اشعارونوشتە های احمدزینی وندایلامی کلهر (#تکا)

‍ .
تأثیر دوزبانگی بر فعالیت‌های شناختی مغز

ایوب همتی، دکترای تخصصی روانشناسی، عضو انجمن زانست زاگروس

زبان یکی ازمؤلفه‌های اصلی وجود بشر است. هویت، فرهنگ، دیدگاه‌ها و اهداف، همه با زبان تعریف، معرفی و بیان  می‌شوند. در قانون اساسی کشورمان که میراث مشترك همه مردم ایران از هر قوم و نژادی به شمار می‌رود، در اصل 15 به صراحت، استفاده از زبان‌های محلی و قومی(مادری و ملی) در مطبوعات و رسانه‌های گروهی و تدریس ادبیات آن‌ها در کنار زبان فارسی(به عنوان زبان مشترك) در مدارس آزاد اعلام شده است که همگی دلالت  بر اهمیت و جایگاه زبان مادری دارد.
از نظر روانشناسی، آموزش به زبان مادری، درك بهتر مطالب و پیشرفت شناختی دانش آموزان را تأمین می‌کند. از نظر اجتماعی سبب جذب راحت‌تر کودك در محیط اجتماعی خود و ارتباط با گذشته فرهنگی می‌شود. از نظر عاطفی، استفاده از زبان مادری در آموزش دانش‌آموزان، آن‌ها را از گسستگی عاطفی ناشی از عدم استفاده از زبان مادری باز داشته، سبب بالا رفتن کمیت و کیفیت ارتباطات درون مدرسه‌ای می‌شود. سازمان علمی و فرهنگی یونسکو نیز بارها بر نیاز به ارتفاء آموزش به زبان مادری و همچنین بر حق کودك برای برخورداری از آموزش دو زبانه تأکید کرده است. اهمیت زبان مادری تا حدی مهم می‌باشد که این سازمان کسی را باسواد می داند که قادر باشد به زبان مادری خودش بنویسد و بخواند.
فرایند یادگیری زبان در مغز به طور عمده در نیم کره چپ مغز انجام می‌شود. در اکثر افراد، نیمکره چپ مغز به عنوان نیمکره زبانی شناخته می‌شود و مراکز زبانی مهم مانند مناطق بروکا(ایجاد گفتار روان و زبان معنا دار) و ورنیکه( درک عبارت‌های ایجاد شده توسط گوینده) در این نیمکره واقع شده‌اند که نقش مهمی در یادگیری و فهم زبان دارند. نیمکره چپ به عنوان “مرکز زبان”  و مقام اصلی پردازش زبانی و مشارکت فعال در تمامی فرآیندهای زبانی شناخته می‌شود. یکی از مهمترین مباحثی که اغلب در بین متخصصین حوزه زبان‌شناسی و روان‌شناسی مورد بحث قرار می‌گیرد بحث دوزبانگی یا چند زبانگی و یادگیری زبان دوم و تأثیرات آن بر مغز می‌باشد. یادگیری زبان دوم به صورت شگفت‌آور می‌تواند تأثیرات مثبتی بر مغز داشته باشد. از جمله این تأثیرات می توان به توسعه مناطق مغزی، افزایش هوش شناختی، توانایی برقراری ارتباط با دنیای بیرونی، ارتباط با دیگر فرهنگ‌ها، توانایی‌های چند زبانه بودن، بهبود حافظه، افزایش توانایی حل مسائل و پیشگیری از اختلالات شناختی اشاره کرد.
افراد دو زبانه که از دوران کودکی دو زبان را یاد گرفته‌اند، دهه‌ها توسط دانشمندان مورد مطالعه قرار گرفته‌اند. آنها مشتاق درک این هستند که چگونه صحبت کردن به دو زبان روان، در سطح حوزه های شناختی افراد تأثیر می‌گذارد. در این خصوص با ظهور فناوری ــ‌ام آر آی‌ــ‌ محققان توانستند تفاوتهای بین مغز افرادی که تک زبانه هستند و آن‌هایی که دو یا چند زبان می‌دانند را به وضوح دیده و بررسی کنند. پژوهشگران در اسکن مغز افراد دو زبانه گزارش نموده‌اند که بخش خاکستری مغز که مسئول پردازش اطلاعات است، متراکم‌تر دیده می‌شود و بخش سفید که مسئول ارتباط بین نورون‌های درون مغز و همچنین مسئول برقراری ارتباط با سایر قسمت‌های نیمکره می باشد در افرادی که به دو زبان صحبت می‌کنند بیشتر شکل گرفته‌اند.
همچنین پژوهش‌ها نشان می‌دهد  یادگیری زبان دوم می‌تواند بخش‌های جدیدی از مغز افراد را فعال کرده و توانایی طبیعی مغز را برای تمرکز بیشتر تقویت کند. وقتی زبان جدیدی یاد گرفته می‌شود، مغز به طور خودکار، راهی برای یادگیری بهتر پیدا می‌کند. یافته ها نشان می‌دهد حدود ۹۰ درصد استفاده از توانمندی زبان مادری در قسمت نیمکره چپ مغز انجام می‌شود اما یادگیری زبان جدید ارتباطات بین دو نیمکره را مجدد برقرار کرده و تعداد سلول‌های خاکستری مغز را که مسئول یادگیری هستند، افزایش می‌دهد. صحبت کردن به یک زبان دیگر غیر از زبان مادری نیازمند استفاده از سیستم کنترل اجرایی مغز است که وظیفه آن رقابت و تمرکز توجه است. مغز کودک دوزبانه سیستم کنترل اجرایی قوی تری از خود نشان می‌دهد چون باید از نظر ذهنی از یک زبان به زبانی دیگر بروند. در واقع می‌توان گفت یک کودک دوزبانه با سیستم کنترل اجرایی قوی نسبت به دیگران برتری دارد. تلاش مغز برای نادیده گرفتن یک زبان هنگام صحبت با زبان دیگر، همراه با یک چالش ذهنی است. اینکه الان به چه زبانی پاسخ دهیم یا بشنویم، مغز ما را تمرین می‌دهد و همین کار، تمرکز، حل مسئله، حافظه و به نوبه خود خلاقیت ما را نیز بهبود می‌بخشد.

