Мөһаҗирләрне өйрәнүчеләр мөһим бер төркемгә кирәкле игътибар биреп бетерми. Ул да булса күчә алмаган мигрантлар.

Involuntary immobility (теләк булып та, күченә алмаучанлык) — ул глобализациянең тискәре ягы.

Уйлап карагыз: бүгенге трансмилли дөнья кешегә нинди мөмкинлекләр ача бит! Бүген кеше теләсә кая барып, теләсә кайда җирләшеп яши ала. Болар бөтенесе шулайдыр да, ләкин бөтен шушы мөмкинлекләр турында белә торып та, ояларыннан очып китәм дигәндә генә, зур бер төркем шушы барлык нигъмәтләрдән мәхрүм кала. Болар — китә алмаган мигрантлар.

Шуңа күрә мөһаҗирлек турында сөйләгәндә, ике үзгәрмә зурлыкны истә тотарга кирәк. Берсе — теләк, икенчесе — мөмкинлек. Кызганыч, еш кына бу үзгәрмә зурлыклар бер-берсе белән кисешми. Мәсәлән, эш таба алмаган кешенең күченеп китү теләге эше булган кешенекеннән көчлерәк була. Ләкин яхшы эшләр күп булган илгә виза алу өчен, яхшы түләнә торган эштә эшләргә кирәк.

Кабо-Верде илендә яшәүче бер хатын болай ди икән: «Безнең илебез һәркемгә ачык, ләкин башка илләр безгә ябык». Эшсезлек, акчасызлык, дәүләтләрнең миграциягә бәйле сәясәте, виза чикләүләре — болар барысы да күченеп китүне авырлата. Шулай итеп глобализациянең артып торган «нигъмәтләре» дөньядагы тигезсезлекне тагын да көчәйтә. (Ягъни элек, глобаль дөнья булмаганда, күченеп китү «тамырлардан аерылу» дип саналганда, ул «нигъмәтләр»нең бәясе бик югары булган, шуңа алардан баш тарту җиңел бирелгән. Ә яңа дөньяда бу биииик зур киртәләр генә куя.) Мигрантофобиянең тамырлары да, мәхәтле шушы тирәдәдер.

На сайте «Такие дела» вышел материал о Преображенском рынке антропологини Олеси Меркуловой, аспирантки Европейского университета в Санкт-Петербурге. Преображенский рынок — это торговые ряды площадью 30 тысяч квадратных метров, ближайшая станция метро — «Преображенская площадь». Рынок возник в 1932 году на месте снесенных келий старообрядческого монастыря и богадельни. Теперь монастырь восстановлен, а рынок постоянно норовят снести.

Для исследования Олеся Меркулова выбрала метод включенного наблюдения. Она несколько месяцев торговала пирожками на рынке, чтобы понять, какие отношения связывают продавцов и покупателей. Мы попросили Олесю коротко рассказать о своей полевой работе и о том, как она решила открыто опубликовать историю полевого исследования.

Первое, что исследователь видит на базаре — непривычно близкие отношения в экономическом обмене. Экономика дара там переплетается с рыночными отношениями и становится основой базара как института, дар создает солидарность, снижает экономические издержки и решает конфликты. Это делает базар уникальным явлением в капиталистическом городе. И дар же привязывает москвичей к этому пространству.

Рынок этнически разнообразный. Это тоже типичная ситуация для базара. Он отражает политические и социальные процессы страны, но здесь меньше сегрегации (хотя она не исчезает совсем), люди тесно взаимодействуют друг с другом и находят контакт несмотря на ксенофобию, в том числе личную. Еда работает как культурный феномен — в рыночные кафе ходят представители местной прокуратуры, отдела полиции и сотрудники близлежащих офисов.

