miraskhabar
Photo
درخواست مدیر میراث برای بازنگری بافت تاریخی؟
خطر محو شدن بیخ گوش گرگان ایران
فاطمه علی‌اصغر
میراث‌خبر- شنیده‌ها حاکی از آن است که درخواست‌هایی عجیب از سوی مدیران مربوطه در اداره میراث‌فرهنگی و گردشگری و صنایع‌دستی گلستان در سفر اخیر وزیر میراث‌فرهنگی به استان گلستان مطرح شده است. این خواسته‌ها درباره‌ی بازنگری عرصه و حریم بافت تاریخی شهر گرگان است.
اگر این درخواست‌ها صحیح باشد، از آن آفتی بزرگ برمی‌خیزد و در واقع میراث‌فرهنگی علیه خودش به پا می‌خیزد. چرا که شهر گرگان جزو نخستین شهرهای ایران است که کل آن در سال 1310 در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده است. عرصه و حریم آن در سال گذشته از سوی کارشناسان مربوطه با صرف اعتبارات تعیین شده و به استانداری ابلاغ شده است. حال عجیب نیست که خواسته‌هایی از سوی برخی از مدیران میراث‌فرهنگی از داخل بدنه این وزاتخانه برای بازنگری حریم، احتمالا با هدف کوچک‌سازی آن صورت بگیرد؟
میراث‌خبر گفت‌وگوهای بسیاری در این زمینه با کارشناسان و مردم داشته است و بدنه کارشناسی اداره میراث‌فرهنگی گلستان به شدت مخالف هر گونه تغییری در عرصه و حریم هستند و آن را نابود کننده بافت می‌دانند. سوال اینجاست صالحی امیری، وزیر میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی قرار است چه تصمیمی در این زمینه بگیرد؟ آیا او هم مغلوب این شرایط پیچیده می‌شود؟
اما این شرایط پیچیده چیست؟ این شرایط را پیش از این در نخستین سفرهای استانی ضرغامی به پاسارگاد شاهد بودیم. برخی از مردم پاسارگاد خواستار بازنگری در حریم شده بودند که برای زمین‌های کشاورزی خود بتوانند چاه‌های عمیق بزنند. آقای ضرغامی هم خواسته بودند که مشکل آنها حل شود و قول‌هایی داده بودند. اما زدن چاه‌های عمیق چندین مسئله قانونی مهم داشت و آینده مردم را تهدید می‌کرد؛ چرا که نه فقط مشکل مردم حل نمی‌شد، در بلندمدت چندین برابر هم می‌شد. اول اینکه با توجه به فرونشست زمین در این منطقه زدن چاه‌های عمیق آخر و عاقبت وحشتناکی دارد که امروز دیگر همه شاهد آن هستند و از سوی دیگر این اقدامات مخرب آثار تاریخی است و امید ایران را برای حفظ هویت و بعد از آن جلب گردشگر به قهقهرا می‌برد. در حالی که باید رویکرد را تغییر داد و با بسته‌های حمایتی به داد مردم رسید و نگذاشت لقمه دور سرشان چرخیده شود.
اکنون مصداق این اتفاق در گرگان رخ داده است. بسیاری از مردم که در بافت تاریخی زندگی می‌کنند و بی‌شک گرفتار مشکلات عدیده‌ای هستند، از جمله اینکه تحت شرایط سخت اقتصادی و داغ بودن بازار مسکن می‌خواهند که شرایط اقتصادی‌شان را تغییر دهند. بسازبفروش‌ها هم آنها تحریک می‌کنند که از اداره میراث‌فرهنگی مجوز ارتفاع بگیرید. مجوز ارتفاع گرفتن لازمه‌اش خروج از عرصه و حریم است.
اما مردم گرگان، روستای زیارت را که جلوی چشمشان از بهشت روی زمین تبدیل به بیغوله ساختمان‌های نیمه‌ساز شده را فراموش کرده‌اند. آخرین گفت‌وگوها با مردم روستای زیارت نشان می‌دهد که آنها معترض هستند چرا مسئولان پیش از این جلوی ساخت‌وسازها را نگرفتند و بی‌محابا مجوز دادند. اکنون زمین‌هایشان از دست رفته است. درخت‌ها و طبیعتشان از دست رفته است. بچه‌هایشان زمین برای ساخت خانه و زندگی ندارند. آیا نباید مسئولان وقت میراث‌فرهنگی و محیط‌زیست مانع از این شرایط می‌شدند؟ چرا صورت‌مسئله را پاک کردند؟
فقط کافی است که تاریخچه تغییر و تحولات در شهر گرگان را بررسی کنیم. تا امروز به دلیل غلفت‌ها و اشتباهات مسکن و شهرسازی به بهانه بهسازی بافت فرسوده بسیاری از منظر و تاریخ و هویت گرگان از بین رفته است. از اواخر دهه 80، شاهد افزایش ساخت‌وسازها بودیم تا اینکه بالاخره عرصه و حریم تهیه شد. حال چگونه ممکن است از بدنه اداره میراث‌فرهنگی بخواهند که این عرصه و حریم کوچک شود. مگر راههای دیگری برای حمایت از مردم که در بافت‌های تاریخی زندگی می‌کنند، وجود ندارد؟ چرا ما به جایی که به جلو حرکت کنیم به عقب برمی‌گردیم؟
یادمان نرود؛ بافت تاریخی فقط به منزله کالبدی حایز اهمیت نیست. امیدوارم که مسئولان صدای کارشناسان و تدوین‌گران قوانین میراث‌فرهنگی هم بشنوند و ساده‌ترین کار را انتخاب نکنند. با ازبین رفتن بافت گرگان دانش بومی مردم که نسل به نسل به ما رسیده است برای همیشه از بین می‌رود. به جای اینکه بهای حفظ این دانش را بپردازیم و به مردم برای صیانت از آن کمک کنیم، چرا باید مسئله بازنگری حریم را مطرح کنیم؟ miraskhanar@
خطر محو شدن بیخ گوش گرگان ایران
فاطمه علی‌اصغر
میراث‌خبر- شنیده‌ها حاکی از آن است که درخواست‌هایی عجیب از سوی مدیران مربوطه در اداره میراث‌فرهنگی و گردشگری و صنایع‌دستی گلستان در سفر اخیر وزیر میراث‌فرهنگی به استان گلستان مطرح شده است. این خواسته‌ها درباره‌ی بازنگری عرصه و حریم بافت تاریخی شهر گرگان است.
اگر این درخواست‌ها صحیح باشد، از آن آفتی بزرگ برمی‌خیزد و در واقع میراث‌فرهنگی علیه خودش به پا می‌خیزد. چرا که شهر گرگان جزو نخستین شهرهای ایران است که کل آن در سال 1310 در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده است. عرصه و حریم آن در سال گذشته از سوی کارشناسان مربوطه با صرف اعتبارات تعیین شده و به استانداری ابلاغ شده است. حال عجیب نیست که خواسته‌هایی از سوی برخی از مدیران میراث‌فرهنگی از داخل بدنه این وزاتخانه برای بازنگری حریم، احتمالا با هدف کوچک‌سازی آن صورت بگیرد؟
میراث‌خبر گفت‌وگوهای بسیاری در این زمینه با کارشناسان و مردم داشته است و بدنه کارشناسی اداره میراث‌فرهنگی گلستان به شدت مخالف هر گونه تغییری در عرصه و حریم هستند و آن را نابود کننده بافت می‌دانند. سوال اینجاست صالحی امیری، وزیر میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی قرار است چه تصمیمی در این زمینه بگیرد؟ آیا او هم مغلوب این شرایط پیچیده می‌شود؟
اما این شرایط پیچیده چیست؟ این شرایط را پیش از این در نخستین سفرهای استانی ضرغامی به پاسارگاد شاهد بودیم. برخی از مردم پاسارگاد خواستار بازنگری در حریم شده بودند که برای زمین‌های کشاورزی خود بتوانند چاه‌های عمیق بزنند. آقای ضرغامی هم خواسته بودند که مشکل آنها حل شود و قول‌هایی داده بودند. اما زدن چاه‌های عمیق چندین مسئله قانونی مهم داشت و آینده مردم را تهدید می‌کرد؛ چرا که نه فقط مشکل مردم حل نمی‌شد، در بلندمدت چندین برابر هم می‌شد. اول اینکه با توجه به فرونشست زمین در این منطقه زدن چاه‌های عمیق آخر و عاقبت وحشتناکی دارد که امروز دیگر همه شاهد آن هستند و از سوی دیگر این اقدامات مخرب آثار تاریخی است و امید ایران را برای حفظ هویت و بعد از آن جلب گردشگر به قهقهرا می‌برد. در حالی که باید رویکرد را تغییر داد و با بسته‌های حمایتی به داد مردم رسید و نگذاشت لقمه دور سرشان چرخیده شود.
اکنون مصداق این اتفاق در گرگان رخ داده است. بسیاری از مردم که در بافت تاریخی زندگی می‌کنند و بی‌شک گرفتار مشکلات عدیده‌ای هستند، از جمله اینکه تحت شرایط سخت اقتصادی و داغ بودن بازار مسکن می‌خواهند که شرایط اقتصادی‌شان را تغییر دهند. بسازبفروش‌ها هم آنها تحریک می‌کنند که از اداره میراث‌فرهنگی مجوز ارتفاع بگیرید. مجوز ارتفاع گرفتن لازمه‌اش خروج از عرصه و حریم است.
اما مردم گرگان، روستای زیارت را که جلوی چشمشان از بهشت روی زمین تبدیل به بیغوله ساختمان‌های نیمه‌ساز شده را فراموش کرده‌اند. آخرین گفت‌وگوها با مردم روستای زیارت نشان می‌دهد که آنها معترض هستند چرا مسئولان پیش از این جلوی ساخت‌وسازها را نگرفتند و بی‌محابا مجوز دادند. اکنون زمین‌هایشان از دست رفته است. درخت‌ها و طبیعتشان از دست رفته است. بچه‌هایشان زمین برای ساخت خانه و زندگی ندارند. آیا نباید مسئولان وقت میراث‌فرهنگی و محیط‌زیست مانع از این شرایط می‌شدند؟ چرا صورت‌مسئله را پاک کردند؟
فقط کافی است که تاریخچه تغییر و تحولات در شهر گرگان را بررسی کنیم. تا امروز به دلیل غلفت‌ها و اشتباهات مسکن و شهرسازی به بهانه بهسازی بافت فرسوده بسیاری از منظر و تاریخ و هویت گرگان از بین رفته است. از اواخر دهه 80، شاهد افزایش ساخت‌وسازها بودیم تا اینکه بالاخره عرصه و حریم تهیه شد. حال چگونه ممکن است از بدنه اداره میراث‌فرهنگی بخواهند که این عرصه و حریم کوچک شود. مگر راههای دیگری برای حمایت از مردم که در بافت‌های تاریخی زندگی می‌کنند، وجود ندارد؟ چرا ما به جایی که به جلو حرکت کنیم به عقب برمی‌گردیم؟
یادمان نرود؛ بافت تاریخی فقط به منزله کالبدی حایز اهمیت نیست. امیدوارم که مسئولان صدای کارشناسان و تدوین‌گران قوانین میراث‌فرهنگی هم بشنوند و ساده‌ترین کار را انتخاب نکنند. با ازبین رفتن بافت گرگان دانش بومی مردم که نسل به نسل به ما رسیده است برای همیشه از بین می‌رود. به جای اینکه بهای حفظ این دانش را بپردازیم و به مردم برای صیانت از آن کمک کنیم، چرا باید مسئله بازنگری حریم را مطرح کنیم؟ miraskhanar@
👍1
miraskhabar
Photo
آخرین تصاویر از بردنشانده‌ای که مجسمه هرکول به ما را داد
دشمنان معبد هخامنشیان را از پا درآوردند
عکس: مجتبی گهستونی
این آخرین تصاویری است که از بردنشانده به میراث‌خبر رسیده. رصد ما از 7 سال پیش تا امروز نشان می‌دهد که این معبد هخامنشیان روز به روز ویران‌تر شده است. این وضعیت در نخستین عکس کاملا مشهود است. در عکس بالا که مربوط به چهار سال پیش بوده دیوارها هنوز سالم هستند و در عکس پایین که به تازگی گرفته شده بیشتر بخش دیوارهای تاریخی فرو ریخته است.
این وضعیت چنان نگران‌کننده است که بعید نیست تا چند سال دیگر اثری از این اثر منحصربه‌فرد باقی نماند. تابلوی این محوطه تاریخی در عکس دوم نشان‌دهنده بی‌توجهی به این اثر ارزشمند است.
بردنشانده اکنون قربانی دو دشمن شده است؛ بی‌توجهی و حفاران غیرمجاز. این دو دشمن چنان بلایی سر این معبد باستانی آوردند که بیشتر بخش‌های آن فرو ریخته و ترک‌های عمیق خورده است و از سوی دیگر گودال‌های بزرگی در آن دیده می‌شود. گودال‌هایی که گواهی می‌دهند حفاران غیرمجاز امان آن را بریده‌اند.
در حالی که بردنشانده، آتشکده‌ای روباز است در ۱۶ کیلومتری مسجدسلیمان، جاده اندیکا و سد شهید عباسپور که تا کنون اشیاء بسیار ارزشمندی را از دوران کهن به ما داده است.
رومن گریشمن از جمله باستان‌شناسان این محوطه دیرپاست. یکی از مهمترین آثاری که از محوطه کشف شده، مجسمه هراکلیوس یا هرکول (خدای قهرمان) است. این مجسمه به ارتفاع بیش از دو متر در موزه شوش نگهداری می‌شود.
کارشناسان میراث فرهنگی میگویند: «نبود ساماندهی، مرمت جداره و دیواره‌های معبد بردنشانده مسجدسلیمان و نبود کنترل آبهای سطحی باعث تخریب و آسیب‌های جدی به این اثر مهم در تاریخ ایران می‌شود.»
اکنون از یک طرف بی‌توجهی اداره میراث‌فرهنگی این محوطه را از پا درآورده و از سوی دیگر حفاران غیرمجاز که گودال‌های بزرگی در دل آن حفر کرده‌اند.
سوال اینجاست که یگان حفاظت میراث‌فرهنگی خوزستان چگونه از این محوطه پاسداری می‌کند و مسئولان این اداره چه برنامه‌ای برای حفاظت از محوطه‌ای دارند که جزو نخستین محوطه‌های ثبتی ایران بوده و در ۲اسفند۱۳۲۷ با شماره ۳۷۲ ثبت ملی شده است.
برای دیدن عکس‌های بیشتر به صفحه اینستاگرامی میراث خبر مراجعه کنید:
https://www.instagram.com/p/DDG0dqiNPEl/?igsh=MTl1bjh0dnZiMzU4dQ==
#بردنشانده #مسجد_سلیمان #خوزستان #ایران #هرکول #تخریب #تاریخ #محوطه
دشمنان معبد هخامنشیان را از پا درآوردند
عکس: مجتبی گهستونی
این آخرین تصاویری است که از بردنشانده به میراث‌خبر رسیده. رصد ما از 7 سال پیش تا امروز نشان می‌دهد که این معبد هخامنشیان روز به روز ویران‌تر شده است. این وضعیت در نخستین عکس کاملا مشهود است. در عکس بالا که مربوط به چهار سال پیش بوده دیوارها هنوز سالم هستند و در عکس پایین که به تازگی گرفته شده بیشتر بخش دیوارهای تاریخی فرو ریخته است.
این وضعیت چنان نگران‌کننده است که بعید نیست تا چند سال دیگر اثری از این اثر منحصربه‌فرد باقی نماند. تابلوی این محوطه تاریخی در عکس دوم نشان‌دهنده بی‌توجهی به این اثر ارزشمند است.
بردنشانده اکنون قربانی دو دشمن شده است؛ بی‌توجهی و حفاران غیرمجاز. این دو دشمن چنان بلایی سر این معبد باستانی آوردند که بیشتر بخش‌های آن فرو ریخته و ترک‌های عمیق خورده است و از سوی دیگر گودال‌های بزرگی در آن دیده می‌شود. گودال‌هایی که گواهی می‌دهند حفاران غیرمجاز امان آن را بریده‌اند.
در حالی که بردنشانده، آتشکده‌ای روباز است در ۱۶ کیلومتری مسجدسلیمان، جاده اندیکا و سد شهید عباسپور که تا کنون اشیاء بسیار ارزشمندی را از دوران کهن به ما داده است.
رومن گریشمن از جمله باستان‌شناسان این محوطه دیرپاست. یکی از مهمترین آثاری که از محوطه کشف شده، مجسمه هراکلیوس یا هرکول (خدای قهرمان) است. این مجسمه به ارتفاع بیش از دو متر در موزه شوش نگهداری می‌شود.
کارشناسان میراث فرهنگی میگویند: «نبود ساماندهی، مرمت جداره و دیواره‌های معبد بردنشانده مسجدسلیمان و نبود کنترل آبهای سطحی باعث تخریب و آسیب‌های جدی به این اثر مهم در تاریخ ایران می‌شود.»
