فراز از درفش

🔸سفالین، شمشیرها و سپرهای چوبین که به مناسبت جشن سده جشن سده شمار فرزندان نخستین مرد (کیومرث) یا به فروش میرسید در دست داریم قصیده هایی که در باب جشن نخستین زوج بشری مشیه) و (مشیانه به صد تن رسید شده به امیران آل بویه برای اطلاع بیشتر رجوع کنید به مدخل آل بویه در دانشنامه ایرانیکا پیشکش میشد معمولا به زبان عربی بود.

🔹جشن سده و یک صدمین روز زمستان بزرگ است، همین طور به فریدون به دیگر که باورپذیری کمتری دارد عدد صد بیانگر ۵۰ روز یاد پیروزی اش بر ضحاک ماربه دوش مرتبط میکنند. به علاوه ۵۰ شب است که سده ه را از نوروز جدا میکند.

🔸ابن الفقیه در دست داریم که سده را به زاب پسر طهماسب، نسبت میدهد و آن را جشنی به نشان چیرگی او بر افراسیاب میداند. عنصری شاعر معروف در جایی این جشن را میراثی از فریدون و جمشید و در جای دیگر از آن خسرو و بهمن یا رسمی از رسوم دهقانان و گیریان می نامد. در حالی که منوچهری آن را به کیومرت و اسفندیار نسبت میدهد.

🔹اهمیت شب انقلاب زمستانی در اعمال و باورهای عامیانه در حقیقت نشانه هایی از جشن گرامیداشت خورشید برجای مانده است انجوی شیرازی، که در حوالی انقلاب زمستانی برگزار میشد هم از متون فارسی میانه و هم از متون دوره اسلامی به دست آمده است.

🔸خرم ال آثار الباقیه از جشنی به نام «آذر جشن» که در نهمین روز آذر آخرین ماه پاییز برگزار میشد ذکری به میان آورده است. شاید بتوان آن را مشابه جشن آتشی که در آغاز زمستان در طخارستان موسوم به شهریورگان یا آذر جشن در چهارمین روز شهریور برگزار میشد دانست.

🔹گزارش هایی از رسم متحیر کننده به آتش افکندن نابودی جشن سده هرگز به صورت کامل اتفاق نیفتاد پرندگان و حیوانات وحشی در دست داریم بنابر گزارش و برخی از آثار و نشانه های آن که در دهم بهمن برگزار بیرونی آن جشن به یکی از سنن پادشاهان بدل شده میشد تا قرن بیستم .م. حتی میتوان گفت تا امروز که در این شب آتشها روشن میکنند و در شعله ور شدن (۲۰۲۲م) که قرن بیست و یکم است دوام یافته است؛ یا نورافشانی آن شب میکوشند حیوانات وحشی را به درون چرا که این جشن همچنان در نقاط مختلف برگزار
آن برانند و پرندگان را از میان شعله های آتش به پرواز وا دارند و خودشان را با نابودی جشن سده هرگز به صورت کامل اتفاق می شود دوام یافته است.

📜 شمارهٔ هفدهم نشریهٔ درفش

🖋️به ترجمه: سید سجاد شاهان دشتی/دانش آموخته کارشناسی ارشد تاریخ ایران اسلامی دانشگاه شهید بهشتی

www.tgoop.com/FarazDarfash/17

55 viewsedited  Jan 30 at 15:33

🔸سفالین، شمشیرها و سپرهای چوبین که به مناسبت جشن سده جشن سده شمار فرزندان نخستین مرد (کیومرث) یا به فروش میرسید در دست داریم قصیده هایی که در باب جشن نخستین زوج بشری مشیه) و (مشیانه به صد تن رسید شده به امیران آل بویه برای اطلاع بیشتر رجوع کنید به مدخل آل بویه در دانشنامه ایرانیکا پیشکش میشد معمولا به زبان عربی بود.

🔹جشن سده و یک صدمین روز زمستان بزرگ است، همین طور به فریدون به دیگر که باورپذیری کمتری دارد عدد صد بیانگر ۵۰ روز یاد پیروزی اش بر ضحاک ماربه دوش مرتبط میکنند. به علاوه ۵۰ شب است که سده ه را از نوروز جدا میکند.

🔸ابن الفقیه در دست داریم که سده را به زاب پسر طهماسب، نسبت میدهد و آن را جشنی به نشان چیرگی او بر افراسیاب میداند. عنصری شاعر معروف در جایی این جشن را میراثی از فریدون و جمشید و در جای دیگر از آن خسرو و بهمن یا رسمی از رسوم دهقانان و گیریان می نامد. در حالی که منوچهری آن را به کیومرت و اسفندیار نسبت میدهد.

🔹اهمیت شب انقلاب زمستانی در اعمال و باورهای عامیانه در حقیقت نشانه هایی از جشن گرامیداشت خورشید برجای مانده است انجوی شیرازی، که در حوالی انقلاب زمستانی برگزار میشد هم از متون فارسی میانه و هم از متون دوره اسلامی به دست آمده است.

🔸خرم ال آثار الباقیه از جشنی به نام «آذر جشن» که در نهمین روز آذر آخرین ماه پاییز برگزار میشد ذکری به میان آورده است. شاید بتوان آن را مشابه جشن آتشی که در آغاز زمستان در طخارستان موسوم به شهریورگان یا آذر جشن در چهارمین روز شهریور برگزار میشد دانست.

🔹گزارش هایی از رسم متحیر کننده به آتش افکندن نابودی جشن سده هرگز به صورت کامل اتفاق نیفتاد پرندگان و حیوانات وحشی در دست داریم بنابر گزارش و برخی از آثار و نشانه های آن که در دهم بهمن برگزار بیرونی آن جشن به یکی از سنن پادشاهان بدل شده میشد تا قرن بیستم .م. حتی میتوان گفت تا امروز که در این شب آتشها روشن میکنند و در شعله ور شدن (۲۰۲۲م) که قرن بیست و یکم است دوام یافته است؛ یا نورافشانی آن شب میکوشند حیوانات وحشی را به درون چرا که این جشن همچنان در نقاط مختلف برگزار
آن برانند و پرندگان را از میان شعله های آتش به پرواز وا دارند و خودشان را با نابودی جشن سده هرگز به صورت کامل اتفاق می شود دوام یافته است.

📜 شمارهٔ هفدهم نشریهٔ درفش

🖋️به ترجمه: سید سجاد شاهان دشتی/دانش آموخته کارشناسی ارشد تاریخ ایران اسلامی دانشگاه شهید بهشتی

BY فراز از درفش