tgoop.com/mghlte/1110
Last Update:
💠نسبیت گرایی معرفت شناختی💠
(بخش دوم)
به نظر ما تفاوت روش علمی و نگرش (ای که) عقلانی(به معنای متعارف آن نامیده میشود) در زندگی روزمره یا در دیگر قلمرو های شناخت بشری تفاوتی بنیادی نیست.
مورخان کارآگاهان و لوله کش ها در واقع تمام انسانها برای #استقرا ، #قیاس و ارزیابیِ شواهد همان روش های اساسی مورد استفاده فیزیکدان ها یا بیوشیمیست ها را به کار میبرند.
#علم_مدرن (فقط)سعی میکند این اعمال را به طرزی دقیقتر و منظمتر انجام دهد و به این منظور از اهرم های کنترل ، آزمایش های آماری ، تاکید بر همتاسازی و نظایر آن استفاده می کند.
علاوه بر این ، سنجش های علمی اغلب بسیار دقیق تر از مشاهدات روز مره اند.
آنها به ما اجازه میدهند پدیده هایی را کشف کنیم که پیش از این ناشناخته بوده اند ، آنها اغلب با باورهای متعارف اختلاف دارند ، ولی این اختلاف در سطح نتایج است نه در رهیافت مقدماتی. دلیل اصلی باور کردن نظریه های علمی این است که انسجام تجربه ی ما را تبیین می کنند.
اجازه دهید دقیق سخن بگوییم:
اینجا "تجربه" تمام مشاهدات ما را در بر میگیرد، از جمله نتایج آزمایش های آزمایشگاهی که هدف آنها سنجش کّمیِ (گاهی با دقت باورنکردنیِ) پیشبینیهایِ نظریههای علمی است.
برای مثال: الکترودینامیک کوانتومی پیشبینی میکند که گشتاور مغناطیسی
الکترون ارزش
۱/۰۰۱۱۵۹۶۵۲۲۰۱+_۰/۰۰۰،۰۰۰،۰۰۰،۰۳۰
را دارد که در آن مثبت و منفی نشان دهنده عدم قطعیت های موجود در محاسبه نظری است که چندین تغییر را در بر می گیرد.
اگر علم هیچ چیز درستی - یا حداقل تقریباً درستی- درباره جهان نمی گفت، این توافق میان نظریه و تجربه در کنار هزاران نمونه از دیگر موارد مشابه، ولی کمتر چشمگیر ،معجزهای پیش نمی بود.(امکان پذیرنبود)
تایید های تجربیِ تثبیت شده ترین نظریه های علمی ،بر روی هم شواهدی هستند دال بر این که واقعاً شناختی عینی- گرچه تقریبی و ناقص- از جهان طبیعی کسب کردیم.
حالا که در بحث به اینجا رسیدهایم طرفداران شکاکیت افراطی یا نسبیتگرایی خواهند پرسید :
وجه تمایز این علم از دیگر گفتمان های مربوط به واقعیت برای مثال ادیان یا اسطوره ها یا شبه علومی از قبیل طالع بینی چیست ؟ و از همه مهمتر برای ترسیم چنین تمایزی چه معیارهایی را به کار میبریم ؟
پاسخ ما متنوع است:
اول از همه اینکه چند اصل معرفتشناختی کلی (ولی اساساً سلبی) وجود دارد که سابقه آنها حداقل به قرن هفدهم باز میگردد :
اینکه باید به استدلال های پیشین ، #کشف_وشهود ، متون مقدس و استدلال های مبتنی بر #حجیت ، مشکوک بود.
افزون بر این تجربه ی انباشتی در طول سه قرن فعالیت علمی مجموعه ای از اصول روش شناختی -کمابیش کلی- را به ما ارزانی داشته.
برای مثال برای همتاسازی آزمایش ها، برای استفاده از اهرم های کنترل و شواهد ، برای آزمایش داروها از #آزمون_دوسوکور استفاده میکنیم که می توان آنها را با استدلال های عقلانی توجیه کرد. با وجود این ادعا نمی کنیم که این اصول را میتوان به شیوه قطعی تدوین و رمزگذاری کرد.
علاوه بر این مدعی جامع بودن این فهرست نیستیم. به عبارت دیگر حداقل در حال حاضر تدوین و رمزگذاری کامل عقلانیت علمی وجود ندارد و نسبت به احتمال وجود چنین چیزی در آینده به شدت مشکوک هستیم .
از همه اینها گذشته آینده ذاتن پیش بینی ناپذیر است .عقلانیت همیشه نوعی انطباق با وضعیت جدید است. با وجود این ، تفاوت عمده ما #انکارگرایان هم همین است که به عقیده ما : آن دسته از نظریه های علمی که به خوبی بسط داده شده اند به طور کلی از پشتیبانی استدلال های خوب برخوردارند ،ولی عقلانیت این استدلال ها را باید به طور موردی تحلیل کرد.
در حالی که دانشمندان نهایت تلاش خود را به خرج میدهند تا دیدی عینی ( از جنبه های معینی از ) جهان به دست آورند ، متفکران نسبیت گرایی به آنها می گویند که دارند وقت خودشان را تلف می کنند و چنین کاری اصولاً توهمی بیش نیست.
بنابراین ما با اختلاف و تضاد بنیادی سر و کار داریم.
#چرندیات_پست_مدرن
صفحه ۹۳
ادامه دارد
#پست_مدرنیسم
#روش_شناسی
#فلسفه_علم
#شک
#نسبی_گرایی
#انکارگرایی
https://www.tgoop.com/mghlte
بخش قبل
داوری همتا
انکارگرایی
BY مجلهی اینترنتی عصر روشنگری
Share with your friend now:
tgoop.com/mghlte/1110