مدرسه علوم انسانی

Ⓜ️ سقراط، فیلسوفی که پرسشگری را به اوج رساند


🔻سقراط (Socrates) یکی از تأثیرگذارترین فیلسوفان یونان باستان و از بنیانگذاران فلسفه غرب است. او در حدود سال ۴۷۰ پیش از میلاد در آتن به دنیا آمد و در سال ۳۹۹ پیش از میلاد به اتهام "گمراه کردن جوانان" و "بی‌احترامی به خدایان" توسط دادگاه آتن به مرگ محکوم شد و جام شوکران نوشید.

🔻درباره زندگی سقراط اطلاعات دقیقی در دست نیست و بیشتر دانسته‌های ما از طریق نوشته‌های شاگردانش، به ویژه افلاطون و گزنفون، به ما رسیده است. سقراط از خانواده‌ای متوسط بود و ظاهراً در جوانی به شغل سنگ‌تراشی پدرش مشغول بود. او سپس به فلسفه روی آورد و به تدریج به عنوان یک متفکر برجسته در آتن شناخته شد.

🔻سقراط چهره‌ای متمایز داشت: کوتاه قد، چاق، با بینی پهن و چشمانی برآمده. او معمولاً لباس‌های ساده می‌پوشید و پابرهنه راه می‌رفت. سقراط شخصیتی جذاب و کاریزماتیک داشت و با شوخ‌طبعی و هوش سرشار خود، مخاطبانش را مجذوب می‌کرد. او در گفتگوهای فلسفی خود بسیار ماهر بود و با پرسش‌های پی‌درپی و روش دیالکتیکی خود، مخاطبانش را به چالش می‌کشید و آن‌ها را به تفکر وامی‌داشت.


🔻سقراط هیچ اثر مکتوبی از خود به جای نگذاشت. فلسفه او بیشتر از طریق گفتگوها و پرسش و پاسخ‌های شفاهی با مردم آتن منتقل می‌شد. روش سقراطی، هسته اصلی فلسفه او را تشکیل می‌دهد. این روش شامل مراحل زیر است:

📮پرسش از تعریف یک مفهوم: سقراط از مخاطب خود می‌خواست تا یک مفهوم اخلاقی یا فلسفی (مانند عدالت، شجاعت، فضیلت) را تعریف کند.

📮نقد تعریف ارائه شده: سقراط با پرسش‌های پی‌درپی و بررسی مثال‌ها و موارد نقض، نشان می‌داد که تعریف ارائه شده ناقص یا متناقض است.

📮رسیدن به یک تعریف دقیق‌تر: سقراط با کمک مخاطب خود سعی می‌کرد تا به یک تعریف دقیق‌تر و جامع‌تری از مفهوم مورد نظر برسد.


🔻هدف سقراط از این روش، صرفاً یافتن تعاریف دقیق نبود، بلکه مهم‌تر از آن، وادار کردن افراد به تفکر درباره باورها و ارزش‌های خود و رسیدن به خودشناسی بود. او معتقد بود که "زندگی نیازموده، ارزش زیستن ندارد."


📌مهم‌ترین آموزه‌های سقراط:


🔻اهمیت خودشناسی: سقراط معتقد بود که شناخت خود، پیش‌شرط هرگونه دانش و فضیلت است. او می‌گفت: "خودت را بشناس."

🔻فضیلت، دانش است: سقراط باور داشت که فضیلت (arete) همان دانش (episteme) است. به عبارت دیگر، اگر کسی واقعاً بداند که چه چیزی خوب است، به آن عمل خواهد کرد و هیچ‌کس آگاهانه مرتکب شر نمی‌شود.

🔻نادانی سقراطی: سقراط ادعا می‌کرد که تنها چیزی که می‌داند، این است که چیزی نمی‌داند. این "نادانی سقراطی" نشان‌دهنده فروتنی و تواضع او در برابر عظمت دانش و همچنین تأکیدی بر اهمیت پرسشگری مداوم بود.

