ماموستا عثمان

، جا ئەگەر دوای ئەوە زانایان قسەیان تێدا كرد ئەوە بۆی هەیە تەقلید بكات یاخود شوێن یەكێك بكەوێت كە متمانەی پێیەتی لە زانایانی ناسراو بە زانست.

وتەی سێیەم:
حوكمی تەكفیر حوكمێكی شەرعییە ، پلەكانی ڕوونی وجێگیربوونی جیاوازە:
*ئەو بەشەی كە زۆر ڕوون وئاشكرایە لە تەكفیر ، موسڵمانان هەموویان یان زۆربەیان ومامناوەندەكەیان ، وە لەوانەیە زانا و عاممی لە نەزانینیيدا یەكسان بن ، وەكو هێندێك لەو نموونانەی كە لە سەرەوە ڕوونمان كردەوە (نموونەكان: كوفری جوولەكە وگاورەكان وبتپەرستەكان و،هیندۆسە چێڵ پەرستەكان و، بووزییەكان ، وە هەموو ئەوانەی خاوەن ئایینێكن جگە لە ئایینی ئیسلام ، یا ئەوانەی هیچ كاتێك نەهاتوونەتە ناو ئیسلام ، یا وەكو ئەو هەڵگەڕاوەیەی كە بە ڕاشكاوی ڕایگەیاندووە كە چۆتە سەر ڕێبازێكی تر جگە لە ئیسلام ، وەكو ئەوانەی دەبن بە گاور و ، ئەوەی شوێن كەسێك دەكەوێت كە بانگەشەی پێغەمبەرایەتی دەكات ) ، هەروەها وەكو ئەو كەسەی جوێن بە خوای گەورە و ، ئایینەكەی دەدات و، گاڵتەی پێ‌ دەكات بە شێوەیەكی ڕاشكاو وئاشكرا كە هیچ گومان ونادیارییەكی تێدا نییە ، بەتایبەتی لەگەڵ دووبارە بوونەوەی ، بێگومان ئەمە پێویستی بەوە نییە كە زانایەك فەتوای تێدا بدات ، چونكە هەموو خەڵكی شارەزان بەوەی كە ئەم كردەوەیە كوفرێكی گەورەیە خاوەنەكەی لە ڕێبازی ئیسلام دەردەكات ، بۆیە هەركەسێك دیتی كەسێك ئەم كوفرە ئەنجامدەدات و زۆرلێكراو وشێت نەبوو ، ئەوە حوكمی كوفری بەسەر دادەدات .
*بەڵام ئەوەی كە زۆر ڕوون وئاشكرا نییە ، لەو جۆرە كردەوانەی كە لە نێوانی زانایان جیاوازی تێدا دروست دەبێت ئایا كوفرە یان نا ، یاخود جیاوازی ودوودڵییەكە لە كافركردنی بكەرەكەی ڕوودەدات ، بەگوێرەی ئەوەى: ئایا بیانووی هەیە یاخود نا ، واتە: ئایا مەرجەكان لەو كەسەدا هاتۆتەجێ‌ و ڕێگرەكانیش نەماوون بۆ حوكمدان لەسەری بە كوفر یان نا .
ئائەمە پێویستە وازی لێبهێندرێ‌ بۆ زانایان و ئەوەی كە ئەهلی عیلم نەبێت قسەی تێدا نەكات ، چونكە جێگای هەڵەكردنە و، هەڵەكردنیش بەتایبەتی لەم بابەتەدا ترسناك وقورسە ، لەبەر ئەوەی لە شەریعەتدا وریاكردنەوە وهەڕەشە هاتووە دەربارەی چوونە پێش و دەستپێشخەریكردن بۆ كافركردنی موسڵمان بە ناحەق ، بۆیە ئەو باوەڕدارەی كە سوورە لەسەر دینەكەی و ڕزگاربوونی لە دواڕۆژی ئەترسێ‌ لەوەی كەسێك كافر بكات كە شیاوی كافركردن نییە ، بەهۆیەوە بە هەڕەشەیەكی تووندەوە بگەڕێتەوە .