www.tgoop.com/shzini/1568

1.5K viewsDec 8, 2024 at 04:09

‍ .
تأثیر دوزبانگی بر فعالیت‌های شناختی مغز

ایوب همتی، دکترای تخصصی روانشناسی، عضو انجمن زانست زاگروس

زبان یکی ازمؤلفه‌های اصلی وجود بشر است. هویت، فرهنگ، دیدگاه‌ها و اهداف، همه با زبان تعریف، معرفی و بیان  می‌شوند. در قانون اساسی کشورمان که میراث مشترك همه مردم ایران از هر قوم و نژادی به شمار می‌رود، در اصل 15 به صراحت، استفاده از زبان‌های محلی و قومی(مادری و ملی) در مطبوعات و رسانه‌های گروهی و تدریس ادبیات آن‌ها در کنار زبان فارسی(به عنوان زبان مشترك) در مدارس آزاد اعلام شده است که همگی دلالت  بر اهمیت و جایگاه زبان مادری دارد.
از نظر روانشناسی، آموزش به زبان مادری، درك بهتر مطالب و پیشرفت شناختی دانش آموزان را تأمین می‌کند. از نظر اجتماعی سبب جذب راحت‌تر کودك در محیط اجتماعی خود و ارتباط با گذشته فرهنگی می‌شود. از نظر عاطفی، استفاده از زبان مادری در آموزش دانش‌آموزان، آن‌ها را از گسستگی عاطفی ناشی از عدم استفاده از زبان مادری باز داشته، سبب بالا رفتن کمیت و کیفیت ارتباطات درون مدرسه‌ای می‌شود. سازمان علمی و فرهنگی یونسکو نیز بارها بر نیاز به ارتفاء آموزش به زبان مادری و همچنین بر حق کودك برای برخورداری از آموزش دو زبانه تأکید کرده است. اهمیت زبان مادری تا حدی مهم می‌باشد که این سازمان کسی را باسواد می داند که قادر باشد به زبان مادری خودش بنویسد و بخواند.
فرایند یادگیری زبان در مغز به طور عمده در نیم کره چپ مغز انجام می‌شود. در اکثر افراد، نیمکره چپ مغز به عنوان نیمکره زبانی شناخته می‌شود و مراکز زبانی مهم مانند مناطق بروکا(ایجاد گفتار روان و زبان معنا دار) و ورنیکه( درک عبارت‌های ایجاد شده توسط گوینده) در این نیمکره واقع شده‌اند که نقش مهمی در یادگیری و فهم زبان دارند. نیمکره چپ به عنوان “مرکز زبان”  و مقام اصلی پردازش زبانی و مشارکت فعال در تمامی فرآیندهای زبانی شناخته می‌شود. یکی از مهمترین مباحثی که اغلب در بین متخصصین حوزه زبان‌شناسی و روان‌شناسی مورد بحث قرار می‌گیرد بحث دوزبانگی یا چند زبانگی و یادگیری زبان دوم و تأثیرات آن بر مغز می‌باشد. یادگیری زبان دوم به صورت شگفت‌آور می‌تواند تأثیرات مثبتی بر مغز داشته باشد. از جمله این تأثیرات می توان به توسعه مناطق مغزی، افزایش هوش شناختی، توانایی برقراری ارتباط با دنیای بیرونی، ارتباط با دیگر فرهنگ‌ها، توانایی‌های چند زبانه بودن، بهبود حافظه، افزایش توانایی حل مسائل و پیشگیری از اختلالات شناختی اشاره کرد.
