tgoop.com/mghlte/537
Last Update:
مغالطه شماره ۲۹
💠 فضل فروشی💠
معادل انگلیسی این مغالطه به معنای کور کردن با علم است،یعنی با بیان اصطلاحات علمی و تخصصی چشمان مخاطب کور شده و از توجه به درستی و نادرستی از مدعا قبل تر می کند
این مغالطه وقتی صورت می گیرد که با استفاده از کلمات ثقیل و پیچیده و باصطلاح باقلنبه گویی سعی میکند مخاطب خودرامرعوب نمایدوچنین وانمودکندکه اودارای مراتب فضل وکمالست وهمه این حیله هارابرای پوشاندن خطاوعیب سخن انجام دهد.
مثلا اگربخواهدبگویدهرانسانی خودشرادوست دارد.
چنین بگوید:حب الذات درانسان مفتور است وقاطبه ی انسانها جبلتا میل به جلب المنفعه ودفع المضره دارند.
کسی که واقعاداری معلومات باشدوبتواند در موضوعی اظهارنظر صحیحی بکند درصددست که اندیشه خودراهرچه بهتربه مخاطبان خودبرساند وبهمین دلیل سعی خواهدکردکه سادهترین بیان رابرای انتقال مطالب خود انتخاب کند،اما کسیکه حرفی برای گفتن نداشته باشد ومعلومات اودرموضوعی ناقص و بی اهمیت باشد کوشش خواهد کردکه ضعف خودرابا فضل فروشی جبران نمایند.
چنین شخصی امیدوارست وقتی ازکلمات و واژه های طولانی و اصطلاحات علمی استفاده می کندنزد دیگران باسوادودانشمندجلوه کند.
بدتر از این وقتیست که اگر مخاطبان خودرافریب دادبه تدریج این توهم برای خود او هم پیدا میشود که گویا عالم و چیز فهمست.
ترفندی که افرادفضل فروش به کار میبرند این است که گاهی از لغات دشوارودهان پرکن استفاده میکنند.
چنین افرادی اگر واژهه ای۲۰ هجایی بدانند از یک واژه۴ یا۵ هجایی استفاده نمیکنند.مثلاً اگر کلمه سوپرنچرالیسم و فراطبیعت باوری را بلد باشند بجای آن از کلمه ایمان به غیب استفاده نخواهد کرد. اگر بخواهند بگویند'پر' ترجیح میدهند از کلمه مالامال و آکنده استفاده نمایند.
شایسته است این افراد را بزرگنام-شیداییان بنامیم یعنی کسانی که شیدا و عاشق نامهای بزرگند.
گاهی نیز افرادفضل فروش ، سعی می کنند به گونهای دیگر مراتب فضل و کمال خود را به رخ بکشند و یا بآن تظاهر کنند.
مثلا بدون اینکه نیازی باشد ، به شعرشاعران معروف یاغیرمعروف یا ذکرنام شاعر استنادمیکنندویانام دانشمندان ومکاتب علمی و فلسفی را بجا و بیجا برزبان میآوردند.
بدین وسیله می خواهندبه مخاطب خود بفهمانندکه بله،که من کسی هستم که چنین مطالبی میدانم .پس حرفم را نمیداند. مخاطب نا آگاه که معنای لغات دشوار را نمیداند و استناد به اشعار یا کتاب های دانشمندان را متوجه نمی شود تحت تاثیر قرار می گیرد و توجه کمتری به مفاد و محتوای سخن خواهد کرد به همین علت ضعف یا خطای استدلال از او مخفی میماند.
مثال :
ژان پل سارتر فیلسوف معروف اگزیستانسیالیسم در مقدمه کتاب ادبیات چیست :" باید میخ را کوبید"
ارسطو سخن بسیار حکیمانه دارد وی میگوید :"حرف بزنید که مردم عادی و عوام بفهمند و مردم عالم و خاص در آن اشکال نکنند."
البته چنین سخن گفتن بسیار مشکل است و معمولاً شاهد افراط و تفریط در آن هستیم .یعنی یا سخن به گونه ایست که گرچه مردم عادی آن را میفهمند اما هیچ شخص عالم و باسوادی به علت ضعف آن ،راغب نیست که وقت خود را با شنیدن و خواندن آن ضایع کند
و یا آنقدر پیچیده می شود و در لفافه اصطلاحات و تعبیرات تخصصی قرار می گیرد که اگر چه ممکن است محتوای سادهای داشته باشد اما افراد ناآشنا به آن اصطلاحات و تعبیرات ، از فهم آن محروم میشوند.
این شکل دوم اگر از روی قصد و عمد و برای پوشاندن خطا و ضعف سخن باشد همان است که آن را مغالطه فضل فروشی نامیده ایم.
از زمان ویتگنشتاین فیلسوف معروف اتریشی ( ۱۸۸۹تا ۱۹۵۱) گرایش زیادی به این مسائل به وجود آمده است که دانشمندان مطالب خود را هرچه ساده تر بیان کنند خود ویتگنشتاین جمله ای دارد که می گوید:اگر کسی سخنی را مغلق و پیچیده گفت باید دانست که خود او آن را نفهمیده است. زیرا انسان اگر مطلبی را خوب فهمیده باشد میتواند آن را به سادگی بیان کند.
ویتگنشتاین کتابی دارد به نام اراکتاتوس و آن را در هفت فصل تنظیم کرده.
فصل هفتم کتاب یک جمله دارد:
آن چه را نمی توان ابراز داشت باید به خاموشی سپرد.
فیلسوفان تحلیل زبانی که از ویتگنشتاین متاثر شدهاند این اندیشه را تقویت کردهاند و همیشه اهتمام شان متوجه این امر بوده و دیگران را به آن ترغیب می کردند که مطالب خود را هرچه ساده تر بیان کنند.
ادامه
#فضل_فروشی
از دسته مغالطات #ادعای_بدون_استدلال
#کتاب_صوتی
مغالطات
علی اصغرخندان
https://www.tgoop.com/mghlte
BY مجلهی اینترنتی عصر روشنگری
Share with your friend now:
tgoop.com/mghlte/537