مجله‌ی اینترنتی عصر روشنگری

مغالطه شماره ۷۶
مغالطه ناشی از یک پیش فرض نادرست(۳)

💠تجدد💠

همانطور که اگر کسی گمان کند صرفا قدمت یک اندیشه و عمل ، نشانه درستی آن است ، دچار مغالطه می شود ،
همچنین اعتقاد به درستی و صحت چیزی(صرفا) به دلیل تازه و جدید بودن آن هم یک مغالطه است.
مغالطه #تجدد وقتی صورت می گیرد که کسی بخواهد از جدید و نو بودن چیزی صحت و اعتبار آن را نتیجه بگیرد.
شاید قبول این نکته عجیب باشد که هم تجدد و هم قدمت که ظاهراً متعارض هستند ، هر دو منجر به ارتکاب مغالطه شوند.
بیشتر انسان‌ها هم اطمینان و امنیت امور قدیمی و سنتی را می‌خواهند و هم آراستگی و درخشش امور جدید و مطابق با روز را.
هریک از این گرایشات ، اگر باعث کنار گذاشتن منطق و استدلال در نقد و بررسی های ما شوند ، موجب ارتکاب ، مغالطه خواهند بود.
تجدد در نقطه مقابل سنت گرایی قرار دارد و مبتنی بر این است که:
همه چیز در حال رشد و پیشرفت می باشد ، به همین علت هر چیز نویی که خبر از رشد و پیشرفت بیشتر دهد و باید پذیرفته شود.

مثال:
ما ازین پس بیشتر غذاهای خود را مطابق با بهترین شیوه های طبخ غذا ، یعنی شیوه‌های جدید ، تهیه خواهیم کرد.

ریشه های تاریخی اندیشه تجدد را می‌توان در دو مرحله جستجو کرد:

✅یکی پایان قرون وسطی و آغاز رنسانس که زدودن گرد و غبار سنگین چندصدساله که همه چیز را فرا گرفته بود و پیدایش انقلاب صنعتی و حرکت وجهش در علوم تجربی

✅نقطه عطف تاریخی دیگر در مسئله تجدد ، شخصیت و اندیشه‌های هگل است.
هگل که در قرن ۱۸ و ۱۹ میلادی (۱۷۷۰ تا ۱۸۳۱) میزیست ، به مسئله پیشرفت و تکامل جنبه ی فلسفی بخشید و با پیش کشیدن مسئله تضاد درونی همه ی موجودات و سیر آنها به سوی وضعیت برتر (تز و آنتی تز و سنتز)چنین ادعا کرد که وضع جهان طوریست که همه موجودات رو به بهبودی و تکامل می‌روند.
حالت اولیه جهان حالت نامطلوبی بوده است.
اما جهان آهسته آهسته رو به پیشرفت گام بر می دارد.هگل دامنه این تفکر را به همه چیز گسترش می‌داد.
حتی مدعی بود که فلسفه او نتیجه و سنتز فلسفه ی فیلسوفان گذشته است.
به همین دلیل از آنها بهتر و برترست.
بعد از هگل ، اندیشه ی تجدد و پیشرفت چنان ،جا افتاد که همه مردم تحصیل کرده و غیر تحصیل کرده ،حتی عامی ترین مردم و افراد بی‌سواد نیز قائل به اندیشه ی پیشرفت شدند.
نمونه بارز این تفکر در میان مکاتب فکری ، از سوی مارکسیست ها ابراز شد که با اخذ فلسفه ی هگلی ، معتقد بودند هر نویی از هر کهنه ای بهتر است.
بطور طبیعی یکی از زمینه هایی که ارتکاب مغالطه تجدد شیوع بسیاری دارد.
آگهی تجاری ، تبلیغات و تلاش برای به فروش رساندن هرچه بیشتر کالاهای تازه تولید شده است .
در این زمینه سیطره و تبلیغات بر افکار مردم باعث شده که جدید بودن یک کالا الزامن به معنای بهتر بودن آن فهمیده شود.
تبلیغات این چنین وانمودمیکنندکه کارخانه ها همواره با تولیدات جدید خود، محصولات بهتر و پیشرفته‌تری را به بازار عرضه می کنند.
پودر لباسشویی جدید
خمیر دندان جدید
خودکار جدید
پارچه جدید و غیره
همه و همه به دلیل جدید بودنشان، خوب و با کیفیت بهتر و بالاتر هستند.
مثال:
زندگی بهتر با محصولات جدیدتر.