🔻اهمیت فضیلت‌های اخلاقی: سقراط بر اهمیت فضیلت‌هایی مانند عدالت، شجاعت، اعتدال و حکمت تأکید می‌کرد و معتقد بود که این فضیلت‌ها برای داشتن یک زندگی خوب و سعادتمند ضروری هستند.


📌محاکمه و مرگ سقراط:


➕سقراط در سال ۳۹۹ پیش از میلاد به اتهام "گمراه کردن جوانان" و "بی‌احترامی به خدایان" محاکمه شد. این اتهامات بیشتر ریشه در نارضایتی برخی از شهروندان آتن از روش پرسشگری سقراط و انتقادات او از سنت‌ها و باورهای رایج داشت.

➕سقراط در دادگاه از خود دفاع کرد، اما در نهایت توسط هیئت منصفه به مرگ محکوم شد. او می‌توانست با پذیرش تبعید یا پرداخت جریمه، از مرگ نجات یابد، اما ترجیح داد به اصول خود وفادار بماند و حکم دادگاه را بپذیرد. سقراط در زندان، در حالی که دوستان و شاگردانش در کنارش بودند، جام شوکران را نوشید و جان سپرد.

➕سقراط با زندگی و مرگ خود، تأثیری عمیق بر فلسفه غرب گذاشت. او با روش پرسشگری خود، راه را برای تفکر انتقادی و فلسفی هموار کرد. شاگردان او، به ویژه افلاطون، اندیشه‌های او را گسترش دادند و فلسفه او را به نسل‌های بعدی منتقل کردند. سقراط به عنوان نمادی از فضیلت، شجاعت و استقلال فکری شناخته می‌شود و آموزه‌های او همچنان الهام‌بخش متفکران و فیلسوفان در سراسر جهان است./ عصیانگر





🛄 @zistboommedia || مدرسه علوم انسانی

www.tgoop.com/zistboommedia/17196

6.2K viewsDec 11 at 06:30

Ⓜ️ سقراط، فیلسوفی که پرسشگری را به اوج رساند


🔻سقراط (Socrates) یکی از تأثیرگذارترین فیلسوفان یونان باستان و از بنیانگذاران فلسفه غرب است. او در حدود سال ۴۷۰ پیش از میلاد در آتن به دنیا آمد و در سال ۳۹۹ پیش از میلاد به اتهام "گمراه کردن جوانان" و "بی‌احترامی به خدایان" توسط دادگاه آتن به مرگ محکوم شد و جام شوکران نوشید.

🔻درباره زندگی سقراط اطلاعات دقیقی در دست نیست و بیشتر دانسته‌های ما از طریق نوشته‌های شاگردانش، به ویژه افلاطون و گزنفون، به ما رسیده است. سقراط از خانواده‌ای متوسط بود و ظاهراً در جوانی به شغل سنگ‌تراشی پدرش مشغول بود. او سپس به فلسفه روی آورد و به تدریج به عنوان یک متفکر برجسته در آتن شناخته شد.

🔻سقراط چهره‌ای متمایز داشت: کوتاه قد، چاق، با بینی پهن و چشمانی برآمده. او معمولاً لباس‌های ساده می‌پوشید و پابرهنه راه می‌رفت. سقراط شخصیتی جذاب و کاریزماتیک داشت و با شوخ‌طبعی و هوش سرشار خود، مخاطبانش را مجذوب می‌کرد. او در گفتگوهای فلسفی خود بسیار ماهر بود و با پرسش‌های پی‌درپی و روش دیالکتیکی خود، مخاطبانش را به چالش می‌کشید و آن‌ها را به تفکر وامی‌داشت.


