tgoop.com/zabanshenasik/250
Last Update:
آیا اظهارنظر ژاله صامتی دربارهٔ لهجه توهین‌آمیز بود؟
🔸اخیراً اظهارنظر ژاله صامتی، بازیگر و داور عصر جدید، دربارهٔ لهجهٔ یک نوجوانِ شرکت‌کننده بسیار در رسانه‌ها جنجال‌برانگیز شد. صامتی در برنامهٔ عصر جدید به آن نوجوان خواننده می‌گوید: «باید لهجه‌ات فراموش بشه...». این جمله واکنش بسیاری از مردم را برانگیخت، به‌طوری‌که دکتر ناصر فکوهی، استاد دانشگاه تهران، در کانال تلگرامی خود با عنوان «فاشیست‌ها کی دست از سر مردم ایران برمی‌دارند؟» نوشت:
«کاش به این خانم که 'شهرت'ش را ظاهرا مدیون بازی در چند سریال و فیلمفارسی سخیف و بی‌ارزش است، به‌جای تحقیر آن جوان، ده دقیقه فرصت داده می‌شد که برای ما بگوید فرق 'زبان'، 'گویش'، 'لهجه'، 'زبان میانجی'، 'زبان‌های محلی'، 'زبان قومی'، 'زبان ادبی' و 'زبان مردمی'، 'خانواده زبانی'، 'زبان‌های کرئولی' و... چیست. یا برایمان بگوید که از کجا باید 'فرهنگ موسیقی و ادبیات' آموخت و یا ساده‌تر، اسم چند کتاب و چند قطعه موسیقی‌ای را که در هفته گذشته خوانده یا شنیده صرفاً بر زبان بیاورد تا ما هم بتوانیم ایشان را قضاوت کنیم. وقتی شیخ اجل استاد سخن می‌گوید: 'این چه حرامزاده مردمان‌اند، سگ را گشاده‌اند و سنگ را بسته!' گویی چند صد سال پیش این برنامه را چندین بار تماشا کرده بوده است، برنامه‌ای که من به‌عنوان یک فرهنگ‌شناس یک‌بار دیدم، اما وقتی وقاحت یک‌سو و شرم سوی دیگر را می‌بینم و بلاهتی را که در فضا موج می‌زند، نه جسارت تماشای دوباره‌اش را دارم و نه پاسخی برای این پرسش که این خُرده‌فاشیست‌های از زیر بته بیرون خزیده چه زمانی قصد دارند دست از سر مردم بردارند و دست‌کم نمک بر زخمشان نپاشند؟»
🔸چند نکته در این ماجرا به نظرم رسید که بد نیست بیان کنم:
۱. فعلاً به اینکه عصر جدید برنامهٔ مفید و به‌دردبخوری است یا برنامه‌ای بی‌محتوا و بی‌مصرف کاری ندارم. (به این موضوع در کانال الهیاتیک خواهم پرداخت.)
۲. در اینکه بسیاری از چهره‌ها (سلبریتی‌ها)، چه هنری چه ورزشی، سواد درست و حسابی ندارند بحثی نداریم.
۳. فراموش نکنیم خانم ژاله صامتی استاد و بازیگر توانمندی است و این‌گونه نیست که با بازی در چهار تا سریال و فیلمفارسی به این جایگاه رسیده باشد. او جزء بازیگران باسواد به حساب می‌آید و طبیعتاً ارزش و اهمیت لهجه‌ها و گویش‌ها را درک می‌کند.
۴. نمی‌دانم چرا وقتی می‌خواهیم کسی را نقد کنیم، باید او را لجن‌مال کنیم تا حق مطلبمان ادا شود.
۵. دکتر ناصر فکوهی، در کنار بسیاری از مردم کشورمان، بنابر دغدغه‌های ارزشمندشان، از اظهارنظر خانم صامتی رنجیده‌خاطر شده‌اند. اما آیا ضرورتاً باید با رفتارهای شبه‌فاشیستی به‌سراغ مبارزه با فاشیسم برویم؟
۶. نمی‌خواهم نیت‌خوانی کنم، اما پیش از حمله‌ور شدن به داور مسابقه، یک احتمال، آن هم بنابر بافت کلام و سابقهٔ گویندهٔ کلام، باز کنیم که شاید منظور او را درست درنیافته‌ایم.
۷. با توجه به بافت موقعیت و بافت کلام، بسیار بعید است که منظور ژاله صامتی این باشد که کسی با لهجه حرف نزند. توصیهٔ او به آن نوجوان باصفا این است که باید فن بیان یاد بگیری و قابلیت بدون لهجه صحبت کردن را، آن هم به‌اقتضای کار هنری، یاد بگیری. درواقع، داور برنامه داشت اقتضائات زیست جدید مهمان برنامه را پیش رویش ترسیم می‌کرد تا نتیجه‌‌ای از این مطالب حاصل شود.
۸. فراموش نکنیم که رسانه‌های خبری در بزرگ کردن یک اتفاق نقش دارند. حساس بودن به مسائل زبانی خوب است، اما کاش جانب اعتدال را رعایت کنیم.
۹. به این هم توجه کنیم که بعضی هموطنان منتظر جرقه‌ای بودند تا به رفتارهای علیه لهجه بتازند و این اتفاق بهانه‌ای شد برای دیده شدن آتشی که زیر خاکستر مانده بود.
۱۰. درنهایت بسیار خوشحالم که مردم ما این‌قدر به زبان‌ها و گویش‌ها و لهجه‌های کشورمان اهمیت می‌دهند و حساسیت می‌ورزند و حواس‌جمع‌اند و درود بر کسانی که لهجهٔ خود را کنار نمی‌گذارند و فراموش نمی‌کنند. کسی که لهجه دارد یک زبان یا گویش، یا دست‌کم یک فرهنگ، بیشتر از ما می‌داند.
#زبان #گویش #لهجه #فرهنگ
@zabanshenasik
BY زبان‌شناسیک | سجاد سرگلی
Share with your friend now:
tgoop.com/zabanshenasik/250