tgoop.com/mghlte/2169
Last Update:
💠کوهن و عقلانیت علم💠
ساختار انقلابهای علمی لحنی کوبنده دارد و به صد زبان این احساس را القا می کند که #کوهن می‌خواهد تلقی کاملاً تازه‌ای را در زمینه تحول نظریات علمی ، جایگزین اندیشه‌های فلسفی جا افتاده کند.
نظریه او در خصوص تحول #پارادایم ای ، #قیاس_ناپذیری و #نظریه_مندی داده ها ، ظاهراً با تصور پوزیتیویستی در باب علم متضاد است.
طبق درک پوزیتیویستی ، علم ، امری عقلانی و عینی و همواره در حال فربه شدن است.
تلقی نخستین خوانندگان کتاب کوهن این بود که کوهن می‌خواهد بگوید :
علم فعالیتی است یکسره غیرعقلانی که مشخصه ی آن :
در ادوار متعارف ، تعلق خاطر جزم اندیشانه به پارادایمی خاص است
و
در ادوار انقلابی ، تغییر دین به شکل ناگهانی .
باید گفت با توجه به لحن نوشته های کوهن ، تلقی آنها تا حد زیادی موجه بود.
اما برای کوهن خوشایند نبود که از کتابش این‌طور برداشت کنند و در ضمیمه چاپ دوم کتاب 'ساختار انقلاب های علمی' که در سال ۱۹۷۰ منتشر شد و نیز در نوشته‌های بعدی ، لحنش را بسیار ملایم تر کرد و در مورد برخی از خوانندگان کتابش مدعی شد که آنها مقصودش را بد فهمیده اند.
کوهن گفت مقصود او از نوشتن کتاب این نبود که بر عقلانی نبودن علم (حتی) تردید بپاشد ، بلکه برعکس ، می‌خواست شرح دقیقی از عقلانیت علمی به دست دهد.
⭕️برخی از شارحان معتقدند که ضمیمه کوهن چیزی جز #تغییرموضع نیست.
او به توضیح و تشریح موضع اولیه‌اش نپرداخته ، بلکه از آن عقب نشسته است.
در این ضمیمه این مطلب مهم آشکار شد که وقتی او را متهم کردند که از تحولات پارادایمی تصویر غیرعقلانی ارائه داده است ، این پاسخ مشهور را داد که
برای نظریه گزینی در علم هیچ الگوریتمی وجود ندارد.
اگر معلوم شود چنین الگوریتمی در کار نیست -که احتمالاً هم نیست.- آنگاه دو راه پیش روی ماست:
یا می‌پذیریم که تحول علمی رویداد غیر عقلانی است یا تلقی پوزیتیویستی از عقلانیت را بیش از حد سختگیرانه می شماریم.
کوهن در ضمیمه اش می گوید که او در کتاب خود راه دوم را پیش گرفته است.
نتیجه ای که از سخنانش می‌توان گرفت این نیست که تحولات پارادایم غیرعقلانی است ،بلکه این است که برای درک این تحولات باید برداشت معتدل تری از عقلانیت داشت. برداشتی که مبتنی بر الگوریتم نباشد.
(برای توضیح بیشتر راجع به منظور الگوریتم ، به کتاب مراجعه کنید.)
#فلسفه_علم
#سمیر_اکاشا
صفحه ۱۲۱ تا ۱۲۵
#روش_شناسی
#چرندیات_پست_مدرن
#نسبی_گرایی
#پوزیتیویسم
🔸مغالطه تغییر موضع
🔸 مقاله‌ی پاسخ کوهن به نسبی گرایی
BY مجله‌ی اینترنتی عصر روشنگری
Share with your friend now:
tgoop.com/mghlte/2169