tgoop.com/persian_organon/18
Last Update:
منطق
درس ۱۱
💠احکام قضایا💠
3⃣تداخل
رابطه شماره (۳) در مربع تقابل #تداخل نامیده می شود.
این رابطه میان قضیه #موجبه_کلی و #موجبه_جزئی
و
میان #سالبه_کلی و #سالبه_جزئی برقرار است.
از آنجا که مصادیق قضیه جزئی در ذیل مصادیق قضیه کلی قرار دارند این رابطه را تداخل نامیدهاند.
با تغییر کمیت #قضیه و ثابت نگه داشتن کیفیت آن میتوان به تداخل آن قضیه دست یافت.
برای بررسی رابطه دو قضیه تداخل به مثال زیر دقت کنید :
اگر بدانیم «همه فلزات هادی الکتریسیته هستند»
آیا می توانیم بگوییم که «بعضی از فلزات نیز هادی الکتریسیته اند»؟
جواب مثبت است.
اگر بدانیم که «هیچ کتابی در بخش مسابقه برنده نشده است»
آیامیتوانیم نتیجه بگیریم که «کتابهای انتشارات ما نیز برنده نشده اند» ؟
برا این اساس رابطه صدق در دو قضیه متداخل به صورت زیر است :
✅هرگاه قضیه کلی صادق باشد قضیه جزئی نیز صادق است
و برعکس
اگر کسی بگوید که همین مدادها سیاه هستند ، کافیست یک مداد رنگی به وی نشان دهیم تا حکم کلی وی را نقض کنیم.
به این کار آوردن #مثال_نقض می گویند.
اگر کسی بگوید که« هیچ کتابی بیش از ۲۰۰ صفحه ندارد»
چگونه می توانیم حکم وی را نقض کنیم؟
✅بر این اساس #رابطه_کذب در قضیه #تداخل به صورت زیر است :
هرگاه قضیه جزئی کاذب باشد قضیه کلی نیز کاذب است و برعکس.
هنگامی که دارای کلی مطرح میشود یافتن یک مثال نقض آن حکم کلی را باطل می کند.
در صورتی که با وجود پیدا شدن استثنایی در یک حکم کلی ، همچنان بر کلی بودن حکم خود اصرار کنیم ، دچار مغالطه #استثنای_قابل_چشم_پوشی شده ایم.
مثال:
همه افراد از کیفیت غذای ما راضی اند.
-پس چر دیروز یکی از مشتریان اعتراض کرد؟
- یک استثناست.
در مثال بالا ، ممکن است اعتراض آن مشتری واقعا ، استثنا باشد . اما بهرحال حکم کلی نقض شده.
هنر و توانایی نظریه پردازان بزرگ عرصه فلسفه و علم ، در آنست که قواعدی را کشف و آن ها را طوری بیان میکنند که حالات خاص و پیچیده را نیز پوشش دهد.
#منطق
@persian_organon | ایوانچراغانیدانش
@mghlte | عصر روشنگری
@moghaletat2 | آرشیو مغالطات
مربع تقابل
تناقض
تضاد
مغالطه استثنای قابل چشم پوشی
مغالطات مقام دفاع
BY ایوان چراغانی دانش ( معرفت شناسی ، منطق کاربردی ، تفکر نقادانه ، تکامل)
Share with your friend now:
tgoop.com/persian_organon/18