لبنان و ایران

با سرعت گرفتن تحولات منطقه و تلاش مستمر و شدید اسرائیل برای تضعیف غزه در جنوب و حزب الله در شمال، مسأله مهمی در حوزه بازدارندگی مطرح می شود. با نامتعادل شدن توازن قوا و همین طور توازن تهدید، دست اسرائیل در تضعیف خطوط دفاعی نامبرده باز می شود. در این صورت این سوال مطرح می شود که بازدارندگی مد نظر محور مقاومت چگونه تامین می شود و این محور در برابر تهدید ایران توسط نتانیاهو چه برنامه ای دارد.

چرا که اسرائیل پیش از این بارها ایران را تلویحا تهدید کرده بود اما تفاوت اصلی در وضعیتی است که برای بیروت و غزه ایجاد شده است.

✍️ امیرمحسن هادیان

@OurWorldToday2024

تلاش ایران برای بازگرداندن توازن قوا به منطقه

با تحولات اخیر در منطقه، توازن قوا در غرب آسیا بیش از پیش به هم خورده بود. در فقدان آتش بس در غزه و تشدید فشار در جبهه لبنان توسط اسرائیل، به نظر می رسید اسرائیل به نوبت در حال قطع سر متحدان تهران است تا بعدا تهران را هم تهدید کند. اما آرایش تهران هنوز دفاعی و آرایش اسرائیل هنوز هجومی است. اما باید دید آیا حمله تهران توانسته تا حدی از عهده پدافند ۳ لایه اسرائیل برآید یا خیر. اگر چنین شده باشد آنگاه اوضاع به سمت کاهش بی ثباتی  خواهد رفت که خطر کمتری نسبت به حالتی دارد که صرفه با حمله است.

در حقیقت آرایش دفاعی تهران در هر حال به کاهش بی‌ثباتی کمک می کند و این اسرائیل است که بستگی دارد ادراکش چه باشد. چناچه ادراک اسرائیل آن باشد که صرفه در دفاع است آنگاه مواضع تهاجمیش تعدیل خواهد شد وگرنه به سمت بازی رفت و برگشتی حرکت خواهیم کرد که امکان تصاعد تنش را افزایش می دهد. اینجاست که اهمیت شدت و عبور موفق موشک ها در وعده ی صادق ۲، خود را نشان میدهد.

از سوی دیگر باید توقع داشت اسرائیل در مدت باقیمانده تا سر کار آمدن دولت جدید آمریکا، به سبب ضعف در سیاست خاورمیانه‌ای بایدن، آمریکا را در خاورمیانه به دنبال خود بکشاند که خود عاملی تنش زا است.


✍️امیرمحسن هادیان
@OurWorldToday2024

تلاش اسرائیل برای تسلط بر تنش

تلاش اسرائیل برای ترور هاشم صفی الدین  چهره‌ی برجسته حزب الله لبنان، در کنار تلاش برای محاصره‌ی همه‌جانبه لبنان، اقداماتی است که برای تسلط بر تنش از سوی اسرائیل انجام می‌شود. اسرائیل که عمق استراتژیک جغرافیایی چندانی ندارد برای جبران این کاستی، از عمق راهبردی در حوزه اطلاعاتی و تسلط بر تنش استفاده می‌کند. همین مساله نشانگر علت حساسیت اسرائیل به تخلیه ی نواری در شمال اسرائیل یا واگذار کردن تسلط بر تنش به ایران است. اسرائیل معتقد است هزینه عقب نشینی جغرافیایی یا عقب نشینی در تسلط بر تنش به قدری بالاست که تداوم کارزار حذف رهبران جبهه منطقه‌ای متحد ایران موسوم به جبهه مقاومت را توجیه می کند.

از سوی دیگر همان طور که پیش‌تر اشاره شد ظاهرا در جریان سفر نتانیاهو به آمریکا توافقاتی بین اسرائیل و ترامپ شکل گرفته تا انتخاب ترامپ در انتخابات پیش رو تسهیل شود. این مساله در اظهارات ترامپ و داماد پرنفوذش کوشنر بازتاب دارد. به عبارت دیگر اسرائیل با در پیش گرفتن سیاست نظامی تهاجمی، در حال جهت‌دهی به فرآیند سیاسی داخل آمریکا نیز هست. چرا که اسرائیل به خوبی می‌داند دموکرات ها در برابر بازگشت تورم و شوک اقتصادی به آمریکا آسیب پذیرند و جمهوریخواهان در مسائل امنیت ملی وجهه بهتری نسبت به دموکرات ها در بین رای دهندگان آمریکایی دارند.

