کانال رسمی استاد هاشمی نسب

#نقد_صوفیه
#تعارض_فلسفه_و_عرفان_در_مبانی_و_نتائج

✴️ تعارض در معنای توحید افعالی

♦️استاد مطهری:
«توحید افعالی یعنی درك و شناختن اینکه جهان با همه
نظامات و سنن و علل و معلولات و اسباب و مسبّبات، فعل او و کاراو وناشی از اراده اوست. موجودات عالم همچنان که در ذات استقلال ندارند و همه قائم به او و وابسته به او هستند و او به تعبیر قرآن «قيوم» همه عالم است، در مقام تأثيرو علّیت نیز استقلال ندارند و در نتیجه خداوند همچنان که در ذات شريك ندارد در فاعلیت نیز شريك ندارد. هر فاعل و سببی، حقیقت خود و وجود خود و تأثیر و فاعلیت خود را از او دارد و قائم به اوست. همه حولها و قوّه‌ها «به او» است (ما شاءَ الله وَلا قُوَّةَ إلّا بِهِ، لاحَولَ وَلا قَوَّةَ إلّا بِاللهِ). » [۱]

♦️ولی توحید افعالی در مبنای عرفا و صوفیه عبارت است از آنچه که ابن عربی می‌گوید:
«منزل التوحيد الفعلى أعنی توحيد الأفعال أي لا فاعل إلّا الله» [۲]
«جایگاه توحید فعلی که همان توحید افعال است یعنی آنکه فاعلى جز خدا نیست. »

♦️سید حیدر آملی:
«لیس الفاعل فيها (أي الافعال) حقيقة إلّا هوو هذا هو المراد بالتوحيد الفعلى أي أن لا يرى فعلا إلّا من فاعل واحد مطلق واجب و يقول بلسان الحال والمقال لا فاعل إلّا هو» [۳]
«فاعل کارها درحقیقت کسی جز خدا نیست و منظور از توحید فعلی همین است. یعنی آنکه فعلی نبیند جز از یک فاعل واحد مطلق که واجب الوجود است و به زبان حال و مقال می‌گوید: لا فاعل إلّا هو. فاعلى جز خدا نیست. »

------------------------------------
📚 منابع :

[۱]: مجموعه آثار ج۲، ص: ۱۰۲

[۲]: الفتوحات ۳ ص ۳۰۸

[۳]: جامع الأسرار ج۱۴۷


📚 تعارض و نقد در آراء فلسفی و عرفانی

-----------------
@ostadhasheminasab

www.tgoop.com/ostadhasheminasab/1236

204 viewsJan 20 at 11:44

#نقد_صوفیه
#تعارض_فلسفه_و_عرفان_در_مبانی_و_نتائج

✴️ تعارض در معنای توحید افعالی

♦️استاد مطهری:
«توحید افعالی یعنی درك و شناختن اینکه جهان با همه
نظامات و سنن و علل و معلولات و اسباب و مسبّبات، فعل او و کاراو وناشی از اراده اوست. موجودات عالم همچنان که در ذات استقلال ندارند و همه قائم به او و وابسته به او هستند و او به تعبیر قرآن «قيوم» همه عالم است، در مقام تأثيرو علّیت نیز استقلال ندارند و در نتیجه خداوند همچنان که در ذات شريك ندارد در فاعلیت نیز شريك ندارد. هر فاعل و سببی، حقیقت خود و وجود خود و تأثیر و فاعلیت خود را از او دارد و قائم به اوست. همه حولها و قوّه‌ها «به او» است (ما شاءَ الله وَلا قُوَّةَ إلّا بِهِ، لاحَولَ وَلا قَوَّةَ إلّا بِاللهِ). » [۱]

♦️ولی توحید افعالی در مبنای عرفا و صوفیه عبارت است از آنچه که ابن عربی می‌گوید:
«منزل التوحيد الفعلى أعنی توحيد الأفعال أي لا فاعل إلّا الله» [۲]
«جایگاه توحید فعلی که همان توحید افعال است یعنی آنکه فاعلى جز خدا نیست. »

♦️سید حیدر آملی:
«لیس الفاعل فيها (أي الافعال) حقيقة إلّا هوو هذا هو المراد بالتوحيد الفعلى أي أن لا يرى فعلا إلّا من فاعل واحد مطلق واجب و يقول بلسان الحال والمقال لا فاعل إلّا هو» [۳]
«فاعل کارها درحقیقت کسی جز خدا نیست و منظور از توحید فعلی همین است. یعنی آنکه فعلی نبیند جز از یک فاعل واحد مطلق که واجب الوجود است و به زبان حال و مقال می‌گوید: لا فاعل إلّا هو. فاعلى جز خدا نیست. »

------------------------------------
📚 منابع :

[۱]: مجموعه آثار ج۲، ص: ۱۰۲

[۲]: الفتوحات ۳ ص ۳۰۸

[۳]: جامع الأسرار ج۱۴۷


📚 تعارض و نقد در آراء فلسفی و عرفانی

-----------------
@ostadhasheminasab

BY کانال رسمی استاد هاشمی نسب