Насколько «поле» было интересным, настолько же и тяжелым. 12-часовая работа на ногах, первую неделю домой я уходила как русалочка из сказки, как будто шла по стеклу. Торговля оказалась трудной не только физически — она много обещает и мало дает, и продавцы ежедневно испытывают и надежду, и разочарование. Если бы не моя работа на рынке, этот мир остался бы для меня непонятным, потому что все эти трудности невидимы, они же — основа мировоззрения продавцов и солидарности.

На рынке меня воспринимали как работника, «свою», хотя я много раз объясняла, что пишу диссертацию, рассказывала, какие культурные феномены мне интересны. Это огромная каждодневная этическая проблема. Ты прозрачен, но ваши миры настолько не пересекаются, что обман растет просто из этого непересечения: люди не понимают, чем ты занимаешься.

Я написала репортаж, когда пришли новости о реконструкции рынка. У мэрии Москвы своя политика — все рынки города были джентрифицированы. Преображенский держался из-за юридических проблем со старообрядческой общиной. Джентрификация рынков — инерция бюрократической машины. Никто уже не думает, эффективно это или нет, нужен ли еще один фуд-корт. Преображенский рынок — самый доступный рынок Москвы, сюда приезжают люди со всего города, потому что хотят купить обычные продукты.

Именно из-за угрозы реконструкции я решилась на публикацию и назвала место своей полевой работы широкой аудитории (обычно это не принято в среде антропологов). В репортаже много личных историй. Конечно, я меняла имена и детали, оставляя суть ситуации. Тем не менее это риск. Люди могут почувствовать себя уязвимыми даже в ситуации анонимности. При этом как бывший журналист я знаю, что если текст не попадает в сердца людей, можно считать, что его нет. Мне было важным выразить этот мир, чтобы люди могли его почувствовать.

В документальном кино есть принцип: показывать уязвимость человека, если она не унижает его, а, наоборот, возвышает. Именно этого принципа я старалась придерживаться.

Читать материал «Рынок, который нельзя закрывать» на «Таких делах»

Шушы көннәрдә мигрантларның болай да авыр тормышын авырайта торган канун өлегесе тыңлана. Рус телен начар белгән мигрант балаларын мәктәпләргә кабул итмәскә тәкъдим ителә. Бердәнбер Татарстан парламенты канун өлгесен хупламады. Бу нәрсәгә бәйле соң?

Мигрантларны болай да күп җирдән борып җибәрәләр. Илебезгә керү белән үк, алар медиадагы маргиналь нарративлар белән каршылаша. Бу очракта "кем ни сөйләмәс", дип кенә булмый, чөнки шушы медиарепрезентация һәм стереотиплар аркасында мигрантлар бушлык зоналарына эләгә (zones of non-existence). Бушлык зоналары — ул мигрантлар барлыгын күрмәмешкә салыша торган өлкәләр. Мәсәлән, "һәркемнең белем алырга хокукы бар", "һәркемнең бушлай медицина ярдәменә хокукы бар" кебек җөмләләрне "мигрантлардан башка һәркемнең" дип укуы дөресрәк булыр иде (I. Kuznetsova, J. Round; 2019).

Моннан тыш, Россиядә мигрант балаларын болай да начар мәктәпләргә җибәрергә тырышалар. Мәктәпкә кабул иткәндә, тел киртәсе һәм мигрантларның үз хокукларын яхшы белмәвеннән файдаланып, акча сорыйлар, мигрант баласын "артта калучылар" рәтенә куялар (E. Demintseva, 2020). Моннан тыш, дискриминацион иерархиләр барлыкка килә: доминант мәдәнияткә охшаш милләт вәкилләре "безнекеләр"гә якынрак булып чыга, ә тел, диннәре буенча аерылганнар "кыргыйлар" дип кабул ителә. Символик киртәләр чын киртәләргә әверелә.