✍️امیرمحسن هادیان

@OurWorldToday2024

زود دیر می شود...

اهمیت راهبردی تغییر موازنه قوا در  فضای پسا‌۷اکتبر و چارچوب توافق ابراهیم

اسرائیل در غزه به دنبال این بود که توان تکرار ۷ اکتبر را از حماس بگیرد، ساختار نظامی حماس را از بین ببرد و حکومت حماس در غزه را نابود کند. اگرچه اسرائیل نمی تواند مدعی تحقق همه این اهداف شود، اما با تضعیف حماس، اسرائیل تصمیم گرفت گام بعدی را بردارد تا با حزب الله لبنان تصفیه حساب کند.

حزب الله لبنان دست بلند و توانمند جمهوری اسلامی ایران در منطقه است و از کار انداختن آن می تواند توازن قوا را در شامات کاملا به نفع اسرائیل بچرخاند. علاوه بر این، نوار مرزی که حزب الله باعث شده بود تبدیل به شهر ارواح شود، فشار داخلی را در اسرائیل بالا برده بود.

اسرائیل در تلافی بی سابقه، در ۴ سطح با استفاده از جنگ ترکیبی به هرم حزب الله لبنان حمله ور شد و رده میانی، شورای جهاد، راس و قاعده هرم را به ترتیب و بعضاً همزمان مورد حمله قرار داد. اسرائیل قصد دارد با تضعیف فلج کننده حزب الله لبنان، به سه رکن هسته ای، موشکی و منطقه ای ایران که ستون های بازدارندگی هستند، حمله ور شود.

اما ملاحظات انتخاباتی هریس و عدم تمایل دموکرات ها به داشتن منطقه ای بی ثبات، فعلا دامنه حرکت اسرائیل را محدود کرده است. اما از سویی دیگر گروهی در آمریکا و اسرائیل معتقدند که فرصتی تاریخی برای تضعیف ارکان بازدارندگی ایران ایجاد شده، چنانکه ترامپ و کوشنر اشاره کردند. بنابراین سطح منازعه صرفا به منازعات سیاست داخلی ایران، آمریکا و اسرائیل محدود نیست و فهمیدن آن در چارچوب حواشی پیرامون نتانیاهو کاری تقلیل گرایانه است. منازعه اهمیت راهبردی در بازچینی توازن قوا در پس زمینه و چارچوب پسا۷ اکتبر و توافق ابراهیم یافته است.

✍️امیرمحسن هادیان

@OurWorldToday2024

تداوم سیاست های تهاجمی اسرائیل در منطقه

اسرائیل تصمیم گرفته بعد از تضعیف حماس در غزه، حزب الله لبنان را تضعیف کند. حزب الله لبنان متحد کلیدی ایران و کانون کنشگرهای غیر دولتی در محور موسوم به محور مقاومت است. اسرائیل ابتدا قصد داشت حزب الله را وادار به عقب نشینی به شمال لیتانی کند. اما ظاهرا پیشروی در غزه بهتر از چیزی که اسرائیل تصور می کرد پیش رفت و اسرائیل تلاش کرد با استفاده از برتری هوایی، فناوری و اطلاعاتی حزب الله لبنان را از کارکرد بیندازد. تضعیف حزب الله لبنان دست اسرائیل را برای تهدید ایران نیز باز می کند.

از سوی دیگر اسرائیل با ترورهای هدفمند  به دنبال رهبری حزب الله و نیروهای کلیدی آن رفت. حالا اسرائیل گمان می کند توانسته حزب الله را سردرگم کند و دیگر به توقف حملات علیه مناطق شمالی اسرائیل قانع نیست و درصدد است مناطق حائلی در لبنان و غزه ایجاد کند که عملا به معنای اشغال این اراضی توسط اسرائیل است. اسرائیل قصد دارد بین خط موسوم به خط آبی و لیتانی را تبدیل به منطقه حائل کند. از سوی دیگر اسرائیل در تبلیغات خود می کوشد تلقین کند که با لبنان سر جنگ ندارد و تنها درصدد اجرای قطعنامه ۱۷۰۱ است.

بدین ترتیب اسرائیل میخواهد جامعه لبنان را هم علیه حزب الله تحریک کند تا با استفاده از فشار داخلی و برتری هوایی، فناوری و اطلاعاتی، توان رزمی حزب الله لبنان را تضعیف کند. در چنین چارچوبی عملا حضور نیروهای یونیفل بی معنا شده و اسرائیل می خواهد آن ها را از صحنه خارج کند تا بتواند عملیات ضد حزب الله را با شدت بیشتری ادامه دهد.

