tgoop.com/mghlte/745
Last Update:
مغالطه شماره ۹۲
💠مصادره به مطلوب💠
نام لاتین این مغالطه ( petitio principii )در لغت به معنای مسلم فرض کردن سرآغازاست.
⭕️این مغالطه آنچه راکه درنظرست اثبات شودمسلمافرض میکند.⭕️
تعریف دیگراین مغالطه اینست که شخص درمقدمات استدلال از همان نتیجه ای که درصدد اثبات آنست استفاده کند.
مقایسه مصادره به مطلوب دارای انواع گوناگونیست که به علت اهمیت و ظرافت هریک راجداگانه توضیح داده مثال میزنیم.
🔰نوع اول مغالطه مصادره بمطلوب از طریق کلمات و عباراتست.
باین معنا که 🔻شخص نتیجه مطلوب خودرا باعبارت متفاوت بیان وتکرار میکندوآن رابعنوان دلیلی برمدعای خود جلوه می‌دهد.🔻
مثال:
نمیتوان باسم آزادی اجازه داد هرکس هرچه خواست بگوید.
زیرا لازم است که مطالب و گفته های روزنامه ها ومجلات،چهارچوب داشته باشد و حکومت برآنهانظارت کند.
ارتکاب این مغالطه از آن جهت است که افراد برای اثبات مدعای خود به جستجوی مقدمات ودلایلی برای اثبات مدعای مورد نظر می پردازند.
حال اگرچنین مقدماتی نیافتند در واقع چاره ای نخواهد داشت ، جز تکرار وتاکید دوباره برمدعای خود واین کار را با بیان دیگر آن مدعاانجام می‌دهند واین بازگویی و تقریر دوباره مدعای خود را دلیل اثبات آن جلوه می‌دهند.
برخی نمونه‌های این حالت مغالطه مصادره به مطلوب ،به صورت ظریف و کاملا ناآگاهانه درمتون علمی وجدی اتفاق می‌افتدکه در اینجا به ۲ مثال اشاره می کنیم.
ابولحسن اشعری متکلم معروف و موسس فرقه اشاعره درکتاب اللمع درباره نیاز جهان به خالق و صانع چنین استدلال کرده است:
جهان مصنوع است
هرمصنوعی نیاز به صانع دارد.
پس جهان نیاز به صانع دارد.
قاضی عبدالجبارمتکلم معروف معتزلی در کتاب شرح اصول خمسه گفته است که این استدلال مغالطه و مصادره به مطلوب است. زیرا صغرای قیاس یعنی اینکه جهان مصنوع است همان نتیجه است که میگوید جهان نیاز به صانع دارد.
یعنی این دو جمله عبارت اخرای یکدیگر هستند .
🔰نمونه ی دیگر مغالطه مصادره به مطلوب این است که برای اثبات یک جزئی از یک حکم کلی استقرائی استفاده شود.
اگر حکم مورد نظر استقرایی نباشدواز مجموع احکام افراد مورد نظر بدست نیاید،بلکه آنها حکم کلی را ازطریق دیگری به کسب کرده باشیم ، می‌توانیم از آن حکم کلی برای اثبات یک جزئی استفاده کنیم.
مثلا اگر به ماخبر داده باشند که همه افراد این گروه عرب زبان هستند،وقتی بایکی ازافراد آن گروه مواجه میشویم می‌توانیم حکم کنیم که آن فرد به زبان عربی سخن میگوید.
زیرا در اینجا ما با یک قیاس روبرو هستیم که از حکم کلی به جزئی منتقل میشود.
یعنی می‌گوییم که
هر فرد این گروه عرب زبان است.
این فرد عضو این گروه است.
پس این فرد عرب زبان است.
اما اگر آن حکم کلی از طریق استقرا به دست آمده باشد ، در واقع حکم از افراد جزئی به کلی منتقل می شود و نمیتوان از حکم کلی برای اثبات یک مورد جزئی استفاده کرد.
مثال :
نیتروژن سبک‌تر از هواست.
زیرا نیتروژن ، یک گاز است و می‌دانیم که گاز های گوناگون از هوا سبکترند.
استدلال فوق مصادره به مطلوب است. زیرا برای این حکم کلی که 'گازهای گوناگون از هوا سبکترند' ، باید از جمله ثابت شده باشد که : نیتروژن هم سبک تر از هواست و این همان مطلوب و مدعای استدلال فوق است.
🔰نوع دیگر مغالطه مصادره به مطلوب وقتیست که برای اثبات یک مدعا ، ادعای صادقی را که از مدعای ، اول کلی تر و عام تر است دلیل بیاوریم اماثابت نکنیم که مدعای اول یکی ازمصادیق و نمونه‌های ادعای دوم است .
مثال:
تو باید به او احترام بگذاری.
زیرا افراد فاضل و دانا واقعا شایسته احترام هستند.
به تعبیر منطقی این مغالطه یک قیاس شکل اول که در آن صغری ذکر نمی شود.
صورت قیاسی استدلال فوق چنین است که :
هر فرد فاضلی شایسته احترام است.
او فرد فاضلی است.
پس او شایسته احترام است.
گوینده یا نویسنده در چنین استدلال هایی ، اگر صریحا صغرای قیاس را ذکر کند ، مورد اعتراض و مخالفت واقع خواهد شد و خطای او آشکار می شود . لذا آن را مسکوت می گذارد و با بیان یک خود کلی که مورد تصدیق مخاطب است. سعی در اثبات مدعای خود دارد.
مثال:
برنامه مادراین دوره تربیت معلم اینست که دانشجویان با ۳زبان برنامه نویسی کامپیوتر آشناشوند.
-اماسه زبان کامپیوتر برای دانشجویان تربیت معلم چه ضرورتی دارد؟!
×افزایش مهارت های آموزشی برای این دانشجویان مهم وضروریست.
جمله ای که درجواب افرادیکه این مغالطه راانجام میدهندبه ذهن متبادر میشود اغلب اینست :
اول ثابت کن که...
در مثال های فوق میتوان گفت:
اول ثابت کن۳ زبان کامپیوتربرای این دانشجویان مهارت آموزشی تلقی می شود بعد...
اول ثابت کن اصلاقوه نامیه وجوددارد بعد آن راعلت رشدبدان
اول ثابت کن او فرد فاضلیست بعدبگو بایدباو احترام گذاشت.
https://www.tgoop.com/mghlte
توضیح شنیداری
مثالی ازین مغالطه(قوه نامیه وجوهر وعرض)
مغالطات مشابه:
مضمرمردود
تکرار
BY مجله‌ی اینترنتی عصر روشنگری
Share with your friend now:
tgoop.com/mghlte/745