اکنون از یک طرف بی‌توجهی اداره میراث‌فرهنگی این محوطه را از پا درآورده و از سوی دیگر حفاران غیرمجاز که گودال‌های بزرگی در دل آن حفر کرده‌اند.
سوال اینجاست که یگان حفاظت میراث‌فرهنگی خوزستان چگونه از این محوطه پاسداری می‌کند و مسئولان این اداره چه برنامه‌ای برای حفاظت از محوطه‌ای دارند که جزو نخستین محوطه‌های ثبتی ایران بوده و در ۲اسفند۱۳۲۷ با شماره ۳۷۲ ثبت ملی شده است.
برای دیدن عکس‌های بیشتر به صفحه اینستاگرامی میراث خبر مراجعه کنید:
https://www.instagram.com/p/DDG0dqiNPEl/?igsh=MTl1bjh0dnZiMzU4dQ==
#بردنشانده #مسجد_سلیمان #خوزستان #ایران #هرکول #تخریب #تاریخ #محوطه
Forwarded from عکس نگار
وعده افتتاح ۱۰۰ هتل و مجتمع گردشگری
نشست مشترک جامعه هتلداران ایران،روسای تشکل های گردشگری،روسای هتل های زنجیره ای،سرمایه گذاران، مالکان و بهره برداران با دکتر صالحی امیری وزیر محترم میراث فرهنگی، گردشگری وصنایع دستی
در هتل پارسیان آزادی برگزار شد.
رضا صالحی امیری در این نشست گفت: طبق صحبت های انجام شده قرار است که هر ماه برنامه منظمی با جامعه هتل داران و سرمایه گذران این حوزه داشته باشیم تا بتوانیم ضمن شنیدن مشکلات این حوزه با هم تلاش کنیم تا موانعی که بر سر راه توسعه هتل داری در ایران مواجه هستیم را برطرف کنیم.
او افزود: در سه ماه اخیر تلاش کردیم تا بتوانیم موانعی که در خود دولت در حوزه گردشگری با آن روبرو هستیم را برطرف کنیم و تا کنون گفت وگوهای متعددی در این راستا انجام داده ایم.خوشبختانه گفت وگوهایی که با بانک مرکزی داشتیم به نتیجه رسید و قول های مساعدتی نیز به ما داده شدتا تسهیلات مالی به واحدهای در حال ساخت داده شود تا تکمیل شوند تا بتوانیم امسال شاهد افتتاح ۱۰۰ هتل و مجتمع گردشگری باشیم.
صالحی امیری افزود: همچنین همزمان گفت وگوهایی با صندوق توسعه ملی انجام داده ایم و قرار است تسهیلاتی به صورت واحد به واحدهای گردشگری تخصیص داده شود و بخشی از موانعی که برای انشعاب آب، گاز و برق با آن روبرو هستند برطرف شود.
وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی ادامه داد: تمام گفت وگویی که برای برطرف کردن موانع موجود در مدت سه اخیر انجام داده ایم را مستند کرده ایم و قصد داریم که همچنان این گفت وگو ها را ادامه دهیم تا بتوانیم اصولی درصدد رفع موانع برآیم.
صالحی امیری ادامه داد: یکی از وزارت خانه هایی که قصد داریم بزودی با آن وارد تعامل شویم، وزارت محیط زیست است.
صالحی امیری با اشاره به ۱۰ سفر استانی که تاکنون انجام داده گفت: در این سفرها با جمعی از هتل داران، سرمایه گذران و هنرمندان حوزه صنایع دستی گفت وگو کرده ایم و قصد داریم این دیدارها و گفت وگو ها را تداوم ببخشیم تا هم صدای تمام کسانی که در این حوزه ها فعال هستند را بشنویم و هم درصد رفع مشکلات آن ها برآیم.
وزیر میراث فرهنگی و گردشگری ادامه داد:امیدواریم که بزودی شرایطی در جهان حاکم شود و صلح و امنیت بهبود یابد و فضای بهتری برای توسعه گردشگری بوجود آید و بتوانیم در هر بخش بیشتر نتیجه بگیریم.
در ادامه این نشست جمشید حمزه زاده رئیس جامعه حرفه ای هتل داران گفت: این نشست به منظور شناسایی و رفع موانع پیش روی گردشگری برگزار شده است و امیدواریم که از دل این نشست ها به دستاورد خوبی برای برطرف کردن موانع پیش روی گردشگری ایران دست یابیم.
او افزود: راه اندازی صندوق حمایت از توسعه گردشگری و ایجاد بیمه گردشگری می تواند در توسعه صنعت گردشگری کشور نقش داشته باشد و حاضران در این نشست توانایی این را دارند برای ایجاد این صندوق پیش قدم شوند.
@miraskhabar
نشست مشترک جامعه هتلداران ایران،روسای تشکل های گردشگری،روسای هتل های زنجیره ای،سرمایه گذاران، مالکان و بهره برداران با دکتر صالحی امیری وزیر محترم میراث فرهنگی، گردشگری وصنایع دستی
در هتل پارسیان آزادی برگزار شد.
رضا صالحی امیری در این نشست گفت: طبق صحبت های انجام شده قرار است که هر ماه برنامه منظمی با جامعه هتل داران و سرمایه گذران این حوزه داشته باشیم تا بتوانیم ضمن شنیدن مشکلات این حوزه با هم تلاش کنیم تا موانعی که بر سر راه توسعه هتل داری در ایران مواجه هستیم را برطرف کنیم.
او افزود: در سه ماه اخیر تلاش کردیم تا بتوانیم موانعی که در خود دولت در حوزه گردشگری با آن روبرو هستیم را برطرف کنیم و تا کنون گفت وگوهای متعددی در این راستا انجام داده ایم.خوشبختانه گفت وگوهایی که با بانک مرکزی داشتیم به نتیجه رسید و قول های مساعدتی نیز به ما داده شدتا تسهیلات مالی به واحدهای در حال ساخت داده شود تا تکمیل شوند تا بتوانیم امسال شاهد افتتاح ۱۰۰ هتل و مجتمع گردشگری باشیم.
صالحی امیری افزود: همچنین همزمان گفت وگوهایی با صندوق توسعه ملی انجام داده ایم و قرار است تسهیلاتی به صورت واحد به واحدهای گردشگری تخصیص داده شود و بخشی از موانعی که برای انشعاب آب، گاز و برق با آن روبرو هستند برطرف شود.
وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی ادامه داد: تمام گفت وگویی که برای برطرف کردن موانع موجود در مدت سه اخیر انجام داده ایم را مستند کرده ایم و قصد داریم که همچنان این گفت وگو ها را ادامه دهیم تا بتوانیم اصولی درصدد رفع موانع برآیم.
صالحی امیری ادامه داد: یکی از وزارت خانه هایی که قصد داریم بزودی با آن وارد تعامل شویم، وزارت محیط زیست است.
صالحی امیری با اشاره به ۱۰ سفر استانی که تاکنون انجام داده گفت: در این سفرها با جمعی از هتل داران، سرمایه گذران و هنرمندان حوزه صنایع دستی گفت وگو کرده ایم و قصد داریم این دیدارها و گفت وگو ها را تداوم ببخشیم تا هم صدای تمام کسانی که در این حوزه ها فعال هستند را بشنویم و هم درصد رفع مشکلات آن ها برآیم.
وزیر میراث فرهنگی و گردشگری ادامه داد:امیدواریم که بزودی شرایطی در جهان حاکم شود و صلح و امنیت بهبود یابد و فضای بهتری برای توسعه گردشگری بوجود آید و بتوانیم در هر بخش بیشتر نتیجه بگیریم.
در ادامه این نشست جمشید حمزه زاده رئیس جامعه حرفه ای هتل داران گفت: این نشست به منظور شناسایی و رفع موانع پیش روی گردشگری برگزار شده است و امیدواریم که از دل این نشست ها به دستاورد خوبی برای برطرف کردن موانع پیش روی گردشگری ایران دست یابیم.
او افزود: راه اندازی صندوق حمایت از توسعه گردشگری و ایجاد بیمه گردشگری می تواند در توسعه صنعت گردشگری کشور نقش داشته باشد و حاضران در این نشست توانایی این را دارند برای ایجاد این صندوق پیش قدم شوند.
@miraskhabar
Forwarded from عکس نگار
«جشن مهرگان» ثبت جهانی شد
طرح::فاطمه رضایی
جشن مهرگان یکی از آیین‌های باستانی ایرانی، پرونده مشترک ایران و تاجیکستان در فهرست جهانی میراث ناملموس یونسکو ثبت جهانی شد..
در نوزدهمین جلسه کمیته بین‌دولتی حفاظت از میراث فرهنگی ناملموس در پاراگوئه ایران دو پرونده «جشن مهرگان» و «هنر ساختن و نواختن رباب» را برای ثبت در یونسکو ارائه کرده بود.
پرونده «جشن مهرگان» پس از چندین نوبت رفت و برگشت، سرانجام در این دوره از کمیته بین‌دولتی حفاظت از میراث فرهنگی ناملموس، ثبت جهانی شد.
این پرونده پیش‌تر در سال ۱۴۰۱ برای ثبت مطرح شده بود که از ورود به فهرست جهانی میراث ناملموس یونسکو باز ماند و ریفر شد.
پرونده «جشن مهرگان» سال ۱۳۹۹ نیز برای ثبت به یونسکو معرفی شد که در آن دوره هم موفق به ثبت نشد.
کارشناسان یونسکو درباره برگزاری این جشن در ایران ابهام‌هایی داشتند و معتقد بودند این جشن در تاجیکستان مفصل‌تر از ایران برگزار می‌شود. سرانجام این پرونده امرور به صورت مشترک به نام ایران و تاجیکستان ثبت. شد.
#مهرگان #ایران #تاریخ #میراث_خبر #باستان #فرهنگ #جشن_مهرگان
طرح::فاطمه رضایی
جشن مهرگان یکی از آیین‌های باستانی ایرانی، پرونده مشترک ایران و تاجیکستان در فهرست جهانی میراث ناملموس یونسکو ثبت جهانی شد..
در نوزدهمین جلسه کمیته بین‌دولتی حفاظت از میراث فرهنگی ناملموس در پاراگوئه ایران دو پرونده «جشن مهرگان» و «هنر ساختن و نواختن رباب» را برای ثبت در یونسکو ارائه کرده بود.
پرونده «جشن مهرگان» پس از چندین نوبت رفت و برگشت، سرانجام در این دوره از کمیته بین‌دولتی حفاظت از میراث فرهنگی ناملموس، ثبت جهانی شد.
این پرونده پیش‌تر در سال ۱۴۰۱ برای ثبت مطرح شده بود که از ورود به فهرست جهانی میراث ناملموس یونسکو باز ماند و ریفر شد.
پرونده «جشن مهرگان» سال ۱۳۹۹ نیز برای ثبت به یونسکو معرفی شد که در آن دوره هم موفق به ثبت نشد.
کارشناسان یونسکو درباره برگزاری این جشن در ایران ابهام‌هایی داشتند و معتقد بودند این جشن در تاجیکستان مفصل‌تر از ایران برگزار می‌شود. سرانجام این پرونده امرور به صورت مشترک به نام ایران و تاجیکستان ثبت. شد.
#مهرگان #ایران #تاریخ #میراث_خبر #باستان #فرهنگ #جشن_مهرگان
Forwarded from عکس نگار
khaton:
سازمان آب و برق خوزستان
دفتر سازههای آبی گنجینه است
مجتبی گهستونی
سازمان آب و برق خوزستان که پیشگام در تاسیس دفتر گنجینه آب خوزستان است و در ۵ سال متوالی گنجینه برتر کشوری شناخته شده و انگیزه‌ای برای ایجاد چارت‌های مرتبط در استان‌هاست، در اقدامی توام با بد سلیقگی و به بهانه کوچک‌سازی چارت اداری، تصمیم به ادغام دفتر گنجینه آب خوزستان را در حوزه گردشگری اداره مهندسی عمومی گرفته است.
دفتر گنجینه آب خوزستان مستقیما زیر مجموعه گنجینه ملی آب است و از اساسنامه گنجینه ملی پیروی می‌کند، حال به چه دلیل این دفتر فرااستانی، تحت‌تاثیر تصمیمات داخلی سازمان آب و برق خوزستان قرار می‌گیرد. چرا و به چه علت ظرفیت‌ها و توانایی‌های آن نادیده گرفته می‌شود.
تجربه ثابت کرده است که چنین ادغام‌هایی موجب می‌شود بخش میراث‌فرهنگی در اولویت‌های آخر قرار گرفته و واحدهای جدید ایجاد شده اولویت های واحد خود را پیگیری کنند.
در صورتی که دفتر گنجینه آب خوزستان با گردشگری ادغام شود، بی‌شک باید منتظر بود که تمام ماموریت‌های تعریف شده سازمان آب و برق خوزستان در حوزه سازههای آبی تاریخی به محاق برود. موضوعی که همه دوستداران میراث‌فرهنگی و کارشناسان این حوزه را نگران خواهد کرد.
به عنوان شخصی که از اوایل دهه هشتاد با ماموریت‌های این سازمان در حوزه سازههای آبی تاریخی آشنایی دارم بارها دیده‌ام که این سازمان پروژه‌های عظیمی همچون مطالعات پل قدیم دزفول، ساماندهی و مرمت تونل بلیتی، ساماندهی و مرمت پل بند گرگر، پل بند سیاه منصور، مطالعات و لیزر اسکن چغازنبیل، موزه آب شوشتر و... را همگام با میراث‌فرهنگی انجام داده و خروجی آن اقدامات هم به وزارت میراث‌فرهنگی و اداره کل و وزرات نیرو تحویل شده است.
وجود همین سازههای آبی تاریخی و در نهایت وجود دریاچه‌ها و تاسیسات اقامتی بود که، سازمان آب و برق خوزستان را به فکر راه‌اندازی اداره گردشگری انداخت، اما این مهم قرار نیست به کاوبوسی برای دفتر گنجینه آب که آبروی وزارت نیرو است و به محاق رفتن آن تبدیل شود.
در سال 1399 فرصتی دست داد تا به همراه کارشناسان، شهرها و روستاهای بی‌شمار حوزستان را برای بررسی سازههای آبی تاریخی در راستای طرح جامع مدیریت آثار و سازههای آبی تاریخی خوزستان را پیمایش کنیم.
در طرح جامع مدیریت آثار و سازههای آبی تاریخی خوزستان، منطقه‌بندی استان بر اساس شاخص‌های اجتماعی، فرهنگی، محیطی، اقتصادی و... که مبتنی بر بازدید میدانی و پرسشگری است، اساس و شاخص‌هایی منطقه بندی پلان مدیریت با محوریت همگرایی قومی و فرهنگی، محیط طبیعی متناسب، زیر ساخت، ظرفیت و پتانسیل، تناسب اقتصادی، گونه‌ها و بسترهای گردشگری، بافت کالبدی و استخوان بندی، تناسب سکونت و معیشت مورد بررسی قرار گرفت.
همچنین مسیرهای گردشگری در حوزه‌های پلان مدیریت شرق و شمال شرق، جنوب شرق، شمال، جنوب و غرب در شش مسیر که شامل کل استان خوزستان است طراحی شد. پراکندگی این مسیرها شامل کل استان است و از جمله آنها می‌توان به مسیرهایی در لالی، مسجدسلیمان، اندیکا، بهبهان، ایذه، باغملک، دزفول، اندیمشک، شوشتر، شوش، دهدز، رامهرمز، رامشیر، آغاجاری، امیدیه، اهواز، ملاثانی، کارون، دشت آزادگان، هویزه، خرمشهر، آبادان، ماهشهر، هفتکل، هندیجان اشاره کرد.
براساس طرح جامع مدیریت سازههای آبی تاریخی استان خوزستان که به همت مهندسی عمومی و گردشگری و گنجینه آب سازمان آب و برق خوزستان آغاز شد در مرحله اول و دوم جمعا 515 سازه آبی تاریخی شناسایی و از این تعداد 230 سازه مستندنگاری شد. این مهم در نتیجه پیمایش 2700 کیلومتر مسیر ماشین رو و 300 کیلومتر پیاده روی رخ داد. توضیح اینکه طرح جامع مدیریت سازههای آبی تاریخی استان از سال 1396 آغاز و تفاهم نامه همکاری‌های مشترک در حوزه گردشگری بین وزارت میراث فرهنگی و وزارت نیرو در سال 1398 امضا شد.
این مقدمه نسبتا طولانی را نوشتم که به ارزش و اهمیت دفتر گنجینه آب خوزستان بپردازم.
از گذشته تاکنون جهت مهار و کنترل آب و سیلاب و استفاده مفید از آنها فعالیت‌های بسیار چشمگیری روی رودخانه‌ها و چشمه‌ها صورت پذیرفته است که از جمله آنها می‌توان به ساخت سدهای متعدد با قدمت هزاران و صدها سال اشاره نمود که آثار آنها هنوز هم به چشم می‌خورد و نشان دهنده غنای تکنیک و استحکام آن سازههای تاریخی است.