✍️امیرمحسن هادیان

@OurWorldToday2024

امارات به دنبال چیست؟

تلاش اسرائیل برای خارج کردن ایران از منطقه خاکستری

درپی زد و خوردهای اخیر بین ایران و اسرائیل ، اسرائیل که در برابر جنگ نامتقارن با حماس و حزب الله به پیروزی راهبردی نرسیده، درصدد باز تعریف اهداف و شیوه جنگ است. اسرائیل درصدد است با اقدامات تحریک آمیز علنی ضد ایران، ایران را از منطقه خاکستری خارج کند و در برابر دوگانه جنگ یا ختم منازعات قرار دهد. به نظر می رسد اسرائیل توانسته دولت بایدن را تا حدی تابع این رویکرد جدید کند. انتقال تجهیزات جدید به منطقه مانند تاد، اف۲۲ و استفاده از بی۲ را میتوان در این راستا نیز ارزیابی کرد. به ویژه آنکه سنتکام پس از استفاده از بی۲ علیه استحکامات زیرزمینی حوثی‌ها به ایران هم اشاره کرد.

در سوی دیگر اسرائیل مایل است علاوه بر عقب راندن حزب الله به پشت لیتانی، خلع سلاح این گروه را از طریق ایجاد فشار در داخل لبنان نیز پیگیری کند. انچه اسرائیل را به این مطلوبات می کشاند همان فقدان پیروزی راهبردی است که اسرائیل به دنبال آن است.

✍️امیرمحسن هادیان
@OurWorldToday2024

تحلیل در مورد آخرین وضعیت انتخابات آمریکا

🎤امیرمحسن هادیان

https://telewebion.com/episode/0xfd98ea7

دقیقه ۵۴ به بعد

@OurWorldToday2024

تبعات پیروزی ترامپ برای اوکراین: نگرانی کیف از قطع کمک های غرب

پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا می تواند باعث نگرانی زلنسکی و سایر سیاستمداران اوکراین شود. روسیه در حال پیشروی در خط مقدم است و اوکراین با سرعتی کم سابقه در حال عقب نشینی است. اوکراین حالا چندین نگرانی دارد. نخست آنکه جمهوریخواهان به رهبری ترامپ، کمک های نظامی به اوکراین را کاهش دهند و از ظرفیت مالی و صنعتی آمریکا برای حمایت از اوکراین استفاده نکنند. دومین مساله تداوم پیشروی های روسیه در آخرین روزهای ریاست جمهوری بایدن است. پیش بینی می شود روسیه در روزهای آینده شدت و گستره ی حملات خود را افزایش دهد.

به نظر می رسد اساسا اوکراین سناریویی برای بازگشت ترامپ به کاخ سفید در نظر نگرفته است و اوکراین که با فیلیپ گوردون از مقامات ارشد سیاست خارجی بایدن و هریس در تماس است، همه ی تخم مرغ ها را در سبد هریس گذاشته است. علاوه بر این کمک های اروپایی به اوکراین از سرعت کافی برخوردار نیست. شکست اوکراین از روسیه در کنار خروج پرحاشیه ی آمریکا از افغانستان، به اعتبار آمریکا در سطح بین المللی ضربه می زند.

اوکراین معتقد است بایدن نتوانسته با کمک هایش به اندازه کافی به روسیه فشار وارد کند تا روسیه وارد مذاکرات شود. به نظر نمی رسد آمریکا تحت ریاست ترامپ به کمک ها در سطح کنونی ادامه دهد یا آنکه اوکراین را به عضویت در ناتو تشویق کند. طرح صلح ترامپ می تواند منجر به ایجاد مناطق غیرنظامی سازی شده در همسایگی خطوط مقدم کنونی شود و منافع مسکو را تا حد زیادی تامین کند. بدین ترتیب دونتسک، خرسان، زاپروژیا و کریمه احتمالا در اختیار روسیه باقی خواهد ماند. اگرچه می توان حالتی را متصور شد که اروپا وادار شود تجهیزات مورد نیاز اوکراین را از آمریکا خریداری کند و بدین ترتیب نقش نظامی آمریکا تا حد زیادی کمرنگ می شود اما این کمک ها هم برای پیروزی قاطع اوکراین بر روسیه کافی نیست چرا که منابع روسیه و قدرت نسبی آن از اوکراین بیشتر است.