زمینه مهم دیگر مغالطه تجدد به ویژه در کشورهای جهان و کشورهای مسلماندر این میان عده‌ای دچار مغالطه سنت گرایی شده و به طور کلی از همه ی اندیشه ها و ارزش های قدیمی و سنتی طرفداری کرده و مهر بطلان به هر چیز جدید زده اند.
از سوی دیگر را متحجر و کهنه پرست نامیده اند و معتقدند که باید با پیشرفت علم و دانش پیش رفت و هر چیز کهنه را به زباله دان تاریخ انداخت.
این عده ، راز پیشرفت کشورهای صنعتی را هم این امر می‌دانند و معتقدند که ما نیز باید از همین دستورالعمل پیروی کنیم و در درستی هر چیز جدید و نو تردیدی به خود راه ندهیم.

سخنان سیدحسین تقی زاده از روشنفکران مشروطه ، در آغاز نهضت نمونه ای از مغالطه تجدد است.
او زمانی گفته بود:
"برای ترقی کردن باید از فرق سر تا پا فرنگی‌ شد."

البته وی پس از مدتی این سخنان خود را پس گرفت و اساسا منتقد آن تفکر شدن و بیان کرد:
"بدبختانه ما نه تمدن ظاهری فرنگستان را گرفتیم نه تمدن معنوی آن را، از تمدن ظاهری جز فحشا و قمار و لباس میمون صفت و خودآرایی با وسایل وارده از خارج و از تمدن باطنی آن‌ها نیز چیز نیاموختیم جز آنکه انکار ادیان را بدون ایمان به یک اصل و یک عقیده معنوی (فلسفه ی جایگزین که )فرنگی مآبان ما آموختند."

در اینجا تذکر این نکته را لازم و مفید میدانیم:
همانطور که بارها تذکر داده شد برای هر اندیشه ای تنها باید به محتوای آن توجه کرد و منطق و استدلال را به عنوان موید آن برگزید نه هر چیز دیگری
لذا جایگزین کردن 'جدید بودن یک اندیشه' به جای منطق و استدلال برای نتیجه گیری صحت و درستی آن معقول و مقبولی نیست.
https://www.tgoop.com/mghlte

توضیح شنیداری

مغالطات مربوط:
سنت گرایی
عدم سابقه

Telegram

مجله‌ی اینترنتی عصر روشنگری

حق‌را بشناس اهل حق‌را خواهی شناخت.
فلسفه های
معرفت/ذهن/زبان/سیاست/حقوق/اقتصاد/تکامل/اخلاق/مذهب/هنر/ریاضی/فیزیک/ زندگی/موفقیت/شهوت

مثال زنده‌‌ مغالطات

آرشیو با تفکیک موضوعات:
www.tgoop.com/mghlte/2227

www.tgoop.com/mghlte/696

185 viewsedited  Jul 7, 2019 at 11:21

مغالطه شماره ۷۶
مغالطه ناشی از یک پیش فرض نادرست(۳)

💠تجدد💠

همانطور که اگر کسی گمان کند صرفا قدمت یک اندیشه و عمل ، نشانه درستی آن است ، دچار مغالطه می شود ،
همچنین اعتقاد به درستی و صحت چیزی(صرفا) به دلیل تازه و جدید بودن آن هم یک مغالطه است.
مغالطه #تجدد وقتی صورت می گیرد که کسی بخواهد از جدید و نو بودن چیزی صحت و اعتبار آن را نتیجه بگیرد.
شاید قبول این نکته عجیب باشد که هم تجدد و هم قدمت که ظاهراً متعارض هستند ، هر دو منجر به ارتکاب مغالطه شوند.
بیشتر انسان‌ها هم اطمینان و امنیت امور قدیمی و سنتی را می‌خواهند و هم آراستگی و درخشش امور جدید و مطابق با روز را.
هریک از این گرایشات ، اگر باعث کنار گذاشتن منطق و استدلال در نقد و بررسی های ما شوند ، موجب ارتکاب ، مغالطه خواهند بود.
تجدد در نقطه مقابل سنت گرایی قرار دارد و مبتنی بر این است که:
همه چیز در حال رشد و پیشرفت می باشد ، به همین علت هر چیز نویی که خبر از رشد و پیشرفت بیشتر دهد و باید پذیرفته شود.

مثال:
ما ازین پس بیشتر غذاهای خود را مطابق با بهترین شیوه های طبخ غذا ، یعنی شیوه‌های جدید ، تهیه خواهیم کرد.