کانال‌های طولانی آب، مخازن کوچک و بزرگ جمع آوری آب مصرفی، پمپاژ آب بدون امکانات فنی امروزی، استفاده از انرژی آب در آسیاب‌های آبی، تقسیم عادلانه و دقیق آب با استفاده از وسایل ساده و بسیاری مطالب شنیدنی و جالب دیگر، که ارائه آنها صدها کتاب و گزارش می‌خواهد، نشان از ارزش‌ها و تلاش‌های فراوان انسان ایرانی برای رفع مهمترین نیاز طبیعی حیات خود دارد.
سازمان آب و برق خوزستان
دفتر سازههای آبی گنجینه است
مجتبی گهستونی
سازمان آب و برق خوزستان که پیشگام در تاسیس دفتر گنجینه آب خوزستان است و در ۵ سال متوالی گنجینه برتر کشوری شناخته شده و انگیزه‌ای برای ایجاد چارت‌های مرتبط در استان‌هاست، در اقدامی توام با بد سلیقگی و به بهانه کوچک‌سازی چارت اداری، تصمیم به ادغام دفتر گنجینه آب خوزستان را در حوزه گردشگری اداره مهندسی عمومی گرفته است.
دفتر گنجینه آب خوزستان مستقیما زیر مجموعه گنجینه ملی آب است و از اساسنامه گنجینه ملی پیروی می‌کند، حال به چه دلیل این دفتر فرااستانی، تحت‌تاثیر تصمیمات داخلی سازمان آب و برق خوزستان قرار می‌گیرد. چرا و به چه علت ظرفیت‌ها و توانایی‌های آن نادیده گرفته می‌شود.
تجربه ثابت کرده است که چنین ادغام‌هایی موجب می‌شود بخش میراث‌فرهنگی در اولویت‌های آخر قرار گرفته و واحدهای جدید ایجاد شده اولویت های واحد خود را پیگیری کنند.
در صورتی که دفتر گنجینه آب خوزستان با گردشگری ادغام شود، بی‌شک باید منتظر بود که تمام ماموریت‌های تعریف شده سازمان آب و برق خوزستان در حوزه سازههای آبی تاریخی به محاق برود. موضوعی که همه دوستداران میراث‌فرهنگی و کارشناسان این حوزه را نگران خواهد کرد.
به عنوان شخصی که از اوایل دهه هشتاد با ماموریت‌های این سازمان در حوزه سازههای آبی تاریخی آشنایی دارم بارها دیده‌ام که این سازمان پروژه‌های عظیمی همچون مطالعات پل قدیم دزفول، ساماندهی و مرمت تونل بلیتی، ساماندهی و مرمت پل بند گرگر، پل بند سیاه منصور، مطالعات و لیزر اسکن چغازنبیل، موزه آب شوشتر و... را همگام با میراث‌فرهنگی انجام داده و خروجی آن اقدامات هم به وزارت میراث‌فرهنگی و اداره کل و وزرات نیرو تحویل شده است.
وجود همین سازههای آبی تاریخی و در نهایت وجود دریاچه‌ها و تاسیسات اقامتی بود که، سازمان آب و برق خوزستان را به فکر راه‌اندازی اداره گردشگری انداخت، اما این مهم قرار نیست به کاوبوسی برای دفتر گنجینه آب که آبروی وزارت نیرو است و به محاق رفتن آن تبدیل شود.
در سال 1399 فرصتی دست داد تا به همراه کارشناسان، شهرها و روستاهای بی‌شمار حوزستان را برای بررسی سازههای آبی تاریخی در راستای طرح جامع مدیریت آثار و سازههای آبی تاریخی خوزستان را پیمایش کنیم.
در طرح جامع مدیریت آثار و سازههای آبی تاریخی خوزستان، منطقه‌بندی استان بر اساس شاخص‌های اجتماعی، فرهنگی، محیطی، اقتصادی و... که مبتنی بر بازدید میدانی و پرسشگری است، اساس و شاخص‌هایی منطقه بندی پلان مدیریت با محوریت همگرایی قومی و فرهنگی، محیط طبیعی متناسب، زیر ساخت، ظرفیت و پتانسیل، تناسب اقتصادی، گونه‌ها و بسترهای گردشگری، بافت کالبدی و استخوان بندی، تناسب سکونت و معیشت مورد بررسی قرار گرفت.
همچنین مسیرهای گردشگری در حوزه‌های پلان مدیریت شرق و شمال شرق، جنوب شرق، شمال، جنوب و غرب در شش مسیر که شامل کل استان خوزستان است طراحی شد. پراکندگی این مسیرها شامل کل استان است و از جمله آنها می‌توان به مسیرهایی در لالی، مسجدسلیمان، اندیکا، بهبهان، ایذه، باغملک، دزفول، اندیمشک، شوشتر، شوش، دهدز، رامهرمز، رامشیر، آغاجاری، امیدیه، اهواز، ملاثانی، کارون، دشت آزادگان، هویزه، خرمشهر، آبادان، ماهشهر، هفتکل، هندیجان اشاره کرد.
براساس طرح جامع مدیریت سازههای آبی تاریخی استان خوزستان که به همت مهندسی عمومی و گردشگری و گنجینه آب سازمان آب و برق خوزستان آغاز شد در مرحله اول و دوم جمعا 515 سازه آبی تاریخی شناسایی و از این تعداد 230 سازه مستندنگاری شد. این مهم در نتیجه پیمایش 2700 کیلومتر مسیر ماشین رو و 300 کیلومتر پیاده روی رخ داد. توضیح اینکه طرح جامع مدیریت سازههای آبی تاریخی استان از سال 1396 آغاز و تفاهم نامه همکاری‌های مشترک در حوزه گردشگری بین وزارت میراث فرهنگی و وزارت نیرو در سال 1398 امضا شد.
این مقدمه نسبتا طولانی را نوشتم که به ارزش و اهمیت دفتر گنجینه آب خوزستان بپردازم.
از گذشته تاکنون جهت مهار و کنترل آب و سیلاب و استفاده مفید از آنها فعالیت‌های بسیار چشمگیری روی رودخانه‌ها و چشمه‌ها صورت پذیرفته است که از جمله آنها می‌توان به ساخت سدهای متعدد با قدمت هزاران و صدها سال اشاره نمود که آثار آنها هنوز هم به چشم می‌خورد و نشان دهنده غنای تکنیک و استحکام آن سازههای تاریخی است.
کانال‌های طولانی آب، مخازن کوچک و بزرگ جمع آوری آب مصرفی، پمپاژ آب بدون امکانات فنی امروزی، استفاده از انرژی آب در آسیاب‌های آبی، تقسیم عادلانه و دقیق آب با استفاده از وسایل ساده و بسیاری مطالب شنیدنی و جالب دیگر، که ارائه آنها صدها کتاب و گزارش می‌خواهد، نشان از ارزش‌ها و تلاش‌های فراوان انسان ایرانی برای رفع مهمترین نیاز طبیعی حیات خود دارد.
Forwarded from عکس نگار
ثبت بزرگترین و باشکوترین آیین ایرانی برای سومین بار در یونسکو
مغولستان هم نوروزی شد
میراث‌خبر- آیین نوروز با الحاق کشور مغولستان به پرونده ثبت جهانی در کمیته بین‌الدولی میراث‌فرهنگی یونسکو در پاراگوئه برای سومین بار در فهرست یونسکو به ثبت رسید.
نوروز نخستین روز سال خورشیدی برابر با یکم فروردین، جشن آغاز سال نوی ایرانی و یکی از کهن‌ترین جشن‌های به جا مانده از دوران ایران باستان است. خاستگاه نوروز در ایران باستان است و در مناطق وسیعی در آسیا و دیگر نقاط جهان جشن گرفته می‌شود. زمان برگزاری نوروز، اعتدال بهاری و در آغاز فصل بهار است. نوروز با عنوان رسمی «روز بین‌المللی نوروز»، از سوی یونسکو به عنوان میراث فرهنگی و معنوی بشر به ثبت جهانی رسیده است.
ارزش‌هایی چون صلح و همبستگی، دوستی، تنوع فرهنگی، سبک زندگی سالم و نوزایی محیط زندگی در طول هزاران سال توسط این آیین ترویج و از نسلی به نسل دیگر منتقل شده و می‌شود که در نتیجه منجر به احترام به طبیعت و نیز احترام متقابل میان فرهنگ‌ها می‌شود.
این آیین کهن نخستین بار در سال ۱۳۸۸ با مشارکت هفت کشور ایران، آذربایجان، هند، قرقیزستان، پاکستان، ترکیه و ازبکستان، در سال ۱۳۹۵ برای بار دوم با الحاق ۵ کشور افغانستان، عراق، قزاقستان، تاجیکستان و ترکمنستان و در اجلاس سال جاری با الحاق کشور مغولستان به پرونده، برای بار سوم در فهرست یونسکو به ثبت رسید.
#مغولستان #ایران #جشن_نوروز
@miraskhabar
مغولستان هم نوروزی شد
میراث‌خبر- آیین نوروز با الحاق کشور مغولستان به پرونده ثبت جهانی در کمیته بین‌الدولی میراث‌فرهنگی یونسکو در پاراگوئه برای سومین بار در فهرست یونسکو به ثبت رسید.
نوروز نخستین روز سال خورشیدی برابر با یکم فروردین، جشن آغاز سال نوی ایرانی و یکی از کهن‌ترین جشن‌های به جا مانده از دوران ایران باستان است. خاستگاه نوروز در ایران باستان است و در مناطق وسیعی در آسیا و دیگر نقاط جهان جشن گرفته می‌شود. زمان برگزاری نوروز، اعتدال بهاری و در آغاز فصل بهار است. نوروز با عنوان رسمی «روز بین‌المللی نوروز»، از سوی یونسکو به عنوان میراث فرهنگی و معنوی بشر به ثبت جهانی رسیده است.
ارزش‌هایی چون صلح و همبستگی، دوستی، تنوع فرهنگی، سبک زندگی سالم و نوزایی محیط زندگی در طول هزاران سال توسط این آیین ترویج و از نسلی به نسل دیگر منتقل شده و می‌شود که در نتیجه منجر به احترام به طبیعت و نیز احترام متقابل میان فرهنگ‌ها می‌شود.
این آیین کهن نخستین بار در سال ۱۳۸۸ با مشارکت هفت کشور ایران، آذربایجان، هند، قرقیزستان، پاکستان، ترکیه و ازبکستان، در سال ۱۳۹۵ برای بار دوم با الحاق ۵ کشور افغانستان، عراق، قزاقستان، تاجیکستان و ترکمنستان و در اجلاس سال جاری با الحاق کشور مغولستان به پرونده، برای بار سوم در فهرست یونسکو به ثبت رسید.
#مغولستان #ایران #جشن_نوروز
@miraskhabar
Forwarded from عکس نگار
در فصل دوم کاوش باستان‌شناسی تپه تیلینه کرمانشاه بیش از 2 هزار اثر مهر تازه و مجموعه بزرگی از سفال، ابزارهای سنگی، بقایای جانوری، انواع اشیاء شمارشی و بیش از 100 پیکرک حیوانی به دست آمده که برای شناخت جامعه مستقر در تپه تیلینه بسیار مهم است.
در سال 1400 بود که کشف اتفاقی شماری اثر مُهر گلی اوایل هزارۀ سوم پ.م در سطح تپه تیلینه کرمانشاه توجه باستان‌شناسان را به خود جلب کرد. همین موضوع در کنار تخریب بخش‌هایی از محوطه زمینه‌ساز فصل نخست کاوش در سال 1402 در این محوطه و ادامه یافتن آن امسال در قالب فصل دوم شد.
شکوه خسروی سرپرست کاوش‌های باستان‌شناسی در تپه تیلینه کرمانشاه در این‌باره گفت: طی کاوش در محدوده‌ای به ابعاد 25 متر مربع بیش از 4 هزار اثر مهر گلی به دست آمد که قدمت آنها به 5 هزار سال پیش باز می‌گردد.
یافته‌های مهم و پر شمار حاصل از کاوش در فصل نخست، به روشنی اهمیت محوطه در اوایل هزارۀ سوم پ.م را نشان می‌دهد و آشکار کرد که با یک مرکز اداری- اقتصادی روبه‌رو هستیم که احتمالاً درگیر مبادله و توزیع محصولات دامی چون روغن و یا نوشیدنی‌هایی چون آب جو و شراب بوده‌اند.
در کنار اثر مهرها، بیش از 100 پیکرک حیوانی سالم و شکسته، شماری اشیاء شمارشی گلی، قطعات ظروف سفالی، بقایای گیاهی زغال شده و بقایای استخوان حیوانی به دست آمد که برای بازسازی الگوی تغذیه ساکنان محوطه، بسیار مفید است.
با توجه به اهمیت محوطه و یافته‌های آن برای درک تحولات اقتصادی- اجتماعی اوایل هزارۀ سوم پ.م در منطقۀ زاگرس مرکزی و به ویژه دشت کوزران- ماهیدشت (منطقۀ سنجابی) فصل دوم کاوش‌های باستان‌شناسی در این تپه بر اساس قرارداد پژوهشی میان دانشگاه کردستان و پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری آغاز شده و تا 20 آذرماه 1403 ادامه خواهد داشت.
سرپرست این پروژه گفت: هدف از این فصل کاوش، بررسی بقایای معماری و درک کارکرد آنها، درک الگوی استفاده از فضاها، بررسی ارتباط میان یافته‌ها و الگوی پراکنش آنها در فضاها، مطالعۀ دقیق ترکیب و تنوع یافته‌ها و شناخت بیشتر ساختارهای اقتصادی و اجتماعی واقع در پسِ استفاده از مهرها و اثر مهرها در این محوطه است.
در این فصل بیش از دو هزار اثر مهر تازه و مجموعۀ بزرگی از سفال، ابزارهای سنگی، بقایای جانوری، انواع اشیاء شمارشی و بیش از 100 پیکرک حیوانی به دست آمده که برای شناخت جامعه مستقر در تپه تیلینه بسیار مهم است.
خسروی با بین اینکه کشف بقایای معماری با قفل گلی دَر و اثر مهرهای پراکنده بر روی کف آن، مهمترین بقایای باستان‌شناسی این فصل از کاوش‌ها بوده است، افزود: هر چند بیشترین یافته‌های این فصل پس از بررسی و حسابرسی در دورۀ باستان دور ریخته شده‌اند و ما امروز آنها را در میان پسماندهای باستانی می‌یابیم، اما کشف بقایای معماری خشتی همراه با شماری اثر مُهر نشان می‌دهد که ساختمان‌های اداری تپه تیلینه از محل دورریزها فاصلۀ چندانی نداشته است.
#میراث_خبر #ایران #کرمانشاه #تاریخ #کاوش #باستان_شناسي
@miraskhabar
در سال 1400 بود که کشف اتفاقی شماری اثر مُهر گلی اوایل هزارۀ سوم پ.م در سطح تپه تیلینه کرمانشاه توجه باستان‌شناسان را به خود جلب کرد. همین موضوع در کنار تخریب بخش‌هایی از محوطه زمینه‌ساز فصل نخست کاوش در سال 1402 در این محوطه و ادامه یافتن آن امسال در قالب فصل دوم شد.
شکوه خسروی سرپرست کاوش‌های باستان‌شناسی در تپه تیلینه کرمانشاه در این‌باره گفت: طی کاوش در محدوده‌ای به ابعاد 25 متر مربع بیش از 4 هزار اثر مهر گلی به دست آمد که قدمت آنها به 5 هزار سال پیش باز می‌گردد.
یافته‌های مهم و پر شمار حاصل از کاوش در فصل نخست، به روشنی اهمیت محوطه در اوایل هزارۀ سوم پ.م را نشان می‌دهد و آشکار کرد که با یک مرکز اداری- اقتصادی روبه‌رو هستیم که احتمالاً درگیر مبادله و توزیع محصولات دامی چون روغن و یا نوشیدنی‌هایی چون آب جو و شراب بوده‌اند.
در کنار اثر مهرها، بیش از 100 پیکرک حیوانی سالم و شکسته، شماری اشیاء شمارشی گلی، قطعات ظروف سفالی، بقایای گیاهی زغال شده و بقایای استخوان حیوانی به دست آمد که برای بازسازی الگوی تغذیه ساکنان محوطه، بسیار مفید است.
با توجه به اهمیت محوطه و یافته‌های آن برای درک تحولات اقتصادی- اجتماعی اوایل هزارۀ سوم پ.م در منطقۀ زاگرس مرکزی و به ویژه دشت کوزران- ماهیدشت (منطقۀ سنجابی) فصل دوم کاوش‌های باستان‌شناسی در این تپه بر اساس قرارداد پژوهشی میان دانشگاه کردستان و پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری آغاز شده و تا 20 آذرماه 1403 ادامه خواهد داشت.
سرپرست این پروژه گفت: هدف از این فصل کاوش، بررسی بقایای معماری و درک کارکرد آنها، درک الگوی استفاده از فضاها، بررسی ارتباط میان یافته‌ها و الگوی پراکنش آنها در فضاها، مطالعۀ دقیق ترکیب و تنوع یافته‌ها و شناخت بیشتر ساختارهای اقتصادی و اجتماعی واقع در پسِ استفاده از مهرها و اثر مهرها در این محوطه است.