✍️امیرمحسن هادیان

@OurWorldToday2024

تاملی اقتصادی در مورد شکست کامالا هریس

کامالا هریس در ۵ نوامبر ۲۰۲۴ در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا از ترامپ شکست خورد. این شکست، شکستی برای دموکرات‌ها نیز بود. هریس هم رای عمومی را واگذار کرد هم در همه‌ی ۷ ایالت رقابتی شکست خورد. یکی از مهمترین دلایل شکست هریس ادراک منفی رای دهندگان آمریکایی در مورد اقتصاد آمریکا بود. اقتصاد آمریکا هم اینک وضعیت مناسبی دارد، وال استریت حالش خوب است و آمار اشتغال زایی ماهانه‌ی اقتصاد آمریکا هم در اکثر ماه ها رضایت‌بخش بود. تورم نیز در دوره بایدن به حدود ۲ درصد رسیده است. تولید ناخالص ملی آمریکا هم در حال افزایش است. پس اشکال کار کجاست؟

بایدن اقتصادی پساکرونایی را به ارث برد که حجم نقدینگی در آن بالا بود و تورم ناشی از تقاضای بالا هم شکل گرفت. بسته‌های محرک اقتصادی باعث شد تقاضا بالا برود. در نتیجه تورم در دوره بایدن به رکورد ۹ درصدی رسید. اما این تمام ماجرا نبود، قیمت اقلام خوراکی و اجاره بها بیش از نرخ تورم که معدلی از  کالاهاست بالا رفت.

بنابراین عموم آمریکایی ها از اینکه مجبور بودند برای سفره‌ و مسکن خود بیشتر هزینه کنند ناراحت بودند. این اثر بسیار مخربی روی نظرسنجی‌ها در مورد عملکرد اقتصادی بایدن و سپس هریس گذاشت. در حقیقت علی رغم افزایش دستمزدها، آمریکایی ها از اینکه ارزانی در کار نیست به شدت ناراضی شدند. بدین ترتیب موضوع اقتصاد و تورم پساکرونایی دوره بایدن برای دموکرات ها گران تمام شد.

✍️امیرمحسن هادیان

@OurWorldToday2024

تلاش معارضان سوری برای بازسازی چهره خود در کارزار حلب

نیروهای معارض سوری از جمله سلفیان، قصد دارند با حملات برق آسا سیطره خود بر ادلب و حلب را کامل کنند و دمشق را تهدید نمایند. این نیروها که از فناوری های روز نظامی استفاده می کنند، گرفتاری حزب‌الله در لبنان و آتش بس را فرصت شمرده و در برابر حکومت سوریه آفندی شدند. آفندی شدن این نیروها باعث شده ابتکار عمل را در دست بگیرند. اما آنچه این ظهور مجدد معارضان در جبهه جنگ را مهم تر می کند کارزار روابط عمومی قوی است که به کار گرفته‌اند. به طوری که به اقلیت های مناطق تسخیر شده مانند شیعیان و مسیحیان وعده و امان می دهند. به نظر می‌رسد بازسازی وجهه معارضان سوری و به ویژه سلفیان و هیات تحریر الشام در دستور کار است و این جبهه از دفتر سیاسی طالبان به میزبانی قطر درس های لازم را آموخته تا مدعی شود «تغییر» کرده است و عملکرد سیاسی و روابط عمومی دولت دوم طالبان در افغانستان که زاییده مذاکرات قطر بود را تا حدی مد نظر دارد.

✍️امیرمحسن هادیان

@OurWorldToday2024

چشم ها دوخته به دمشق

در پی آنچه کارشناسان فروپاشی خطوط ارتش سوریه در حلب و حماة ارزیابی می کنند و سقوط درعا و سویدا، معارضان سوری در حال تلاش برای قطع کردن ارتباط لاذقیه و ساحل مدیترانه با دمشق، از طریق تسخیر حمص هستند. ارتش سوریه که از بی‌پولی، ناهماهنگی بین یگان های پیاده، زرهی و نیروی هوایی و ناهماهنگی در اتاق عملیات مشترک ارتش و شبه نظامیان رنج می برد، باید آماده‌ی پرده‌ی بعدی و نبرد دمشق شود.

نبرد فرضی در دمشق نیازمند ورود گسترده ایران و متحدانش، روسیه و هماهنگی، تجهیزات و پرداخت‌های مناسب به ارتش سوریه خواهد بود. پیشروی برق‌آسای شبه‌نظامیان مورد حمایت ترکیه به رهبری سلفیان هیات تحریر شام، کشیده شدن خطوط و نیروهای مهاجمان از ادلب تا دمشق را در پی دارد که در صورت مقاومت اسد با مشکل مواجه خواهند شد. اگرچه باید دید آیا اساسا اراده و امکاناتی برای مقاومت اسد وجود دارد یا سقوط دومینو‌وار شهرها در سوریه طومار حکومت اسد را در هم خواهد پیچید و شاهد تجربه ای مانند سقوط برق آسای شهرها و ظهور دولت دوم طالبان در افغانستان در پی توافق دوحه هستیم.

