tgoop.com/Hikmatbasedmedicine/2875
Last Update:
.
الحق اوسع الاشیاء فی التواصف، و اضیقها فی التناصف
خطبه‌ای است در نهج‌البلاغه که ظاهرا علی (ع) در روزهای اول خلافت ایراد کرده‌اند. این خطبه راجع به حق و حقوق است و بسیار خطبه با ارزش و پرمعنائی است. یکی از جمله‌های آن، این جمله نسبتا معروف است: «الحق اوسع الاشیاء فی التواصف و اضیقها فی التناصف»: حق از همه اشیاء میدان وسیع‌تری برای توصیف دارد یعنی هنگام گفتن، هنگام دفاع کردن و حرف زدن هیچ چیزی به اندازه حق میدان ندارد، اما آنجا که پای عمل و انصاف در کار می‌آید میدان حق از هر میدان دیگری تنگ‌تر است و همان کسی که داد سخن برای حق می‌دهد در مقام عمل از زیر بار حق در می‌رود.
بعد جمله دیگری دارد، می‌فرماید: «لا یجری لاحد الا جری علیه و لا یجری علیه الا جری له» حق به نفع هیچکس جریان پیدا نمی‌کند مگر اینکه علیه او هم جریان پیدا می‌کند؛ یعنی هر فردی بر دیگران حق دارد و متقابلا دیگران هم بر او حقی دارند. شما احدی را پیدا نمی‌کنید که او بر دیگران حق داشته باشد ولی دیگران بر او حق نداشته باشند کما اینکه احدی را در دنیا پیدا نخواهید کرد که او فقط مسؤولیت داشته باشد و حق بر عهده او تعلق بگیرد ولی او حقی بر دیگران نداشته باشد یعنی حق، متقابل است و از اموری است که وقتی به نفع کسی جریان پیدا می‌کند، علیه او هم هست. یعنی قهرا هیچ کس بر دیگران ذیحق نمی‌شود الا اینکه دیگران هم بر او ذیحق می‌گردند.
اسلام و مقتضیات زمان، جلد نخست
(مجموعه سخنرانی‌های مرتضی مطهری در مسجد اتفاق تهران، شبهای ماه رمضان، زمستان سال ۱۳۴۵ ه. ش)
BY دکتر مجید انوشیروانی/طب حکمت‌بنیان ایرانی
Share with your friend now:
tgoop.com/Hikmatbasedmedicine/2875