در این فصل بیش از دو هزار اثر مهر تازه و مجموعۀ بزرگی از سفال، ابزارهای سنگی، بقایای جانوری، انواع اشیاء شمارشی و بیش از 100 پیکرک حیوانی به دست آمده که برای شناخت جامعه مستقر در تپه تیلینه بسیار مهم است.
خسروی با بین اینکه کشف بقایای معماری با قفل گلی دَر و اثر مهرهای پراکنده بر روی کف آن، مهمترین بقایای باستان‌شناسی این فصل از کاوش‌ها بوده است، افزود: هر چند بیشترین یافته‌های این فصل پس از بررسی و حسابرسی در دورۀ باستان دور ریخته شده‌اند و ما امروز آنها را در میان پسماندهای باستانی می‌یابیم، اما کشف بقایای معماری خشتی همراه با شماری اثر مُهر نشان می‌دهد که ساختمان‌های اداری تپه تیلینه از محل دورریزها فاصلۀ چندانی نداشته است.
#میراث_خبر #ایران #کرمانشاه #تاریخ #کاوش #باستان_شناسي
@miraskhabar
Forwarded from عکس نگار
مجتبی گهستونی
امروز دوشنبه 19 آذرماه هیاتی از وزارت میراث‌فرهنگی و پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و با درخواست نماینده شهر بهبهان در مجلس شورای اسلامی به خوزستان سفر کردند و به بازدید از محوطه باستانی ارگان در محدوده بهبهان پرداختند. حضور این هیات منجر به بازدید از محوطه چگاسفلا از توابع زیدون در شهرستان بهبهان خواهد شد.
اما این سفر فقط با هدف یک پایش معمولی صورت نگرفته است و حتما دلایل دیگری هم دارد. چون شاهد سفر هیاتی از پایگاههای ملی و جهانی به خوزستان هستیم. در راس این هیات مصطفی علیپپور مدیرکل امور پایگاههای میراث ملی و جهانی، عباس مقدم مسئول هیات کاوش دشت زیدون و چگاسفلی، علیرضا قلی‌نژاد پیربازاری از پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و احمدرضا حشمتی رئیس اداره حفاظت حضور دارند که محمدحسن ارسطو مدیرکل میراث‌فرهنگی گردشگری صنایع‌دستی خوزستان و محسن حسینی معاون میراث‌فرهنگی خوزستان، این هیات را همراهی می‌کنند.
قطعا این هیات به بازدید از دو محوطه بزرگ و مهم خواهند پرداخت تا بار دیگر مدیران شهرستانی، استانی و ملی را مجاب کنند که حریم‌های مصوب شده برای محدوده‌های باستانی در نتیجه خرد جمعی تصویب شده‌اند و کلیه ضوابط اعلام شده باید به صورت شفاف و با هدف حفاظت از محوطه‌های باستانی مورد توجه قرار بگیرد.
برخی از مسئولین شهری و استانی بارها برای کوچک کردن حریم محوطه چگاسفلا و ارگان و همچنین توسعه کارخانه سیمان بهبهان و برخی سایت‌های دیگر اصرار دارند. موضوعی که با مخالفت باستان شناسان و دوستداران میراث‌فرهنگی قرار گرفته است.
حال باید دید که در جلسات امروز دوشنبه 19 آذر که در بهبهان برگزار می‌شود، «میرطلا مظلومی نماینده بهبهان» و دیگر مدیران شهری می‌تواند تنی چند از اعضای هیات را برای کوچک‌سازی حریم چگاسفلا و ارگان و توسعه کشاورزی و دیگر صنایع متقاعد کند.
البته با وجود دکتر عباس مقدم که برای انجام کاوش‌های دشت زیدون شهرستان بهبهان خون دل‌های فراوان خورد و همچنین حضور مصطفی علیپور خیالمان راحت است، اما انتظار می‌رود که به جای اصرار مدیران شهری و استانی به کوچک کردن حریم محوطه‌ها، جمع‌بندی‌ها به سمت جابه‌جایی روستای نه چندان دیرینه به منظور آزادسازی عرصه با هدف کاوش‌های تکمیلی و نجات بخشی‌های لازم و همچنین خروج کلیه صنایع از عرصه‌ها برود. البته در سمت دیگر بهبهان هم ضرورت جابه جایی کارخانه سیمان برای خروج از عرصه باستانی و البته جلوگیری از توسعه آن خواسته‌ای قانونی است که منجر به حفاظت از محیط زیست و میراث‌فرهنگی می‌شود.
در حالیکه ساکنان یک روستا با قدمت کمتر از یک قرن بر روی محوطه باستانی چگاسفلا از توابع زیدون در شهرستان بهبهان نیازمند امکانات و طالب توسعه روستایی هستند، اما این موضوع محوطه ۶ هزار ساله چگاسفلا را تهدید می‌کند، چون ساخت روستایی که نام خود را از نام محوطه گرفته است عرصه وسیع‌ترین و متفاوت‌ترین و بکرترین گورستان متعلق به هزارهای پیش از میلاد مسیح را در چگاسفلا هدف گرفته است.
وجود جمجمه‌های مخروطی شکل انسانی، از کشفیات گورستان چگاسفلا است که در نقاط مختلف کمتر شبیه به آنها دیده شده است. در ایران اما ۱۳ جمجمه مخروطی شکل در وسیع‌ترین گور جمعی مربوط به آغاز دوران روستانشینی در محوطه باستانی چگاسفلا کشف شده است.
وجود روستا و عدم حفاظت از محوطه و اصرار برای توسعه روستایی در چگاسفلا مانع ثبت جهانی محوطه باستانی شش هزار ساله چکاسفلا می‌شود. باستان‌شناسان در ۴ فصل کاوش باستان شاختی محوطه باستانی چگاسفلی، توانسته‌اند به ۵ هزار گور جمعی در این منطقه دست پیدا کنند.
با این حال در بخش‌هایی از بدنه وزارت میراث‌فرهنگی این باور وجود دارد که استقرار روستا موجب حفاظت از محوطه باستانی چگاسفلا می‌شود، در حالیکه انجام تمام مداخلات از نخستین روز شکل‌گیری روستا، انجام حفاری‌ها با هدف‌های گوناگون، انجام انواع خاکبرداری‌ها، تلاش برای توسعه روستایی و تسطیح به موجب توسعه اراضی کشاورزی، ایجاد محدودیت برای نجات بخشی، انجام برخی حفاری‌ها به قصد تعرض به لایه‌های باستانی، تنها بخش اندکی از وجود یک روستا بر روی محوطه‌ای مهم همچون چگاسفلا است.
همچنین محوطه باستانی ارگان که به ثبت ملی رسیده است، به‌شدت آسیب دیده و عمده لایه‌های باستانی آن با فعالیت لودرها ویران و زیرو‌رو شده‌اند. این در حالیست که تنها یک فصل کاوش باستان‌شناختی در محوطه ارجان انجام شد که آن هم به کشف یک آرامگاه مربوط به اواخر دوره ایلامی و آغاز دوران هخامنشی منجر شد.
تابوتی در این کاوش به دست آمد که یک حلقه قدرت زرین در آن بود. صدها دکمه طلا و آثار زرین دیگر و البته دسته نقره یک خنجر و جمجمه هم در این تابوت یافت شد، اما نگذاشتند کاوش‌های دیگر انجام شود و بلافاصله دست به کار شدند.
امروز دوشنبه 19 آذرماه هیاتی از وزارت میراث‌فرهنگی و پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و با درخواست نماینده شهر بهبهان در مجلس شورای اسلامی به خوزستان سفر کردند و به بازدید از محوطه باستانی ارگان در محدوده بهبهان پرداختند. حضور این هیات منجر به بازدید از محوطه چگاسفلا از توابع زیدون در شهرستان بهبهان خواهد شد.
اما این سفر فقط با هدف یک پایش معمولی صورت نگرفته است و حتما دلایل دیگری هم دارد. چون شاهد سفر هیاتی از پایگاههای ملی و جهانی به خوزستان هستیم. در راس این هیات مصطفی علیپپور مدیرکل امور پایگاههای میراث ملی و جهانی، عباس مقدم مسئول هیات کاوش دشت زیدون و چگاسفلی، علیرضا قلی‌نژاد پیربازاری از پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و احمدرضا حشمتی رئیس اداره حفاظت حضور دارند که محمدحسن ارسطو مدیرکل میراث‌فرهنگی گردشگری صنایع‌دستی خوزستان و محسن حسینی معاون میراث‌فرهنگی خوزستان، این هیات را همراهی می‌کنند.
قطعا این هیات به بازدید از دو محوطه بزرگ و مهم خواهند پرداخت تا بار دیگر مدیران شهرستانی، استانی و ملی را مجاب کنند که حریم‌های مصوب شده برای محدوده‌های باستانی در نتیجه خرد جمعی تصویب شده‌اند و کلیه ضوابط اعلام شده باید به صورت شفاف و با هدف حفاظت از محوطه‌های باستانی مورد توجه قرار بگیرد.
برخی از مسئولین شهری و استانی بارها برای کوچک کردن حریم محوطه چگاسفلا و ارگان و همچنین توسعه کارخانه سیمان بهبهان و برخی سایت‌های دیگر اصرار دارند. موضوعی که با مخالفت باستان شناسان و دوستداران میراث‌فرهنگی قرار گرفته است.
حال باید دید که در جلسات امروز دوشنبه 19 آذر که در بهبهان برگزار می‌شود، «میرطلا مظلومی نماینده بهبهان» و دیگر مدیران شهری می‌تواند تنی چند از اعضای هیات را برای کوچک‌سازی حریم چگاسفلا و ارگان و توسعه کشاورزی و دیگر صنایع متقاعد کند.
البته با وجود دکتر عباس مقدم که برای انجام کاوش‌های دشت زیدون شهرستان بهبهان خون دل‌های فراوان خورد و همچنین حضور مصطفی علیپور خیالمان راحت است، اما انتظار می‌رود که به جای اصرار مدیران شهری و استانی به کوچک کردن حریم محوطه‌ها، جمع‌بندی‌ها به سمت جابه‌جایی روستای نه چندان دیرینه به منظور آزادسازی عرصه با هدف کاوش‌های تکمیلی و نجات بخشی‌های لازم و همچنین خروج کلیه صنایع از عرصه‌ها برود. البته در سمت دیگر بهبهان هم ضرورت جابه جایی کارخانه سیمان برای خروج از عرصه باستانی و البته جلوگیری از توسعه آن خواسته‌ای قانونی است که منجر به حفاظت از محیط زیست و میراث‌فرهنگی می‌شود.
در حالیکه ساکنان یک روستا با قدمت کمتر از یک قرن بر روی محوطه باستانی چگاسفلا از توابع زیدون در شهرستان بهبهان نیازمند امکانات و طالب توسعه روستایی هستند، اما این موضوع محوطه ۶ هزار ساله چگاسفلا را تهدید می‌کند، چون ساخت روستایی که نام خود را از نام محوطه گرفته است عرصه وسیع‌ترین و متفاوت‌ترین و بکرترین گورستان متعلق به هزارهای پیش از میلاد مسیح را در چگاسفلا هدف گرفته است.
وجود جمجمه‌های مخروطی شکل انسانی، از کشفیات گورستان چگاسفلا است که در نقاط مختلف کمتر شبیه به آنها دیده شده است. در ایران اما ۱۳ جمجمه مخروطی شکل در وسیع‌ترین گور جمعی مربوط به آغاز دوران روستانشینی در محوطه باستانی چگاسفلا کشف شده است.
وجود روستا و عدم حفاظت از محوطه و اصرار برای توسعه روستایی در چگاسفلا مانع ثبت جهانی محوطه باستانی شش هزار ساله چکاسفلا می‌شود. باستان‌شناسان در ۴ فصل کاوش باستان شاختی محوطه باستانی چگاسفلی، توانسته‌اند به ۵ هزار گور جمعی در این منطقه دست پیدا کنند.
با این حال در بخش‌هایی از بدنه وزارت میراث‌فرهنگی این باور وجود دارد که استقرار روستا موجب حفاظت از محوطه باستانی چگاسفلا می‌شود، در حالیکه انجام تمام مداخلات از نخستین روز شکل‌گیری روستا، انجام حفاری‌ها با هدف‌های گوناگون، انجام انواع خاکبرداری‌ها، تلاش برای توسعه روستایی و تسطیح به موجب توسعه اراضی کشاورزی، ایجاد محدودیت برای نجات بخشی، انجام برخی حفاری‌ها به قصد تعرض به لایه‌های باستانی، تنها بخش اندکی از وجود یک روستا بر روی محوطه‌ای مهم همچون چگاسفلا است.
همچنین محوطه باستانی ارگان که به ثبت ملی رسیده است، به‌شدت آسیب دیده و عمده لایه‌های باستانی آن با فعالیت لودرها ویران و زیرو‌رو شده‌اند. این در حالیست که تنها یک فصل کاوش باستان‌شناختی در محوطه ارجان انجام شد که آن هم به کشف یک آرامگاه مربوط به اواخر دوره ایلامی و آغاز دوران هخامنشی منجر شد.
تابوتی در این کاوش به دست آمد که یک حلقه قدرت زرین در آن بود. صدها دکمه طلا و آثار زرین دیگر و البته دسته نقره یک خنجر و جمجمه هم در این تابوت یافت شد، اما نگذاشتند کاوش‌های دیگر انجام شود و بلافاصله دست به کار شدند.
Forwarded from عکس نگار
وزیر میراث‌فرهنگی در گفت‌وگوی اختصاصی با میراث خبر مطرح کرد:
تصمیمات ما کارشناسی است نه سلیقه‌ای
فاطمه علی‌اصغر
در شرایطی که وزارتخانه میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی وضعیت پیچیده‌ای دارد و درگیر ابرچالش‌ها در حوزه سیاست‌گذاری و مدیریتی است و روحی که در کالبد آن جاری است، مسموم است. محوطه‌های تاریخی دچار بحران شدند، آثار تاریخی رو به ویرانی رفتند، ساختار با مشکلات جدی روبه‌رو شد، بسیاری از نیروهای کارشناسی رفتند و به‌جایش نیروهای غیرکارشناسی جایگزین شدند. گردشگری ایران به دلایل مختلف دچار رکود شده است و حوزه صنایع‌دستی مظلوم. میراث‌خبر در گفت‌وگویی اختصاصی با وزیر، مهمترین چالشی که این روزها حوزه میراث‌فرهنگی را درگیر خود کرده است را مطرح کرد:
در حال حاضر بافت تاریخی بسیاری از شهرهای کهن ایران در خطر کوچک‌شدن قرار گرفتند و بازنگری حرایم بلای جان بافت‌هایی چون سبزوار، شیراز، تهران، گرگان و .... شده است. به راستی قرار است چه تصمیمی در این زمینه گرفته شود؟
ببینید شما دارید به یک جو روانی را دامن می‌زنید که غیرواقعی است و یک نوع ایجاد دغدغه و نگرانی در افکار عمومی است. من بیشتر مطالب رسانه‌ها را می‌خوانم. در حالی که بسیاری از مردم که در بافت‌های تاریخی زندگی می‌کنند، حق مطالبه یا اعتراض دارند.
ما نمونه‌های بی‌شمار از این شرایط را پشت سر گذاشتیم که درس عبرت است. پیش از این بسیاری از مردم روستای زیارت گلستان از مسئولان اداره‌های میراث‌فرهنگی و محیط‌زیست می‌خواستند مجوز ساخت‌وساز در باغ‌هایشان داده شود. آنها مدام اعتراض می‌کردند. اتفاقی که افتاد اما این بود که مجوزها داده شدند. روستای زیارت که بهشت ایران بود، در یک پروسه 10 ساله تبدیل به روستای ساختمان‌های نیمه‌کاره شد و همه درخت‌ها و باغ‌ها از بین رفتند. آخرین گفت‌وگوی من با مردم از این قرار بود ای کاش مسئولان این مجوزها را نمی‌دادند.