هیات تحریر شام که از الـقــاعــده جدا شده گروهی چتر مانند است که دولت موسوم به دولت نجات سوریه را تشکیل داده و از انواع گروه‌های شبه نظامی تشکیل شده است. باید به یاد داشت که بنا به مصاحبه اختصاصی جولانی با سی.ان.ان، جولانی که قبلا عضو الــقــاعــده در عراق بوده، در نقش سیاستمدار ظاهر شده و قصد دارد مناطق تصرف شده را با شورا و مطابق قرائت هیات تحریر شام از اسلام اداره کند. در چنین شرایطی باید دید اداره شهر بزرگ و متکثری مانند حلب با قواعد این گروه منجر به چه نتایجی خواهد شد.

✍️ امیرمحسن هادیان

@OurWorldToday2024

اسرائیل و نظامی زدایی از سوریه

به نظر می‌رسد که اسرائیل پس از وادار کردن لبنان به اجرای نسخه‌ی پلاس قطعنامه ۱۷۰۱ و نظامی‌زدایی از جنوب رودخانه لیتانی و تلاش برای کاهش چشمگیر توان رزمی حزب‌الله لبنان، در حال استفاده از تغییر رژیم در سوریه برای نابودی تمامی تسلیحات راهبردی و متعارف کشور سوریه است و به اینکه چه کسی در سوریه حکومت کند اهمیتی نمی‌دهد. اسرائیل پس از ۷ اکتبر دیگر به برتری کیفی نظامی بر کشورهای منطقه قانع نیست و ظاهرا درصدد است ظرفیت طراحی و اجرای هر ‌گونه عملیات آفندی را از سوریه، لبنان و اراضی فلسطینی بزداید. بدین ترتیب در بین همسایگان اسرائیل تنها اردن و مصر هستند که توان نظامی متعارف قابل توجهی دارند و از قضا هردو در صلح سرد با اسرائیل به سر می‌برند. اسرائیل با ترکیب توافقات صلح و نظامی‌زدایی و ایجاد مناطق حائل در حال جبران کمبود عمق راهبردی خود است و نگاهی بلندمدت دارد. اینکه آسمان سوریه نیز در اختیار اسرائیل قرار می‌گیرد و می‌تواند برای سایر اقدامات منطقه‌ای اسرائیل به کار رود نیز نکته‌‌ای تکمیلی است.

✍️امیرمحسن هادیان
@OurWorldToday2024

ظهور تدریجی ترکیه، بعد از یکصدسال بازسازی قدرت ملی

با فروپاشی امپراتوری عثمانی در سال های 1918 تا 1922 و فروپاشی خلافت در سال 1924، ترکیه به جز تنش هایی که با سوریه و عراق داشت، از صحنه بازی-سازی در خاورمیانه غائب بود. هم اینک پس از یکصد سال آنچه انتظار می رفت رخ داده و ترکیه در حال تبدیل شدن به مدعی شاه-سازی در خاورمیانه است. در این بین جغرافیا نیز به مدد ترکیه شتافته و باید توجه داشت بین دشت های وسیع و بیابان های عراق و سوریه با ترکیه مانع جغرافیایی جدی وجود ندارد و قصد ترکیه-که عضو ناتو نیز هست- برای نفوذ در غرب آسیا، اتفاقا درست از همان جایی آغاز می شود که کوه های آناتولی پایان می یابند و و نفوذ ترکیه می تواند در دشت های سوریه و عراق سرازیر شود.

از سوی دیگر اسلام گرایان حاکم بر ترکیه که متاثر از اخوان المسلمین و به نوعی شعبه ترکیه‌ای آن به شمار می روند، همواره سودای بازتعریف ترکیه، نه در مرزهای کنونی، بلکه در حوزه نفوذی برگرفته از دوران آخرین خلافت، یعنی عثمانی را دارند. اما این سودا با آرزوی دیگری در ترکیه همجوش شده که عبارت است از میثاق ملی ترکیه. بازگشت به مرزهای میثاق ملی 1920 ترکیه یکی از آرزوهای احزاب عمده ترکیه اعم از ملی-سکولار و ملی-اسلام گرا است. حزب حاکم اسلامگرای ترکیه نیز آرزوهای ملی گرایان ترکیه را با درد و تحقیر ناشی از فروپاشی خلافت پیوند زده و قدرتی ملی-اسلامی بازآفرینی کرده که در حال بسط حوزه نفوذ ترکیه در همه ی ارکان قدرت است.