خواش زاناترە.
داوا لە خوای گەورە دەكەین كە ڕێنمایی وصەواب لە وتە وكردەوەدا بە ئێمە وبراكانمان ببەخشێ‌ .
لەژێر ڕۆشنایی ئەوەی كە پێشوو باسمكرد ، بێگومان لەسەر برایان بە گشتی پێویستە كە پرسیار لە زانایان بكەن وپەلە نەكەن لە كافركردنی خەڵكی ، بەتەنها بەوەندەی دەیخوێننەوە وتێیدەگەن لە دەستەواژە و وتەی دانەرەكان لە پەرتووكەكان ، لەبەر ئەوەی ئەمە یەكێكە لە هۆكارەكانی هەڵەی ناقۆڵا ، چونكە برای عاممی ئەوەی كە تێیدەگات لەو پەرتووكانە جێبەجێی دەكات ، ئینجا لەوانەیە لە تێگەیشتن هەڵە بكات و، لەوانەیە لە جێبەجێكردن هەڵە بكات ، لەوانەشە لەهەردووكیاندا هەڵە بكات ، بەمەش خراپەیەكی گەورە ڕوودەدات !
بۆیە دووبارەی دەكەینەوە وئامۆژگاری دەكەین بەوەی بابەتەكانی تەكفیر وازلێبهێندرێ‌ بۆ زانایان و، پێویستیشە لەسەر گەنجەكان كەوا بزانن بابەتەكانی تەكفیر – زۆربەیان – بابەتی ئیجتیهادین ، جیاوازی تێیدا دروسته ، بۆیە با هیچ كەسێك دەمارگیری بۆ وتەیەك یا شێخێك یا كۆمەڵێك نەبێت ، هەروەها با دووژمنایەتی یەكتری نەكەن بە هۆی جیاوازی لە كافركردنی كەسێك یا خەڵكانێك یاخود كۆمەڵێك ، لەوانەی ڕێگای كافركردنەكەیان ئیجتیهادییە ، بەڵكو ئەو كەسە زانستخوازەی بە تێڕوانین و لێكۆڵینەوەی خۆی ڕاستی بۆ ڕوون بوەوە و دڵنیاش بوو لێی ئەوە با كاری پێبكات ، ئەو كەسەشی ڕاستی بۆ ڕوون نەبوەوە ئەوە با خۆی بپارێزێت و وریابێت ، وە با بیانوو بێنێتەوە بۆ هەركەسێك كە پێچەوانەی ئەو دەكات لە شتێك لەمەدا .
ئەمە بریتییە لە ڕێگەی ڕاست ودروست ، ئەگەرنا (جگە لەمە) نە چاكەكارییە و نە چاككردنە ، وە جاری وایە گەنجەكان خراپەكاریی دەكەن وخەڵك لە دین دووردەخەنەوە و دەبنە بەربەست لەبەردەم ڕێبازی خوا لەهەمان كاتیشدا وادەزانن كارێكی چاك دەكەن وئایینی خوا سەردەخەن ، بەم كارەشیان خۆیان تووشی هەڕەشەیەكی تووند دەكەن . خوای بەرز وبڵند دەفەرمووێ‌: بە سوێند وپەیمانەكانتان فڕوفێڵ وناپاكی لەگەڵ یەكتردا مەكەن ، نەكا بەو كارە پێ‌ بخلیسكێ‌ و لە ڕێبازی باوەڕ بترازێت ، پاش جێگیربوونی ، وە نەوەك بەهۆی ڕێگریتانەوە لە ڕێگەی خوا سزای سەخت بچێژن و لە دوا ڕۆژیشدا سزایەكی گەورەتان بۆ هەیە .