ما یک حق حاکمیت داریم و یک حق مردم. در تحلیل شما تضادی بین مطالبه حاکمیت و مردم وجود دارد اما من این تضاد را نمی‌بینم. حاکمیت موظف است طبق قانون از میراث‌فرهنگی ایران بزرگ صیانت مرمت و حمایت و از دسترسی افراد سودجو و یا زیاده‌خواه خارج کند اما از سوی دیگر مطالبه‌ای از سوی مردم در بسیاری از نقاط کشور شکل می‌گیرد. دال بر این که حقوق آنها تضعیف شده است. مشخصا مطالبه آنها بحث روشنی است دال بر حریم. این را بارها تکرار کرده‌ام و باز هم می‌گویم. شما نباید مخاطب را تحریک کنید. من در بازار گرگان بودم که عده‌ای از مردم آمدند و خواسته‌هایی داشتند. معترض بودند اما من یک جمله می‌گویم که از روز اول گفتم و تا آخر هم تکرار می‌کنم. هیچ تصمیمی در وزارتخانه خارج از نظام کارشناسی برای بافت و حریم گرفته نخواهد شد. تصمیمات ما در یک چارچوب قانونی و کارشناسی خواهد بود و ما به صورت نظام سلیقه‌ای و روابط خارج از چارچوب قوانین و ضوابط عمل نمی‌کنیم. miraskhabar@
تصمیمات ما کارشناسی است نه سلیقه‌ای
فاطمه علی‌اصغر
در شرایطی که وزارتخانه میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی وضعیت پیچیده‌ای دارد و درگیر ابرچالش‌ها در حوزه سیاست‌گذاری و مدیریتی است و روحی که در کالبد آن جاری است، مسموم است. محوطه‌های تاریخی دچار بحران شدند، آثار تاریخی رو به ویرانی رفتند، ساختار با مشکلات جدی روبه‌رو شد، بسیاری از نیروهای کارشناسی رفتند و به‌جایش نیروهای غیرکارشناسی جایگزین شدند. گردشگری ایران به دلایل مختلف دچار رکود شده است و حوزه صنایع‌دستی مظلوم. میراث‌خبر در گفت‌وگویی اختصاصی با وزیر، مهمترین چالشی که این روزها حوزه میراث‌فرهنگی را درگیر خود کرده است را مطرح کرد:
در حال حاضر بافت تاریخی بسیاری از شهرهای کهن ایران در خطر کوچک‌شدن قرار گرفتند و بازنگری حرایم بلای جان بافت‌هایی چون سبزوار، شیراز، تهران، گرگان و .... شده است. به راستی قرار است چه تصمیمی در این زمینه گرفته شود؟
ببینید شما دارید به یک جو روانی را دامن می‌زنید که غیرواقعی است و یک نوع ایجاد دغدغه و نگرانی در افکار عمومی است. من بیشتر مطالب رسانه‌ها را می‌خوانم. در حالی که بسیاری از مردم که در بافت‌های تاریخی زندگی می‌کنند، حق مطالبه یا اعتراض دارند.
ما نمونه‌های بی‌شمار از این شرایط را پشت سر گذاشتیم که درس عبرت است. پیش از این بسیاری از مردم روستای زیارت گلستان از مسئولان اداره‌های میراث‌فرهنگی و محیط‌زیست می‌خواستند مجوز ساخت‌وساز در باغ‌هایشان داده شود. آنها مدام اعتراض می‌کردند. اتفاقی که افتاد اما این بود که مجوزها داده شدند. روستای زیارت که بهشت ایران بود، در یک پروسه 10 ساله تبدیل به روستای ساختمان‌های نیمه‌کاره شد و همه درخت‌ها و باغ‌ها از بین رفتند. آخرین گفت‌وگوی من با مردم از این قرار بود ای کاش مسئولان این مجوزها را نمی‌دادند.
ما یک حق حاکمیت داریم و یک حق مردم. در تحلیل شما تضادی بین مطالبه حاکمیت و مردم وجود دارد اما من این تضاد را نمی‌بینم. حاکمیت موظف است طبق قانون از میراث‌فرهنگی ایران بزرگ صیانت مرمت و حمایت و از دسترسی افراد سودجو و یا زیاده‌خواه خارج کند اما از سوی دیگر مطالبه‌ای از سوی مردم در بسیاری از نقاط کشور شکل می‌گیرد. دال بر این که حقوق آنها تضعیف شده است. مشخصا مطالبه آنها بحث روشنی است دال بر حریم. این را بارها تکرار کرده‌ام و باز هم می‌گویم. شما نباید مخاطب را تحریک کنید. من در بازار گرگان بودم که عده‌ای از مردم آمدند و خواسته‌هایی داشتند. معترض بودند اما من یک جمله می‌گویم که از روز اول گفتم و تا آخر هم تکرار می‌کنم. هیچ تصمیمی در وزارتخانه خارج از نظام کارشناسی برای بافت و حریم گرفته نخواهد شد. تصمیمات ما در یک چارچوب قانونی و کارشناسی خواهد بود و ما به صورت نظام سلیقه‌ای و روابط خارج از چارچوب قوانین و ضوابط عمل نمی‌کنیم. miraskhabar@
👍1
Forwarded from عکس نگار
مجتبی گهستونی
زلزله پنج‌شنبه 15 آذر 1403، در مسجدسلیمان بیشترین اثراتش را در حوزه آثار تاریخی این حوزه فرهنگی بر جای گذاشت و به تعدادی از بناها و محوطه‌ها آسیب وارد کرد.
شهرستان مسجدسلیمان به‌عنوان مهمترین کانون اثرگذاری زلزله اخیر، به‌صورت مستمر ۱۱ بار دچار زمین‌لرزه شد. بزرگترین زمین‌لرزه‌ها با قدرت 6/5 ریشتر و در عمق 10 کیلومتری زمین در حوزه مسجدسلیمان و هم‌مرز با شهرستان هفتکل گزارش شده است.
با توجه به اهمیت موضوع آسیب‌پذیری، شکنندگی آثار فرهنگی، مطالبه و نگرانی جدی جامعه و کنشگران فرهنگی، تیم ارزیاب تخصصی برای بررسی و پایش میزان خسارات زلزله در حوزه میراث‌فرهنگی تشکیل شد. این تیم، پس از پایش میدانی و ارزیابی اولیه با تمرکز بر بناهای خاص تاریخی ثبت‌شده در فهرست آثار ملی تهیه کرده است. لازم به ذکر است طی پایش دو روزه فهرستی از ۱7 اثر شامل بافت‌های تاریخی مسجدسلیمان، عنبر، بتوند، آتشکده سرمسجد، معبد بردنشانده، کلیسای نمره چهل، حمام تمبی و نمره یک، باشگاه بدر و... تهیه شد.
در این میان، علاوه بر خسارات گسترده‌ای که به شهروندان، زیرساخت‌ها و سایر بخش‌ها وارد شد، آثار ملی و تاریخی فاخر نیز از این آسیب‌ها در امان نماندند. این آثار به‌دلیل قدمت زیاد، وضعیت شکننده کالبدی و ساختاری که نتیجه، تخریب‌های انسانی، گذشت زمان، شکنندگی مصالح، حوادث قهری و... گذشته است، در زلزله اخیر دچار صدمات جدی شدند.
با اعتبارات فعلی مرمت، 60 سال طول می کشد تا مرمت کامل محوطه‌ها و بناهای آسیب دیده در شهرستان مسجدسلیمان به سرانجام برسند.
وجود 850 اثر تاریخی به استناد اطلس باستان‌شناسی منطقه، 306 هکتار بافت تاریخی مسجدسلیمان، 25 هکتار بافت تاریخی در بتوند، عنبر و تمبی، 80 اثر ثبت شده در فهرست آثار ملی، استقرار اداره میراث‌فرهنگی با قدمت 55 سال در شهرستان، اختصاص و ایجاد چارت پایگاه ملی منظر فرهنگی و صنعتی مسجدسلیمان از سال 1400، تهیه پرونده ثبت موقت میراث صنعتی مسجدسلیمان بعنوان نخستین شرکت شهر صنعتی ایران و خاورمیانه در فهرست انتظار یونسکو، نشان دهنده اهمیت آثار تاریخی این حوزه فرهنگی از بعد ملی و بین‌المللی می‌باشد.
رئیس پایگاه ملی منظر فرهنگی و صنعتی مسجدسلیمان با اشاره به زلزله سال 1401 که آثاری چون معبد بردنشانده، سرمسجد و قلعه بردی و... از آسیب‌های زلزله مصون نماندند یادآور شد: معبد بردنشانده از سمت جبهه شمالی و جنوبی به کلی ویران شده بود و پیش‌تر نیز در زلزله سال 1398 مسجدسلیمان که قدرت آن 7/5 ریشتر و در عمق 17 کیلومتری زمین گزارش شده بود، خسارات قابل‌توجهی به این آثار وارد شده بود.
ایوب سلطانی با تاکید بر اینکه بدلیل فرصت محدود و پراکندگی آثار امکان ارایه گزارش کامل میسر نگردید اظهار داشت: این گزارش صرفا محدود به چند اثر با دسترسی فوری صورت گرفته است. میزان تخریب‌ها بشدت نگران کننده است وبعضا باعث تزلزل بنیان اثر شده است. عدم توجه به مقام‌سازی و مرمت آثار تاریخی ناشی از کمبود اعتبار باعث شد در زلزله اخیر، اثرات زلزله‌های قبلی بیشتر نمایان شود.
این باستان‌شناس با اشاره به اینکه در زلزله‌های مسجدسلیمان که در سال‌های 1398 و 1401 رخ داد بیان کرد: با وجود میزان تخریب‌های گسترده، کمترین توجه به حوزه میراث‌فرهنگی و ضرورت مرمت آسیب‌های وارده صورت گرفته است. لذا تخصیص اعتبارات ویژه برای مرمت بناهای ارزشمند به‌صورت اضطراری مورد انتظار است. این بی‌توجهی‌ها طی سنوات قبل باعث آسیب‌پذیری هر چه بیشتر به آثار تاریخی شد.
@miraskhabar
زلزله پنج‌شنبه 15 آذر 1403، در مسجدسلیمان بیشترین اثراتش را در حوزه آثار تاریخی این حوزه فرهنگی بر جای گذاشت و به تعدادی از بناها و محوطه‌ها آسیب وارد کرد.
شهرستان مسجدسلیمان به‌عنوان مهمترین کانون اثرگذاری زلزله اخیر، به‌صورت مستمر ۱۱ بار دچار زمین‌لرزه شد. بزرگترین زمین‌لرزه‌ها با قدرت 6/5 ریشتر و در عمق 10 کیلومتری زمین در حوزه مسجدسلیمان و هم‌مرز با شهرستان هفتکل گزارش شده است.
با توجه به اهمیت موضوع آسیب‌پذیری، شکنندگی آثار فرهنگی، مطالبه و نگرانی جدی جامعه و کنشگران فرهنگی، تیم ارزیاب تخصصی برای بررسی و پایش میزان خسارات زلزله در حوزه میراث‌فرهنگی تشکیل شد. این تیم، پس از پایش میدانی و ارزیابی اولیه با تمرکز بر بناهای خاص تاریخی ثبت‌شده در فهرست آثار ملی تهیه کرده است. لازم به ذکر است طی پایش دو روزه فهرستی از ۱7 اثر شامل بافت‌های تاریخی مسجدسلیمان، عنبر، بتوند، آتشکده سرمسجد، معبد بردنشانده، کلیسای نمره چهل، حمام تمبی و نمره یک، باشگاه بدر و... تهیه شد.
در این میان، علاوه بر خسارات گسترده‌ای که به شهروندان، زیرساخت‌ها و سایر بخش‌ها وارد شد، آثار ملی و تاریخی فاخر نیز از این آسیب‌ها در امان نماندند. این آثار به‌دلیل قدمت زیاد، وضعیت شکننده کالبدی و ساختاری که نتیجه، تخریب‌های انسانی، گذشت زمان، شکنندگی مصالح، حوادث قهری و... گذشته است، در زلزله اخیر دچار صدمات جدی شدند.
با اعتبارات فعلی مرمت، 60 سال طول می کشد تا مرمت کامل محوطه‌ها و بناهای آسیب دیده در شهرستان مسجدسلیمان به سرانجام برسند.
وجود 850 اثر تاریخی به استناد اطلس باستان‌شناسی منطقه، 306 هکتار بافت تاریخی مسجدسلیمان، 25 هکتار بافت تاریخی در بتوند، عنبر و تمبی، 80 اثر ثبت شده در فهرست آثار ملی، استقرار اداره میراث‌فرهنگی با قدمت 55 سال در شهرستان، اختصاص و ایجاد چارت پایگاه ملی منظر فرهنگی و صنعتی مسجدسلیمان از سال 1400، تهیه پرونده ثبت موقت میراث صنعتی مسجدسلیمان بعنوان نخستین شرکت شهر صنعتی ایران و خاورمیانه در فهرست انتظار یونسکو، نشان دهنده اهمیت آثار تاریخی این حوزه فرهنگی از بعد ملی و بین‌المللی می‌باشد.
رئیس پایگاه ملی منظر فرهنگی و صنعتی مسجدسلیمان با اشاره به زلزله سال 1401 که آثاری چون معبد بردنشانده، سرمسجد و قلعه بردی و... از آسیب‌های زلزله مصون نماندند یادآور شد: معبد بردنشانده از سمت جبهه شمالی و جنوبی به کلی ویران شده بود و پیش‌تر نیز در زلزله سال 1398 مسجدسلیمان که قدرت آن 7/5 ریشتر و در عمق 17 کیلومتری زمین گزارش شده بود، خسارات قابل‌توجهی به این آثار وارد شده بود.
ایوب سلطانی با تاکید بر اینکه بدلیل فرصت محدود و پراکندگی آثار امکان ارایه گزارش کامل میسر نگردید اظهار داشت: این گزارش صرفا محدود به چند اثر با دسترسی فوری صورت گرفته است. میزان تخریب‌ها بشدت نگران کننده است وبعضا باعث تزلزل بنیان اثر شده است. عدم توجه به مقام‌سازی و مرمت آثار تاریخی ناشی از کمبود اعتبار باعث شد در زلزله اخیر، اثرات زلزله‌های قبلی بیشتر نمایان شود.
این باستان‌شناس با اشاره به اینکه در زلزله‌های مسجدسلیمان که در سال‌های 1398 و 1401 رخ داد بیان کرد: با وجود میزان تخریب‌های گسترده، کمترین توجه به حوزه میراث‌فرهنگی و ضرورت مرمت آسیب‌های وارده صورت گرفته است. لذا تخصیص اعتبارات ویژه برای مرمت بناهای ارزشمند به‌صورت اضطراری مورد انتظار است. این بی‌توجهی‌ها طی سنوات قبل باعث آسیب‌پذیری هر چه بیشتر به آثار تاریخی شد.
@miraskhabar
Forwarded from عکس نگار
محیط طباطبایی در شورای راهبردی میراث مطرح کرد
دست‌کم حراج اموال تاریخی در موزه فرش نباشد!
#میراث_خبر: چندی پیش موضوعی در رسانه‌ها اعلام شد که بسیاری از علاقمندان به آثار تاریخی را آشفته کرد. کارگروه ملی تجارت اموال تاریخی و هنری منقول مجاز، نخستین مجوز «حراج اموال تاریخی و فرهنگی مجاز» را صادر کرد.
آثار این حراجی هم‌اکنون در موزه فرش به نمایش گذاشته شده و قرار است اواخر آذرماه در تهران، چکش زده شوند. احمد محیط طباطبایی، رییس ایکوم به میراث‌خبر درباره این موضوع می‌گوید: «هنوز ابعاد این مجوز مشخص نیست و خودش مورد شبهه است اما بدتر از آن برگزاری این حراج در موزه فرش ایران است.»
رییس ایکوم همچنین مطرح کرد: «من در شورای راهبردی وزارتخانه میراث‌فرهنگی هم عنوان کردم که برگزاری این حراج در موزه فرش بسیار کار مشکل‌داری است و دست‌کم حراج اموال تاریخی در موزه‌ها چکش نخورد.»
خرید و فروش آثار تاریخی در ایران فرایندی پیچیده دارد که در مواردی جرم تلقی می‌شود و مخالفانی هم دارد. در تبصره ۲ ماده ۵۶۲ قانون مجازات اسلامی مصوب سال ۱۳۷۵ «خرید و فروش اموال تاریخی و فرهنگی حاصل از حفاری غیرمجاز ممنوع است و خریدار و فروشنده علاوه بر ضبط اموال فرهنگی مذکور، به حبس از ۶ ماه تا سه سال محکوم می‌شوند. هر گاه فروش اموال مذکور تحت هر عنوان از عناوین مستقیم یا غیر مستقیم به اتباع خارجی صورت گیرد، مرتکب به حداکثر مجازات مقرر محکوم می‌شود.»
حال باید دید که مسئولان وزارتخانه میراث‌فرهنگی قرار است چه تصمیمی در این زمینه خواهند گرفت.
#حراج #محیط_طباطبایی #ایران #تاریخ #اموال #موزه_فرش
دست‌کم حراج اموال تاریخی در موزه فرش نباشد!
#میراث_خبر: چندی پیش موضوعی در رسانه‌ها اعلام شد که بسیاری از علاقمندان به آثار تاریخی را آشفته کرد. کارگروه ملی تجارت اموال تاریخی و هنری منقول مجاز، نخستین مجوز «حراج اموال تاریخی و فرهنگی مجاز» را صادر کرد.
آثار این حراجی هم‌اکنون در موزه فرش به نمایش گذاشته شده و قرار است اواخر آذرماه در تهران، چکش زده شوند. احمد محیط طباطبایی، رییس ایکوم به میراث‌خبر درباره این موضوع می‌گوید: «هنوز ابعاد این مجوز مشخص نیست و خودش مورد شبهه است اما بدتر از آن برگزاری این حراج در موزه فرش ایران است.»
