tgoop.com/persian_organon/12
Last Update:
منطق
درس ۷
💠قضیه💠
زندگی روزمره انواع جملات به کار گرفته می شوند ، مانند جملاتی که تمایلات ، احساسات ، دستورات و خواسته ها ومواردی از این دست را مطرح می کنند ، باین جملات ، جملات انشایی گفته می شود.
می‌دانیم که تنها جملات #خبری اند که قابلیت #صادق یا #کاذب بودن را دارند و از آنجا که وظیفه منطق جلوگیری از خطای اندیشه است و جملات انشایی را نمی‌توان صادق یا کاذب دانست ، بنابراین این دسته از جملات در منطق بررسی نمی شوند.
جملات با معنایی که درباره چیزی خبر می‌دهند و میتوانیم درباره #صدق یا #کذب آن ها سخن بگوییم (جملات خبری) #قضیه می گویند.
🔷اقسام قضیه
1⃣- قضایای حملی
به قضیه که در آن به #ثبوت یا #نفی چیزی برای چیزی حکم می شود #قضیه_حملی می گویند.
مانند:
هر تلاشگری موفق می شود.
قضیه حملی همان جملات خبری در ادبیات اند.
2⃣-قضایای شرطی :
به قضیه ای که در آن به اتصال و انفصال میان دو نسبت حکم شود #قضیه_شرطی گفته میشود.
مانند:
اگر تلاش کنیم
موفق می‌شویم
در منطق
به نهاد جمله ، #موضوع
به مُسند آن ، #محمول و
به فعل ربطی (اسنادی) #رابطه می گویند.
مثال:
ایران پهناور است
اجزای قضیه در ادبیات :
ایران = نهاد
پهناور = مسند
است =فعل ربطی
اجزای قضیه در منطق:
ایران: موضوع
پهناور: محمول
است : رابطه ( نسبت)
همچنین در صورتی که رابطه قضیه ایجابی باشد (مثل هست ، است) قضیه را #موجبه
و در صورتی که رابطه قضیه سلبی باشد (مانند نیست) قضیه را #سالبه می نامند.
بدین ترتیب قالب کلی قضیه به صورت
'الف ب است' رابطه ایجابی
یا
' الف ب نیست' رابطه سلبی
نمایش داده می شود.
رابطه ایجابی و سلبی را #کیفیت_قضیه می نامد.
🔷قضایای حملی در مکالمات روزمره
در منطق تنها افعال ربطی ( است ، بود شد ، گشت ، گردید) به عنوان رابطه در نظر گرفته میشود.
بنابراین در صورت برخورد با جمله خبری که این افعال در آن نیست ، نخست باید آن قضیه (جملات خبری) را که با سایر افعال به کار برده شده به یکی از این افعال تبدیل کنیم.
پس آز آن است که میتوانیم محمول آنها را مشخص کنیم.
مثال :
حسن کتاب دارد
این جمله خبری است ، اما افعال ربطی در آن به کار گرفته نشده.
بدین منظور آن را به این حالت در می آوریم:
حسن دارای کتاب است
یا
ماه می تابد =》 ماه تابنده است.
هر ایرانی کارت ملی دارد =》
هر ایرانی دارای کارت ملی است.
#منطق_کاربردی
@persian_organon | ایوان‌چراغانی‌دانش
@mghlte | عصر روشنگری
@moghaletat2 | آرشیو مغالطات
بخوانید:
انواع قضیه
تعریف و استدلال در منطق
مغالطه ایهام انعکاس
استثنای قابل چشم پوشی
BY ایوان چراغانی دانش ( معرفت شناسی ، منطق کاربردی ، تفکر نقادانه ، تکامل)
Share with your friend now:
tgoop.com/persian_organon/12