ترکیه به زعم خود، با فرصت شناسی و صبوری و هماهنگی با قدرت‌های منطقه‌ای و جهانی، تماشا کرد تا محور ایرانی موسوم به محور مقاومت که در غیاب ملی گرایی عربی و تشتت جهان عرب، آخرین مانع جدی بین ترکیه و دشت های عراق و سوریه بود با فشار اسرائیلی-آمریکایی زیر ضرب قرار بگیرد و مسیر برای ترکیه باز شود.

حکومت سابق سوریه علی رغم ضعف و فرسودگی، یکی از آخرین موانع بر سر راه ترکیه بود. ترکیه، که به دقت نظاره گر سالیانی منازعه بین نیروهای هم پیمان با ایران در عراق، سوریه و لبنان با آمریکا و اسرائیل بود، با برقراری آتش بس در لبنان، فرصت را غنیمت شمرد و متحدان مجهز و آماده اش را به سمت دمشق گسیل کرد تا در پی محاصره هوایی و زمینی سوریه و لبنان بر اثر منازعه با آمریکا و اسرائیل، با سرعت برق آسایی دمشق را تسخیر کنند و حکومت لرزان و فرتوت سوریه را برچینند.

هم اکنون ترکیه از طریق سکوی سوریه به دنبال بسط قدرت در سایر نقاط جهان عرب هم خواهد رفت و عملا با اسرائیل نیز همسایه شده است. اگرچه توسعه طلبی ترکیه که اعتماد به نفس ملی خود را بازیافته محدود به سوریه و عراق نخواهد ماند و ترکیه به قفقاز و ماوراالنهر نیز چشم دوخته است.

✍️امیرمحسن هادیان
@OurWorldToday2024

راه حلی برای صلح در یمن

اسرائیل به همراه متحدان غربیش در حال بمباران مواضع حوثی ها در یمن هستند. هدف این بمباران ها از بین بردن زرادخانه های حوثی ها و ممانعت از عملیات آن ها در دریای سرخ و اقیانوس هند و چه بسا خنثی سازی حوثی ها است. داخل یمن نیز منازعه ای منجمد وجود دارد و خفته است. با توجه به موفقیت محور ترکیه-قطر در سوریه، دور از ذهن نیست که چاره ای از سوی غرب و متحدانش در منطقه برای حوثی ها اندیشیده شود. به ویژه آنکه یمن و حوثی ها بر اساس قطعنامه 2216 محدود و تحریم شده اند و در این قطعنامه نیرویی علیه ثبات یمن به شمار آمده اند. این قطعنامه هر سال تمدید می شود. همچنین در قطعنامه 2624 شورای امنیت از حوثی ها به عنوان گروهی تروریستی یاد شده است. حوثی ها طبق دستور اجرایی 13224 در سال 2024 مجددا از سوی آمریکا به عنوان گروهی تروریستی طبقه بندی شدند.

بنابراین می توان تا فرصت باقی است ابتکار عمل دیپلماتیک را در یمن در دست گرفت و از ظرفیت تمدنی، گذشته تاریخی و سنت های یمن نیز استفاده کرد. عقیل بن محمد البدر فرزند ارشد آخرین شاه متوکلی زیدی یمن از سلسه هزار و اندی ساله پادشاهی زیدی یمن است. این پادشاهی توسط جنبش های وابسته به ناصریسم، در دهه 1960 میلادی برچیده شد. اما فضا برای احیای پادشاهی زیدی یمن و ایجاد دولتی با شناسایی رسمی و بین المللی طی یک طرح صلح جامع وجود دارد و حوثی ها می توانند هم اکنون که در موضع قدرت هستند از این فرصت تاریخی استفاده کنند و از گروهی شبه نظامی به دولتی واقعی با شناسایی بین المللی تبدیل شوند.

با توجه به روحیه محافظه کار شورای همکاری خلیج فارس و علاقه عربستان به حفظ پادشاهی های عربی می توان سعودی ها و شورای همکاری خلیج فارس را با احیای حکومت زیدیان یمن همراه کرد. بدین ترتیب تمام جزیره العرب تحت سلطه پادشاهی های عرب قرار می گیرد که مطلوب عربستان است و منافع ایران هم از طریق ایجاد ساختاری قوی و رسمی در یمن تامین خواهد شد. این ابتکار می تواند باعث شود طبقه بندی های ملی و بین المللی ذیل تروریسم و تحریم های ملی و بین المللی ضد حوثی ها نیز لغو شود و حوثی ها به حقوق تاریخی خود برسند.