رییس ایکوم همچنین مطرح کرد: «من در شورای راهبردی وزارتخانه میراث‌فرهنگی هم عنوان کردم که برگزاری این حراج در موزه فرش بسیار کار مشکل‌داری است و دست‌کم حراج اموال تاریخی در موزه‌ها چکش نخورد.»
خرید و فروش آثار تاریخی در ایران فرایندی پیچیده دارد که در مواردی جرم تلقی می‌شود و مخالفانی هم دارد. در تبصره ۲ ماده ۵۶۲ قانون مجازات اسلامی مصوب سال ۱۳۷۵ «خرید و فروش اموال تاریخی و فرهنگی حاصل از حفاری غیرمجاز ممنوع است و خریدار و فروشنده علاوه بر ضبط اموال فرهنگی مذکور، به حبس از ۶ ماه تا سه سال محکوم می‌شوند. هر گاه فروش اموال مذکور تحت هر عنوان از عناوین مستقیم یا غیر مستقیم به اتباع خارجی صورت گیرد، مرتکب به حداکثر مجازات مقرر محکوم می‌شود.»
حال باید دید که مسئولان وزارتخانه میراث‌فرهنگی قرار است چه تصمیمی در این زمینه خواهند گرفت.
#حراج #محیط_طباطبایی #ایران #تاریخ #اموال #موزه_فرش
Forwarded from انجمن علمی روزنامه‌نگاری
🟠 انجمن‌های علمی دانشجویی روزنامه‌نگاری و مدیریت جهانگردی دانشگاه علامه طباطبایی برگزار می‌کنند:
☑️ کارگاه
روزنامه‌نگاری گردشگری و میراث فرهنگی
🗒 سرفصل‌های کارگاه
- آشنایی با حوزه میراث فرهنگی و گردشگری (شناخت تهدیدها و فرصت‌ها)
- سوژه‌یابی
- گزارش‌نویسی مکتوب
- فنون مصاحبه
👤 مدرس
فاطمه علی‌اصغر
روزنامه‌نگار و نویسنده
📍 نحوه برگزاری
سه جلسه آنلاین
و یک جلسه میدانی در خانه اتحادیه (دایی جان ناپلئون)
🕗 زمان
یکشنبه و سه‌شنبه - ساعت ۲۰
۲ تا ۱۱ دی
💳 هزینه شرکت در کارگاه
آزاد: ۴۵۰ هزار تومان
دانشجویان: ۲۰ درصد تخفیف
نوورودی‌های دانشگاه علامه طباطبائی: ۳۰ درصد تخفیف
📌 اعطای گواهی معتبر به شرکت‌کنندگان
و معرفی افراد مورد تایید مدرس جهت کارآموزی در رسانه‌ها
🆔 جهت ثبت‌نام و کسب اطلاعات بیشتر به آیدی @Aynaz_saedi در تلگرام پیام بدهید.
@atu_journalism
@tourism_atu
☑️ کارگاه
روزنامه‌نگاری گردشگری و میراث فرهنگی
🗒 سرفصل‌های کارگاه
- آشنایی با حوزه میراث فرهنگی و گردشگری (شناخت تهدیدها و فرصت‌ها)
- سوژه‌یابی
- گزارش‌نویسی مکتوب
- فنون مصاحبه
👤 مدرس
فاطمه علی‌اصغر
روزنامه‌نگار و نویسنده
📍 نحوه برگزاری
سه جلسه آنلاین
و یک جلسه میدانی در خانه اتحادیه (دایی جان ناپلئون)
🕗 زمان
یکشنبه و سه‌شنبه - ساعت ۲۰
۲ تا ۱۱ دی
💳 هزینه شرکت در کارگاه
آزاد: ۴۵۰ هزار تومان
دانشجویان: ۲۰ درصد تخفیف
نوورودی‌های دانشگاه علامه طباطبائی: ۳۰ درصد تخفیف
📌 اعطای گواهی معتبر به شرکت‌کنندگان
و معرفی افراد مورد تایید مدرس جهت کارآموزی در رسانه‌ها
🆔 جهت ثبت‌نام و کسب اطلاعات بیشتر به آیدی @Aynaz_saedi در تلگرام پیام بدهید.
@atu_journalism
@tourism_atu
❤1
Forwarded from عکس نگار
3500 سال تجربه زیسته بشری در بوکان آجر و سیمان می‌شود؟
دست‌های پنهان علیه «کلتپه»
✍فاطمه علی‌اصغر
دست‌های پنهان علیه یک محوطه 3500 ساله مشغول به کار شدند. بر اساس اسنادی که به دست ما رسیده، درخواست‌های متعددی برای ساخت‌وساز روی عرصه و حریم محوطه «کلتپه» در بوکان آذربایجان غربی داده شده که در صورت تایید شهرداری و اداره میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی این استان، مردم به زودی باید با بخشی از هویت و تاریخ خود خداحافظی کنند. در حال حاضر مردم بوکان در آستانه یک تصمیم بسیار مهم قرار گرفتهاند، اینکه محوطه‌های باستانی خود را فدای منفعت برخی از مالکان بکنند یا اینکه نشانه‌های هویت ملی خود را پاس بردارند و میراث‌دار به حق فرزندانشان باشند. در این میان حق حاکمیتی این است که از حق هویتی و میراثی بی‌شماری از مردم در برابر عده‌ای انگشت‌شمار جلوگیری کند.
درخواست‌هایی برای سیمان شدن کلتپه
اگر عکس‌های هوایی این محوطه را ببینید، آخرین تکه بازمانده شهری تاریخی است که در میان شهری جدید محاصره شده. کلتپه یکی از محوطه‌های ارزشمند این سرزمین است که 58 سال پیش در زمره آثار ملی ثبت شده است. این محوطه باستانی بیش از 3500 سال قدمت دارد و تا امروز کاوش‌های گسترده‌ای به منظور رسیدن به داده‌های هویتی روی آن انجام نشده است. اگرچه تابستان سال 1402 این محوطه به سرپرستی نادر فرجی تعیین عرصه و حریم شده است و نتایج به دست‌آمده نشان داد؛ این محوطه بین دوره مس‌وسنگ در حدود ۳۵۰۰ پیش‌ازمیلاد تا عصر آهن متاخر در ۷۰۰ پیش‌ازمیلاد توالی استقراری داشته است. با این‌حال آخرین شنیده‌ها حاکی از آن است که این محوطه که با حمایت مالی شهردار وقت بوکان تعیین عرصه و حریم شده بود، با آمدن شهردار جدید در خطر هجوم سودجویان قرار گرفته و عده‌ای درخواست ساخت و ساز در آن را داده‌اند. سوال اما این است که مسئولان میراث‌فرهنگی چه تصمیمی در برابر این خواسته‌ها دارند؟ شورش محمدپور، نماینده میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی بوکان به پیام ما می‌گوید: «کل تپه تعیین حریم شده اما هنوز نتیجه نهایی نیامده و پیش‌نویس در اختیار ماست. نتیجه نهایی از سوی شورای فنی وزارتخانه به دست ما می‌رسد. مطمئن باشید که ما از حریم مصوب پاسداری می‌کنیم.»
هنوز معلوم نیست که این پاسداری به شکل خواهد بود اما بر پایه گفته بسیاری از کارشناسان میراث‌فرهنگی محوطه‌هایی که در داخل بافت‌های شهری قرار گرفتهاند پتانسیل بالایی برای تبدیل‌شدن به سایت موزه دارند. اگر چه این سایت موزه باید با نظارت کارشناسان فنی پژوهشگاه میراث‌فرهنگی صورت بگیرد. از آن‌جایی که این روزها بحث گردشگری داغ است و تمرکز وزارتخانه میراث‌فرهنگی روی اقدامات توسعه گردشگری بیشتر شده؛ این سوال پیش می‌آید چقدر شهرداری قرار است با درخواست‌های مکرر عده‌ای برای دریافت پروانه مخالفت کند.
پارک اثر یا بتون‌ریزی؟
بررسی‌های ما نشان می‌دهد که کلتپه یکی از تعداد بالایی از محوطه‌های داخل بافت شهری در آذربایجان غربی است که در معرض هجمه‌ای از خطرات قرار گرفته است. پیش از این هم شاهد این بودیم که ۳۵۰۰ متر از عرصه محوطه نوسنگی اهرنجان در سلماس، برخلاف بسیاری از پروتکل‌های میراث‌فرهنگی، در پروژه‌ای به نام «بهسازی و ساماندهی» بتون شد و به پارک تبدیل شد، بتن‌هایی که میراث فرهنگی استان دوست دارد آن را «پارک اثر» بنامد. محمدپور اما نظر دیگری درباره اجرای این پروژه دارد و می‌گوید: «ضوابط رعایت شده است.» سوال اینجاست که چطور ممکن است این اندازه اختلاف دیدگاه کارشناسی وجود داشته باشد؟
چرا حرایم کوچک می‌شوند؟
در واقع بحث بازنگری یا کوچک‌شدن حرایم آفتی بود که از زمان عزت‌الله ضرغامی به جان محوطه‌های تاریخی افتاد و همچنان این رویه خطری جدی به شمار می‌رود. همانطور که گفته‌های جنجالی رضا صالحی امیری وزیر کنونی وزارتخانه در حین دفاع از خود برای کسب مقام وزارت در مجلس جنجالی شد، چرا که عرصه و حریم محوطه‌های تاریخی را هدف قرار می‌داد. محوطه‌هایی که بخش ناخوانده و مهم تاریخ ایران هستند. حال باید پرسید که این رویه تا کجا ادامه پیدا می‌کند و قرار است چه بر سر محوطه‌های تاریخی داخل جا مانده از تاریخ در شهرهای آذربایجان غربی بیافتد. داوود فرازی، معاون میراث‌فرهنگی آذربایجان غربی به پیام ما در این زمینه اینگونه توضیح می‌دهد:«طرح‌های مربوط به پارک‌اثرها از سوی شورای فنی به ما داده شده و مورد تایید پژوهشگاه است و ما بر اساس ضوابط عمل کردیم.» حال سوال اینجاست که برخی از طرح‌های ارایه شده بر چه مبنایی تهیه می‌شوند که روی آثار بتن بریزند یا اینکه چمن‌کاری شود و هر روز با آبیاری، آب به لایه‌های پایینی نفوذ کند؟
دست‌های پنهان علیه «کلتپه»
✍فاطمه علی‌اصغر
دست‌های پنهان علیه یک محوطه 3500 ساله مشغول به کار شدند. بر اساس اسنادی که به دست ما رسیده، درخواست‌های متعددی برای ساخت‌وساز روی عرصه و حریم محوطه «کلتپه» در بوکان آذربایجان غربی داده شده که در صورت تایید شهرداری و اداره میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی این استان، مردم به زودی باید با بخشی از هویت و تاریخ خود خداحافظی کنند. در حال حاضر مردم بوکان در آستانه یک تصمیم بسیار مهم قرار گرفتهاند، اینکه محوطه‌های باستانی خود را فدای منفعت برخی از مالکان بکنند یا اینکه نشانه‌های هویت ملی خود را پاس بردارند و میراث‌دار به حق فرزندانشان باشند. در این میان حق حاکمیتی این است که از حق هویتی و میراثی بی‌شماری از مردم در برابر عده‌ای انگشت‌شمار جلوگیری کند.
درخواست‌هایی برای سیمان شدن کلتپه
اگر عکس‌های هوایی این محوطه را ببینید، آخرین تکه بازمانده شهری تاریخی است که در میان شهری جدید محاصره شده. کلتپه یکی از محوطه‌های ارزشمند این سرزمین است که 58 سال پیش در زمره آثار ملی ثبت شده است. این محوطه باستانی بیش از 3500 سال قدمت دارد و تا امروز کاوش‌های گسترده‌ای به منظور رسیدن به داده‌های هویتی روی آن انجام نشده است. اگرچه تابستان سال 1402 این محوطه به سرپرستی نادر فرجی تعیین عرصه و حریم شده است و نتایج به دست‌آمده نشان داد؛ این محوطه بین دوره مس‌وسنگ در حدود ۳۵۰۰ پیش‌ازمیلاد تا عصر آهن متاخر در ۷۰۰ پیش‌ازمیلاد توالی استقراری داشته است. با این‌حال آخرین شنیده‌ها حاکی از آن است که این محوطه که با حمایت مالی شهردار وقت بوکان تعیین عرصه و حریم شده بود، با آمدن شهردار جدید در خطر هجوم سودجویان قرار گرفته و عده‌ای درخواست ساخت و ساز در آن را داده‌اند. سوال اما این است که مسئولان میراث‌فرهنگی چه تصمیمی در برابر این خواسته‌ها دارند؟ شورش محمدپور، نماینده میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی بوکان به پیام ما می‌گوید: «کل تپه تعیین حریم شده اما هنوز نتیجه نهایی نیامده و پیش‌نویس در اختیار ماست. نتیجه نهایی از سوی شورای فنی وزارتخانه به دست ما می‌رسد. مطمئن باشید که ما از حریم مصوب پاسداری می‌کنیم.»
هنوز معلوم نیست که این پاسداری به شکل خواهد بود اما بر پایه گفته بسیاری از کارشناسان میراث‌فرهنگی محوطه‌هایی که در داخل بافت‌های شهری قرار گرفتهاند پتانسیل بالایی برای تبدیل‌شدن به سایت موزه دارند. اگر چه این سایت موزه باید با نظارت کارشناسان فنی پژوهشگاه میراث‌فرهنگی صورت بگیرد. از آن‌جایی که این روزها بحث گردشگری داغ است و تمرکز وزارتخانه میراث‌فرهنگی روی اقدامات توسعه گردشگری بیشتر شده؛ این سوال پیش می‌آید چقدر شهرداری قرار است با درخواست‌های مکرر عده‌ای برای دریافت پروانه مخالفت کند.
پارک اثر یا بتون‌ریزی؟
بررسی‌های ما نشان می‌دهد که کلتپه یکی از تعداد بالایی از محوطه‌های داخل بافت شهری در آذربایجان غربی است که در معرض هجمه‌ای از خطرات قرار گرفته است. پیش از این هم شاهد این بودیم که ۳۵۰۰ متر از عرصه محوطه نوسنگی اهرنجان در سلماس، برخلاف بسیاری از پروتکل‌های میراث‌فرهنگی، در پروژه‌ای به نام «بهسازی و ساماندهی» بتون شد و به پارک تبدیل شد، بتن‌هایی که میراث فرهنگی استان دوست دارد آن را «پارک اثر» بنامد. محمدپور اما نظر دیگری درباره اجرای این پروژه دارد و می‌گوید: «ضوابط رعایت شده است.» سوال اینجاست که چطور ممکن است این اندازه اختلاف دیدگاه کارشناسی وجود داشته باشد؟
چرا حرایم کوچک می‌شوند؟
در واقع بحث بازنگری یا کوچک‌شدن حرایم آفتی بود که از زمان عزت‌الله ضرغامی به جان محوطه‌های تاریخی افتاد و همچنان این رویه خطری جدی به شمار می‌رود. همانطور که گفته‌های جنجالی رضا صالحی امیری وزیر کنونی وزارتخانه در حین دفاع از خود برای کسب مقام وزارت در مجلس جنجالی شد، چرا که عرصه و حریم محوطه‌های تاریخی را هدف قرار می‌داد. محوطه‌هایی که بخش ناخوانده و مهم تاریخ ایران هستند. حال باید پرسید که این رویه تا کجا ادامه پیدا می‌کند و قرار است چه بر سر محوطه‌های تاریخی داخل جا مانده از تاریخ در شهرهای آذربایجان غربی بیافتد. داوود فرازی، معاون میراث‌فرهنگی آذربایجان غربی به پیام ما در این زمینه اینگونه توضیح می‌دهد:«طرح‌های مربوط به پارک‌اثرها از سوی شورای فنی به ما داده شده و مورد تایید پژوهشگاه است و ما بر اساس ضوابط عمل کردیم.» حال سوال اینجاست که برخی از طرح‌های ارایه شده بر چه مبنایی تهیه می‌شوند که روی آثار بتن بریزند یا اینکه چمن‌کاری شود و هر روز با آبیاری، آب به لایه‌های پایینی نفوذ کند؟
🙏1
Forwarded from پیام ما آنلاین
صفحه نخست روزنامه پیام ما
شنبه ۲۴ آذر ۱۴۰۳
🔻دست‌های پنهان علیه کلتپه
🔷۳۵۰۰ سال تجربه زیسته بشری در بوکان، آجر و سیمان می‌شود؟ این گزارش را در صفحه ۴ بخوانید.
🔻بیلان آب در ایران: پرابهام و بدون ارقام واقعی
🔷فقدان داده‌های دقیق و شفاف در مورد بیلان آبی، بحران‌های گسترده‌ای را در مدیریت منابع آب در کشور ایجاد کرده است. این گزارش را در صفحه ۵ بخوانید.
🔻درختان افتاده؛ فرصتی برای احیا یا تهدیدی برای اکوسیستم؟
🔷در دستورالعمل جنگل‌های اقتصادی همگام با طبیعت، حجم درختان افتاده و شکسته در جنگل رقمی حدود ۱۰ درصد موجودی سرپا توصیه می‌شود. این گزارش را در صفحه ۳ بخوانید.
