tgoop.com/siroosshamisa/603
Last Update:
💟عروض و قافیه
تا قبل از شمیسا، آموختنِ عروض و قافیه برای متعلمِ آن، حکمِ کلافِ سردرگمی را داشت که بازکردنِ آن ناممکن بود تا آنجا که نابغهای چون خواجه نصیر در معیارالاشعار میگوید متعلمِ عروض، قبل از آموزشِ عروض، باید عروض بداند! (نک: ص ۸).
اگرچه محققان بزرگی چون مسعود فرزاد، خانلری، ساتُن، ابوالحسن نجفی و... برای آموزش عروض به شیوهی جدید و با کمک دستاوردهای زبانشناسی، تحقیقات ارزشمندی ارائه کردند، اما کتابِ آشنایی با عروض و قافیه اثر دکتر شمیسا، خطِ پایانی بود بر جمعآوری، نوآوری و مدون کردنِ آموزشِ «عروض و قافیه» به شیوه مدرن و علمی و منطقی کردنِ مباحثِ این شاخه از علوم ادبی؛ البته کار شمیسا بهدرست، ابتدا با نگارش کتابِ عروض برای دبیرستانها پایهگذاری شد تا این شیوهی علمی در مراحلِ پیشرفتهتر در دانشگاهها ادامه یابد ولی متأسفانه به دلایلی در دبیرستانها این کار ابتر ماند؛
💟اما کوششهای دکتر شمیسا در دانشگاه، با نگارش کتابی مستقل، به خوبی ادامه یافت و امروز بعد از حدود 30 سال، کسانی که به شیوهی استاد در کلاسهای او و شاگردانش و با استفاده از خط آوانگار، عروض را آموختهاند، با اندوختنِ سرمایهای علمی در این حوزه، علاوه بر احاطه بر آموزش به روش جدید، در شیوهی آموزشِ عروضِ سنتی نیز تبحر داشته، بر اشکالات و گرههای آن واقفند و براحتی از پسِ موانعِ آن برمیآیند.
💟در زمینه آموزشِ قافیه نیز، هنوز روشی دقیقتر و منطقیتر از روش دکتر شمیسا ندیدهام؛ چنان که اولاً متعلم با فرمولهای زبانشناسانه، مطالبِ قدیمِ قافیه را براحتی میآموزد و ثانیاً از بسیاری مباحث غلط و زایدِ قدیم، با استنادات علمی، خلاصی مییابد.
💟سبکشناسی
در حیطه سبکشناسی، همگی واقفیم که در ادبیات فارسی، بعد از کارِ مهم و درخشان و ماندگارِ بهار، چند کارِ دیگر اغلب به تقلیدِ از وی و با اندکی نوآوری انجام شد اما باز این دکتر شمیسا بود که با انتشار سه کتابِ «کلیات سبکشناسی»، «سبکشناسیِ شعر» و «سبکشناسیِ نثر» سامانی تازه به این حوزه بخشید.
اگر کارِ بهار به ویژگیهای سبکِ زبانی در متون پرداخته بود، شمیسا ویژگیهایِ سبکیِ فکری و ادبی را نیز با دستاوردهای جامعهشناختی، زبانشناختی، نقد ادبی و... به متون ادبی اضافه کرد و گستره این علم را وسعت بخشید و ارتباط آن را با دیگر علومِ جدید آشکارتر ساخت.
💟معانی و بیان
در حوزهی معانی و بیان نیز دکتر شمیسا با طبقهبندیِ علمی و ارائه تعاریفی دقیقتر به هنرهای این حیطه، نظمی دوباره بخشید و هنرها و تعاریف تازهای نیز به این علوم اضافه کرد؛ هنرهایی که تا قبل از آن، یا مغفول مانده یا به ذهنِ قدما نرسیده بود؛ از جمله «سَمبُل»، «زندهانگاری = اَنیمیسم» و... .
آنچه بیان شد، اشاراتی کوتاه بود به دستاوردهای استاد؛ مخاطبِ فاضل خود واقف است که در این مختصر، از اشاره به کارها و تحقیقاتِ استاد در دیگر زمینهها خودداری کردم؛ زمینههای بسیاری چون: نقدِ شعر، داستاننویسی، نقدِ داستان، فرهنگهای ارزشمندی مثل فرهنگ تلمیحات یا فرهنگ اشارات، ادبیات معاصر، ادبیات عرب، فرهنگ و زبانهای باستان، اسطورهشناسی، ادبیات انگلیسی، روانشناسی و... .
منبع: ایسنا
BY استاد سیروس شمیسا
Share with your friend now:
tgoop.com/siroosshamisa/603