Киноконо

​​Буни амаллаб енгиб ўтсак, урушдан кейинги ҳаётимизнинг ҳар бир куни байрамдай ўтади. (Взвод)

1967 – йилда Камбоджа ва Ветнам чегарасидаги Американинг ҳарбий ҳаракатлари фаол давом этаётган ҳудудига 25 ёшли Крис Тейлор кўнгилли бўлиб урушга келади. Бу ердаги аксарият аскарлардан фарқли ўлароқ у ўқимишли, саводли йигитлардан бири эди. Ўз китобларида ўқиган, инсонлардан эшитган дўзохни ҳақиқийсини ҳис этиш учун у урушга кўнгилли бўлиб келган эди.

Машхур режиссёр Оливер Стоуннинг ушбу филми катта шов-шув кўтарди. 4 та оскар, 3 олтин глобус ва яна бир нечта ўнлаб мукофотларни қўлга киритди. Аслида филм сценарийси 76 – йилда ёзилиб, 86 – йилгача етарли даражада ҳомий топилмагач ушлаб турилган. Оливер Стоуннинг ўзи Ветнам уруши фахрийси бўлгани учун ҳам филмни шу иложи борича табиий қилиб етказишга ҳаракат қилган. Актёрлар филмни суратга олишдан аввал 13 кун давомида ҳарбий машғулотларда қатнашган. Филмни суратга олиш вақтида эса ҳудди ҳарбийлардек яшашга мажбур бўлишган. Ҳарбийлар еган овқатни еб, улар кийган кийимларда, улар ётган баракларда ётишга мажбур этилган. АҚШ ҳукумати томонидан филмни суратга олишда ҳеч қанақа ёрдам кўрсатилмаган, сабаби филм ҳеч қандай пропагандага асосланмасдан шунчаки урушни борича кўрсатгани бўлган.

Сэмюэл Барбер томонидан 1936 ёзилган мусиқа филмнинг асосий овози сифатида ёдда қолади. Айрим эпизодларга шу даражада мос тушганлиги туфайли урушнинг дахшатини тасвирлашда унинг ҳиссаси ҳам катта эканлигини сезиш мумкин. Жанг сахналарини бутунлигича етказиб бера олган операторлар ишини ҳам алоҳида таъкидлаб ўтиш керак. 1986 – йилдаги филм учун бунақа блокбастер сахналарни суратга олининшини бемалол “топ” деб атаса бўлади. Филмдаги диалогларнинг ўзидан томошабин роҳатланади. Урушнинг ёмонлиги ва ундаги ҳар қандай жирканчликни оқлаш учун ҳам диалоглар жуда яхши танланган.

Урушни тинч оилада катта бўлган, ўқимишли, ёмон йўлларга кирмаган, ҳатто сигарет ҳам чекмайдиган 25 ёшли Крис Тейлор исмли йигитни кўзлари билан кўрсатган режиссёр. Филм давомида йигитнинг фел атвори ўзгариши жараёни орқали режиссёр томошабинга уруш ҳар қандай инсонни ўз йўриғига ўйнатишини кўрсатиб бермоқчи бўлган. Крис Тейлорнинг каскасига ёзилган «When I die Bury me Upside down So the world Can kiss my ass» (Ўлганимдан кейин мени ерга қаратиб кўминглар, бу дунё к*тимни ўпиши учун) иборасининг ўзидан ҳам уруш инсонни умуман ўзгартириб юборишига ишора қилади режиссёр. Филм урушнинг ёмонлиги ҳақида ҳикоя қилади. Асосий мақсад шу. Бу ерда АҚШ айбдор, Ветнам айбдор деган пропаганда йўқ. Ижодкорлар уруш мисолида ердаги дўзохни тасвирлайди. Филмдаги ижобий, салбий қахрамонларнинг ҳар қандай ҳаракатлари филм сўнггида кечирилади томошабин томонидан. Шу қадар жирканчлик қилганига қарамай сиз унинг бу жирканчлигини кечирасиз. Чунки у ҳам урушга келганича жирканч бўлмаган, уни уруш шу аҳволга олиб келди. “Ватан учун” деган пропаганда уларни шу жирканчликларга мажбурлайди. Уларнинг яшаб қолишга бўлган ҳаракати учун томошабин уларни бутунлай тушунади. “Уни ўрнида бўлганимда, бунақа шароитда мен ҳам шундай қилишим мумкин эди-ку деган фикр билан” филмга хулоса ясайди. Умумий хулоса сифатида эса урушнинг яхшиси бўлмаслиги, барча урушлар жирканч ва ифлос ўтиши ҳақида якуний қарорга келинади.

