tgoop.com/moghaletat2/21
Last Update:
مغالطه ی شماره ۷
💠سورهای کلی نما 💠
در آنجا هیچ سوری استعمال نشده ، اما در اینجا از سوری استفاده شده که مبهم است و ابهام آن به این معناست که یک حالت محدود و غیر کلی را بیان می‌کند . اما طرز بیان و ساختار گذاره طوری است که یک حالت کلی و ادعای عام و فراگیر را به ذهن متبادر می سازد.
مثال:
تقریبا در همه موارد افزایش تقاضا باعث افزایش قیمت کالا می باشد.
سورهایی مانند بیشتر ، اکثر ، غالبا مبهم محسوب می‌شوند.
همچنین سور هایی که جنبه ی نفی و سلب دارند ، مانند بندرت ، خیلی کم و غیره
اما فی نفسه مغالطه نیستند ، بلکه چنین گزاره‌هایی وقتی مغالطه خواهند بود که بخواهیم از آنها به عنوان گزاره‌های کلی استفاده کنیم در حالیکه قاعده ای که در گزاره آورده شده اساسا کلیت ندارد.
مثلا بگوییم اکثر قریب به اتفاق افراد دارای فلان صفت هستند
پس این فرد خاص دارای فلان صفت است.
درخت سرو به ندرت در این منطقه رشد می‌کند ، پس این جنگل که در این نقطه از نقشه وجود دارد باید از درختان دیگری باشد.
از سوی دیگر وقتی کسی از قضایایی با سور مبهم استفاده می کنند و مثلا می گوید:
بیشتر گداهایی که در شهرهای بزرگ به تکدیگری می‌پردازند از ثروت کلانی برخوردارند.
معمولا موارد و مصادیقی که موید قول اوست به ذهن خطور می کند و دیگران نیز گوینده را تایید می‌کنند . اما اگر کسی ذهن خود را متوجه موارد نقض کند و با برشمردن آن موارد و این استثناها به گوینده اعتراض کند ،
گوینده در پاسخ خواهد گفت : ما که نگفتیم همه آنها ، گفتیم بیشتر آنها
حال ممکن است این موارد نقض به حدی برسد که دیگر از شکل استثنا خارج شود ، اما آن شرکت کماکان می‌گوید بیشتر آنها چنانند ، یا می‌گویند غالب افراد بزهکار متعلق به طبقات پایین جامعه هستند .
نکته قابل توجه درباره سوره های مبهم این است که استفاده از آنها در علم و فلسفه ، جایز شمرده نمی شود.
زیرا دانش هیچ استفاده ای از این گزاره های مبهم نخواهد برد:
مثلا قانون جاذبه عمومی نیوتن فایده ای نداشت . اگر اینطور بیان می شد که:
معمولاً اجسام متناسب با جرم خود بعضی از اجسام را با نیروی خاصی به سوی خود جذب می‌کنند و به همین دلیل است که بیشتر اشیا تحت نیروی جاذبه زمین به پایین سقوط می کنند .
امروزه در علوم تنها قضایای کلی مقبول و مورد اعتنا هستند و اگر نتوان از قضیه ای تعبیر کلی ارائه کرد ، باید با استفاده از قانون آماری راه را بر روی هر مغالطه ای بست .
مثلا به جای اینکه بگوییم : بیشتر افراد آن مجموعه دارای صفت فلان هستند.
می گوییم
۵۵% و یا ۹۳/۵ ٪ و ...
@moghaletat2 | آرشیو مغالطات
@mghlte | عصر روشنگری
خلاصه‌ی مغالطات مربوط به ابهام و ایهام :
https://www.tgoop.com/moghaletat2/229
مغالطات شرح داده شده:
واژه های مبهم
ابهام ساختاری
اشتراک لفظ
اهمال سور
سورهای کلی نما
توریه
مغلق گویی
گروه‌بندی دوپهلویی ( کتاب تفکر نقاد )
توسل به معنای تحت الفظی
تعریف مبهم و توسل به ابهام ( جواد طحانی)
BY مغالطات ( سفسطه )
Share with your friend now:
tgoop.com/moghaletat2/21