tgoop.com/moghaletat2/116
Last Update:
مغالطه شماره ۶۹
💠رفع مقدم💠
همانطور که در مغالطه وضع تالی ذکر شد در یک جمله شرطی
قسمت ' اگر الف ' را مقدم
و قسمت
' آن گاه ب ' را تالی
می نامیم.
چنان که ذکر شد از اثبات و وضع مقدم ، در یک جمله شرطی ، می توان تالی را نتیجه گرفت و یک قیاس استثنایی متصل تشکیل داد .
شکل دیگری این قیاس ، از یک قاعده دیگر منطقی ، به نام رفع تالی استفاده می‌کند.
طبق این قاعده اگر قسمت تالی از یک جمله ی شرطی نفی می شود ، می‌توان نفی مقدم آن جمله ی شرطیه را نتیجه گرفت .
مثال اگر باران بیاید زمین ها خیس می شود.
زمین ها خیس نشده اند
پس باران نیامده است.
این استدلال یک قیاس معتبر است.
اما در اینجا نیز ذهن به علت قبول قاعده #رفع_تالی ممکن است به خطا بیفتد و گمان کند با #رفع_مقدم نیز می‌تواند #رفع_تالی را نتیجه گرفت.
مثال
اگر باران بیاید زمین ها خیس می شوند.
باران نیامده ، پس زمینها خیس نشده اند.
این استدلال نمونه ای از مغالطه #رفع_مقدم است .
در این مغالطه نیز باید تذکر داد که:
یک واقعه ممکن است دارای علل گوناگونی باشد . بنابراین با نفی یک علت نمی توان مطمئن بود که آن واقعه منتفی است.
مثال :
اگر کسی پرخوری کند مبتلا به بیماری های مختلفی خواهد شد و من با اجتناب از پرخوری خود را از انواع بیماری‌ها بیمه کرده‌ام.
( پس می توانید هرگز مسواک نزنید و مقداری خرده شیشه بخورید و شب‌ها با لباس تر بیرون از اتاق خوابید.)
در استدلال فوق ما می‌توانیم مقدم جمله شرطیه را اثبات کنیم و بگوییم فلان کس پرخوری می کند و نتیجه بگیریم که حتما مبتلا به بیماری های مختلف خواهد شد .
همچنین می توانیم تالی را نفی کنیم و بگوییم فلان کس سالهاست که به بیماری خاصی مبتلا نشده است و نتیجه بگیریم که حتماً از پرخوری اجتناب می‌کند.
این دو نوع استدلال که اصطلاحاً #وضع_مقدم و #رفع_تالی نامیده می شود هر دو معتبر و صحیح هستند ، اما غیر از این دو حالت ، استفاده دیگر از جمله شرطیه مذکور مانند استدلال نخست مغالطه خواهد بود.
ممکن است این اشکال و اعتراض در اینجا مطرح شود که گاهی #نفی_مقدم مغالطه نیست ، بلکه استنتاج کاملا معتبری را ایجاد می‌کند
مثال :
اگر خورشید در آسمان باشد ، الان روز است.
خورشید در آسمان نیست .پس الان روز نیست
علاوه بر #رفع_مقدم #وضع_تالی که به عنوان یک مغالطه ذکر شد نیز درباره استدلال فوق بدون ارتکاب مغالطه قابل اجراست .
یعنی می توان گفت الان روز است ، پس خورشید در آسمان است.
در پاسخ این اشکال باید گفت :
علت اینکه در مواردی همچون استدلال فوق #وضع_ تالی و #رفع_مقدم مغالطه به حساب نمی آید. این است که جمله شرطی ، نه یک جمله بلکه در واقع دو جمله است . مثلاً صورت واقعی جمله شرطی فوق چنین است :
اگر و تنها اگر خورشید در آسمان باشد الان روز است.
همچنین می‌توان این جمله را چنین نشان داد:
اگر خورشید در آسمان باشد ، الان روز است و اگر الان روز است خورشید در آسمان است .
چنین جملاتی اصطلاحا دو شرطی نامیده می‌شوند و در آنها مقدم ، علت منحصر برای تالی به حساب می‌آید و یا به عبارت دیگر مقدم و تالی لازم و ملزوم یکدیگرند.
نتیجه این امر آن است که می توان چای مقدم و تالی را عوض کرد و بنابراین رفع مقدم چنین جمله شرطیه ان در حکم رفع تالی و وضع تالی در حکم وضع مقدم است و می‌دانیم که وضع مقدم و رفع تالی دو قاعده معتبر منطقی هستند.
#مغالطات 📚 #دکترخندان ✍
#رفع_مقدم
@moghaletat2 | آرشیو مغالطات
@mghlte | عصر روشنگری
توضیح شنیداری
انواع استدلال
BY مغالطات ( سفسطه )
Share with your friend now:
tgoop.com/moghaletat2/116