tgoop.com/mghlte/2926
Last Update:
⭕️پرسشگری و موانع آن در جامعه ما
بخش اول
انسان به عنوان ذهن شناسنده ( #سوژه ) در گذار دائمی از نادانستگی به دانستگی متعلق می شود .
گذاری که برآمده از پرسشگری انسان و پاسخهای او به این پرسش ها و نیز باز تولید این پرسشها و پاسخها در روند بی‌پایان پرسشگری است.
از آن رو که موضوع های در برابر انسان متفاوت‌ست ، پرسش های متفاوتی نیز مطرح میطلبند:
پرسش علمی-فلسفی، پرسش دینی ، پرسش علمی و یا حتی پرسش زیبایی‌شناختی.
هر یک از این دسته پرسش ها ،پاسخها متناسب با خود را می‌طلبد : پاسخ علمی-فلسفی ، پاسخ دینی و یا پاسخ هنری
در این جستار با بررسی مفهوم پرسشگری از منظر فلسفه و علم نگاهی می شود و به برخی از موانع پرسشگری علمی-فلسفی در جامعه‌ی ما
مواجهه پرسشگرانه مواجه‌ای‌ست نو و مواجهه‌ی نو
یا برانگیزنده حیرت می شود
و یا محرک تردید
پس پرسشگری مستلزم دو احساس انسانی‌ست: حیرت و تردید.
گفته می‌شود که فلسفه با #سقراط و آن هم با پرسشگری فلسفی او آغاز شده است ، در آن شرایط که آگاهی ازنادانستگی ، نقطه‌ی آغاز فلسفه بود.
پرسشگری عمدتاً بر محور حیرت ممکن شده ، #افلاطون از زبان سقراط گفته است که :
حیرت آغاز فلسفه است.
حیرت از شیفتگی و جذبه ناشی از رویارویی انسان با آنچه برای او ناشناخته و نامنتظره است ، متمایز است.
حیرتِ به پرسش در آمده موجب بصیرت می‌شود.
اما هر زمانی که به پرسش درنیاید یعنی از طریق پرسش نفی نشود به جهل و لاابالی‌گری فکری می‌انجامد.
تردید را می توان تصویر ذهنی و احساسیِ پاسخِ به بن‌بست‌رسیده دانست.
تردید نتیجه این‌ست که عمل‌برمبنایِ آنچه دانسته فرض شده ، به هدف مورد نظر نرسیده است.
شک و تردید ( نقادی) به معنایِ مهار کردنِ نیروی داوری و یا قائل نبودن به هیچ‌یقینی- آنچنان که حاصل شک‌گرایی (افراطی) تواند بود- نیست.
همچنان که یقین را نیز در عرصه‌ی تفکر باید در ارتباط با امکانی‌که برای نقادی فراهم می‌آورد سنجید ، یعنی اگر چنین امکانی را ایجاد نکند هر چه باشد یقین علمی-فلسفی نیست.
هر پرسشی پرسش راستین نیست ، همچنان که هر حقیقتی
حقیقت اگر حاصل پرسشگری انسان نباشد بروز اندیشه‌ورزی نیست.
پرسشگری اگر برآمده از حیرت و تردید نباشد ، پرسش راستین نیست.
پرسش دروغین یا شبه‌پرسش ، ناشی از قطع ارتباط با جهان‌ست ، چنین پرسشی حیرت عینی و واقعی را محال می‌گرداند ، همچنان که بی اعتنایی به خود و بیگانگی با خود و تاریخ خود معنای محال کردن تردید است.
پرسشی که زمینه ساز پاسخ نباشد در واقع موضوع را به پرسش نگرفته‌ست ، همچنان که اگر پرسش در ارتباط مشخصی با موضوع پرسش نباشد ، پرسش راستین نیست.
هر دو مورد فقط مغالطه است ، یعنی پرسش محال همانند پرسشی‌ست که پاسخِ آن را از پیش دانسته می‌باشد و اعلام می شود تا امکان ارائه پاسخی ازپیش‌داده‌شده فراهم گردد.
تلخیص شده
مقدمه‌ی کتاب « استبداد در ایران»
#قاضی_مرادی
ادامه:
https://www.tgoop.com/mghlte/2931
#تفکرنقاد
#انکارگرایی
#ازکجامعلوم ؟
#ایده_آلیسم
#فاعل_شناسا
#رئالیسم
فایل صوتی متن کامل این بخش:
https://www.tgoop.com/mghlte/2914
BY مجله‌ی اینترنتی عصر روشنگری
Share with your friend now:
tgoop.com/mghlte/2926