Татарстанда бу очракта позитив динамика бар – бүген "татар"лар да, "рус"лар да бертигез диярлек дәрәҗәдә "безнекеләр" рәтенә куела (2017 нче елны истә тотсак та). Шулай да башка милләт вәкилләре, хәтта Россия ватандашлары да, көндәлек тормышта дискриминацион риторика белән каршылаша ала: әле яңа гына тел, милләт саклау әһәмияте турында сөйләгән татар укытучылары удмурт, мари, чуваш чыгышлы укучыларын ачуланганда, аларның чыгышларын ямьсез шәкелдә ассызыклап куярга мөмкиннәр. Кайбер укучылар социаль адаптация максатларыннан үз милләтләрен яшереп, үзләрен "престижрак" милләт вәкилләре дип күрсәтергә тырыша, туктаусыз negotiation of identity бара (D. Suleymanova, 2020). Милләт "объектив" категория булудан туктый, динамик, субъектив төшенчәгә әйләнә. Димәк, мигрант проблемалары Россия ватандашларына кагыла ала – татарлар Татарстанда үзләрен яхшы хис итсә дә, башка төбәкләрдә ни булачагы билгесез.

Мәктәпләр берләшү, дуслык урыны булырга тиеш. Киртәләр тудырып, изоляцияне көчәйтеп торучы урыннар түгел.

WB'да турыдан-туры сату тукталып торганда (нөсхәләрне җиткерүгә бәйле), китапны кибетләрдән сатып алырга була:

— «МАНАРА» кибете
• Адрес: Казан, Тукай ур., 23
• Эш вакыты: 9:00–19:00 (дүш–җом); 9:00–18:00 (шим–якш)

— «АЛТЫН АЙ» кибете
• Адрес: Казан, Париж коммунасы ур., 19
• Эш вакыты: 9:00–19:00 (дүш–җом*); 10:00–18:00 (шим–якш)
* җомга 12:00–12:40 тәнәфес

— MUSLIMBOX кибете
• Адрес: Яңа Шигали ав., Совет ур., 31б
• Сылтама: www.tgoop.com/muslimboxkzn/1421
• Элемтә: @leilyashh

Мәгълүматны яңартып торырга тырышсак та, кибеттә күпме нөсхә калганын тикшерә алмыйбыз. Моны белер өчен, сатучылар белән элемтәгә керергә киңәш итәбез.:

Немножко "мирасизма" пост.

[Почти] иске имла там и тогда, где и когда ее не ожидаешь. Оказывается, в 1973 г. вокально-инструментальный ансамбль (ВИА) "Идель", помимо кириллической надписи своего названия, использовал надписи на латинице и арабице. И пусть арабица здесь выполняет роль экзотической виньетки - ее использование в общественном пространстве в разгар политики манкуртизации симптоматично. За тысячу лет арабица стала неотъемлемой частью татарского культурного кода.

https://www.tgoop.com/bakchalar/2141

Schluessel Eric. An Introduction to Chaghatay - A Graded Textbook for Reading Central Asian Sources

Эчтәлеге:
1 Basic Word Order and Copular Sentences
2 Existence
3 Plural, Palatal Harmony, and Case Endings
4 People and Questions
5 The Present-Future Tense
6 Possessive Pronouns and the Simple Past
7 A Legal Document
8 A Newspaper Story from Kashgar
9 Qasim Beg, “Events in Ghulja”
10 Craft Manual of the Blacksmiths
11 Babur’s Description of Ferghana
12 Abu ‘l-Ghazi’s Shajara-i Turk
13 Nawāʾī’s Seven Sleepers
14 The Tadhkira of Jalāl ud-Dī n Katakī , Part One
15 The Tadhkira of Jalāl ud-Dī n Katakī , Part Two
16 The Stories of the Prophets
Appendix A: Numbers
Appendix B: Common Units of Measurement
Key to Exercises
Chaghatay-English Glossary
Index of Grammar and Suffixes
About the Author

💳 - иганәче булып ярдәм итү
💻 - платформабыз
📣 - каналыбыз