🔻حفاظت از اقیانوس‌ها و حیات دریایی با کمک سینما
🔹مرور مهمترین فیلم‌های مستند مرتبط با حفاظت از اقیانوس‌ها را در صفحه ۶ بخوانید.
🔻به جای محدود کردن حریم آثار تاریخی، دایره مسئولیت‌پذیری وزارت میراث فرهنگی را گسترش دهید/ حفظ یا کاهش حریم؟
🔹یادداشت حمیدرضا حسینی، روزنامه‌نگار را در صفحه ۲ بخوانید.
#پیام_ما
🔗 راههای ارتباطی
https://zil.ink/payamema
🔗وبسایت روزنامه
www.payamema.ir
شنبه ۲۴ آذر ۱۴۰۳
🔻دست‌های پنهان علیه کلتپه
🔷۳۵۰۰ سال تجربه زیسته بشری در بوکان، آجر و سیمان می‌شود؟ این گزارش را در صفحه ۴ بخوانید.
🔻بیلان آب در ایران: پرابهام و بدون ارقام واقعی
🔷فقدان داده‌های دقیق و شفاف در مورد بیلان آبی، بحران‌های گسترده‌ای را در مدیریت منابع آب در کشور ایجاد کرده است. این گزارش را در صفحه ۵ بخوانید.
🔻درختان افتاده؛ فرصتی برای احیا یا تهدیدی برای اکوسیستم؟
🔷در دستورالعمل جنگل‌های اقتصادی همگام با طبیعت، حجم درختان افتاده و شکسته در جنگل رقمی حدود ۱۰ درصد موجودی سرپا توصیه می‌شود. این گزارش را در صفحه ۳ بخوانید.
🔻حفاظت از اقیانوس‌ها و حیات دریایی با کمک سینما
🔹مرور مهمترین فیلم‌های مستند مرتبط با حفاظت از اقیانوس‌ها را در صفحه ۶ بخوانید.
🔻به جای محدود کردن حریم آثار تاریخی، دایره مسئولیت‌پذیری وزارت میراث فرهنگی را گسترش دهید/ حفظ یا کاهش حریم؟
🔹یادداشت حمیدرضا حسینی، روزنامه‌نگار را در صفحه ۲ بخوانید.
#پیام_ما
🔗 راههای ارتباطی
https://zil.ink/payamema
🔗وبسایت روزنامه
www.payamema.ir
👏1🙏1
میراث خبر_ سرانجام پس از مدت‌ها تاخیر، جدیدترین انتصاب در وزارتخانه میراث‌فرهنگی انجام و محمد ابراهیم زارعی به عنوان رئیس جدید پژوهشگاه میراث‌فرهنگی معرفی شد.
او عضو هیات علمی دانشگاه بوعلی سینا و هیات تحریریه در فصلنامه مطالعات باستان شناسی بوده و دارای 10 مقاله کنفرانسی و 40 مقاله ژورنالی در مجلات داخل کشور است.
پیش از این زارعی، یکی از گزینه‌های اصلی برای وزارتخانه میراث‌فرهنگی از سوی بسیاری از کارشناسان معرفی شده بود.
@miraskhabar
او عضو هیات علمی دانشگاه بوعلی سینا و هیات تحریریه در فصلنامه مطالعات باستان شناسی بوده و دارای 10 مقاله کنفرانسی و 40 مقاله ژورنالی در مجلات داخل کشور است.
پیش از این زارعی، یکی از گزینه‌های اصلی برای وزارتخانه میراث‌فرهنگی از سوی بسیاری از کارشناسان معرفی شده بود.
@miraskhabar
👍1
بادگیرها لافت زیر سازههای فلزی جان می‌دهند
✍️سمیه ایمانیان
سال‌هاست که «لافت» را شهر بادگیرها می‌نامند، شهری که بافت تاریخی‌اش بهترین دید را از بین بافت سنتی و ترکیب بادگیرهایش برای غروب خورشید دارد، بادگیرهایی با معماریهای اعجاب‌برانگیزی که خود یکی از مهمترین دلایل حضور گردشگران داخلی و خارجی در این شهر در جزیره قشم است.
اما مدتی است ساخت و ساز در میان سازههای بادگیری روی پشت‌بام‌های بافت تاریخی این بندر قدیمی، ترس به دل و جان گردشگران انداخته، خانه‌ای نزدیک به مسجد جامع لافت درست وسط بافت تاریخی این شهر، مالک خانه‌ای که مجوز بومگردی دریافت کرده، گویا نیتی برای خانه قدیمی خود دارد.
میله‌های فلزی روی پشت‌بام این خانه تاریخی و درست در چند سانتی متری بادگیر قدیمی خانه قد علم کرده‌اند تا احتمالا فضای بیشتری برای حضور گردشگران در این بومگردی فراهم شود.
هر چند تصاویر رسیده به میراث خبر از نصب میله‌های آهنی خبر می‌دهند، اما حالا گردشگران تازه سفر کرده به این بافت تاریخی میگویند سقف هم زده و کارها برای ساخت طبقه دوم یا حتی اتاقی اضافه روی سقف و درست در عرصه بادگیر تاریخی خانه، روال طبیعی خود را طی می‌کند!
اما در این میان به نظر می‌رسد متولیان شهری و میراثی این منطقه آزاد، چند ماهی است سر خود را بالا نگرفته‌انن‌اند تا زیبایی‌های مثال زدنی این باقت تاریخی را بار دیگر به جان و دل بخرند شاید چشم دلشان به این میله‌های فلزی افتاد، و از ادامه ساخت وساز جلوگیری کردند، شاید هم هنوز در خواب خوش خود برای نجات باقی هستند که تا کنون با حمایت و پشتوانه مردم بومی منطقه زنده باقی مانده است.
در قسمت شمال غربی جزیره قشم، در کنار ساحل زیبای خلیج فارس و در همسایگی جنگل‌های زیبای حرّا، در میان درختان سبز گرمسیری و نخلستان‌های بلند، شهر لافت با بادگیرهای باشکوه‌اش قرار گرفتهاند.
خانه‌های این شهر بسیار نزدیک به هم ساخته شده و کوچه های آن بسیار تنگ و باریک هستند. بافت قدیم لافت به لافت کهنه معروف است. نشانه‌های تاریخی از وجود زندگی در این بافت تاریخی، به بیش از ۳ هزار سال قبل برمی گردد و حالا به همین راحتی این نشانه‌ها در حال گم و گور شدن در بین سازه‌هایی هستند که با یک ساخت و ساز راه را برای دیگر بناهای تاریخی و مالکان آنها می‌تواند باز کند.
#ایران#لافت#میراث#میراث‌خبر
✍️سمیه ایمانیان
سال‌هاست که «لافت» را شهر بادگیرها می‌نامند، شهری که بافت تاریخی‌اش بهترین دید را از بین بافت سنتی و ترکیب بادگیرهایش برای غروب خورشید دارد، بادگیرهایی با معماریهای اعجاب‌برانگیزی که خود یکی از مهمترین دلایل حضور گردشگران داخلی و خارجی در این شهر در جزیره قشم است.
اما مدتی است ساخت و ساز در میان سازههای بادگیری روی پشت‌بام‌های بافت تاریخی این بندر قدیمی، ترس به دل و جان گردشگران انداخته، خانه‌ای نزدیک به مسجد جامع لافت درست وسط بافت تاریخی این شهر، مالک خانه‌ای که مجوز بومگردی دریافت کرده، گویا نیتی برای خانه قدیمی خود دارد.
میله‌های فلزی روی پشت‌بام این خانه تاریخی و درست در چند سانتی متری بادگیر قدیمی خانه قد علم کرده‌اند تا احتمالا فضای بیشتری برای حضور گردشگران در این بومگردی فراهم شود.
هر چند تصاویر رسیده به میراث خبر از نصب میله‌های آهنی خبر می‌دهند، اما حالا گردشگران تازه سفر کرده به این بافت تاریخی میگویند سقف هم زده و کارها برای ساخت طبقه دوم یا حتی اتاقی اضافه روی سقف و درست در عرصه بادگیر تاریخی خانه، روال طبیعی خود را طی می‌کند!
اما در این میان به نظر می‌رسد متولیان شهری و میراثی این منطقه آزاد، چند ماهی است سر خود را بالا نگرفته‌انن‌اند تا زیبایی‌های مثال زدنی این باقت تاریخی را بار دیگر به جان و دل بخرند شاید چشم دلشان به این میله‌های فلزی افتاد، و از ادامه ساخت وساز جلوگیری کردند، شاید هم هنوز در خواب خوش خود برای نجات باقی هستند که تا کنون با حمایت و پشتوانه مردم بومی منطقه زنده باقی مانده است.
در قسمت شمال غربی جزیره قشم، در کنار ساحل زیبای خلیج فارس و در همسایگی جنگل‌های زیبای حرّا، در میان درختان سبز گرمسیری و نخلستان‌های بلند، شهر لافت با بادگیرهای باشکوه‌اش قرار گرفتهاند.
خانه‌های این شهر بسیار نزدیک به هم ساخته شده و کوچه های آن بسیار تنگ و باریک هستند. بافت قدیم لافت به لافت کهنه معروف است. نشانه‌های تاریخی از وجود زندگی در این بافت تاریخی، به بیش از ۳ هزار سال قبل برمی گردد و حالا به همین راحتی این نشانه‌ها در حال گم و گور شدن در بین سازه‌هایی هستند که با یک ساخت و ساز راه را برای دیگر بناهای تاریخی و مالکان آنها می‌تواند باز کند.
#ایران#لافت#میراث#میراث‌خبر
اعتراض 100 استاد برجسته شهرسازی کشور به وزیر راه
طرح جامع شهر تاریخی همدان اسیر دخالت نمایندگان
طرح جامع شهر همدان از سال 96 در گیر و دار مداخلات سیاسی است. تا آنجا که دو بار اساتید شهرسازی همدان در واکنش به خارج شدن فرایند طرح از رویه های فنی و تخصصی، در نامه هایی به وزیر راه و شهرسازی وقت خواستار اصلاح فرایند و جلوگیری از مداخلات سیاسی شدند.
در نهایت در دی ماه 1402 طرح در شورای عالی شهرسازی و معماری به تصویب رسید. با این وجود با فشار نمایندگان، طرح مذکور پس از حدود 1 سال هنوز ابلاغ نگردیده است موضوعی که بدعتی خطرناک در تهیه طرح های توسعه شهری محسوب می شود.
این مساله موجب اعتراض بیش از 100 استاد برجسته شهرسازی کشور به وزیر راه و شهرسازی شده و ایشان خواهان ترجیح اصول شهرسازی بر فشارهای سیاسی شده اند.
در بخشی از این نامه آمده است:
احتراما همانطور که مستحضرید، برنامه‌ریزی شهری به عنوان یک سیاست، وظیفه خطیری در تامین منفعت جامعه دارد. اگرچه منتفع کردن تمام آحاد جامعه از یک برنامه شهری غیر‌ممکن است اما آرمان برنامه‌ریزی، منتفع کردن بخش زیادی از یک جامعه است. نقدهای موجود در مطالعات و پژوهش‌های کشور حاکی از آن است که سیاست برنامه‌ریزی با گرایشات خاصی از جریان‌های سیاسی دچار نوعی سلیقه محوری و در جهت تامین منافع گروه‌های خاص اقتصادی و سیاسی شده است. هرچند اعمال نفوذهای غیرکارشناسی همواره گریبان‌گیر مسائل فنی و تخصصی حوزه معماری و شهرسازی کشور بوده است اما اخیرا ابعاد تازه و بزرگتری به خود گرفته است که با نهادینه کردن بدعتی بحران زا، جریان توسعه شهرهای کشور را بیش از پیش در شرایطی ضد توسعه قرار خواهد داد. نفوذ به برنامه جامع شهر و تغییرات شبانه در آن بدون کمترین توجیهات علمی و شهرسازی می تواند تا مدت ها منافع عام را در جهت تامین منافع گروه‌های خاص سیاسی و اقتصادی در شهر قربانی کند.
طرح جامع شهر تاریخی همدان اسیر دخالت نمایندگان
طرح جامع شهر همدان از سال 96 در گیر و دار مداخلات سیاسی است. تا آنجا که دو بار اساتید شهرسازی همدان در واکنش به خارج شدن فرایند طرح از رویه های فنی و تخصصی، در نامه هایی به وزیر راه و شهرسازی وقت خواستار اصلاح فرایند و جلوگیری از مداخلات سیاسی شدند.
در نهایت در دی ماه 1402 طرح در شورای عالی شهرسازی و معماری به تصویب رسید. با این وجود با فشار نمایندگان، طرح مذکور پس از حدود 1 سال هنوز ابلاغ نگردیده است موضوعی که بدعتی خطرناک در تهیه طرح های توسعه شهری محسوب می شود.
این مساله موجب اعتراض بیش از 100 استاد برجسته شهرسازی کشور به وزیر راه و شهرسازی شده و ایشان خواهان ترجیح اصول شهرسازی بر فشارهای سیاسی شده اند.
در بخشی از این نامه آمده است:
احتراما همانطور که مستحضرید، برنامه‌ریزی شهری به عنوان یک سیاست، وظیفه خطیری در تامین منفعت جامعه دارد. اگرچه منتفع کردن تمام آحاد جامعه از یک برنامه شهری غیر‌ممکن است اما آرمان برنامه‌ریزی، منتفع کردن بخش زیادی از یک جامعه است. نقدهای موجود در مطالعات و پژوهش‌های کشور حاکی از آن است که سیاست برنامه‌ریزی با گرایشات خاصی از جریان‌های سیاسی دچار نوعی سلیقه محوری و در جهت تامین منافع گروه‌های خاص اقتصادی و سیاسی شده است. هرچند اعمال نفوذهای غیرکارشناسی همواره گریبان‌گیر مسائل فنی و تخصصی حوزه معماری و شهرسازی کشور بوده است اما اخیرا ابعاد تازه و بزرگتری به خود گرفته است که با نهادینه کردن بدعتی بحران زا، جریان توسعه شهرهای کشور را بیش از پیش در شرایطی ضد توسعه قرار خواهد داد. نفوذ به برنامه جامع شهر و تغییرات شبانه در آن بدون کمترین توجیهات علمی و شهرسازی می تواند تا مدت ها منافع عام را در جهت تامین منافع گروه‌های خاص سیاسی و اقتصادی در شهر قربانی کند.
مرجان حمزوی
بافت تاریخی بوشهر یکی از گنجینه‌های برجسته معماری و فرهنگی ایران، نه تنها بازتابی از گذشته باشکوه این شهر است، بلکه نشان‌دهنده پیوند عمیق مردم این منطقه با هویت و تاریخ خود است. این گفت‌وگو با «ادیان گورکی» باستان‌شناس به ویژگی‌های بافت تاریخی و نقش آن در هویت فرهنگی بوشهر، چالش‌های پیش‌رو و اقدامات لازم برای حفظ و احیای این بافت ارزشمند می‌پردازد.
گورکی فارغ‌التحصیل کارشناسی وکارشناسی ارشد باستان‌شناسی با گرایش دوران تاریخی از دانشگاه شیراز، در سال‌های اخیر مطالعاتش بیشتر روی معماری هخامنشیان بوده که حاصل آن، شش مقاله علمی و یک کتاب در حوزه معماری دوران هخامنشیان در دست نوشتن است.
بافت تاریخی بوشهر یکی از ویژگی‌های منحصر به فرد این شهر شناخته می‌شود. چه چیزی توجه شما را به مطالعه در مورد این بافت جلب کرد؟
موضوع پایان‌نامه‌ام شبیه جزیره بوشهر بود. (بررسی باستان‌شناختی شبیه جزیره بوشهر با تاکید بر دوره هخامنشی، اشکانی و ساسانی) اگر بخواهیم از تاریخچه بوشهر بگویم باید از دوره پیش از تاریخ، عیلام، هخامنشیان، اشکانی، ساسانی ودوران اسلامی آغاز کنیم. اما در خصوص آثار تاریخی بوشهر باید بگویم عمده آثار در نیمه جنوبی شبه جزیره بوشهر قرار گرفته است، آن هم به‌واسطه قنات‌ها و آب شیرین در این بخش و سطح بلندتر با بستری سنگی مناسب برای ساخت و ساز و محافظت از هر بلاهای طبیعی! اما در دوره‌های مختلف این قسمت از بوشهر متروک می‌شود و فقط منطقه ریشر باقی می‌ماند، در زمان افشاریان، نادر شاه قبایل ترک افشار را به مناطقی مختلف ایران کوچ می‌داد تا هم امنیت این مناطق را تامین و هم قدرت حکومت مرکزی را تقویت کند، در این راستا گروهایی از طایفه‌های افشار و دیگر قبایل لر را به سمت بوشهر کوچ داد و در بخش شمالی شبه جزیره بوشهر اسکان داد. در واقع تا قبل از دوران نادرشاه آثاری از بخش شمالی شبه جزیره بوشهر به دست نیامده! از دوران زندیه کم و بیش شاید آثاری به جا مانده باشد اما عمده آثاری و بناهای که در بافت تاریخی بوشهر می‌بینید مربوط به دوران قاجار است. بوشهر دارای چهار محل قدیمی محله شنبدی، محله کوتی، محله دهدشتی و محله بهبهانی است. محله کوتی بزرگترین و قدیمی‌ترین محله است و کنسولگری انگلیس هم در این محله بوده است و در واقع اسم محله کوتی از ساختمان کمپانی هند شرقی در این محله گرفته شده است. در دوران قاجار با از رونق افتادن جزیره هرمز و بندرعباس، تجارت در بوشهر رونق می‌گیرد و تجار متعدد از شهرهای مختلف وارد بوشهر می‌شوند و شهر سرو سامان می‌گیرد. ساختمان‌ها، تجارت‌خانه ها و عمارت‌های زیادی در بافت ساخته می‌شود. مثل تجارت خانه ایرانی, تجارت خانه مهربان یا عمارت دهدشتی معروف به عمارت (روغنی) که صاحبش تاجر روغن بوده است. یکی از مشهورترین تجار بوشهر شخص ملک التجار بوشهری است که عمارت‌ها مسجد و بناهای زیادی از خودش به جا گذاشته است. مثل عمارت ملک بوشهر در محله بهمنی که بسیار زیباست و خوشتبختانه در حال مرمت است.