✍️امیرمحسن هادیان
@OurWorldToday2024

آیا سرباز ۲۰ دلاری می‌جنگد؟ تاملی درباره برخی علل سقوط اسد

در زمان سقوط اسد سربازان ارتش ماهی ۲۰ دلار حقوق می‌گرفتند. پیش بردن جنگ با سرباز ۲۰ دلاری کاری بسیار دشوار و احتمالا نشدنی است. پیش از این، در سال ۲۰۱۱ و آغاز اعتراضات در سوریه، اقتصاد سوریه ۶۷.۵ میلیارد دلار تولید ناخالص ملی داشت. در سال ۲۰۲۳ اندازه اقتصاد سوریه به ۱۵ درصد اندازه‌ی سابقش رسید و تنها ۹ میلیارد دلار تولید ناخالص ملی داشت. ۱۴ سال جنگ، تحریم و آوارگی سوری ها، اقتصاد سوریه را بسیار کوچک کرد. زیرساخت‌های سوریه مانند شبکه‌های برق و نظام بهداشت، آسیب بسیار دیدند.

سوریه در این سال‌ها تورم‌های شدید و نزدیک به ابر‌‌تورم را تجربه کرد. با سقوط میادین نفتی سوریه و کاهش تولید از حدود ۴۰۰هزار بشکه در روز به حدود ۱۵ هزار بشکه در روز، دسترسی حکومت به ارز کمتر و توان مداخله‌اش در بازار نیز به شدت کم شد و پول سوریه سقوط آزاد را تجربه کرد.  ۶۹ درصد از مردم در سایه‌ی تورم‌های شدید حدود ۱۴۰ درصدی، به زیر خط فقر سقوط کردند. این کشور بنا به شاخص رفاه، رتبه ۱۵۹ را کسب کرد. هم‌زمان با کمبود ارز، بخش  کشاورزی و صنعت فروپاشی کرد و نیاز اقتصاد سوریه به ارز برای واردات این اقلام افزایش یافت.

تنها در سال ۲۰۲۳ نیز ارزش پول سوریه ۱۴۰ درصد در برابر دلار سقوط کرد. حال سوال اینجاست که آیا ارتش سوریه با سربازان ۲۰ دلاری، رمقی برای ادامه جنگ، آن هم بعد از ۱۳ سال منازعه داشت؟

✍️امیرمحسن هادیان
@OurWorldToday2024

محور محورها

موازنه قوا در شام تغییر کرده است. گروه‌های عراقی و لبنانی محتاط تر شده‌اند و تعهداتی به دولت‌هایشان برای خودداری از عملیات داده‌اند. اسرائیل توانسته در فقدان حزب‌الله لبنان قنیطره را تصرف کند و وسوسه اشغال همه جولان را دارد. در لبنان نیز حزب‌الله به شمال لیتانی رفته و تاسیساتش در جنوب لیتانی توسط اسرائیل برچیده شده است. تجهیزات ارتش سوریه نابود شد و رقابت برای نفوذ بیشتر در اقتصاد ورشکسته سوریه و لبنان، بین عربستان سعودی، ترکیه و امارات در جریان است.

پس از ترور سید حسن نصرالله، کتاب خاورمیانه ورق خورده است. سیدحسن نصرالله تنها رهبر حزب‌الله نبود بلکه به نظر می‌رسد نبردها و عملیات در عراق و سوریه را نیز رهبری می‌کرد. در واقع با ترور نصرالله، شیشه عمر حکومت اسد در سوریه شکست و تنها گذر زمان نیاز بود تا حکومت فرتوت، ورشکسته و فرسوده‌ی اسد سقوط کند. به عبارت دیگر، حسن نصرالله محور محورها بود و پس از او همه چیز تغییر کرد. اسرائیل به رهبری نتانیاهو، به خوبی به این مساله واقف بود و ریسک ترور او را پذیرفت.

✍️ امیرمحسن هادیان
@OurWorldToday2024

سیاست خارجی دولت ترامپ در معرض انتخاب های اساسی در مورد اوکراین و ایران

با انتخاب ترامپ به ریاست جمهوری آمریکا، چشم ها به شرق اروپا و منازعه اوکراین دوخته شده و برخی انتخاب ترامپ را فرصتی برای برقراری صلح در اوکراین می دانند. ولادیمیر پوتین خواهان نظامی زدایی از اوکراین، بی طرفی ابدی برای اوکراین و تعهد اوکراین برای نپیوستن به ناتو است. همچنین روسیه خواهان آن است که اوکراین اذعان کند که دونباس و کریمه بخشی از روسیه هستند. به نظر می رسد آمریکای تحت رهبری ترامپ این شرایط را  به شکل حداکثری، قبول نکند. چرا که ساختار قدرت در آمریکا می تواند به 4 طریق با روسیه مقابله کند که عبارتند از مانع تراشی در فروش نفت و گاز روسیه، تشویق کشورهای عضو ناتو به افزایش بودجه نظامی، افزایش فشار نظامی بر روسیه با تسلیح بیشتر اوکراین و مشروعیت زدایی از نظام روسیه و ایجاد فشار تحریمی.