ریشه های تاریخی اندیشه تجدد را می‌توان در دو مرحله جستجو کرد:

✅یکی پایان قرون وسطی و آغاز رنسانس که زدودن گرد و غبار سنگین چندصدساله که همه چیز را فرا گرفته بود و پیدایش انقلاب صنعتی و حرکت وجهش در علوم تجربی

✅نقطه عطف تاریخی دیگر در مسئله تجدد ، شخصیت و اندیشه‌های هگل است.
هگل که در قرن ۱۸ و ۱۹ میلادی (۱۷۷۰ تا ۱۸۳۱) میزیست ، به مسئله پیشرفت و تکامل جنبه ی فلسفی بخشید و با پیش کشیدن مسئله تضاد درونی همه ی موجودات و سیر آنها به سوی وضعیت برتر (تز و آنتی تز و سنتز)چنین ادعا کرد که وضع جهان طوریست که همه موجودات رو به بهبودی و تکامل می‌روند.
حالت اولیه جهان حالت نامطلوبی بوده است.
اما جهان آهسته آهسته رو به پیشرفت گام بر می دارد.هگل دامنه این تفکر را به همه چیز گسترش می‌داد.
حتی مدعی بود که فلسفه او نتیجه و سنتز فلسفه ی فیلسوفان گذشته است.
به همین دلیل از آنها بهتر و برترست.
بعد از هگل ، اندیشه ی تجدد و پیشرفت چنان ،جا افتاد که همه مردم تحصیل کرده و غیر تحصیل کرده ،حتی عامی ترین مردم و افراد بی‌سواد نیز قائل به اندیشه ی پیشرفت شدند.
نمونه بارز این تفکر در میان مکاتب فکری ، از سوی مارکسیست ها ابراز شد که با اخذ فلسفه ی هگلی ، معتقد بودند هر نویی از هر کهنه ای بهتر است.
بطور طبیعی یکی از زمینه هایی که ارتکاب مغالطه تجدد شیوع بسیاری دارد.
آگهی تجاری ، تبلیغات و تلاش برای به فروش رساندن هرچه بیشتر کالاهای تازه تولید شده است .
در این زمینه سیطره و تبلیغات بر افکار مردم باعث شده که جدید بودن یک کالا الزامن به معنای بهتر بودن آن فهمیده شود.
تبلیغات این چنین وانمودمیکنندکه کارخانه ها همواره با تولیدات جدید خود، محصولات بهتر و پیشرفته‌تری را به بازار عرضه می کنند.
پودر لباسشویی جدید
خمیر دندان جدید
خودکار جدید
پارچه جدید و غیره
همه و همه به دلیل جدید بودنشان، خوب و با کیفیت بهتر و بالاتر هستند.
مثال:
زندگی بهتر با محصولات جدیدتر.

زمینه مهم دیگر مغالطه تجدد به ویژه در کشورهای جهان و کشورهای مسلماندر این میان عده‌ای دچار مغالطه سنت گرایی شده و به طور کلی از همه ی اندیشه ها و ارزش های قدیمی و سنتی طرفداری کرده و مهر بطلان به هر چیز جدید زده اند.
از سوی دیگر را متحجر و کهنه پرست نامیده اند و معتقدند که باید با پیشرفت علم و دانش پیش رفت و هر چیز کهنه را به زباله دان تاریخ انداخت.
این عده ، راز پیشرفت کشورهای صنعتی را هم این امر می‌دانند و معتقدند که ما نیز باید از همین دستورالعمل پیروی کنیم و در درستی هر چیز جدید و نو تردیدی به خود راه ندهیم.

سخنان سیدحسین تقی زاده از روشنفکران مشروطه ، در آغاز نهضت نمونه ای از مغالطه تجدد است.
او زمانی گفته بود:
"برای ترقی کردن باید از فرق سر تا پا فرنگی‌ شد."

البته وی پس از مدتی این سخنان خود را پس گرفت و اساسا منتقد آن تفکر شدن و بیان کرد:
"بدبختانه ما نه تمدن ظاهری فرنگستان را گرفتیم نه تمدن معنوی آن را، از تمدن ظاهری جز فحشا و قمار و لباس میمون صفت و خودآرایی با وسایل وارده از خارج و از تمدن باطنی آن‌ها نیز چیز نیاموختیم جز آنکه انکار ادیان را بدون ایمان به یک اصل و یک عقیده معنوی (فلسفه ی جایگزین که )فرنگی مآبان ما آموختند."

در اینجا تذکر این نکته را لازم و مفید میدانیم:
همانطور که بارها تذکر داده شد برای هر اندیشه ای تنها باید به محتوای آن توجه کرد و منطق و استدلال را به عنوان موید آن برگزید نه هر چیز دیگری
لذا جایگزین کردن 'جدید بودن یک اندیشه' به جای منطق و استدلال برای نتیجه گیری صحت و درستی آن معقول و مقبولی نیست.
https://www.tgoop.com/mghlte

توضیح شنیداری

مغالطات مربوط:
سنت گرایی
عدم سابقه

BY مجله‌ی اینترنتی عصر روشنگری