ئینجا ئەگەر ئەم ڕێگەگرتنە لە ڕێبازی خوا و ئەم هەڕەشە تووندە لەسەری بەهۆی گەمە وگاڵتەكردن بە سوێندەكان و كردنی بە هۆكارێك بۆ فڕوفێڵ بێتەجێ‌ ، ئەوە بێگومان ئەوەی ڕوودەدات لە خەڵك دوورخستنەوە لە دینی خوا و ڕێگرییكردن لێی بەهۆی گاڵتەكردن بە حوكمەكانی تەكفیر

www.tgoop.com/mamostaosmanaminipour/1548

1.6K viewsغریب ایران زمین, Dec 3, 2021 at 11:17

، جا ئەگەر دوای ئەوە زانایان قسەیان تێدا كرد ئەوە بۆی هەیە تەقلید بكات یاخود شوێن یەكێك بكەوێت كە متمانەی پێیەتی لە زانایانی ناسراو بە زانست.

وتەی سێیەم:
حوكمی تەكفیر حوكمێكی شەرعییە ، پلەكانی ڕوونی وجێگیربوونی جیاوازە:
*ئەو بەشەی كە زۆر ڕوون وئاشكرایە لە تەكفیر ، موسڵمانان هەموویان یان زۆربەیان ومامناوەندەكەیان ، وە لەوانەیە زانا و عاممی لە نەزانینیيدا یەكسان بن ، وەكو هێندێك لەو نموونانەی كە لە سەرەوە ڕوونمان كردەوە (نموونەكان: كوفری جوولەكە وگاورەكان وبتپەرستەكان و،هیندۆسە چێڵ پەرستەكان و، بووزییەكان ، وە هەموو ئەوانەی خاوەن ئایینێكن جگە لە ئایینی ئیسلام ، یا ئەوانەی هیچ كاتێك نەهاتوونەتە ناو ئیسلام ، یا وەكو ئەو هەڵگەڕاوەیەی كە بە ڕاشكاوی ڕایگەیاندووە كە چۆتە سەر ڕێبازێكی تر جگە لە ئیسلام ، وەكو ئەوانەی دەبن بە گاور و ، ئەوەی شوێن كەسێك دەكەوێت كە بانگەشەی پێغەمبەرایەتی دەكات ) ، هەروەها وەكو ئەو كەسەی جوێن بە خوای گەورە و ، ئایینەكەی دەدات و، گاڵتەی پێ‌ دەكات بە شێوەیەكی ڕاشكاو وئاشكرا كە هیچ گومان ونادیارییەكی تێدا نییە ، بەتایبەتی لەگەڵ دووبارە بوونەوەی ، بێگومان ئەمە پێویستی بەوە نییە كە زانایەك فەتوای تێدا بدات ، چونكە هەموو خەڵكی شارەزان بەوەی كە ئەم كردەوەیە كوفرێكی گەورەیە خاوەنەكەی لە ڕێبازی ئیسلام دەردەكات ، بۆیە هەركەسێك دیتی كەسێك ئەم كوفرە ئەنجامدەدات و زۆرلێكراو وشێت نەبوو ، ئەوە حوكمی كوفری بەسەر دادەدات .
*بەڵام ئەوەی كە زۆر ڕوون وئاشكرا نییە ، لەو جۆرە كردەوانەی كە لە نێوانی زانایان جیاوازی تێدا دروست دەبێت ئایا كوفرە یان نا ، یاخود جیاوازی ودوودڵییەكە لە كافركردنی بكەرەكەی ڕوودەدات ، بەگوێرەی ئەوەى: ئایا بیانووی هەیە یاخود نا ، واتە: ئایا مەرجەكان لەو كەسەدا هاتۆتەجێ‌ و ڕێگرەكانیش نەماوون بۆ حوكمدان لەسەری بە كوفر یان نا .
ئائەمە پێویستە وازی لێبهێندرێ‌ بۆ زانایان و ئەوەی كە ئەهلی عیلم نەبێت قسەی تێدا نەكات ، چونكە جێگای هەڵەكردنە و، هەڵەكردنیش بەتایبەتی لەم بابەتەدا ترسناك وقورسە ، لەبەر ئەوەی لە شەریعەتدا وریاكردنەوە وهەڕەشە هاتووە دەربارەی چوونە پێش و دەستپێشخەریكردن بۆ كافركردنی موسڵمان بە ناحەق ، بۆیە ئەو باوەڕدارەی كە سوورە لەسەر دینەكەی و ڕزگاربوونی لە دواڕۆژی ئەترسێ‌ لەوەی كەسێك كافر بكات كە شیاوی كافركردن نییە ، بەهۆیەوە بە هەڕەشەیەكی تووندەوە بگەڕێتەوە .
