tgoop.com/mghlte/1120
Last Update:
💠استدلال های عِلّی💠
وقتی فرضیه ای مطرح میکنیم و امری را علت امر دیگر قلمداد میکنیم ، استدلال ما غالباً بر یکی یا ترکیبی از دو الگوی متمایز استنتاج مبتنی است:
🔴 تفاوت مرتبط
اگر گلدان بنفشه ی شما امسال خوب گل نمی دهد و می خواهید بدانید چرا ، از خودتان مپرسید :
امسال چه تفاوتی با دیگر سال‌ها دارد؟
اگر تفاوت مرتبطی درباره بنفشه های امسال پیدا کنید طبیعی است که به ارتباط آن ، با رشد ضعیف گلها مشکوک می شوید.
برای مثال اگر هوا ، امسال نسبت به سال گذشته ، گرم تر و خشک تر باشد طبیعتاً احتمال می دهید که هوای خشک موجب شکوفایی کمتر گل ها شده باشد.
به عبارت دیگر چنانچه معلولی در یک موقعیت ، حاضر و در سایر موقعیت های مشابه ، غایب باشد ، سعی می کنیم تفاوت مرتبطی میان موقعیتی که معلول در آن حضور دارد با موقعیت‌هایی که معلول در آن غایب است بیابیم.
اگر تفاوت مرتبطی پیدا کنیم احتمال می‌دهیم که این تفاوت ، علت یا بخشی از علت معلول مورد نظر است.
برای مثال اگر نرخ ابتلا به سرطان در ناحیه ای بالاتر از سایر نواحی باشد ، به دنبال تفاوت آن ناحیه با نواحی دیگر می گردیم.
آیا زباله های سمی در آن حوالی رها می‌شود؟
آیا زباله های محلول‌های شیمیایی به دلایلی در این منطقه وجود دارند؟
که اگر اینطور باشد نتیجه میگیریم که زباله های محلول های شیمیایی با نرخ بالای ابتلا به سرطان در ناحیه ارتباط دارند؟
یا چنانچه یک روز صبح با سردرد شدید از خواب بیدار شوید و به خاطر بیاورید که شب قبل کار متفاوتی داده اید ، مثلاً چندین ساعت با نور کم مطالعه کرده باشید ، حدس می زنید که این تغییر رفتار علت سردرد است .
فقط معلول های نامطلوب نیستند که حساسیت بر انگیزند.
اگر 'جان' که دوستی چندانی با وی ندارید ، ناگهان با شما گرم بگیرد ، حیرت زده به دنبال علت این تغییر می گردید.
در این مورد هم به دنبال تفاوتی می گردید که بتواند علت مهربانی ناگهانی جان را تبیین کند.
آیا علتش این است که به تازگی ترفیع گرفته اید و حالا رئیس جان شده اید؟ ممکن است به ارتباط این مسئله با تغییر رفتار مشکوک شوید .
در هر کدام از این موارد معلولی اتفاق افتاده که در سایر موقعیت های مشابه رخ نداده است .
چنانچه تفاوت مرتبط و مهمی میان موقعیتی که معلول در آن رخ داده با سایر موقعیت ها وجود داشته باشد ، احتمال می‌دهیم که این تفاوت در رخ دادن معلول مورد نظر ما نقش عِلّی داشته باشد.
این موضوع که 'هاوارد' بلافاصله پس از بالا دویدن از پله ، دچار حمله قلبی شده ، دلیل موجهی نیست تا گمان کنیم که دویدن علت حمله قلبی است ، برای اینکه چنین گمانی را معقول بدانیم باید دویدن تنها تفاوت میان موقعیت مورد بحث و سایر موقعیت ها باشد.
به همین شکل این واقعیت که عموی 'پیت' پس از دعای مادربزرگش بهبود یافته است به خودی خود نشان نمی‌دهد که دعای ما را در بهبودی بیماری ، نقش دارد ، برای چنین ادعایی باید معلوم شود که دعای مادربزرگ ، تنها تفاوت مرتبط میان زمان بیماری و زمان سلامت عموی پیت بوده است.
🔴 رشته مشترک
حال اگر با رخدادهای متنوعی از یک معلول مواجه شویم ، الگوی استدلالی متفاوتی به کار گرفته می شود.
برای مثال زمانی که چند نفر با علائم مشابه -مانند آنچه در بیماری سارس- دیده شده از پا در می آیند چه اتفاقی می افتد؟
اولین کارجامعه پزشکی جستجوی رشته مشترکی میان قربانیان است.
آیا هوا یکسانی را استنشاق کردند؟
آیا در یک محل بودند ؟
آیا فرد خاصی با همه قربانیان تماس داشته است؟
رشته‌‌های مشترک به سرعت به عنوان دلایل محتمل بیماری مورد بررسی قرار می‌گیرند.
یا فرض کنیم که بنفشه های شما برخی از سال‌ها به خوبی گل می دهند و برخی از سال‌های دیگر نه ، شما پی رشته مشترکی میان سالهایی که بنفشه ها بخوبی رشد می کنند یا میانسال هایی که خوب گل نمی دهند می گردید.
برای مثال اگر هر گاه به جای زمستان در پاییز گل ها را هرس کرده‌اید شکوفایی بهتری داشتند ، احتمال می دهید که زمان هرس کردن روی کیفیت شکوفایی گل ها تاثیر دارد ،
یا فرض کنیم که در تمام تابستان ، هر یکشنبه عصر ، حیاط پشتی خانه شما پر از پشه می‌شود و باقی روزها نه.
چه نکته ای در مورد عصرهای یکشنبه وجود دارد ؟ این سوال ذهنتان را مشغول می کند عصرهای یکشنبه چه ویژگی مشترکی دارند که به تعداد پشه ها مربوط می شوند؟
برای مثال آیا هر یکشنبه بعد از ظهر چمن های حیاط را کوتاه می کنید؟
در این صورت شاید کوتاه‌کردن چمن‌ها جواب مشکل باشد .
#تفکرنقاد
ریچارپارکر بروک نوئل مور
صفحه ۴۸۱
#آزمایش_کنترل_شده
#آزمون_دوسوکور
#روش_شناسی
#انواع_استدلال
#منطق_مادی
#فلسفه_علم
#تعاقب #تقارن #علت_جعلی
#ادراک_گزینشی
https://www.tgoop.com/mghlte
◾️ساتیا سای بابا و شرایط کنترل شده
(عرفان کسرایی)
🔹منطق مادی
🔹استقراگرایی
🔹آزمون دوسوکور
🔹طب سنتی
♦️مغالطه تعاقب
♦️مغالطه تقارن
♦️مغالطه علت جعلی
BY مجله‌ی اینترنتی عصر روشنگری
Share with your friend now:
tgoop.com/mghlte/1120