مؤسسه پژوهشی میراث مکتوب

به علت تعصب نمی‌خواست احدی بفهمد و بداند که او فرانسه می‌داند!

اگرچه حضرت وزیر هیچوقت یک کلمه فرانسه حرف نمی‌زد اما بواسطه یک کار فوق‌العاده که یک مرتبه از ایشان سرزد بنده یقین حاصل کردم که ایشان زبان فرانسه می‌داند. یک وقتی هم با پدرم در پیش مرحوم میرزا ملکم خان و میرزا یعقوب خان پدرش مطالعه و مذاکره زبان فرانسه می‌فرمودند. اما نه آنقدرها که بتواند تنطقی به فرانسه بفرماید.
در خاطر دارم روزی در همان اوان به من فرمود که کاغذی به فرانسه به مرحوم حکیم‌باشی طولوزان فرانسوی طبیب مخصوص ناصرالدین شاه بنویسم و او را دعوت نمایم که در ساعت معینی شرفیاب شود. کاغذ را نوشتم و برای امضا به خدمت وزیر بردم و ترجمه نمودم قبل از آنکه امضا نماید این ایراد صحیح را گرفته گفتند میرزا مهدی خان دال دکتر طولوزان را باید با دال «ماژوکسول» یعنی بزرگ نوشت. (حرف تمام اسماء اشخاص را در تحریر باید با حرف بزرگ نوشت چرا که اسماء خاص هستند) و دیگر اینکه هروقت سفیری به خدمتش می‌رسید و بنده برای ترجمه شخص ثالث مجلس بودم. می‌دیدم زمانی که آن سفیر حرف می‌زد حضرت وزیر به‌دقت حرفهای او را گوش می‌داد و هنگامی که من مشغول ترجمه می‌شدم چندان اعتنایی به گفته‌های من نمی‌نمود. مثل اینکه حرفهای آن سفیر را فهمیده است و هنگام تقریر و ترجمهٔ من، جواب حاضر می‌کند و گاهی هم ترجمهٔ مرا تصحیح می‌کرد. اینست که می‌توانم به جرئت بگویم که او فرانسه می‌دانست، ولی به علت تعصب نمی‌خواست احدی بفهمد و بداند که او فرانسه می‌داند. (ممتحن‌الدوله، 1353: 156)

مأخذ: ممتحن‌الدوله، مهدی بن رضاقلی. 1353. خاطرات ممتحن‌الدوله، زندگی‌نامه میرزا مهدی‌خان ممتحن‌الدوله شقاقی. بکوشش حسینقلی خانشقاقی. تهران: امیرکبیر.

@mirasmaktoob
.

www.tgoop.com/mirasmaktoob/10642

534 viewsشهرام یاری, Oct 16 at 07:06

به علت تعصب نمی‌خواست احدی بفهمد و بداند که او فرانسه می‌داند!

اگرچه حضرت وزیر هیچوقت یک کلمه فرانسه حرف نمی‌زد اما بواسطه یک کار فوق‌العاده که یک مرتبه از ایشان سرزد بنده یقین حاصل کردم که ایشان زبان فرانسه می‌داند. یک وقتی هم با پدرم در پیش مرحوم میرزا ملکم خان و میرزا یعقوب خان پدرش مطالعه و مذاکره زبان فرانسه می‌فرمودند. اما نه آنقدرها که بتواند تنطقی به فرانسه بفرماید.
در خاطر دارم روزی در همان اوان به من فرمود که کاغذی به فرانسه به مرحوم حکیم‌باشی طولوزان فرانسوی طبیب مخصوص ناصرالدین شاه بنویسم و او را دعوت نمایم که در ساعت معینی شرفیاب شود. کاغذ را نوشتم و برای امضا به خدمت وزیر بردم و ترجمه نمودم قبل از آنکه امضا نماید این ایراد صحیح را گرفته گفتند میرزا مهدی خان دال دکتر طولوزان را باید با دال «ماژوکسول» یعنی بزرگ نوشت. (حرف تمام اسماء اشخاص را در تحریر باید با حرف بزرگ نوشت چرا که اسماء خاص هستند) و دیگر اینکه هروقت سفیری به خدمتش می‌رسید و بنده برای ترجمه شخص ثالث مجلس بودم. می‌دیدم زمانی که آن سفیر حرف می‌زد حضرت وزیر به‌دقت حرفهای او را گوش می‌داد و هنگامی که من مشغول ترجمه می‌شدم چندان اعتنایی به گفته‌های من نمی‌نمود. مثل اینکه حرفهای آن سفیر را فهمیده است و هنگام تقریر و ترجمهٔ من، جواب حاضر می‌کند و گاهی هم ترجمهٔ مرا تصحیح می‌کرد. اینست که می‌توانم به جرئت بگویم که او فرانسه می‌دانست، ولی به علت تعصب نمی‌خواست احدی بفهمد و بداند که او فرانسه می‌داند. (ممتحن‌الدوله، 1353: 156)

مأخذ: ممتحن‌الدوله، مهدی بن رضاقلی. 1353. خاطرات ممتحن‌الدوله، زندگی‌نامه میرزا مهدی‌خان ممتحن‌الدوله شقاقی. بکوشش حسینقلی خانشقاقی. تهران: امیرکبیر.

@mirasmaktoob
.

BY مؤسسه پژوهشی میراث مکتوب