اگر بخواهیم به معماری خاص بافت بوشهر اشاره کنید چه ویژگی‌هایی برجسته‌تر از بقیه به چشم می‌آید؟ آیا عناصری در این معماری هست که مختص بوشهر باشد؟
ساخت و سازها در بخش شمالی بوشهر انجام میشده به این دلیل که سایر نقاط به صورت باتلاق بوده است و گمرگ و تجارتخانه‌ها در بخش شمالی قرار داشتند، بنابراین فضای محدودی برای ساخت و ساز وجود داشته است و این موضوع باعث می‌شود که در کوچه‌های باریک ساختمان‌های بلند چند طبقه با شکوه قاجاری ساخته شود و این یکی از برجسته‌ترین ویژگی‌های بافت تاریخی بوشهر است. از ویژگی‌های معماری این ساختمان‌ها پنجره‌های زیاد با گره چینی‌های متفاوت که مختص بوشهر است. دلیل زیادی پنجره هم به خاطر هوای بسیار گرم بوشهر بوده است خصوصا در تابستان‌ها که این پنچره‌ها باعث گردش هوای خنک در بنا میشده است و یا بالکن‌های چوبی تزیین شده که به آن شناشیل میگویند. البته (شناشیل) تاثیر گرفته از فرهنگ عربی و ارتباط تجاری بوشهر با کشورهای عربی حوزه خلیج فارس بوده است. خوشبختانه این بناهای با شکوه چند طبقه قاجاری همچنان سرپا هستند. مثل عمارت حاج رِییس، عمارت دهدشتی و... البته معماری بوشهر هم درونگرا و هم برونگر است هم نمای بیرون زیباست هم فضای داخلی بنا، پساین وجه متمایز معماری بوشهر با سایر شهرهای ایران است.
بافت تاریخی بوشهر یکی از گنجینه‌های برجسته معماری و فرهنگی ایران، نه تنها بازتابی از گذشته باشکوه این شهر است، بلکه نشان‌دهنده پیوند عمیق مردم این منطقه با هویت و تاریخ خود است. این گفت‌وگو با «ادیان گورکی» باستان‌شناس به ویژگی‌های بافت تاریخی و نقش آن در هویت فرهنگی بوشهر، چالش‌های پیش‌رو و اقدامات لازم برای حفظ و احیای این بافت ارزشمند می‌پردازد.
گورکی فارغ‌التحصیل کارشناسی وکارشناسی ارشد باستان‌شناسی با گرایش دوران تاریخی از دانشگاه شیراز، در سال‌های اخیر مطالعاتش بیشتر روی معماری هخامنشیان بوده که حاصل آن، شش مقاله علمی و یک کتاب در حوزه معماری دوران هخامنشیان در دست نوشتن است.
بافت تاریخی بوشهر یکی از ویژگی‌های منحصر به فرد این شهر شناخته می‌شود. چه چیزی توجه شما را به مطالعه در مورد این بافت جلب کرد؟
موضوع پایان‌نامه‌ام شبیه جزیره بوشهر بود. (بررسی باستان‌شناختی شبیه جزیره بوشهر با تاکید بر دوره هخامنشی، اشکانی و ساسانی) اگر بخواهیم از تاریخچه بوشهر بگویم باید از دوره پیش از تاریخ، عیلام، هخامنشیان، اشکانی، ساسانی ودوران اسلامی آغاز کنیم. اما در خصوص آثار تاریخی بوشهر باید بگویم عمده آثار در نیمه جنوبی شبه جزیره بوشهر قرار گرفته است، آن هم به‌واسطه قنات‌ها و آب شیرین در این بخش و سطح بلندتر با بستری سنگی مناسب برای ساخت و ساز و محافظت از هر بلاهای طبیعی! اما در دوره‌های مختلف این قسمت از بوشهر متروک می‌شود و فقط منطقه ریشر باقی می‌ماند، در زمان افشاریان، نادر شاه قبایل ترک افشار را به مناطقی مختلف ایران کوچ می‌داد تا هم امنیت این مناطق را تامین و هم قدرت حکومت مرکزی را تقویت کند، در این راستا گروهایی از طایفه‌های افشار و دیگر قبایل لر را به سمت بوشهر کوچ داد و در بخش شمالی شبه جزیره بوشهر اسکان داد. در واقع تا قبل از دوران نادرشاه آثاری از بخش شمالی شبه جزیره بوشهر به دست نیامده! از دوران زندیه کم و بیش شاید آثاری به جا مانده باشد اما عمده آثاری و بناهای که در بافت تاریخی بوشهر می‌بینید مربوط به دوران قاجار است. بوشهر دارای چهار محل قدیمی محله شنبدی، محله کوتی، محله دهدشتی و محله بهبهانی است. محله کوتی بزرگترین و قدیمی‌ترین محله است و کنسولگری انگلیس هم در این محله بوده است و در واقع اسم محله کوتی از ساختمان کمپانی هند شرقی در این محله گرفته شده است. در دوران قاجار با از رونق افتادن جزیره هرمز و بندرعباس، تجارت در بوشهر رونق می‌گیرد و تجار متعدد از شهرهای مختلف وارد بوشهر می‌شوند و شهر سرو سامان می‌گیرد. ساختمان‌ها، تجارت‌خانه ها و عمارت‌های زیادی در بافت ساخته می‌شود. مثل تجارت خانه ایرانی, تجارت خانه مهربان یا عمارت دهدشتی معروف به عمارت (روغنی) که صاحبش تاجر روغن بوده است. یکی از مشهورترین تجار بوشهر شخص ملک التجار بوشهری است که عمارت‌ها مسجد و بناهای زیادی از خودش به جا گذاشته است. مثل عمارت ملک بوشهر در محله بهمنی که بسیار زیباست و خوشتبختانه در حال مرمت است.
اگر بخواهیم به معماری خاص بافت بوشهر اشاره کنید چه ویژگی‌هایی برجسته‌تر از بقیه به چشم می‌آید؟ آیا عناصری در این معماری هست که مختص بوشهر باشد؟
ساخت و سازها در بخش شمالی بوشهر انجام میشده به این دلیل که سایر نقاط به صورت باتلاق بوده است و گمرگ و تجارتخانه‌ها در بخش شمالی قرار داشتند، بنابراین فضای محدودی برای ساخت و ساز وجود داشته است و این موضوع باعث می‌شود که در کوچه‌های باریک ساختمان‌های بلند چند طبقه با شکوه قاجاری ساخته شود و این یکی از برجسته‌ترین ویژگی‌های بافت تاریخی بوشهر است. از ویژگی‌های معماری این ساختمان‌ها پنجره‌های زیاد با گره چینی‌های متفاوت که مختص بوشهر است. دلیل زیادی پنجره هم به خاطر هوای بسیار گرم بوشهر بوده است خصوصا در تابستان‌ها که این پنچره‌ها باعث گردش هوای خنک در بنا میشده است و یا بالکن‌های چوبی تزیین شده که به آن شناشیل میگویند. البته (شناشیل) تاثیر گرفته از فرهنگ عربی و ارتباط تجاری بوشهر با کشورهای عربی حوزه خلیج فارس بوده است. خوشبختانه این بناهای با شکوه چند طبقه قاجاری همچنان سرپا هستند. مثل عمارت حاج رِییس، عمارت دهدشتی و... البته معماری بوشهر هم درونگرا و هم برونگر است هم نمای بیرون زیباست هم فضای داخلی بنا، پساین وجه متمایز معماری بوشهر با سایر شهرهای ایران است.
👍1
✍🏻 مرجان حمزوی
به عنوان یک باستان‌شناس چه تاثیری از بافت تاریخی بوشهر بر هویت فرهنگی این منطقه مشاهد می‌کنید؟ آیا مردم محلی همچنان ارتباط خاصی با این فضا دارند؟
به واسطه حضور مردم بافت تاریخی بوشهر هیچگاه متروک نشد. چون ساختمان‌های سازمان‌های دولتی و مراکز تجاری در بافت تاریخی قرار داشتند. بافت تاریخی بوشهر از گذشته تا به امروز همیشه میزبان مراسم‌های مذهبی مثل ایام محرم بوده است. مراسمی که در بوشهر بسیار مفصل و با شکوه برگزار می‌شود. درسال‌های اخیر به واسطه‌ی رونق گردشگری داخلی و همچنین فضاسازی مناسب شهری بوشهر، از استان‌های اطراف مخصوصا از استان فارس و خصوصا از شیراز سفرهای زیادی به بوشهر انجام می‌شود. همین موضوع باعث بازسازی خانه‌های تاریخی و تغییر کاربری آنها به اقامتگاه‌های سنتی، بوتیک هتل و کافه‌های بسیار شده است. همچنین مراسم خیام‌خوانی یکی دیگر از جاذبه‌های بافت تاریخی بوشهر به حساب می‌آید که به رونق گردشگری بافت کمک کرده است. به دلیل امنیت موجود در این نقطه از شهر، مردم بوشهر هیچگاه بافت تاریخی را ترک نکردند و اگر هم از بافت رفته‌اند دوباره به آن برگشته و ساکن شده‌اند و روز به روز به رونق بافت افزوده می‌شود.
یکی از چالش‌های که این سال‌ها با آن مواجه هستیم تهدیدات بافت تاریخی است. از دید شما چه مواردی بافت تاریخی بوشهر را تهدید می‌کند؟ آیا تغییرات شهری باعث آسیب به بافت تاریخی بوشهر شده است؟
مهمترین تهدید عدم ثبت ملی شدن بافت تاریخی بوشهر است. این موضوع در بعضی مواقع باعث تخریب‌هایی در بافت تاریخی بدون نظارت اداره میراث‌فرهنگی شده و می‌شود.
نظر شما درباره پروژه‌های مرمت و احیا در بات تاریخی بوشهر چیست؟ آیا روش‌های که استفاده شده به درستی با هویت تاریخی این فضا همخوانی دارد؟
تا جایی که می‌دانم و اطلاع دارم پایگاه بافت تاریخی بوشهر بسیار با حساسیت بر روی بحث مرمت و احیا بناها نظارت دارند.
اگر به آینده نگاه کنیم چه چشم اندازی برای بافت تاریخی بوشهر را مشاهده می‌کنید؟
خیلی خیلی مثبت! با توجه به پتانسیل گردشگری شهر بوشهر روز به روز به تعداد احیا خانه‌های تاریخی بافت افزوده می‌شود و در آینده نزدیک شاهد تاسیس هتل‌ها و بوتیک هتل‌های بیشتری در بافت تاریخی خواهیم بود و این تازه شروع ماجراست. بافت تاریخی بوشهر تازه خودش را پیدا کرده است. مردم بافت تاریخی بوشهر را تازه پیدا کرده‌اند و این موضوع باعث کندی تخریب بافت و مرمت احیای بناهای بیشتر می‌شود.
در نهایت به عنوان یک باستان شناس پیامتان به علاقمندان به بافت های تاریخی چیست؟
بافت تاریخی بوشهر یکی از استثنای‌ترین بافت‌های تاریخی ایران است. نمایشگاهیست از هویت مردم جنوب، هویت تاریخی بوشهر، روایتیست از رونق اقتصادی و دوران شکوه بوشهر در زمان قاجار، متاسفانه بخش زیادی از بافت تاریخی بوشهر در زمان پهلوی به خاطر توسعه اداره بندر و گمرک تخریب شد و از بین رفت ولی هنوزم بخش قابل توجهی از بافت جان سالم به در برده است. بافت تاریخی بوشهر شناسنامه تاریخ مردم بوشهر و جنوب کشور است امیدوارم قدردان این سند تاریخی باشند.
به عنوان یک باستان‌شناس چه تاثیری از بافت تاریخی بوشهر بر هویت فرهنگی این منطقه مشاهد می‌کنید؟ آیا مردم محلی همچنان ارتباط خاصی با این فضا دارند؟
به واسطه حضور مردم بافت تاریخی بوشهر هیچگاه متروک نشد. چون ساختمان‌های سازمان‌های دولتی و مراکز تجاری در بافت تاریخی قرار داشتند. بافت تاریخی بوشهر از گذشته تا به امروز همیشه میزبان مراسم‌های مذهبی مثل ایام محرم بوده است. مراسمی که در بوشهر بسیار مفصل و با شکوه برگزار می‌شود. درسال‌های اخیر به واسطه‌ی رونق گردشگری داخلی و همچنین فضاسازی مناسب شهری بوشهر، از استان‌های اطراف مخصوصا از استان فارس و خصوصا از شیراز سفرهای زیادی به بوشهر انجام می‌شود. همین موضوع باعث بازسازی خانه‌های تاریخی و تغییر کاربری آنها به اقامتگاه‌های سنتی، بوتیک هتل و کافه‌های بسیار شده است. همچنین مراسم خیام‌خوانی یکی دیگر از جاذبه‌های بافت تاریخی بوشهر به حساب می‌آید که به رونق گردشگری بافت کمک کرده است. به دلیل امنیت موجود در این نقطه از شهر، مردم بوشهر هیچگاه بافت تاریخی را ترک نکردند و اگر هم از بافت رفته‌اند دوباره به آن برگشته و ساکن شده‌اند و روز به روز به رونق بافت افزوده می‌شود.
یکی از چالش‌های که این سال‌ها با آن مواجه هستیم تهدیدات بافت تاریخی است. از دید شما چه مواردی بافت تاریخی بوشهر را تهدید می‌کند؟ آیا تغییرات شهری باعث آسیب به بافت تاریخی بوشهر شده است؟
مهمترین تهدید عدم ثبت ملی شدن بافت تاریخی بوشهر است. این موضوع در بعضی مواقع باعث تخریب‌هایی در بافت تاریخی بدون نظارت اداره میراث‌فرهنگی شده و می‌شود.
نظر شما درباره پروژه‌های مرمت و احیا در بات تاریخی بوشهر چیست؟ آیا روش‌های که استفاده شده به درستی با هویت تاریخی این فضا همخوانی دارد؟
تا جایی که می‌دانم و اطلاع دارم پایگاه بافت تاریخی بوشهر بسیار با حساسیت بر روی بحث مرمت و احیا بناها نظارت دارند.
اگر به آینده نگاه کنیم چه چشم اندازی برای بافت تاریخی بوشهر را مشاهده می‌کنید؟
خیلی خیلی مثبت! با توجه به پتانسیل گردشگری شهر بوشهر روز به روز به تعداد احیا خانه‌های تاریخی بافت افزوده می‌شود و در آینده نزدیک شاهد تاسیس هتل‌ها و بوتیک هتل‌های بیشتری در بافت تاریخی خواهیم بود و این تازه شروع ماجراست. بافت تاریخی بوشهر تازه خودش را پیدا کرده است. مردم بافت تاریخی بوشهر را تازه پیدا کرده‌اند و این موضوع باعث کندی تخریب بافت و مرمت احیای بناهای بیشتر می‌شود.
در نهایت به عنوان یک باستان شناس پیامتان به علاقمندان به بافت های تاریخی چیست؟
بافت تاریخی بوشهر یکی از استثنای‌ترین بافت‌های تاریخی ایران است. نمایشگاهیست از هویت مردم جنوب، هویت تاریخی بوشهر، روایتیست از رونق اقتصادی و دوران شکوه بوشهر در زمان قاجار، متاسفانه بخش زیادی از بافت تاریخی بوشهر در زمان پهلوی به خاطر توسعه اداره بندر و گمرک تخریب شد و از بین رفت ولی هنوزم بخش قابل توجهی از بافت جان سالم به در برده است. بافت تاریخی بوشهر شناسنامه تاریخ مردم بوشهر و جنوب کشور است امیدوارم قدردان این سند تاریخی باشند.
