tgoop.com/Bestdiplomacy/24810
Last Update:
🔵🔴 شاه سوسیالیست
✍موسی غنی‌نژاد/اقتصاددان لیبرال و حامی بازار آزاد
سیاست‌های اقتصادی دهه ۱۳۴۰، رفتن به سوی صنایع سنگین مانند ذوب آهن، ماشین‌سازی و پتروشیمی، با سرمایه‌گذاری و مدیریت دولتی بود. از همان برنامه پنج ساله سوم (۱۳۴۶-۱۳۴۱) که فکر برنامه‌ریزی جامع غالب شد موضوع تاسیس و توسعه صنایع سنگین مطرح گردید اما در برنامه پنج ساله چهارم (۱۳۴۷-۱۳۵۲) بود که این طرح جامه عمل پوشید. اصرار بر ایجاد صنایع سنگین به هر قیمتی، چه از سوی شاه و چه دیگر مسئولان بلندپایه کشور، ریشه در تفکر مهندسی اجتماعی و نوعی سوسیالیسم ناسیونالیستی داشت.
عالیخانی که در مدت قریب به هفت سال دوران مسئولیت خود در مقام وزیر ارتباط نزدیکی با شاه داشت و طبیعتا به روحیات و تفکرات وی، به ویژه درخصوص مسائل اقتصادی، شناخت نسبتا دقیقی پیدا کرده بود بارها در خاطرات شفاهی خود بر این نکته تاکید می‌ورزد که اگر محمدرضا پهلوی، شاه نبود و خانواده.اش یک خانواده معمولی ایرانی بود به احتمال زیاد مهندس میشد چون به مسائل فنی علاقه مند بود، و بعد هم به عضویت حزب ایران در می‌آمد «چون یک نوع گرایش دست چپی سوسیالیستی در نهادش بود. ادا در نمی‌آورد، واقعا این گرایش را داشت.» تاکید شاه بر اصلاحات ارضی و اصرار وی به اجرای مراحل دوم و سوم این اصلاحات حاکی از این گرایش چپ گرایانه است. ایجاد شرکت‌های سهامی زراعی که شباهت زیادی به کلخوزهای کشورهای سوسیالیستی داشت باب طبع شاه بود. به دلیل همین طرز فکر بود که شاه اصرار داشت «ذوب آهن نباید در اختیار بخش خصوصی‌باشد» یا اینکه مرحله اول تولید پتروشیمی باید در‌دست دولت باشد.»
شاه در مصاحبه معروفی با اوریانا فالاچی، در اکتبر ۱۹۷۳، صریحا بر تمایلات سوسیالیستی خود تاکید می‌ورزد. اوریانا فالاچی در پی انتقادش شاه از سوسیالیسم غربی و این ادعا که مدل او بهتر از سوسیالیسم سوئدی کار می‌کند، از شاه می پرسد، «آیا منظور شما این است که به تعبیری سوسیالیست هستید و سوسیالیسم شما پیشرفته‌تر و مدرن‌تر از سوسیالیسم اسکاندیناوی است؟» و شاه در پاسخ می‌گوید، «البته، زیرا سوسیالیسم اسکاندیناوی به معنای یک سیستم ایمنی برای کسانی است که کار نمی‌کنند و در عین حال در پایان مثل آنهایی که کار می کنند حقوق می‌گیرند. برعکس، سوسیالیسم انقلاب سفید من تشویق به کار است. یک سوسیالیسم تازه و مدرن است.»؟
T.me/bestdiplomacy
BY دیپلماسی
Share with your friend now:
tgoop.com/Bestdiplomacy/24810