افراد دو زبانه که از دوران کودکی دو زبان را یاد گرفته‌اند، دهه‌ها توسط دانشمندان مورد مطالعه قرار گرفته‌اند. آنها مشتاق درک این هستند که چگونه صحبت کردن به دو زبان روان، در سطح حوزه های شناختی افراد تأثیر می‌گذارد. در این خصوص با ظهور فناوری ــ‌ام آر آی‌ــ‌ محققان توانستند تفاوتهای بین مغز افرادی که تک زبانه هستند و آن‌هایی که دو یا چند زبان می‌دانند را به وضوح دیده و بررسی کنند. پژوهشگران در اسکن مغز افراد دو زبانه گزارش نموده‌اند که بخش خاکستری مغز که مسئول پردازش اطلاعات است، متراکم‌تر دیده می‌شود و بخش سفید که مسئول ارتباط بین نورون‌های درون مغز و همچنین مسئول برقراری ارتباط با سایر قسمت‌های نیمکره می باشد در افرادی که به دو زبان صحبت می‌کنند بیشتر شکل گرفته‌اند.
همچنین پژوهش‌ها نشان می‌دهد  یادگیری زبان دوم می‌تواند بخش‌های جدیدی از مغز افراد را فعال کرده و توانایی طبیعی مغز را برای تمرکز بیشتر تقویت کند. وقتی زبان جدیدی یاد گرفته می‌شود، مغز به طور خودکار، راهی برای یادگیری بهتر پیدا می‌کند. یافته ها نشان می‌دهد حدود ۹۰ درصد استفاده از توانمندی زبان مادری در قسمت نیمکره چپ مغز انجام می‌شود اما یادگیری زبان جدید ارتباطات بین دو نیمکره را مجدد برقرار کرده و تعداد سلول‌های خاکستری مغز را که مسئول یادگیری هستند، افزایش می‌دهد. صحبت کردن به یک زبان دیگر غیر از زبان مادری نیازمند استفاده از سیستم کنترل اجرایی مغز است که وظیفه آن رقابت و تمرکز توجه است. مغز کودک دوزبانه سیستم کنترل اجرایی قوی تری از خود نشان می‌دهد چون باید از نظر ذهنی از یک زبان به زبانی دیگر بروند. در واقع می‌توان گفت یک کودک دوزبانه با سیستم کنترل اجرایی قوی نسبت به دیگران برتری دارد. تلاش مغز برای نادیده گرفتن یک زبان هنگام صحبت با زبان دیگر، همراه با یک چالش ذهنی است. اینکه الان به چه زبانی پاسخ دهیم یا بشنویم، مغز ما را تمرین می‌دهد و همین کار، تمرکز، حل مسئله، حافظه و به نوبه خود خلاقیت ما را نیز بهبود می‌بخشد.

BY اشعارونوشتە های احمدزینی وندایلامی کلهر (#تکا)