www.tgoop.com/kinokono/24

2.4K viewsJan 17, 2021 at 09:01

​​Буни амаллаб енгиб ўтсак, урушдан кейинги ҳаётимизнинг ҳар бир куни байрамдай ўтади. (Взвод)

1967 – йилда Камбоджа ва Ветнам чегарасидаги Американинг ҳарбий ҳаракатлари фаол давом этаётган ҳудудига 25 ёшли Крис Тейлор кўнгилли бўлиб урушга келади. Бу ердаги аксарият аскарлардан фарқли ўлароқ у ўқимишли, саводли йигитлардан бири эди. Ўз китобларида ўқиган, инсонлардан эшитган дўзохни ҳақиқийсини ҳис этиш учун у урушга кўнгилли бўлиб келган эди.

Машхур режиссёр Оливер Стоуннинг ушбу филми катта шов-шув кўтарди. 4 та оскар, 3 олтин глобус ва яна бир нечта ўнлаб мукофотларни қўлга киритди. Аслида филм сценарийси 76 – йилда ёзилиб, 86 – йилгача етарли даражада ҳомий топилмагач ушлаб турилган. Оливер Стоуннинг ўзи Ветнам уруши фахрийси бўлгани учун ҳам филмни шу иложи борича табиий қилиб етказишга ҳаракат қилган. Актёрлар филмни суратга олишдан аввал 13 кун давомида ҳарбий машғулотларда қатнашган. Филмни суратга олиш вақтида эса ҳудди ҳарбийлардек яшашга мажбур бўлишган. Ҳарбийлар еган овқатни еб, улар кийган кийимларда, улар ётган баракларда ётишга мажбур этилган. АҚШ ҳукумати томонидан филмни суратга олишда ҳеч қанақа ёрдам кўрсатилмаган, сабаби филм ҳеч қандай пропагандага асосланмасдан шунчаки урушни борича кўрсатгани бўлган.

Сэмюэл Барбер томонидан 1936 ёзилган мусиқа филмнинг асосий овози сифатида ёдда қолади. Айрим эпизодларга шу даражада мос тушганлиги туфайли урушнинг дахшатини тасвирлашда унинг ҳиссаси ҳам катта эканлигини сезиш мумкин. Жанг сахналарини бутунлигича етказиб бера олган операторлар ишини ҳам алоҳида таъкидлаб ўтиш керак. 1986 – йилдаги филм учун бунақа блокбастер сахналарни суратга олининшини бемалол “топ” деб атаса бўлади. Филмдаги диалогларнинг ўзидан томошабин роҳатланади. Урушнинг ёмонлиги ва ундаги ҳар қандай жирканчликни оқлаш учун ҳам диалоглар жуда яхши танланган.

Урушни тинч оилада катта бўлган, ўқимишли, ёмон йўлларга кирмаган, ҳатто сигарет ҳам чекмайдиган 25 ёшли Крис Тейлор исмли йигитни кўзлари билан кўрсатган режиссёр. Филм давомида йигитнинг фел атвори ўзгариши жараёни орқали режиссёр томошабинга уруш ҳар қандай инсонни ўз йўриғига ўйнатишини кўрсатиб бермоқчи бўлган. Крис Тейлорнинг каскасига ёзилган «When I die Bury me Upside down So the world Can kiss my ass» (Ўлганимдан кейин мени ерга қаратиб кўминглар, бу дунё к*тимни ўпиши учун) иборасининг ўзидан ҳам уруш инсонни умуман ўзгартириб юборишига ишора қилади режиссёр. Филм урушнинг ёмонлиги ҳақида ҳикоя қилади. Асосий мақсад шу. Бу ерда АҚШ айбдор, Ветнам айбдор деган пропаганда йўқ. Ижодкорлар уруш мисолида ердаги дўзохни тасвирлайди. Филмдаги ижобий, салбий қахрамонларнинг ҳар қандай ҳаракатлари филм сўнггида кечирилади томошабин томонидан. Шу қадар жирканчлик қилганига қарамай сиз унинг бу жирканчлигини кечирасиз. Чунки у ҳам урушга келганича жирканч бўлмаган, уни уруш шу аҳволга олиб келди. “Ватан учун” деган пропаганда уларни шу жирканчликларга мажбурлайди. Уларнинг яшаб қолишга бўлган ҳаракати учун томошабин уларни бутунлай тушунади. “Уни ўрнида бўлганимда, бунақа шароитда мен ҳам шундай қилишим мумкин эди-ку деган фикр билан” филмга хулоса ясайди. Умумий хулоса сифатида эса урушнинг яхшиси бўлмаслиги, барча урушлар жирканч ва ифлос ўтиши ҳақида якуний қарорга келинади.

BY Киноконо