هیات حاکمه ی آمریکا می خواهد با این چماق ها روسیه را وادار به نرمش در مواضع خود کند. اگرچه برداشت بسیاری سیاستمداران آن است که فشار بر روسیه برای خروج از دونباس و کریمه غیرواقع بینانه است. همچنین به نظر می رسد عمر سیاسی زلنسکی نیز رو به پایان باشد چرا که نارضایتی از او در اوکراین بالا گرفته و مسکو هم با او میانه ای ندارد. می توان متصور شد که در نهایت آتش بسی شکننده پیرامون خط کنترل کنونی منازعه شکل بگیرد و زلنسکی کنار گذاشته شود. اما باید دید آیا مسکو صرفا به ایجاد یک خط کنترل رضایت خواهد داد یا تضمین های محکمتری در مورد عدم عضویت اوکراین در ناتو و خودداری غرب از تسلیح مجدد اوکراین خواهد خواست. به نظر می رسد مسکو به دنبال چنین تضمین هایی باشد.

در خاورمیانه نیز اولویت دولت دوم ترامپ پرونده هسته ای ایران و وضعیت غزه است. با توجه به سرعت و گستردگی پیشرفت برنامه ی هسته ای ایران، حل این مساله برای آمریکا و غرب اولویت بالایی یافته است. به ویژه آنکه با نزدیک شدن به اکتبر 2025، موضوع مکانیزم ماشه ی مندرج در برجام جدی تر می شود و اوضاع به سمت پیش بینی ناپذیری بیشتری می رود. شخص ترامپ در مورد موضوع هسته ای ایران بر سر دوراهی قرار دارد. ترامپ می تواند به تماس با دولت ایران بپردازد و از معادلات جدید منطقه استفاده کند تا معامله ای با ایران رقم بزند. اما از سوی دیگر، شاهین های خاورمیانه ای سیاست خارجی آمریکا و تندروها، خواهان استفاده از قدرت نظامی هوشمند علیه ایران هستند تا بتوانند درخواست های حداکثری خود را مطرح کنند. بدین ترتیب ترامپ باید دست به انتخابی اساسی بزند. به ویژه آنکه پرونده های دیگر مانند عادی سازی بین اسرائیل و عربستان و توسعه پیمان ابراهیم به نحوه حل و فصل موضوع هسته ای ایران مرتبط هستند.

✍️ امیرمحسن هادیان

@OurWorldToday2024

معمای ۶ میلیارد دلاری

نظام ایران در جریان سفر امیر قطر به تهران صراحتا بحث آزاد‌سازی ۶ میلیارد دلار از اموال ایران در قطر را مطرح کرد. به نظر می‌رسد جدای از ارزش اقتصادی، سرنوشت این پول اهمیت سیاسی کلیدی پیدا کرده است. نظام ایران به خوبی می‌داند که امیر قطر بدون رضایت آمریکا این پول را آزاد نخواهد کرد، پس چرا چنین مطالبه‌ای مطرح شده است؟

با نگاهی به شرایط ترسیم شده برای مذاکره می‌توان گمانه‌زنی کرد که مذاکراتی که با نشانه‌ای از حسن نیت طرف مقابل کلید بخورد می تواند هوشمندانه، عاقلانه و شرافتمندانه محسوب شود. به ویژه آنکه در تاریخ جمهوری اسلامی، اینکه نظام مطالبه سیاسی-اقتصادی را مشخصا و علنا مطرح کند، کم‌سابقه و در مقطع فعلی هوشمندانه است.

احتمالا نظام قصد دارد آزادسازی این پول را به عنوان پیش‌شرط و نه امتیاز بپذیرد. به عبارت دیگر نظام ایران با معیاری مشخص و معین، یعنی ۶ میلیارد دلار محبوس در قطر، در حال سنجیدن جدیت طرف مقابل در  پیشنهادش و نقش قطر به عنوان میانجی است.

✍️امیرمحسن‌ هادیان

@OurWorldToday2024