🔻سقراط هیچ اثر مکتوبی از خود به جای نگذاشت. فلسفه او بیشتر از طریق گفتگوها و پرسش و پاسخ‌های شفاهی با مردم آتن منتقل می‌شد. روش سقراطی، هسته اصلی فلسفه او را تشکیل می‌دهد. این روش شامل مراحل زیر است:

📮پرسش از تعریف یک مفهوم: سقراط از مخاطب خود می‌خواست تا یک مفهوم اخلاقی یا فلسفی (مانند عدالت، شجاعت، فضیلت) را تعریف کند.

📮نقد تعریف ارائه شده: سقراط با پرسش‌های پی‌درپی و بررسی مثال‌ها و موارد نقض، نشان می‌داد که تعریف ارائه شده ناقص یا متناقض است.

📮رسیدن به یک تعریف دقیق‌تر: سقراط با کمک مخاطب خود سعی می‌کرد تا به یک تعریف دقیق‌تر و جامع‌تری از مفهوم مورد نظر برسد.


🔻هدف سقراط از این روش، صرفاً یافتن تعاریف دقیق نبود، بلکه مهم‌تر از آن، وادار کردن افراد به تفکر درباره باورها و ارزش‌های خود و رسیدن به خودشناسی بود. او معتقد بود که "زندگی نیازموده، ارزش زیستن ندارد."


📌مهم‌ترین آموزه‌های سقراط:


🔻اهمیت خودشناسی: سقراط معتقد بود که شناخت خود، پیش‌شرط هرگونه دانش و فضیلت است. او می‌گفت: "خودت را بشناس."

🔻فضیلت، دانش است: سقراط باور داشت که فضیلت (arete) همان دانش (episteme) است. به عبارت دیگر، اگر کسی واقعاً بداند که چه چیزی خوب است، به آن عمل خواهد کرد و هیچ‌کس آگاهانه مرتکب شر نمی‌شود.

🔻نادانی سقراطی: سقراط ادعا می‌کرد که تنها چیزی که می‌داند، این است که چیزی نمی‌داند. این "نادانی سقراطی" نشان‌دهنده فروتنی و تواضع او در برابر عظمت دانش و همچنین تأکیدی بر اهمیت پرسشگری مداوم بود.

🔻اهمیت فضیلت‌های اخلاقی: سقراط بر اهمیت فضیلت‌هایی مانند عدالت، شجاعت، اعتدال و حکمت تأکید می‌کرد و معتقد بود که این فضیلت‌ها برای داشتن یک زندگی خوب و سعادتمند ضروری هستند.


📌محاکمه و مرگ سقراط:


➕سقراط در سال ۳۹۹ پیش از میلاد به اتهام "گمراه کردن جوانان" و "بی‌احترامی به خدایان" محاکمه شد. این اتهامات بیشتر ریشه در نارضایتی برخی از شهروندان آتن از روش پرسشگری سقراط و انتقادات او از سنت‌ها و باورهای رایج داشت.

➕سقراط در دادگاه از خود دفاع کرد، اما در نهایت توسط هیئت منصفه به مرگ محکوم شد. او می‌توانست با پذیرش تبعید یا پرداخت جریمه، از مرگ نجات یابد، اما ترجیح داد به اصول خود وفادار بماند و حکم دادگاه را بپذیرد. سقراط در زندان، در حالی که دوستان و شاگردانش در کنارش بودند، جام شوکران را نوشید و جان سپرد.

➕سقراط با زندگی و مرگ خود، تأثیری عمیق بر فلسفه غرب گذاشت. او با روش پرسشگری خود، راه را برای تفکر انتقادی و فلسفی هموار کرد. شاگردان او، به ویژه افلاطون، اندیشه‌های او را گسترش دادند و فلسفه او را به نسل‌های بعدی منتقل کردند. سقراط به عنوان نمادی از فضیلت، شجاعت و استقلال فکری شناخته می‌شود و آموزه‌های او همچنان الهام‌بخش متفکران و فیلسوفان در سراسر جهان است./ عصیانگر





🛄 @zistboommedia || مدرسه علوم انسانی

BY مدرسه علوم انسانی