νοῦς

مَم و زین ( مه‌م و زین ، mem u zin )



معرفی و شناساندن احمد خانی ( ئه‌حمه‌د خانی ) و شاهکار او مم و زین کار ساده و آسانی نیست و با یک نوشته و چند گفتار هرگز نمیتوان به تفسیر و تشریح این شاهکارادبی پرداخت.


اما مهمترین و پرآوازه ترین سروده و نوشتهء احمد خانی، که در واقع از بزرگترین آثار ادب کردی است مم و زین می باشد که داستان نویسی عشقی - رزمی در فرهنگ و ادب کردی را به اوج خود رسانده است که بعنوان شاهنامه ملت کرد شناخته شده است، که حدود 2700 بیت شعر و در سال 1695 میلادی نوشته شده و در تاریخ به ثبت رسیده است. مم و زین آفریدهٔ ذهن خلاق و طبع موزون احمد خانی است و در این مثنوی داستان پر سوز و گداز عاشقانه مم و زین استادانه به رشته نظم درآمده است. احمد خانی سخن سرای نامی کرمانج، قهرمانی حماسه سرا و ملی گرایی شکوهمند در میان ملت کرد و دیگر ملتها شهرهء عام و خاص است.

مم و زین، رمان عاشقانه احمد خانی، داستانی همچون “شیرین و فرهاد” و یا “لیلی و مجنون” است که در قرن هفدهم نوشته شده است. مم و زین بر اساس داستانی واقعی که حدود دو سده قبل از احمد خانی در کردستان ترکیه اتفاق افتاده، خلق شده است

مم و زین را بهترین قطعه ادبی به زبان کردی دانسته‌اند. مم و زین داستان مهر پرشور دو دلدار به نامهای مم و زین است که این دو در پایان داستان در ناکامی جان می‌سپارند. صحنه این داستان در سرزمین جزیره در شمال میانرودان (شمال عراق و جنوب ترکیه) در قلمرو امیر سرزمین بوتان است. منظومه مم و زین به بسیاری از زبانهای زنده دنیا ترجمه شده است و ملتهای بسیاری این اثر ارزشمند را ستوده اند. شرق شناسان و ادیبان نامداری آن را به آلمانی و روسی و فرانسوی ترجمه کرده اند و بر آن نقدهای فراوانی نوشته اند. مارگارت رودینکو که آنرا درسال ۱۹۶۲ به روسی ترجمه کرده است، معتقد است مم و زین بزرگترین شاهکار ادبی دنیاست. او “مم و زین احمد خانی” را هم سنگ “شاهنامه فردوسی” و “ایلیاد و اودیسه هومر” می داند.

@yekalamharf

www.tgoop.com/nouspoetikos/5053

737 viewsHamed Roshani Rad, edited  Sep 12 at 14:17

مَم و زین ( مه‌م و زین ، mem u zin )



معرفی و شناساندن احمد خانی ( ئه‌حمه‌د خانی ) و شاهکار او مم و زین کار ساده و آسانی نیست و با یک نوشته و چند گفتار هرگز نمیتوان به تفسیر و تشریح این شاهکارادبی پرداخت.


اما مهمترین و پرآوازه ترین سروده و نوشتهء احمد خانی، که در واقع از بزرگترین آثار ادب کردی است مم و زین می باشد که داستان نویسی عشقی - رزمی در فرهنگ و ادب کردی را به اوج خود رسانده است که بعنوان شاهنامه ملت کرد شناخته شده است، که حدود 2700 بیت شعر و در سال 1695 میلادی نوشته شده و در تاریخ به ثبت رسیده است. مم و زین آفریدهٔ ذهن خلاق و طبع موزون احمد خانی است و در این مثنوی داستان پر سوز و گداز عاشقانه مم و زین استادانه به رشته نظم درآمده است. احمد خانی سخن سرای نامی کرمانج، قهرمانی حماسه سرا و ملی گرایی شکوهمند در میان ملت کرد و دیگر ملتها شهرهء عام و خاص است.

مم و زین، رمان عاشقانه احمد خانی، داستانی همچون “شیرین و فرهاد” و یا “لیلی و مجنون” است که در قرن هفدهم نوشته شده است. مم و زین بر اساس داستانی واقعی که حدود دو سده قبل از احمد خانی در کردستان ترکیه اتفاق افتاده، خلق شده است

مم و زین را بهترین قطعه ادبی به زبان کردی دانسته‌اند. مم و زین داستان مهر پرشور دو دلدار به نامهای مم و زین است که این دو در پایان داستان در ناکامی جان می‌سپارند. صحنه این داستان در سرزمین جزیره در شمال میانرودان (شمال عراق و جنوب ترکیه) در قلمرو امیر سرزمین بوتان است. منظومه مم و زین به بسیاری از زبانهای زنده دنیا ترجمه شده است و ملتهای بسیاری این اثر ارزشمند را ستوده اند. شرق شناسان و ادیبان نامداری آن را به آلمانی و روسی و فرانسوی ترجمه کرده اند و بر آن نقدهای فراوانی نوشته اند. مارگارت رودینکو که آنرا درسال ۱۹۶۲ به روسی ترجمه کرده است، معتقد است مم و زین بزرگترین شاهکار ادبی دنیاست. او “مم و زین احمد خانی” را هم سنگ “شاهنامه فردوسی” و “ایلیاد و اودیسه هومر” می داند.

@yekalamharf

BY νοῦς