خواش زاناترە.
داوا لە خوای گەورە دەكەین كە ڕێنمایی وصەواب لە وتە وكردەوەدا بە ئێمە وبراكانمان ببەخشێ‌ .
لەژێر ڕۆشنایی ئەوەی كە پێشوو باسمكرد ، بێگومان لەسەر برایان بە گشتی پێویستە كە پرسیار لە زانایان بكەن وپەلە نەكەن لە كافركردنی خەڵكی ، بەتەنها بەوەندەی دەیخوێننەوە وتێیدەگەن لە دەستەواژە و وتەی دانەرەكان لە پەرتووكەكان ، لەبەر ئەوەی ئەمە یەكێكە لە هۆكارەكانی هەڵەی ناقۆڵا ، چونكە برای عاممی ئەوەی كە تێیدەگات لەو پەرتووكانە جێبەجێی دەكات ، ئینجا لەوانەیە لە تێگەیشتن هەڵە بكات و، لەوانەیە لە جێبەجێكردن هەڵە بكات ، لەوانەشە لەهەردووكیاندا هەڵە بكات ، بەمەش خراپەیەكی گەورە ڕوودەدات !
بۆیە دووبارەی دەكەینەوە وئامۆژگاری دەكەین بەوەی بابەتەكانی تەكفیر وازلێبهێندرێ‌ بۆ زانایان و، پێویستیشە لەسەر گەنجەكان كەوا بزانن بابەتەكانی تەكفیر – زۆربەیان – بابەتی ئیجتیهادین ، جیاوازی تێیدا دروسته ، بۆیە با هیچ كەسێك دەمارگیری بۆ وتەیەك یا شێخێك یا كۆمەڵێك نەبێت ، هەروەها با دووژمنایەتی یەكتری نەكەن بە هۆی جیاوازی لە كافركردنی كەسێك یا خەڵكانێك یاخود كۆمەڵێك ، لەوانەی ڕێگای كافركردنەكەیان ئیجتیهادییە ، بەڵكو ئەو كەسە زانستخوازەی بە تێڕوانین و لێكۆڵینەوەی خۆی ڕاستی بۆ ڕوون بوەوە و دڵنیاش بوو لێی ئەوە با كاری پێبكات ، ئەو كەسەشی ڕاستی بۆ ڕوون نەبوەوە ئەوە با خۆی بپارێزێت و وریابێت ، وە با بیانوو بێنێتەوە بۆ هەركەسێك كە پێچەوانەی ئەو دەكات لە شتێك لەمەدا .
ئەمە بریتییە لە ڕێگەی ڕاست ودروست ، ئەگەرنا (جگە لەمە) نە چاكەكارییە و نە چاككردنە ، وە جاری وایە گەنجەكان خراپەكاریی دەكەن وخەڵك لە دین دووردەخەنەوە و دەبنە بەربەست لەبەردەم ڕێبازی خوا لەهەمان كاتیشدا وادەزانن كارێكی چاك دەكەن وئایینی خوا سەردەخەن ، بەم كارەشیان خۆیان تووشی هەڕەشەیەكی تووند دەكەن . خوای بەرز وبڵند دەفەرمووێ‌: بە سوێند وپەیمانەكانتان فڕوفێڵ وناپاكی لەگەڵ یەكتردا مەكەن ، نەكا بەو كارە پێ‌ بخلیسكێ‌ و لە ڕێبازی باوەڕ بترازێت ، پاش جێگیربوونی ، وە نەوەك بەهۆی ڕێگریتانەوە لە ڕێگەی خوا سزای سەخت بچێژن و لە دوا ڕۆژیشدا سزایەكی گەورەتان بۆ هەیە .

ئینجا ئەگەر ئەم ڕێگەگرتنە لە ڕێبازی خوا و ئەم هەڕەشە تووندە لەسەری بەهۆی گەمە وگاڵتەكردن بە سوێندەكان و كردنی بە هۆكارێك بۆ فڕوفێڵ بێتەجێ‌ ، ئەوە بێگومان ئەوەی ڕوودەدات لە خەڵك دوورخستنەوە لە دینی خوا و ڕێگرییكردن لێی بەهۆی گاڵتەكردن بە حوكمەكانی تەكفیر

BY ماموستا عثمان