти.

Кўпчилик сериални рэмейки орқали таниган. Аввалига рэмейки яъни Американча вариантини кўриб кейин оригиналини кўрганлар аксинча ҳолатдагиларга нисбатан кўпроқ. 2007 йилда Даниялик ижодкорлар томонидан суратга олинган 20 қисмли биринчи мавсум ҳақида жудаям кўплаб мақтовларни ўқишингиз мумкин. Ўша вақтларда тилларга достон бўлишга улгурган бу скандинавияликларнинг ижоди ҳақида ёзмасам бўлмас эди.

Биринчи мавсум сўнггигача ҳар куни актёрлар кунлик сценарийни эрталаб қўлига олишган. Яъни актёр фақат бугун қанақа рол ўйнашини билган. Сериалнинг охири қандай тугашию, аслида ким қотил эканлигини ҳатто актёрларни ўзлари ҳам сўнгги қисмгача билишмаган. Фақатгина бош рол ижрочиси, детектив Сара Лунд образида гавдаланган акртриса Софи Гробёл ўзининг қотил эмаслигини билган. Эътибор беринг, фақатгина “қотил эмаслигини” билган. Бўлди. Зўр-а?
Энди тасаввур қилинг, сериал сўнггигача қотиллигини билмасдан ижро этган актёрларни ижроси нақадар табиий чиқишини.

Сериал уч томонлама қараш билан томошабинга етказилади. Қотилни излаётган детективлар назаридаги воқеалар ривожи, қизини йўқотган оилани кечинмалари ҳақидаги иккинчи томон қараши ва шаҳар мэрлиги учун кетаётган сайлов компанияси ҳақида ҳикоя қилувчи учинчи томон. Уччала сюжет чизиғи ҳам ўзига яраша бўлиши билан биргаликда бир-бирига чамбарчас боғлиқ. Барчасини умумлаштирувчи ягона қотиллик мавзуси бор. Ижодкорларнинг ютуғларидан бири сифатида уччала сюжет чизиғини ҳам зерикарли бўлмаслигини таминлай олишганлигидир. Масалан қизини йўқотган оила сериал сўнггигача йиғламсираб, бир-бирини овутиши билан эсда қолмайди. Қизнинг ўлими остида уларнинг қанчалар айби борлиги, қаерда ким хато қилгани, ким-кимни алдагани ва бу ёлғонларни нарҳи қанчага тушгани ҳақида жудаям оригинал йўналишда томошабинга уқтирилган. Яна бир оригинал ёндашув сифатида сериалнинг ҳар бир қисми бир кунни ҳикоя қилади. 20 қисм давомида қотилликдан кейинги 20 кунлик интригага бой жараённи гувоҳига айланасиз. Деярли ҳар қисмда гумонланувчи борасида томошабинни фикри ўзгариб туради. Сериал сўнггигача интрига бир дақиқага бўлса ҳам томошабинни тарк этмайди. Бу борада ижодкорларни ишини фақатгина олқишлаш мумкин. Ҳар бир детал, ҳар бир ёлғон остида қанақадир манфаат, қанақадир сир ётади. Уларни йиғиб, ребусни ечиш икки детектив билан биргаликда томошабинни ҳам севимли машғулотига айланади. Ажаб эмас, сериални кўриш давомида ҳар бир томошабин ўзининг детективлик қобилиятини ишга солса.

Шахсан ўзим детектив сериалларнинг “эталон” даражаси сифатида кўрадиганим ушбу шедевр-нуарни кўпчилик кўздан қочирган бўлиши мумкин. Чунки уни Американча версияси маркетинг ва замонавийроқ бўлгани учун ҳам уни туманда қолдирди. Лекин, аксарият, сериални мухлислари қаторида менга ҳам оригинал варианти нисбатан қизиқроқдек туюлади. Агар савия жихатидан ҳам бир хил бўлганида албатта оригиналини танлаш виждонан тўғри йўл бўларди. Айтиш мумкинки, сизни олдинда камида 20 соатлик (сериални 2 ва 3 мавсумлари бор, уларни хали кўрмаганман) қотиллик бахонасида рангсиз инсонлар ва уларнинг ёлғонлари оқибатлари ҳақида ҳикоя қилувчи ўткир сюжетли, сериал кутиб турибди.

П.С: сериални субтитрларинии ўзбекчага таржима қилмасам ўзимни кечира олмас эдим. Таржимани анча олдин бошлаб қўйган эдим, айрим сабабларга кўра чала қолиб кетган эди. Тугатганимдан кейин каналга жойланади.

BY Киноконо