tgoop.com/Hikmatbasedmedicine/3035
Last Update:
▪️یادداشتی پیرامون گفتار بالا
🖋 مجید انوشیروانی
حدود ۱۸ سال پیش یکی از استادان برجسته و نام‌گریز و آزاده من در دوره دکترای تخصصی طب ایرانی -که مدتی را به یادگیری بخش‌هایی از کتاب القانون في الطب نزد علامه فقید حسن‌زاده آملی سپری کرده بود- از ایشان نقلی داشت بدین مضمون که برای کشف افعال و آثار گیاهان دارویی باید با گیاه انس و خلوتی فراهم کنید و نزد او مدتی هشیارانه درنگ بورزید و با او همراز و همدل شوید تا اسرار وجودی گیاه را از راه شهود قلبی ادراک کنید و دریابید که فعل و خاصیتش چیست؟
البته آن استاد خودش در فیتوشیمی و فیتوفارماکولوژی فردی بسیار پرمایه بود و از راه پژوهش‌های آزمایشگاهی و بالینی نیز به گیاهان نظرها داشت و این‌گونه نبود که بدون هیچ دانش و کنکاش فکری گوشه‌ای بنشیند و به گیاه زل بزند تا هاله نور و اسرار مستور بر او تجلی کنند؛ ولی می‌فهمید که تکیه بر دانش محض نبایست کرد و از طریق شهود نیز راهی به شناخت بایست گشود.
باری، من هرگاه در منابع کهن مفرده‌شناسی تاملی می‌کنم شگفت‌زده می‌شوم که حکیمان - از دیوسکوریدس یونانی و ابن‌بیطار اندلسی و ابن‌نفیس سوریه‌ای گرفته تا ابومنصور موفق هراتی و ابوریحان بیرونی و زکریای رازی و بوعلی و عقیلی خراسانی- چگونه در روزگاری که ابزار و فنون نوین هیچ در میان نبود، می‌توانستند چنان گزاره‌های صحیحی را کشف کنند که امروز نیز درستی بیشینه چشمگیر آنها همچنان پابرجاست و راهگشای فهم و راهنمای علاج‌اند؟
بلی، در زمانه ما به دلایل و علل بسیار هرگز نمی‌توان دانش فیتوشیمی و فیتوفارماکولوژی و فیتوتراپی را نادیده انگاشت و به وهم بی‌نیازی از این علوم نوین گرفتار شد، اما بقول سعدی:
من چشم از او چگونه توانم نگاه داشت
کاول نظر به دیدن او دیده‌ور شدم
راه حکیمان همان دیده‌ور شدن بود، هم به چشم عقل و هم به مشاهده تجربه و هم به بینش شهود.
و این دیده‌ور شدن، گوهری فروزان است که در این روزگار نمایشگری و جلوه‌فروشی، و دوران چیرگی شبه‌حقیقت، و در زمانه غوغای آزمندی و بازارجویی، و در تیرگی تبرج و تکلف ما بی‌خبران، گم شده لست و کسی از ما متطببان در طلب آن نیست.
و نظیر این معنی را خوش است که در جام غزل حافظ بنوشیم:
در این شبِ سیاهم، گم گشت راهِ مقصود
از گوشه‌ای برون آی، ای کوکبِ هدایت
از هر طرف که رفتم، جز وحشتم نَیَفزود
زِنهار از این بیابان، وین راهِ بی‌نهایت
ای آفتابِ خوبان، می‌جوشد اندرونم
یک ساعتم بِگُنجان در سایهٔ عنایت
...
@hikmatbasedmedicine
BY دکتر مجید انوشیروانی/طب حکمت‌بنیان ایرانی
Share with your friend now:
tgoop.com/Hikmatbasedmedicine/3035