tgoop.com/persian_organon/412
Last Update:
💠نکاتی پیرامون صلاحیت و مرجعیت💠
به جملات زیر توجه کنید.
➖برداشت شما سطحی ست ، شما اصلا بودایی هستید که بودیسم را نقد و بر آن ایراد علمی وارد میکنید؟!
➕خب اگر من بودایی بودم که یعنی این مذهب را کاملا قبول داشتم و دیگر آن را رد نمی کردم ، و وقتی برآن اشکالات اساسی میگیرم نمیتوانم بودایی باشم.
.
مسلما سخن نفر اول مغالطه آمیز است.
اما باوجود تخصصی شدن دانش ها و دشوار بودن بررسی منابع و راستی آزمایی ادعاهای گوناگون ، آیا هرکس صلاحیت مرجعیت و نظر کارشناسی و رد نظریات و مکاتب فکری را دارد؟
اگر نه
پس چطور میتوان صلاحیت اشخاص را مشخص کرد؟
در تشخیص صلاحیت مرجعیت اشخاص باید به نکات ذیل توجه کرد :
1⃣- اگر نظریه که شخص رد میکند ، جزئیست ( به تعبیر دکتر #آرامش ردیه درون رشته ای ست) ، شخص باید حتما متخصص آن رشته باشند تا با روشهای مورد پذیرش در آن تخصص ، نظریه ای خاص را نقد کند.
این قدم اولست ، پس از آن باید دید نظر دیگر صاحبنظران چیست و اگر آن نظر با رای اجماع متخصصان ، اختلاف داشته باشد ،حتما باید نسبت بآن شک جدی داشت ، اگرچه از شخصی متخصص و دارای صلاحیت و ظاهرا منطقی و مستدل باشد.
2⃣-اگر گوینده ، بصورت کلی مکتبی فکری ، را رد میکند ، باید در رشته ای کلی تر متخصص باشد ، مثلا شخصی که از تاریخ و روش علمی ، دارای تحصیلات و تخصص است (فیلسوف علم) صلاحیت دارد راجع به روش همه مکاتب فکری و تطابق آن با #روش_علمی اظهار نظر کند . استناد صحیح و نقل قول کامل از چنین شخصی هم به همان اندازه معتبر است.
3⃣تفاوت اصلی مکاتب علمگرا و عقلگرا با دیگر مکاتب (هنر ، خرافه و ...) روشمندی ست.
از زمان ظهور قدیمی ترین بشر ( #ریاضیات ) که بر #اصول_موضوعه بنا شده ، ادعاهای علمی و عقلی همواره بر پایه و اساسی خاص بنا شده اند.
صد البته که روشهای هر دانش تغییراتی دارند و باز بودن راه اصلاح و تغییر ، مهمترین حسن مکاتب خردگرا ست ، اما اصلاح روشها ، توضیح بالا را نقض نمیکند ، یکی به این دلیل که دانشهایی که بر پایه و اصول بنا شده اند ، مانند #هندسه #اقلیدسی با ظهور هندسه #نااقلیدسی هنوز کارآیی خود را دارند ، دوم این که بهرحال علوم جدید و مکاتب جدید هم ، روشمندی و فرمول بندی خود را بصورت جدی و محکم و خلل ناپذیر دارند و بی قانون نیستند.
هشدار مهم ‼️
گاهی دیده میشود افرادی چنان به جزئیاتی خاص از یک دانش یا مکتب انتقاد میکنند که کل آن علم را زیر سوال میبرند، مثلا میگویند تمام سخنان باستان شناسان دروغ ست ، تمام منابع تاریخی بی ارزشند.
اما باوجود آن که مشتریان این افراد ، عوام هستند ،در تضادی آشکار مجبورند استناداتی گزینشی را از منابع تاریخی انتخاب و عرضه کنند که گاهی با جعل و دروغ هم همراه ست و از همان ها هم نتایج بی ربط میگیرند.
در این مواقع
باید شخص باید مشخص کند که نقدش برون رشته ایست یا درون رشته ای.
اگر نقد او از دید یک کارشناس تاریخست ، که نباید اصول موضوعه و بنیان آن رشته را زیر سوال ببرد.
واگر انتقاد او برون رشته ایست ، باید صراحتا بگوید هیچ حقیقت مفیدی در آن دانش نیست و کلا خرافه است و دیگر از منابع آن رشته استناد نیاورد و روش جدید و اصول و پایه های خود را بنا کند و بر پایه آن ها جلو برود.
مثلا اگر تاریخ روایت شده ی رایج را که بر پایه منبع شناسی ، کاوش های باستان شناسی ، تحقیقات زبان شناسی و ... است را دروغ میپندارد ، دقیقا مشخص کند که تاریخ نویسی او بر چه پایه ایست؟
اگر مثلا کتاب های مرجع پزشکی را رد میکند کتبی نوشته و از اساس آناتومی ، گردش خون و ... را از دید پزشکی خودش شرح دهد.
نظرات جدید افراد بی صلاحیت را که - به زعم خودشان بادلیل همراهست وچنانکه گفته شد با تعارضات پایه ای همراه است - میتوان بنام مغالطه ای جداگانه ی #توسل_به_دلیل شناخت.
#ارغنون_پارسی
#فرهاد_طحانی
@persian_organon | ایوانچراغانیدانش
🔹تشخیص مدرن ، تجویز شتری
🔹مرجعیت بعنوان منبع شناخت
BY ایوان چراغانی دانش ( معرفت شناسی ، منطق کاربردی ، تفکر نقادانه ، تکامل)
Share with your friend now:
tgoop.com/persian_organon/412